Φωτο: Ο Δημήτριος Υψηλάντης
.
Του Τάσου Κοντογιαννίδη*
akontogiannidis@yahoo.gr
Η γενναία επιστολή της Τραπεζούντιας μητέρας του, όταν πέθανε κι ενώ έδωσε τα πάντα στον Αγώνα, διασύρθηκε και κατηγορήθηκε αδίκως από τους κοτζαμπάσηδες…
Τέτοιες μέρες του Αυγούστου του 1832, πριν από 186 χρόνια, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 38 ετών, ο Πόντιος Δημήτριος Υψηλάντης, αδελφός του Ποντίου αρχηγού της Επαναστάσεως του 1821 Αλεξάνδρου Υψηλάντη. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1793, με απώτερη καταγωγή την Τραπεζούντα του Πόντου, σπούδασε στη Γαλλία σε στρατιωτικές σχολές και υπηρέτησε στη Φρουρά του Τσάρου στην Αγία Πετρούπολη.
Αγνή και ευγενής πατριωτική μορφή, μυήθηκε το 1818 στη Φιλική εταιρία και ορίσθηκε από τον αδελφό του Αλέξανδρο «Πληρεξούσιος του Γενικού Επιτρόπου της Αρχής» ο οποίος τον έστειλε στην Πελοπόννησο και ανέλαβε την αρχιστρατηγία και την οργάνωση τακτικού Στρατού, αλλά και την συγκρότηση κεντρικής πολιτικής εξουσίας, βοηθούντος και του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, για να περιορίσουν την ισχύ των κοτζαμπάσηδων που ήθελαν να τον παραμερίσουν.
Με ρωσικό διαβατήριο από την Τεργέστη και με το ψευδώνυμο Αθανάσιος Στοστοπόπουλος (!) για να μην γίνει αντιληπτός από τις αυστριακές αρχές, μετέβη στην Ύδρα, όπου έγινε δεκτός με τιμές. Είχε μαζί του μερικούς άνδρες και την σημαία της Φιλικής Εταιρίας με τον φοίνικα και τις λέξεις «Ελευθερία ή θάνατος».
Ήταν 28 ετών, φορούσε την μαύρη στολή του Ιερού Λόχου κι έφερε μαζί του 300.000 γρόσια της οικογενείας του για τον αγώνα και ένα τυπογραφείο για την έκδοση ελληνικής εφημερίδος, που εξεδόθη στις 2-8-1821 στην Καλαμάτα, με τον τίτλο «Σάλπιγξ Ελληνική». Αυτό όμως δεν εμπόδισε τον Κανέλλο Δεληγιάννη να γράψει στα απομνημονεύματα του, ότι «ο Δημήτριος Υψηλάντης ήλθε γυμνός άνευ χρημάτων, ακολουθούμενος από μερικούς απάτριδας, φερέοικους και τυχοδιώκτας!..»
ΑΒΕΡΩΦ 