Η Εξέγερσις του Ηλι—Ντεν την 2Οην Ιουλίου 1903

Μετά την αποτυχίαν τής βαρχοβιστικής επαναστατικής κινήσεως τού φθινοπώρου τού 1902 εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν, αι βαρχοβιστικαί συμμορίαι, αι οποίαι δεν επέστρεψαν εις το Βουλγαρικόν έδαφος, διεσπάσθησαν εις τας ορεινάς περιοχάς. Το ίδιον συνέβη και με τας σαντραλιστικάς συμμορίας, αμφότεραι δε αι μερίδες των Βουλγαρικών κομιτάτων προσεπάθησαν να διατηρήσουν εις την ενέργειαν τας επαναστατικάς οργανώσεις των, αι οποίαι έδρων εις την ύπαιθρον.

Τούτο ήτο αρκετά δύσκολον, ιδιαιτέρως εις την Δυτικήν Μακεδονίαν, εις την οποίαν ό Τουρκικός στρατός εγκατεστημένος εις τας πόλεις και τα κεφαλοχώρια, διενήργει λεπτομερείς έρευνας εις τα χωρία, σχεδόν καθημερινώς.

Ως εκ τούτου πολλαί εκ των συμμοριών διελύθησαν, τα δε μέλη των ηναγκάσθησαν να αποκρύπτωνται εις ειδικάς υπογείους κρύπτας. Παρ’ όλα αυτά διετηρήθησαν ωρισμέναι ομάδες εις ενεργόν δράσιν, ήτοι τού Αντρεάφ εις την Μόκραινα (Βαρυκόν), τον Γκάϊκο, εξοντωθέντος μετέπειτα εις την Μπόμπιστα (Βέργα), τού Κλιάσεφ και τού Τσακαλάρωφ εις το Κωστενέτσι (Ιεροπηγή), τού Ποππώφ εις την Ζουπάνιτσα (Άνω Λεύκη) και τού Μήτρου Βλάχου περί την Πρέσπαν. Επίσης τού Κώττα, ό οποίος παρέμενεν ανεξάρτητος τής ΕΜΕΟ, εις την περιφέρειαν των Πρεσπών.

Ἡ τετάρτη σταυροφορία καὶ ἡ πρώτη ἄλωσις…

Η πρώτη άλωση…

Στα τέλη του 12ου αιώνα η πολιτική ατμόσφαιρα στην Kωνσταντινούπολη ήταν βαριά. H παρουσία μεγάλου αριθμού Λατίνων – κάπου 80.000 συνολικά – που ήταν εγκαταστημένοι εκεί και απολάμβαναν τα ποικίλα προνόμια που τους είχαν παραχωρήσει κατα καιρούς οι βυζαντινοί αυτοκράτορες αποτελούσε πάντοτε πρόκληση για τον γηγενή πληθυσμό.

H διείσδυση των δυτικών μετοίκων σε ποικίλους τομείς του δημόσιου βίου και η βαθμιαία επικράτησή τους στην οικονομική ζωή οδηγούσαν σε αναπόφευκτη παρακμή την αυτοκρατορία, που όχι μόνο δεν ήταν πλέον σε θέση να απαλλαγεί απο την επικίνδυνη παρουσία και δραστηριότητά τους αλλά αντίθετα στήριζε στη δική τους συνδρομή την άμυνα και την επιβίωσή της.

Tα προνόμια που είχε παραχωρήσει ο Aλέξιος ο A΄ ο Kομνηνός στους Bενετούς το 1082 είχαν αυξήσει υπέρμετρα τη δύναμή τους με αποτέλεσμα να γίνουν προκλητικοί και μισητοί.H απόπειρα του διαδόχου του Iωάννη του B΄ να τους περιορίσει είχε ως αποτέλεσμα την εχθρική δράση του βενετικού στόλου στην Aδριατική, στο Iόνιο και στο Aιγαίο (1122-1126), ενέργεια που ανάγκασε τον αυτοκράτορα να προβεί στην ανανέωση των προνομίων τους. Oι σχέσεις του Bυζαντίου με τους Bενετούς έγιναν δυσχερέστερες εξαιτίας της επεκτατικής πολιτικής του Mανουήλ του A΄ του Kομνηνού στη Δύση.

Μια εισαγωγή για τον Μακεδονικό Αγώνα (1904 – 1908)

Σώμα Χανιωτών απο την Ανώπολη Σφακίων που συμμετείχε στον Μακεδονικό αγώνα με έδρα το Λέχοβο.

Ο Μακεδονικός Αγώνας θα μείνει στη μνήμη των περισσοτέρων ως ένας ανορθόδοξος πόλεμος ελληνικών και βουλγαρικών ενόπλων σωμάτων μέσα στην τουρκική επικράτεια. Σκοπός των ελληνικών σωμάτων ήταν να περιφρουρήσουν το εθνικό φρόνημα των χωριών, ν’ αποκαταστήσουν την τάξη σε όσα χωριά είχαν σημειωθεί αποσκιρτήσεις μετά από πιέσεις των αντιπάλων, να εξουδετερώσουν τις ένοπλες ομάδες και να περιορίσουν τη δράση των ληστρικών σωμάτων, τα οποία κινούνταν μεταξύ παρανομίας και εθνικού αγώνα, ταλαιπωρώντας τους αγροτικούς πληθυσμούς.

Ο αγώνας αυτός άρχισε ουσιαστικά το 1903 και πήρε τέλος το 1908, όταν θεσπίστηκε το τουρκικό σύνταγμα με το κίνημα των Νεοτούρκων. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα, δύο ήταν οι κυριότεροι εχθροί του ελληνικού στοιχείου: οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και οι Τούρκοι σωβινιστές.

Ο Ηρωϊκός Καπετάν Μητρούσης του Μακεδονικού αγώνα

Την άνοιξη του 1907, μιά βραδιά στην Αθήνα ένας γειτονικός με την Ομόνοια δρόμος αναστατώθηκε από φωνές, κακό, φασαρία. Δυό αδελφοί φουρναραίοι παραμόνευαν να περάση ένας φύλακας κάποιου κτήματος, πού φορούσε χακί.

Του καταλόγιζαν ότι είχε ή φρόντιζε να έχη αισθηματικές σχέσεις με την ανύπαντρη αδελφή τους. Μόλις είδαν να πλησιάζη ό άνθρωπος με το χακί, φώναξαν «αυτός είναι» και του ρίχτηκαν. Αυτός όμως με την μεγαλύτερη ευκολία τούς έρριξε κάτω. Έτρεξαν και άλλοι φίλοι τους και τρεις χωροφύλακες πού βρέθηκαν εκεί κοντά. Έπεσαν όλοι πάνω του.

Εκείνος όμως όρθιος, ασάλευτος, σαν να είχε ριζώσει στη γη, πάλευε με απίστευτη δύναμη και έσπρωχνε μ’ ένα χέρι πολλούς πέρα ή τούς γκρέμιζε στο χώμα. Νόμιζες πώς ένας γίγαντας τα ‘βαλε με πυγμαίους. Το παράξενο και ακατανόητο ήταν ότι δεν φώναζε, δεν μιλούσε, δεν απαντούσε στις ερωτήσεις των χωροφυλάκων και με βουβό πείσμα εξακολουθούσε την «αντίστασιν κατά τής αρχής» αμίλητος και άφωνος, σαν κωφάλαλος. Στον θόρυβο έτρεξε και ό μοίραρχος Μαρούδας, πού έβαλε αμέσως τις φωνές στους χωροφύλακες και πολίτες.

— Γκρεμοτσακιστήτε και αφήστε τον άνθρωπο ήσυχο. Είναι καπετάνιος από την Μακεδονία.

Ήταν ό Μητρούσης. Δεν μιλούσε γιατί δεν ήξερε πολλά ελληνικά. Ανάλογο επεισόδιο είχε και με δυό χωροφύλακες πού τούς άκουσε ένα βράδυ να βρίζουν Χριστό και Παναγία. Τον γνώρισα τότε. Φορούσε χακί στολή μ’ ένα μαύρο σκούφο στο κεφάλι. Ήταν ένας καλοκάγαθος και αφελής χωρικός, μειλίχιος και χαμογελαστός. Ποτέ δεν μπορούσε να φανταστή κανείς ότι έκρυβε μέσα του τόσο ηφαιστειώδες πάθος, όπως δεν μπορούσε και να πιστέψη ότι είχε και τόση ηράκλεια δύναμη.

K K Ε KAI ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ

Εικόνα από:wwwaporrito.blogspot.com

Στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (τεύχος Οκτωβρίου 1924 σελ. 348-349), εδημοσιεύθη η απόφασις της Κ.Δ. περί της Μακεδονίας και Θράκης, που έχει ως εξής:

«ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ»

1. Τα ζητήματα της Μακεδονίας και Θράκης, είναι από δέκα χρόνια τώρα η αιτία ακαταπαύστων αιματηρών συγκρούσεων μεταξύ της Τουρκίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδος και της Γιουγκοσλαβίας και ένα μέσον ιμπεριαλιστικής πολιτικής μέσα στα Βαλκάνια.
Ο τελευταίος ιμπεριαλιστικός πόλεμος του 1914-1918 στα Βαλκάνια, που τέλειωσε με την οικονομική κατερείπωση, την πολιτική υποδούλωση και το μοίρασμα της Μακεδονίας και της Θράκης μεταξύ της Γιουγκοσλαβίας, της Ελλάδος και της Βουλγαρίας, περιέπλεξε ακόμη περισσότερο το εθνικό ζήτημα και έκανε πιο βαθύ το μίσος μεταξύ των λαών.

Το μοίρασμα της Μακεδονίας μεταξύ της Γιουγκοσλαβίας, της Ελλάδος και της Βουλγαρίας, ενίσχυσεν ακόμα περισσότερο τον πόθο των Μακεδόνων στα διάφορα κομμάτια της διαμελισμένης των πατρίδος προς την συνένωση και την αποκατάσταση μιας Μακεδονίας ενιαίας και ανεξάρτητης.

Ο ίδιος πόθος για μια ενιαία και ανεξάρτητη Θράκη συνενώνει το Θρακικό λαό, που έχει κατατεμαχισθή σε τρία μέρη, από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Βουλγαρία.

Πανσλαβισμός- η άνοδος του βουλγαρικού μεγαλοϊδεατισμού και ο ρόλος της Ρωσίας

Για πολλούς αιώνες και υπό την καταθλιπτική κυριαρχία των Οθωμανών Τούρκων, το εθνικό συναίσθημα των Βουλγάρων επιβίωνε, όσο αυτό συνέβαινε, σε λανθάνουσα μορφή, που υστερούσε σε σχέση με την αφύπνιση των άλλων υπόδουλων βαλκανικών λαών. Στις εξαθλιωμένες αγροτικές μάζες του παλαιοβουλγαρικού χώρου είχαν αλλοιωθεί οι ιστορικές μνήμες και διατηρούντο θολές οι αυτοκρατορικές μορφές και το μεγαλείο ενός παρελθόντος που φάνταζε εξαιρετικά μακρινό, δίχως όλα αυτά να συγκροτούν ένα στέρεο υπόβαθρο εθνικής αυτογνωσίας.

Στη ρευστότητα αυτή συνέβαλλε η ανυπαρξία κάποιου είδους βουλγαρικής ελίτ ή άρχουσας τάξης. Την ίδια περίοδο ο ελληνισμός επεξέτεινε την ακτινοβολία του, πνευματική και οικονομική, σε ολόκληρο τον βαλκανικό χώρο, προπορευόμενος (μέσω των Φαναριωτών, εμπόρων, λογίων κλπ.) σε όλους τους τομείς.

Το πλέον πρόωρο δείγμα αφύπνισης της βουλγαρικής εθνικής συνείδησης, μάλλον απλοϊκό κατά τη σύλληψη, ήταν ένα σύγγραμμα το οποίο δημοσίευσε το 1762 ο Βούλγαρος μοναχός Παΐσιος, υπό τον τίτλο «Ιστορία Σλαβοβουλγαρική περί των βουλγαρικών λαών, βασιλέων και αγίων». Ο Παΐσιος μόνασε επί μακρόν στο Άγιο Όρος, συγκεκριμένα στη μονή Χιλανδαρίου. Στην εισαγωγή της σλαβοβουλγαρικής ιστορίας του διευκρίνιζε ότι σκοπός του ήταν, «… βλέποντας πολλούς από τους Βουλγάρους να πράπουν και να πορεύονται κατά τα ξένα έθνη… να σπεύσουν να γνωρίσουν για το έθνος και την γλώσσα τους».

Τα σχολεία της αρχαίας Ελλάδος

Μαθητές και διδάκαλοι Εικόνα από:psychology.wikia.com

Τα προηγούμενα κεφάλαια έχουν αναπτύξει ικανοποιητικά, καθώς μου φαίνεται, ότι η Ελληνική Παιδεία το ίδιο στη Σπάρτη και στην Αθήνα, στη θεωρία και στην πράξη στόχευαν να δημιουργήσουν όσο το δυνατό καλύτερο πολίτη, όχι όσο το δυνατό καλύτερο κερδοσκόπο, χρηματορέκτη• η Ελληνική Παιδεία επιδίωκε το καλό της κοινότητας, όχι το ατομικό καλό. Οι μέθοδοι και τα υλικά της εκπαίδευσης φυσικά διέφεραν ως προς την αντίληψη του καλού πολίτη που ίσχυε σε κάθε μέρος, αλλά τα ιδανικά ήταν πάντοτε τα ίδια.

Ο Σπαρτιάτης, με τη δική του σχολική αντίληψη για τη ζωή, πίστευε ότι το όλο καθήκον του άνδρα ήταν να είναι γενναίος, να είναι αγέρωχος στις κακουχίες και στον πόνο, να είναι καλός στρατιώτης και να είναι πάντα σε τέλεια φυσική κατάσταση• όταν τα ελληνικά του ένστικτα απαιτούσαν αισθητική ικανοποίηση, μετέτρεπε τη στρατιωτική του άσκηση σε μουσικό χορό και τραγουδούσε τραγούδια προς τιμή της ανδρείας.

Μακριές συζητήσεις και μακρόχρονο διαλογισμό τα κοιτούσε με περιφρόνηση, γιατί προτιμούσε τις πράξεις από τα λόγια και τις σκέψεις και την ουσία μιας κατάστασης μπορούσε πάντα να την εκφράσει με μια μοναδική πρόταση. Αυτή η σπαρτιατική αντίληψη για τον πολίτη οροθετούσε το στόχο της Σπαρτιατικής Παιδείας. Καθημερινές κακουχίες, ατέλειωτη φυσική άσκηση, διαρκείς δοκιμασίες θάρρους και καρτερικότητας ήταν ο κλήρος του Σπαρτιατόπουλου. Δε μάθαινε να διαβάζει, να γράφει ή να λογαριάζει• ασκούνταν να μιλάει μόνο με μονόλογα ή βραχύτατες φράσεις, γιατί τι ανάγκη είχε ο Σπαρτιάτης τα γράμματα ή τη φλυαρία; Η φαντασία του όφειλε επίσης να υποταχθεί στο σπαρτιατικό ιδεώδες : οι χοροί του, τα τραγούδια του, οι θεότητές του, ήσαν όλα στρατιωτικά.

Η παραπλανητική δήλωση του Γκλιγκόρωφ

Εικόνα από:forum.kajgana.com

Ο Γκλιγκόρωφ την ημέρα αναγνωρίσεως του κράτους από τον ΟΗΕ, παραπλάνησε τη διεθνή κοινή γνώμη ως εκπροσωπών το Μακεδονικό έθνος.

Μεταξύ των άλλων αναληθειών δήλωσε:

« Ότι 130 ετών αγώνες για ελευθερία και δημιουργία ανεξαρτήτου κράτους δικαιώθηκαν την ημέρα εκείνη». Ο ισχυρισμός είναι ψευδέστατος. Τα τελευταία 130 χρόνια (όπως αναλύω στις σελ. 32-40) στην Περιοχή έγιναν πόλεμοι και γεγονότα όπως: α) η Συνθήκη Αγ. Στεφάνου, Μάρτιο 1878, β) η Συνθήκη του Βερολίνου, Ιούλιο γ) ο Μακεδονικός Αγών, 1903-1908, δ) ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος, 1912, ε) ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος 1913, στ) ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1914 και ζ) ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος 1940-1945. Πουθενά, ούτε σε απογραφή που έγινε από την Τουρκία το 1905, ούτε και σε εκλογές τουρκικές που έλαβαν μέρος και οι διάφορες μειονότητες, δεν αναφέρεται ύπαρξη «Μακεδόνων».

Ότι «το έθνος του προσέφερε τη γλώσσα και το χριστιανισμό στους Σλάβους». Ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος διαψεύδει τον Γκλιγκόρωφ. Σε εγκύκλιό του (σελ. 70, 71 και 72 παρ. 25 του βιβλίου «Macedonia») σαφώς αναφέρει ότι «οι σλαβικοί λαοί ανεγνώρισαν, ως πατέρες της παιδείας και του εκχριστιανισμού τους, τους δύο αδελφούς μοναχούς Μεθόδιο και Κύριλλο».

Ο χορός στη Μινωική Κρήτη

Χρυσό δακτυλίδι-παράστασις ἐκστατικοῦ χοροῦ γυναικῶν-1.600π.Χ.-Κνωσὸς

Στέλλα Μανδαλάκη – Σπανού

Το άρθρο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια εικονογραφικής προσέγγισης του μινωικού χορού, χωρίς να επεκτείνεται στη μεταγενέστερη ιστορική περίοδο. Με το πρόβλημα του μινωικού χορού ασχολήθηκε αρχικά ο Evans στο μνημειώδες έργο του Palace of Minos, όπου τον συνέδεσε εξαρχής με τη θρησκεία. Έκτοτε, όλοι οι θρησκειολόγοι που ασχολήθηκαν με τη μινωική θρησκεία, αναφέρθηκαν ευκαιριακά στο μινωικό χορό, δίνοντας έμφαση κυρίως στον κύκλιο και το λεγόμενο “οργιαστικό”, που τεκμηριώνονταν καλύτερα από τα ίδια τα ευρήματα. Μια πρώτη σοβαρή προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου, με τη βοήθεια μεταγενέστερων γραπτών πηγών, επιχειρήθηκε από τη L. Lawler σε μια σειρά άρθρων, όπου ταυτόχρονα εγκαινιάστηκε η χρήση ανθρωπολογικών – κοινωνιολογικών παρατηρήσεων, προκειμένου να ερμηνευθούν τα ορχηστικά σχήματα. Οι υπόλοιποι μελετητές του χορού ασχολήθηκαν κυρίως με το χορό των ιστορικών χρόνων, για τον οποίο οι αρχαιολογικές και οι φιλολογικές πηγές αφθονούν (παραστάσεις σε αγγεία, ειδώλια, αγάλματα, επιγραφές).

Η θέση της γυναίκας στην Μινωική Κρήτη

Από όσα μπορούμε να διακρίνουμε στον μινωικό αστικό κώδικα, που έπρεπε να είναι ένα σύνολο από ήθη και έθιμα, δυο είδη δικαιωμάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικά: το πρώτιστο δικαίωμα της πατριάς σε ό,τι αφορούσε στην ιδιοκτησία και, μέσα στην πατριά αυτή, την μητριαρχική διαδοχή. Είναι γνωστό ότι η αναγκαστική τέλεση του ενδογαμικού συλλογικού γάμου, μετά την μύηση, ανάμεσα στα μέλη δυο ομάδων μιας πατριάς, κράτησε ως την ελληνιστική εποχή• το πιστοποιεί έμμεσα ο συγγραφέας της 18ης ωδής της Ι λ ι ά δ α ς που δείχνει να χορεύουν στην Κνωσό, στην έξοδο από τον λαβύρινθο, μαζί τα οπλισμένα αγόρια και τα κορίτσια που φορούν χιτώνες• το επιβεβαιώνει μαρτυρία του ιστορικού Εφόρου και οι επιγραφές.

Για ποιο λόγο δημιουργήθηκε το Κράτος των Σκοπίων

ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΑΛΙΝ ΓΙΑ ΤΕΧΝΗΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

Για ποιο λόγο δημιουργήθηκε το Κράτος των Σκοπίων

Στις 29 Νοεμβρίου 1943 ‚στην πόλη Γιάιτσε της Βοσνίας, δημιουργήθηκε η Λαϊκή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας με την μορφή που είχε μέχρι την διάλυση της στις αρχές του 1990-91. Το 1943 όμως ο πόλεμος δεν είχε τελειώσει και η χώρα δέχονταν πιέσεις από δύο πλευρές. Από την μία η Αγγλία και από την άλλη ο Τίτο με τον Στάλιν που ήθελαν να επιβάλουν Κομμουνιστικό καθεστώς. Οι πιέσεις των Άγγλων φάνηκαν πιο ισχυρές από εκείνες του Στάλιν, και έτσι ο Τίτο δέχτηκε στην πρώτη μεταπολεμική κυβέρνηση να συμμετάσχουν και εκπρόσωποι της αστικής δημοκρατίας. Έτσι ο Τίτο έγινε πρόεδρος της χώρας και ο Σέρβος Μίλαν Γκρόλ, έγινε αντιπρόεδρος. (Κάτι τέτοιο προέβλεπε και η συμφωνία της Γιάλτας, όπου η επιρροή στην Γιουγκοσλαβία μοιράστηκε 50-50, μεταξύ ΕΣΣΔ και Δύσης). Ο Γκρόλ ήταν πρόεδρος του Δημοκρατικού κόμματος, θερμός οπαδός του κοινοβουλευτισμού και των οικονομικών ελευθεριών.

Παρά τις διαφορές στην ιδεολογία τους, η οποία δεν επέτρεπε μακροζωία στην νέα κυβέρνηση, ο βασικός λόγος διαφωνίας Τίτο- Γκρόλ ήταν η Μακεδονία. Ο Γκρόλ δεν αναγνώριζε καμία ύπαρξη Μακεδονικού έθνους, γλώσσας πολιτισμού, και θεωρούσε ότι η ίδρυση του κρατιδίου αυτού έγινε για να μειωθεί η δύναμη και το έδαφος της Σερβίας εντός της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας. Αποκαλούσε μάλιστα την «Μακεδονία του Βαρδάρη» ως τον «πνεύμονα της Σερβίας».

Αι Επιδιώξεις των Βουλγαρικών Κομιτάτων και τα Διαπραχθέντα Εγκλήματα

Η τσέτα του Μπόρις Σαράφωφ πυρπολώντας και σέρνοντας άμαχους αιχμαλώτους Βουλγαρικό ανταρτικό σώμα (1902, Λονδίνο, The Illustrated London News) Εικόνα από:history-pages.blogspot.com

Τα Βουλγαρικά Κομιτάτα καθ’ όλην την διάρκειαν τού έτους 1905 δεν ηδυνήθησαν να επιδείξουν ουδεμίαν συστηματικήν και συντονισμένην δράσιν. Τούτο ωφείλετο εις τας αντιθέσεις μεταξύ Βαρχοβιστών και Σαντραλιστών και εις την τάσιν ορισμένων ηγετών των τελευταίων προς απαγκίστρωσιν εκ τού εναγκαλισμού τής Βουλγαρικής Κυβερνήσεως.

Η εφαρμοζομένη πολιτική υπό των Κομιτάτων απέβλεπεν εις την επιβίωσιν των οργανώσεών των και την προσέλκυσιν των συμπαθειών των Μεγάλων Δυνάμεων. Αι τελευταίαι δε ήρχισαν να τηρούν πλέον δυσμενή στάσιν έναντι των Ελληνικών διεκδικήσεων, ένεκα τής σταθεράς και επιτυχούς δράσεως των Ελληνικών αντάρτικων σωμάτων.

Εξαίρεσιν τής σημειωθείσης μικράς δράσεως των Βουλγαρικών Κομιτάτων κατά το 1905 απετέλεσαν αι περιοδικαί επιθέσεις κατά των Πατριαρχικών χωρίων και αι σφαγαί των Ελλήνων προυχόντων. Αι πράξεις αυταί είχον ως σκοπόν να εξωθήσουν τα ελληνικά σώματα εις την εφαρμογήν αντιποίνων, διά κατάλληλον εν συνεχεία εκμετάλλευσιν τούτων υπό τού Βουλγαρικού τύπου και επηρεασμόν τής Ευρωπαϊκής Κοινής Γνώμης.

Η πολιτική αυτή ενετάθη κατά το θέρος τού 1905, όταν αι Τουρκικαί Αρχαί ανεκοίνωσαν την πρόθεσίν των να διεξαγάγουν τον Οκτώβριον μήνα απογραφήν τού πληθυσμού κατά εθνότητας. Την 27ην Ιουλίου κομιτατζήδες επετέθησαν κατά τού Ντομπρομίρ εις την πεδιάδα τού Μοναστηρίου και εφόνευσαν πέντε πληροφοριοδότας των Ελληνικών σωμάτων. Το ίδιο συνέβη την 24ην Σεπτεμβρίου εις το Μαύροβον (Μαυροχώριον) παρά την λίμνην τής Καστοριάς, όπου δύο Έλληνες εφονεύθησαν και εις το Αετόζι (Αετόν) Φλωρίνης την 6ην Οκτωβρίου, όπου πέντε προύχοντες πατριαρχικοί εσφαγιάσθησαν.

Μακεδονία το μήλο της έριδος

Σημαία του Μακεδονικού Αγώνα από:thehistoryofgreece.blogspot.com

Ο αγώνας για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από την οθωμανική κυριαρχία άρχισε ταυτόχρονα με την επανάσταση στη νότιο Ελλάδα το 1821, όμως δεν είχε αίσιο τέλος, ενώ οι εξεγέρσεις της περιόδου 1830-1860 δεν πρόσφεραν τίποτε περισσότερο από σφαγές, λεηλασίες και τρομοκρατία των χριστιανικών πληθυσμών. Ένα ακόμη ελληνικό κίνημα ξέσπασε στη Μακεδονία το 1877, αλλά η εξέγερση δεν κατόρθωσε να λάβει σημαντικές διαστάσεις. Όμως τώρα πλέον οι Έλληνες δεν ήταν μόνοι τους στον αγώνα για επικράτηση στη Μακεδονία.

Ήδη από τον 19ο αι. οι εθνικές επιδιώξεις των βαλκανικών κρατών κάνουν την εμφάνισή τους και έρχονται σε αντιπαράθεση μεταξύ τους. Είχε συμβάλλει, όμως, πρωτύτερα κι η ενοποίηση του βαλκανικού χώρου μέσα στα πλαίσια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, η οποία επέτρεψε την κινητικότητα των βαλκανικών λαών. Έλληνες από τη Μακεδονία και την Ήπειρο εγκαταστάθηκαν στη Σερβία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και Βούλγαροι κατέβηκαν στη Μακεδονία ενισχύοντας το ήδη υπάρχον σλαβικό στοιχείο.

Η εθνική αφύπνιση των Βουλγάρων που συντελέστηκε στα μέσα του 19ου αι. και η εμφανής υποστήριξή τους από τη Ρωσία τους έφερε σε αντιπαράθεση με το Πατριαρχείο Κων/πολης και τους Έλληνες που μέχρι τότε είχαν πλήρη οικονομική, κοινωνική, πολιτική και εκπαιδευτική κυριαρχία στη Βαλκανική. Οι Βούλγαροι στα 1870 απέκτησαν χωριστή εκπαιδευτική εκπροσώπηση με την ίδρυση της Εξαρχίας και στα 1878 ξεχωριστό κράτος με τη δημιουργία της Βουλγαρικής Ηγεμονίας.

Η επανάσταση στην Κρήτη στα 1770-1771 και ο Δασκαλογιάννης

Όπως στην Πελοπόννησο η επανάσταση άναψε από την Μάνη, έτσι και στην Κρήτη, όπως ήταν φυσικό, απ’ τα Σφακιά. Οι Σφακιανοί, όπως έχουμε ιδεί, είχαν υποταχθή στους Τούρκους στα 1650 και η περιοχή τους είχε δοθή ως τιμάριο στον Τούρκο αρχιστράτηγο Ντελή ή Γαζή Χουσεΐν, ό οποίος στα 1658 με ιεροδικαστική πράξη αφιερώνει την επαρχία Σφακίων στις ιερές πόλεις Μέκκα και Μεδίνα.

Με την πράξη αυτή οι κάτοικοι ζουν κάπως ανεκτά και απολαμβάνουν ορισμένες ασυδοσίες και ελευθερίες. Μολαταύτα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν, εκτός από τον κατ’ αποκοπήν κεφαλικό φόρο των 5.000 γρ., τον φόρο τής δεκάτης, 500 γρ. για την αξία τροφίμων του μουτεβελή (εφόρου του βακουφίου) και για τις δαπάνες του Ντελή Χουσεΐν για τα τζαμιά τής Κρήτης, άλλα 500 γρ. για την διατροφή του τοποτηρητή του μουτεβελή στην Κρήτη, στον οποίο έδιναν και ένα ποσό σιτηρών, άλλα τρόφιμα και 200 πρόβατα. Εκτός απ’ αυτά, επλήρωναν τα νόμιμα γραφικά δικαιώματα και κάποια αμοιβή στους Τούρκους εισπράκτορες των φόρων.

Η κατάσταση αυτή εξακολούθησε ως τα 1690, οπότε όλοι οι ραγιάδες υποχρεώθηκαν να πληρώνουν και τον κεφαλικό φόρο βάσει δελτίων. Το γεγονός αυτό έδωσε ευκαιρίες στους Τούρκους υπαλλήλους να προβαίνουν σε ποικίλες καταπιέσεις και αυθαιρεσίες. Η αλλαγή αυτή είχε δυσάρεστες επιπτώσεις στις φορολογικές υποχρεώσεις των Σφακιανών. Γι’ αυτό παραπονούνταν με πρεσβείες τους στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά στα 1760 η μουτεβελίνα (γυναίκα του μουτεβελή) Φατμά Χατούν μεσολάβησε στους σουλτάνους, ώστε με αλλεπάλληλα φερμάνια και χάτια (= διαταγές) να τούς ανακουφίσουν και να τούς δώσουν ορισμένες ελευθερίες.