ΗΡΩΙΚΕΣ ΣΥΖΥΓΟΙ και ΜΗΤΕΡΕΣ
Posted by Μέλια στο 4 Οκτωβρίου, 2012
Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι σύζυγοι και οι μητέρες των αγνοουμένων δεν σταμάτησαν στιγμή να τους αναζητούν.
Μέρος Ά
Παναγιώτα Παύλου Σολωμή
Η υπόθεση του συζύγου και του γιού της αποτελεί κλασικό παράδειγμα περίπτωσης ατόμων, τα οποία ενώπιον μαρτύρων, συνελήφθησαν από τούρκους στρατιώτες, κρατήθηκαν δήθεν για ανάκριση και έκτοτε αγνοούνται τα ίχνη τους.
Η Παναγιώτα Σολωμή είναι από το χωριό Κώμη Κεπήρ της Αμμοχώστου και ήταν αγρότισσα πριν από την εισβολή. Είχε στη δούλεψή της πολλούς Τουρκοκύπριους και τους φερόταν με τον καλύτερο τρόπο.
Ζούσαν καλά, δεν είχαν κανένα πρόβλημα μεταξύ τους και ποτέ δεν φανταζόταν αυτό που θα συνέβαινε, μέχρι που ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στην Κύπρο. Τότε οι Τουρκοκύπριοι που πριν δούλευαν στα κτήματα και τις δουλειές της, άλλαξαν στάση.
Στις 15 του Αυγούστου 1974, όταν μπήκαν στο χωριό της οι ορδές του Αττίλα, πήραν τον 42 ετών τότε σύζυγό της Παύλο και τον 17 ετών γιο της με την «υπόσχεση» να τους αφήσουν να γυρίσουν πίσω κοντά της σε τρεις μέρες. Η υπόσχεση ποτέ δεν τηρήθηκε, δεν γύρισαν. Στα χρόνια που πέρασαν, όμως, ούτε στιγμή δεν έπαψε να αγωνίζεται για να βρει τους αγνοούμενούς της – σύνολο 16 άτομα.
Μετά την εισβολή έμεινε εγκλωβισμένη στο χωριό της για δυόμισι χρόνια και έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να μάθει για τους δικούς της. «Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν πολύ δύσκολες και τα βάσανα που μας έκαναν οι Τούρκοι πολλά», λέει χαρακτηριστικά. Μετά από δυόμισι χρόνια εξαναγκάστηκε από το κατοχικό καθεστώς να φύγει από τον τόπο της και συνεχίζει τις προσπάθειές της να βρει τα ίχνη των δικών της από τις ελεύθερες περιοχές.
Η κ. Σολωμή το 1975 επέδωσε προσωπικά επιστολή στον Τ/Κ ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς ζητώντας πληροφόρηση για την τύχη των δικών της, χωρίς όμως να λάβει καμία απάντηση, ενώ με θάρρος στάθηκε μπροστά στον Βάλτερ Σίλμερ και επηρέασε μαζί με μέλη του «Τάματος» την απόφαση της 4ης Διακρατικής, παίρνοντας τις 68.000 υπογραφές για τα αγνοούμενα παιδιά. Ο αγώνας της ήταν συνεχής, επίμονος και ακούραστος. 76 ετών σήμερα, η κ. Σολωμή ζει με τον πόνο και τις αναμνήσεις, χωρίς ακόμα να ξεχνά.
Με μεγάλη θλίψη λέει ότι «το να μην ξέρεις αν οι δικοί σου πέθαναν ή ζουν πονάει περισσότερο από το να ξέρεις ότι είναι νεκροί και είναι θαμμένοι κάπου χριστιανικά». Το μόνο που ζητάει είναι να μάθει με συγκεκριμένες και πειστικές αποδείξεις τι έχει συμβεί στους αγνοούμενούς.
Γράμμα της κ. Σολωμή στο «Προσφυγικό Βήμα»:
«Ονομάζομαι Παναγιώτα Παύλου και είμαι πρόσφυγας από την Κόμη Κεπήρ της επαρχίας Αμμοχώστου.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην πατρίδα μου. Ως αποτέλεσμα, ο τουρκικός στρατός εξακολουθεί να έχει υπό κατοχή του ένα μεγάλο μέρος της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένου του χωριού μου. Διακόσιες χιλιάδες πρόσφυγες, μερικές χιλιάδες νεκροί ή τραυματίες και 1.619 αγνοούμενοι είναι σε γενικές γραμμές ο απολογισμός της εισβολής και κατοχής, που ακόμη συνεχίζει.
Ανάμεσα στους 1.619 αγνοουμένους είναι και ο σύζυγός μου Παύλος Σολωμή (τότε ηλικίας 42 χρόνων) και ο γιος μου Σολωμής Παύλου Σολωμή (τότε ηλικίας 17 χρόνων).
Στις 15 Αυγούστου 1974, γύρω στις 9:30 π.μ., Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν μέσα στο σπίτι μας και μας συνέλαβαν. Οδηγηθήκαμε σ’ ένα κοντινό τουρκικό χωριό, όπου ένας ανώτερος Τούρκος αξιωματικός μάς ανέκρινε. Στα γυναικόπαιδα επετράπη η επιστροφή στα σπίτια τους, ενώ 14 άνδρες κρατήθηκαν για περαιτέρω ανάκριση. Οι αξιωματικοί του στρατού μάς διαβεβαίωσαν ότι οι άνδρες θα αφήνονταν ελεύθεροι σε 3 μέρες. Κανείς από αυτούς δεν ήταν στρατιώτης ή έλαβε μέρος σε οποιαδήποτε διαμάχη. Οι περισσότεροι ήταν ηλικιωμένοι, που έμειναν πίσω για να προστατέψουν την περιουσία τους και ο μικρότερος ήταν ο γιος μου.
ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΞΑΝΑΕΙΔΑ ΟΥΤΕ ΤΟΥΣ ΞΑΝΑΚΟΥΣΑ. ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΧΩΡΗΜΕΝΟΙ ΩΣ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Οι Τούρκοι αρνούνται να δώσουν οποιαδήποτε πληροφορία για αυτούς.
Το μεγάλο ερώτημα που θέτω είναι: «Πού βρίσκονται;». Ήταν ζωντανοί και σε τουρκικά χέρια όταν τους άφησα. «Τι τους έχει συμβεί;» «Δεν έχω το δικαίωμα να ξέρω;».
Το πρόβλημα των αγνοουμένων είναι ένα διεθνές πρόβλημα, το οποίο πρέπει να λυθεί ανεξαρτήτως των πολιτικών πεποιθήσεων και λύσεων. Ζητώ από τον καθένα σας, σαν υπεύθυνα ανθρώπινα όντα, να βάλετε πρώτα τον εαυτό σας στη θέση μου, για να καταλάβετε τι περνώ τα τελευταία 24 χρόνια και να υψώσετε τη φωνή σας προς τις σεβαστές κυβερνήσεις σας, ζητώντας την άσκηση πιέσεων προς την τουρκική κυβέρνηση, έτσι ώστε να αναγκαστεί να δώσει ικανοποιητικές πληροφορίες για το τι τους έχει συμβεί.
Σας ευχαριστώ
Παναγιώτα Παύλου»
Πηγή : ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ
ΑΒΕΡΩΦ 
juliet said
Καλησπέρα…..αν και δεν θέλω να γράφω σε τέτοια θέματα ..πονάω και μισώ και αυτά τα δυό έμαθα ότι δεν είναι καλοί σύμβουλοι θα σας αντιγράψω από απόκομα της Ελευθεροτυπία άρθρο της Τατιάνας Γκρίτση -Μιλλιέξ……….έτος 1976.
Σήμερα δεν θα σας γράψω για τους αναγνώστες της »Ελευθεροτυπίας» .Θα διαβιβάσω ένα μύνημα ,πούρχεται από την Κύπρο,μέσα από το γράμμα ενός ποιητή κι από τις τοπικές εκεί εφημερίδες . Αντιγράφω ολόκληρο το γράμμα:
» Φίλη μου ,
Σου στέλνω δυό μαρτυρίες για να ανανεώνης την αγάπη σου για την προδομένη ρωμιοσύνη.Μιά δεύτερη » Μαρτυρία» δική μου ,ποιητική. Και μια άλλη ,που θα σε πονέση πιο περισσότερο γιατί είνια πιο αληθινή :δυό κυκλάμινα μαραμένα από το Μπέλλα- Πάις . Την ιστορία τους θα την βρής στα αποκόμματα που σου στέλνω.Γι’ αυτά τα κυκλάμινα έκλαψε όλη η Κύπρος . Ηταν το πρώτο μήνυμα των εγκλωβισμένων παιδιών της Κυρήνειας ,γραμμένο πάνω στα πέταλα. Τα φιλώ σαν άγιο φως και τα προσκυνώ ,ανίατος λάτρης της πικρής γης μου μέχρι θανάτου .Σου στέλνω δυό κυκλάμινα απ’αυτά. Να τα πάρης και να σου καίνε τα δάκτυλα .Στον μίσχο τους τα δάκρυα του Μπέλλα-Πάις ,και στην ρίζα του; η ανάσα των σκλαβωμένων του βορρά .Φύλαξέ τα μέχρι να δώση ο Θεός να μπορέσης να κόψης μόνη σου μια άλλη άνοιξη ,τα ολόδροσα μηνύματα από τα κράσπεδα του Πενταδάκτυλου . Α.Λ.»
Η τραγωδία της Κύπρου σε δυό κυκλάμινα
Αντιγράφω την είδηση ,που μνημονεύει το παραπάνω γράμμα:
Μέσω του Ερυθρού Σταυρού έφτασε για το Υπουργείο Παιδείας ένα καλαθάκι γιομάτο αγριολούλουδα από το Μπέλλα -Πάις.Πάνω τους καρφιτσωμένη μιά κάρτα γραμμένη ολοκάθαρα από χέρι παιδικό:» Από τα πρώτα χαμόγελα της άνοιξης του Μπέλλα -Πάις.Με αγάπη μαθήτριαι και μαθηταί του Γυμνασίου του Μπέλλα- Πάις .»5- 3- 1976»
Πρώτη έκπληξη για μας είναι η υπογραφή .Στο γραφικότατο Μπέλλα – Πάις ,ένα χωριουδάκι που υψώνεται το θαυμαστο μοναστήρι της Ειρήνης που είχανε φτιάξει οι Φράγκοι κατακτητές τον μεσαίωνα δεν υπήρχε άλλοτε γυμνάσιο.Φαίνεται πως οι λίγοι κάτοικοι που απόμειναν στην Κυρήνεια και σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του Μπέλλα- Πάις που αρνηθήκανε να μετακινηθούνε , αποφασίσανε να μεταφέρουνε στο χωριό το Γυμνάσιο για να μη μείνουνε τα παιδιά δίχως εκπαίδευση ελληνική. Πράγμα που μαρτυράει την παρουσία καθηγητών μα κυρίως απόφαση των κατοίκων να μην ξεκουνήσουνε από κεί έστω και εγκλωβισμένοι και να μην πάψουνε ούτε στιγμή να λειτουργούν σαν Ελληνες .
Μα ας ξαναγυρίσω στην είδηση της εφημερίδας.
Πικρή και ωραία άνοιξη
Προορισμός του μικρού καλαθιού είναι το Δημοτικό Σχολείο και το Γυμνάσιο της περιοχής Στροβόλου .
Κανένας δεν ήξερε το περιεχόμενό του κι ‘όταν τ’άνοιξανε και ξεπετάχτηκε η μυρωδιά των λουλουδιών κι’ η δροσεράδα των χρωμάτων τους , ολόκληρο το υπουργείο βρέθηκε σε συναγερμό .
Στιγμές που θύμιζαν αναστάσιμο λειτουργικό ,με τους πιστούς να τρέχουν στ’ Αγιο Φως.
Ο επιθεωρητής Γεττίμης ,πατέρας αγνοούμενου τ’απόθεσε στο γραφείο κλαίγοντας σαν παιδί. Η δέσμη τυλιγμένη προσεκτικά σ’ένα μαντήλι γαλανόλευκο με το χώμα της ρίζας σφραγισμένο απάνω του ,ίδια τα χνάρια της γης.
Τα μάτια τρέχουν .Θέλουν όλοι να τ’αγγίξουν .Το γραφείο έπαφε να υπάρχει. Ξεπετάχτηκε ξαφνικά ανάμεσα στα τρεμάμενα χέρια τ’ απλωμένα η πλαγιά του Μπέλλα -Πάις με τους ίσκιους του Αββαείου να κινούνται στους ήχους του Πενταδάκτυλου ,να ανακατεύονται με τους λυγμούς κι’ η Κερηνιώτικη Θάλασσα να παφλάζει στους διαδρόμους .Η άνοιξη της σκλαβωμένης γης πικρή κι’ ωραία . Καθάρισε το παιδικό μήνυμα.
Εδώ τελειώνουν οι αντιγραφές κι ‘αρχίζει η μνήμη να λειτουργάει.
Αγαπημένο τοπίο του Μπέλλα-Πάις με το γοτθικό του αββαείο και με το ορθόδοξο πιά παρεκλήσι ,όπου εμείς , πρόσφυγες τότε της Χούντας , ανασαίναμε αέρα ελεύθερο στις πλαγιές του Πενταδάκτυλου κι’ανασταίναμε μέσα στα κυκλάμινα , τους »λαλέδες » και τις κατανθισμένες μυγδαλιές , τον Χριστό της εξανδραποδισμένης πατρίδας μας ,μαζί με τους ελεύθερους Κυπρίους αδελφούς μας ,που χτυπούσανε την καμπάνα της Ανάστσης και ψέλνανε στο » Σε γνωρίζω από την όψη » και μας προσφέρανε από τη »σούγλα» το κομμάτι του ξένου το πιο διαλεκτό. Με την ευχή:Καλή λευτεριά
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………
Δεν καταλύεται η ιστορία ούτε η πίστη στη γη που γεννιέσαι .Φίλε με τα κυκλάμινα ,να είσαι σίγουρος πως αν δεν προφτάσω εγώ να ξαναμαζέψω κυκλάμινα από το Μπέλλα -Πάις σίγουρα τα παιδιά σου θα μπορούν κάθε άνοιξη να γιομίσουν από του Πενταδάχτυλου τις πλαγιές κυκλάμινα και αγριοζουμπούλια όλο το σπίτι.
😦 😦
Μέλια said
juliet καλησπέρα.
Εξαιρετικό και πολύ συγκινητικό!!
Χίλια ευχαριστώ πολύ που το έγραψες.
Να είσαι καλά.
antart22 said
😦 😥 😦 😥 😦 😥
juliet said
Eίναι τόσα που πονάνε …τόσα και που περιμένουν δικαίωση …..δεν έκανα τίποτε …
Μέλια said
juliet.
Έκανες!!
Το μοιράστηκες!!
mnimwn said
Οταν η ιστορία δεν διδάσκεται δυστυχώς επαναλαμβάνεται,πολύ χειρότερη. Ο Αριστοτέλης διδάσκει
πως πρέπει να ερευνάται η σχέσης του αιτιατού προς το αίτιον.
Α πως επετρέπετο η απόβασης του Αττίλα ; Μα από τις συμφωνίες ΖΥΡΙΧΗΣ και ΛΟΝΔΙΝΟΥ
όπου αναγνωρίζεται η Τουρκία εγγυήτρια δύναμης της νεοσύστατης Κυπριακής δημοκρατίας.
Β ποίος εκάλεσε [γενικώς] την επέμβαση των πραστατίδων δυνάμεων; Ο Μακάριος.
Γ ποίος όταν γίνηκαν εκδηλώσεις για να αναζητηθούν οι αγνοούμενοι Κύπριοι, ποίος είπε θα οργανώσει
επιτροπή η οποία θα ερευνήσει το θέμα; [ το μόνο έργο των επιτροπών είναι το θάψιμο των θεμάτων μέχρι να ξεχαστούν]. Ο Μητσοτάκης.
Ελπίζω να μην είμαι ο μόνος που θυμάται.
juliet said
Αγαπητέ ,και εγώ θυμάμαι και ειδικά το τελευταίο όνομα δεν το ξεχνώ ποτέ …..πίσω από κάθε » μετά από μερικά χρόνια κανείς δεν θα το θυμάται είναι ο κόμης δράκουλας της πολιτικής, δεν αναφέρω κόμμα , γιατί οι δοσίλογοι είναι άχρωμοι και ουχί άοσμοι ……έχουν οσμή μπόχας .
dyspistos said
Σε τούτη εδώ την ανάρτηση μπορούμε να «δούμε» να «αγγίξουμε» , ν΄»ακούσουμε» τον θρήνο του Πολέμου. Η Παναγιώτα Παύλου δεκαετίες τώρα δεν κοιμάται, δεν ξαποσταίνει, δε ζει παρά για να μάθει τι απογίναν οι δικοί της.
Το ίδιο και το συγκλονιστικό γράμμα, που μας αντέγραψε η Juliet. Στον μίσχο των κυκλάμινων τα δακρυα του Μπέλα-Πάϊς, στη ρίζα τους η ανάσα των σκλαβωμένων του Βορρά.
Εξολοθρευτής αθώων ο πόλεμος, εχθρός του πολιτισμού, του δίκαιου, της Φύσης, της εξέλιξης.
Γράφω τώρα αυτές τις γραμμές με συγκίνηση και συμπάθεια γι΄αυτούς που δοκιμάστηκαν τόσο σκληρά. Τις γράφω συμπάσχοντας μαζί τους, αλλά δεν φοβάμαι μήπως ξένοι στρατιώτες έλθουν να με αιχμαλωτίσουν. Γράφω εν Ειρήνη.
Θα χαρακτήριζα τούτη την ανάρτηση εξόχως αντιπολεμική και σαν τέτοια την επιδοκιμάζω απόλυτα.
juliet said
Εχεις δίκιο λατρεύω την ειρήνη αλλά είμαι έτοιμη για πόλεμο ανα πάσα στιγμή …….φιλοσοφία ζωής .
dyspistos said
😆
ΜΑΡΙΑ said
Μοῦ φαίνεται ἀδιανόητο,αὐτή ἡ ἀδικία,αὐτός ὁ πόνος,αὐτά τά ἀπίστευτα ἐγκλήματα,νά μείνουν ἀτιμώρητα.
ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ…..
Μέλια said
Χρόνια τώρα….. γίνεται!!!!
ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΕΝΕΕΥΣ said