άρθρο του Mohammed Ayoob
από το The Strategist
.
Η πολιτική του αμερικανικού προέδρου Ντόναλντ Τράμπ να ασκήσει οικονομική πίεση στο Ιράν ώστε να προκαλέσει την αλλαγή καθεστώτος υποκινώντας μια εγχώρια εξέγερση φαίνεται να αποτυγχάνει. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ανανεωμένες κυρώσεις έχουν βλάψει οικονομικά το Ιράν, όπως καταδεικνύει πρωτίστως η ραγδαία πτώση του ιρανικού νομίσματος. Ωστόσο, η οικονομική πίεση δεν έχει οδηγήσει σε επανάσταση εναντίον του καθεστώτος και το νόμισμα σταθεροποιήθηκε μετά από το αρχικό σοκ. Πράγματι, οι αμερικανικές πρωτοβουλίες μάλλον έχουν εδραιώσει την υποστήριξη του καθεστώτος, το οποίο μπορεί τώρα να εκτρέψει την κριτική: από τις οικονομικές του επιδόσεις στην αδικία των αμερικανικών κυρώσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι σχέσεις του Ιράν με την Τουρκία παρέχουν μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση προς μελέτη. Τόσο η Τεχεράνη όσο και η Άγκυρα έχουν περιφερειακές φιλοδοξίες που οδήγησαν σε τριβές μεταξύ τους στο παρελθόν, όπως συνέβαινε μέχρι πρόσφατα στην υπόθεση του Συριακού εμφυλίου πολέμου. Ωστόσο, η οικονομική συμπληρωματικότητα των δύο χωρών και η σύμπτωση των στρατηγικών τους συμφερόντων συνέβαλαν στην σταθερότητα των σχέσεών τους.
Όταν η κυβέρνηση Τράμπ ανακοίνωσε την επαναφορά των κυρώσεων κατά του Ιράν, η Τουρκία κατέστησε σαφές ότι δεν θα ακολουθήσει τις ΗΠΑ, αλλά θα συμμορφωνόταν μόνο με τις κυρώσεις που θα επέβαλε ο ΟΗΕ. Η οικονομική αλληλεξάρτηση με το Ιράν αποτελεί μέρος της εξήγησης για την τουρκική στάση. Το διμερές εμπόριο μεταξύ Ιράν και Τουρκίας δεν περιορίζεται στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο: Ο όγκος των συναλλαγών μεταξύ των δύο γειτόνων ανήλθε στα 11,7 δισ. δολάρια στα τέλη του 2017, από 9,7 δισ. δολάρια το 2016 και οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να αυξήσουν το ύψος του στα 30 δισ. δολάρια.
ΑΒΕΡΩΦ 