Γεώργιος Π. Πιπερόπουλος Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, και στις πλαγιές της οροσειράς της Πίνδου, από το Γράμμο μέχρι το Σμόλικα το φθινοπωριάτικο κρύο ήταν πιο τσουχτερό από τα συνηθισμένα. Ο φετινός χειμώνας προμηνυόταν πιο δύσκολος και οι προβλέψεις των βοσκών ήταν για πολλά χιόνια και παγετούς.
Γλυκοχάραμα, ώρα 05:30, και οι φαντάροι στα προχωρημένα φυλάκια της εμπροσθοφυλακής βρίσκονταν σε κατάσταση ετοιμότητας. Τότε εκδηλώθηκε με μία πυκνή ομοβροντία βλημάτων από βαρύ πυροβολικό η επίθεση των Ιταλών ενάντια στους Έλληνες. Ένα νέο κεφάλαιο άνοιγε στην ιστορία της Ελλάδας…
Μια εντυπωσιακή ανθρωποθάλασσα ανδρών, μηχανοκίνητων αρμάτων, ιππικού και μεταγωγικών ζώων που είχαν την εναέρια κάλυψη δεκάδων σύγχρονων μαχητικών αεροπλάνων ξεχύθηκε με εμφανέστατο το συναίσθημα της υπεροψίας -εκείνο το φριχτό συναίσθημα που στηρίζεται στην υπερβολή των αριθμών-για να σαρώσει στο πέρασμά του την Ελληνική γη, ξεκινώντας από το Γράμμο και φτάνοντας μέχρι το Αιγαίο πέλαγος.
Δύο άριστα εξοπλισμένες, σε πλήρη σύνθεση, Ιταλικές Μεραρχίες και συγκεκριμένα η 23η Μεραρχία Πεζικού (αποκαλούμενη Φεράρα) και η 131η Μεραρχία Αρμάτων (αποκαλούμενη Κένταυρος), ενισχυμένες σε πεζικό με τάγματα Αλβανών και μελανοχιτώνων και υποστηριζόμενες από βαρύ πυροβολικό και ορεινές πυροβολαρχίες κάτω από την κάλυψη δεκάδων μαχητικών και βομβαρδιστικών αεροσκαφών, διέσχισαν τις γραμμές των Ελληνο-Αλβανικών συνόρων και μπήκαν στην κοιλάδα του Δρίνου έχοντας σαν τελικό τους στόχο τα Γιάννενα.
