Ο ρόλος των γυναικών στη νίκη των Ελλήνων και στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων.

φωτό: ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

  Κατά την περίοδο 1912-1913, την αφορμή για την εκδήλωση πολεμικής δραστηριότητας των Ηπειρωτισσών έδωσε η δράση του «Μικτού Ηπειρωτικού Στρατεύματος».

Σε έκθεση του πρώτου διοικητού του σώματος, Δημητρίου Μπότσαρη, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην προσφορά των Ηπειρωτισσών στον αγώνα εναντίον των Τούρκων και συγκεκριμένα αναφέρεται ότι «…άλλαι εβοήθησαν αυθορμήτως εις την μεταφοράν πολεμοφοδίων και τροφίμων, άλλαι δε συμμετέσχον ουσιαστικώς εις τον αγώνα, δείξασαι σταθερότητα ηθικού σθένους κατά τάς … μάχας…».

Στην έκθεση αυτή μνημονεύεται και η Μαρία Ναστούλη (Κώστα Κίτσαινα), από τα Δερβίζιανα. Στις 24 Οκτωβρίου 1912 έγινε καπετάνισσα, τίτλος τιμητικός αλλά και ουσιαστικός, και αμέσως ανέλαβε δράση στο πεδίο μάχης.

Ο αθηναϊκός τύπος της εποχής στις 25/11/1912 έγραψε πως η καπετάνισσα Μαρία Κωστακίτσαινα «…επέδειξε θάρρος και ανδρεία πολεμούσα όρθια επί ώρα και συνετέλεσε σημαντικώς εις την απόκρουση των Τούρκων, οι οποίοι επετέθησαν εναντίον του χωριού της, δια να το πυρπολήσουν».

Σπουδαία ήταν η συμβολή των γυναικών των Τσεριτσάνων στις στρατιωτικές επιχειρήσεις για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Όταν το 1912-1913 ο ελληνικός στρατός προσπάθησε να ξεπεράσει τα εμπόδια των τουρκικών οχυρώσεων γύρω από τα Ιωάννινα δημιουργήθηκε η ανάγκη προστασίας του από ενδεχόμενη αντεπίθεση των τουρκικών στρατευμάτων που βρισκόταν στην Παραμυθιά Θεσπρωτίας.

Έτσι, τοποθετήθηκαν στα Τσερίτσανα διμοιρίες εθνοφρουρών και από τη στιγμή εκείνη ξεκίνησε η προσφορά των γυναικών των Τσεριτσάνων, καθώς ανέλαβαν τη μέριμνα των στρατιωτών, την παρασκευή ενδυμάτων και την εύρεση τροφής, γενικά ανέλαβαν πολλαπλούς ρόλους, όπως μαγείρισσες, τραυματιοφορείς και νοσοκόμες.

Η δυνατότητά τους να κινούνται με μεγάλη ευελιξία σε δύσβατες περιοχές αποδείχθηκε καθοριστική:
Κατά τη διάρκεια προετοιμασίας επίθεσης εναντίον των εχθρικών στρατευμάτων τα μεταγωγικά του στρατού ακινητοποιήθηκαν από τις λάσπες. Τότε οι γυναίκες κουβάλησαν στις πλάτες τους όλα τα πολεμοφόδια και τα φάρμακα έως το μέτωπο των Ελλήνων στρατιωτών. Έχοντας, λοιπόν, ως στήριγμα τη γυναικεία αυτοθυσία και δράση ο ελληνικός στρατός οδηγήθηκε στη νίκη.

Τα Τσερίτσανα είναι χωριό χτισμένο στις νοτιοδυτικές πλαγιές της Ολύτσικας, σε υψόμετρο περίπου χιλίων μέτρων και κατοικούμενο κυρίως από φτωχούς κτηνοτρόφους, που αγαπούσαν τα γράμματα και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στους εθνικούς αγώνες.

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ [Ελένη Μπαλάσκα, Ανδριανή Οικονόμου, Χρυσόστομος Στύλιος].

Πηγή:Epirus-Ellas