Ε΄ Θεολογικός Λόγος, Περί Ἁγίου Πνεύματος

.

αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου

ΚΘ’. Ταῦτα μέν οὖν εἴποι τίς ἄν τό ἄγραφον ὑποθεμενος· ἤδη δέ ἤξει σοί καί ὁ τῶν μαρτυριῶν ἐσμός, ἐξ ὧν, ὅτι καί λίαν ἔγγραφος ἡ τοῦ Πνεύματος θεότης ἐπιδει- χθήσεται τοῖς μή λίαν σκαιοῖς, μηδέ ἀλλότριοις τοῦ Πνεύματος. Σκόπει δέ οὕτως· γεννᾶται Χριστός, προτρέχει, βαπτίζεται, μαρ- τυρεῖ, πειράζεται, ἀνάγει· δυνάμεις ἐπιτελεῖ, συμπαρομαρτεῖ· ἀνέρχεται, διαδέχεται. Τί γάρ οὐ δύναται τῶν μεγάλων καί ὧν Θεός; τί δέ οὐ προσαγορεύεται ὧν Θεός, πλήν ἀγεννησίας καί γεννήσεως; Ἔδει γάρ τάς ἰδιότητας μεῖναι Πατρί καί Υἱῷ, ἵνα μή σύγχυσις παρά τῇ θεότητι, τῇ καί τἄλλα εἰς τάξιν ἀγούση καί εὐκοσμίαν. Ἐγώ μέν φρίττω τόν πλοῦτον ἐννοῶν τῶν κλήσεων καί καθ’ ὅσων ὀνομάτων ἀναισχυντοῦσιν οἱ τῷ Πνεύματι ἀντιπίπτοντες.

«Πνεῦμα Θεοῦ» λέγεται, «Πνεῦμα Χριστοῦ», «νοῦς «Χριστοῦ», «Πνεῦμα Κυρίου», αὐτό Κύριος· «Πνεῦμα υἱοθεσίας», « ἀληθείας », ἐλευθερίας · Πνεῦμα σοφίας, συνέσεως, βουλῆς, ἱσχύος, γνώσεως, εὐσεβείας, «φόβου Θεοῦ»· καί γάρ ποιητικόν τούτων ἁπάντων πάντα τῇ οὐσίᾳ πληροῦν, πάντα συνέχον· πληρωτικόν κόσμου κατά τήν οὐσίαν, ἀχώρητον κόσμῳ κατά τήν δύναμιν· ἀγαθόν, εὐθές, ἡγεμονικον φύσει οὐ θέσει· ἁγιάζον, οὐχ ἁγιαζόμενον, μετροῦν, οὐ μετρούμενον, μετεχόμενον, οὐ μετέχον, πληροῦν, οὐ πληρούμενον, συνέχον, οὐ συνεχόμενον· κληρονομούμενον, δοξαζόμενον, συναριθμούμενον, ἐπαπειλούμενον· δάκτυλος Θεοῦ, πῦρὡς Θεός, εἰς ἔμφασιν, οἶμαι, τοῦ ὁμοουσίου· Πνεῦμα τό ποιῆσαν, τό ἀνακτίζον διά βαπτίσματος, δι’ ἀναστάσεως.

Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος – Λόγος με´ εἰς τὸ Πάσχα (ἀπόσπασμα)

 

Μετάφραση: Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Δορμπαράκης.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος μᾶς προετοιμάζει μὲ μοναδικὸ τρόπο, λέγοντάς μας τὰ ἐξῆς:

[…] 24. Ἂν εἶσαι Σίμων Κυρηναῖος, σήκωσε τὸ σταυρὸ καὶ ἀκολούθησέ Τον. Ἂν σταυρωθεῖς μαζί Του ὡς λῃστής, γνώρισε τὸ Θεὸ σὰν εὐγνώμων δοῦλος. Ἂν κι᾿ Ἑκεῖνος λογιάσθηκε μὲ τοὺς ἀνόμους γιὰ χάρη σου καὶ τὴν ἁμαρτία σου, γίνε σὺ ἔννομος γιὰ χάρη Ἐκείνου.

Προσκύνησε αὐτὸν ποὺ κρεμάσθηκε στὸ σταυρὸ γιὰ σένα, ἔστω κι ἂν κρέμεσαι κι ἐσύ. Κέρδισε κάτι κι ἀπ᾿ τὴν κακία. Ἀγόρασε τὴ σωτηρία μὲ τὸ θάνατο. Μπὲς μὲ τὸν Ἰησοῦ στὸν Παράδεισο, ὥστε νὰ μάθεις ἀπὸ τί ἔχεις ξεπέσει. Δὲς τὶς ἐκεῖ ὀμορφιές. Ἄσε τὸ λῃστὴ ποὺ γογγύζει, νὰ πεθάνει ἔξω μαζὶ μὲ τὴ βλασφημία του. Κι ἂν εἶσαι Ἰωσὴφ ὁ ἀπὸ Ἀριμαθαίας, ζήτησε τὸ σῶμα ἀπ᾿ τὸ σταυρωτή. Ἂς γίνει δικό σου αὐτὸ ποὺ καθάρισε τὸν κόσμο. Κι ἂν εἶσαι Νικόδημος, ὁ νυκτερινὸς θεοσεβής, ἐνταφίασέ τον μὲ μύρα.Κι ἂν εἶσαι κάποια Μαρία, ἢ ἡ ἄλλη Μαρία, ἢ ἡ Σαλώμη, ἢ ἡ Ἰωάννα, δάκρυσε πρωῒ-πρωΐ. Δὲς πρώτη τὴν πέτρα σηκωμένη, ἴσως δὲ καὶ τοὺς ἀγγέλους κι αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Ἰησοῦ. Πὲς κάτι, ἄκουσε τὴ φωνή. Ἂν ἀκούσεις «Μὴ μ᾿ ἀγγίζεις», στάσου μακριά, σεβάσου τὸ Λόγο, ἀλλὰ μὴ λυπηθεῖς.

Διδακτικὲς στρεβλώσεις καὶ παρανοήσεις «Σάπιο κρασί, νεοταξικὸ ἀφιόνι, ποτίζει καὶ μολύνει ὕπουλα, τὸ σχολεῖο».

Γράφει ὁ Δημ. Νατσιός Δάσκαλος-Κιλκίς

Ἀπὸ τοὺς τελευταίους δασκάλους τοῦ Γένους μας, ὁ Φώτης Κόντογλου, γιὰ νὰ παραστήσει τὴν εἰκόνα τῆς σημερινῆς Ἑλλάδας, κατέφυγε σ’ ἕναν μύθο: Τὸν μύθο τοῦ χταποδιοῦ, ὁ ὁποῖος περιέχεται στὸ περίφημο βιβλίο του, «Μυστικὰ Ἄνθη» καὶ μὲ ὑπότιτλο «χαμογελαστοὶ ἐχθροί».

Τὸν παραθέτω:

«Κάθεται ἡ χταπόδα μὲ τὸ χταποδάκι στὸν πάτο τῆς θάλασσας. Ὅπου μὲ τὴν ἀπόχη πιάνουνε τὸ χταποδάκι καὶ τ’ ἀνεβάζουνε ἀπάνω. Τὸ μικρὸ φωνάζει στὴν μάνα του: «Μὲ πιάσανε, μάνα!». Ἐκείνη τ’ ἀποκρίνεται: «Μὴ φοβᾶσαι, παιδί μου!» Τὸ χταποδάκι φωνάζει πάλι: «Μὲ βγάλανε ἀπὸ τὸ νερό, μάνα!» -«Μὴ φοβᾶσαι παιδί μου!» -«Μὲ κόβουνε μὲ τὸ μαχαίρι!» -«Μὴ φοβᾶσαι!» -«Μὲ βράζουνε στὸ τσουκάλι!» –«Μὴ φοβᾶσαι!» -«Μὲ τρῶνε, μὲ μασᾶνε!» -«Μὴ φοβᾶσαι, παιδί μου!» -«Μὲ καταπίνουνε!» -«Μὴ φοβᾶσαι!». -«Πίνουν κρασὶ μάνα!» -«Ἄχ! Σ’ ἔχασα παιδί μου!» (σελ. 11, ἔκδ. «Ἀστήρ»).

Τὸ χταποδάκι, λέει ὁ Κόντογλου, συμβολίζει τὴν Ἑλλάδα. «Παλαιόθεν καὶ ὢς τώρα, ὅλα τὰ θεριὰ πολεμοῦν νὰ τὴν φᾶνε, τρῶνε, ἀλλὰ πάντοτε ἔμενε μαγιά», καταπῶς θά ᾽λεγε ὁ πατριδοφύλακας στρατηγὸς Μακρυγιάννης. Ἡ χταποδομάνα εἶναι ἡ μοίρα, ἡ ἱστορία αὐτοῦ του τόπου.