Έκτακτες εξηγήσεις στο Φανάρι από την κυβέρνηση, με μία «από καιρό προγραμματισμένη» συνάντηση Γαβρόγλου-Βαρθολομαίου

.

Με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο θα συναντηθεί αύριο στο Φανάρι, ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.

Η σχετική ανακοίνωση αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου το βράδυ της Παρασκευής, με την συνάντηση να εμφανίζεται ως «προγραμματισμένη από καιρό».

Ωστόσο πραγματοποιείται λίγο αφότου ο Πατριάρχης κάλεσε στο Πατριαρχείο την γενική πρόξενο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη για εξηγήσεις επί της συμφωνίας. Πρόκειται για την έμπρακτη έκφραση της δυσφορίας από το Φανάρι για την μη ενημέρωσή του για τη συμφωνία Τσίπρα-Ιερωνύμου.  Ειδικότερα, δεν είχε προηγηθεί καμία ενημέρωση από την πλευρά της Εκκλησίας της Ελλάδος ή από εκείνη της Πολιτείας προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Η γενική πρόξενος, Γεωργία Σουλτανόπουλου, έγινε σύμφωνα με πληροφορίες, δέκτης διαμαρτυριών σε έντονο ύφος,  για το γεγονός και με δεδομένο ότι η «πρόθεση συμφωνίας» (κατά την ορολογία που χρησιμοποίησε ο  Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μια μέρα μετά τις κοινές ανακοινώσεις) αφορά μητροπόλεις και κληρικούς που υπάγονται στη δικαιοδοσία του: Πρόκειται για την Εκκλησία της Κρήτης (αυτοκέφαλη) τις μητροπόλεις των Δωδεκαννήσων και τις 36 μητροπόλεις των Νέων Χωρών.

Εικόνες ντροπής: Αθήνα και Φανάρι έκαναν ξεχωριστή Θ. Λειτουργία στον Αη Γιώργη Προμπονά

.

του Ανδρέα Λουδάρου

Η μια ντροπή μετά την άλλη συμβαίνουν στο ναό του Αγίου Γεωργίου στο κτήμα Προμπονά, ο οποίος έχει μετατραπεί σε θέατρο μιας ακατανόητης σύγκρουσης μεταξύ Αθηνών και Φαναριού με μόνο ηττημένο… την σοβαρότητα.Την προηγούμενη εβδομάδα κατα την οποία η Εκκλησία τιμούσε τη μνήμη του Αγίου Γεωργίου τελέστηκαν δυο Εσπερινοί και δυο Λειτουργίες απο διαφορετικούς κληρικούς που μνημόνευαν άλλη αρχή.

Συγκεκριμένα, την παραμονή της εορτής τρεις ιερείς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών τέλεσαν την ακολουθία του Εσπερινού στον νέο ναό του Αγίου Γεωργίου μνημονεύοντας τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.

Την ίδια ακριβώς στιγμή δέκα μέτρα δίπλα, στο παλαιό παρεκκλήσιο ένας ιερέας της μονής Βλατάδων τέλεσε κι αυτός Εσπερινό μνημονεύοντας Οικουμενικό Πατριάρχη.

Όπως είναι φυσικό οι κάτοικοι της περιοχής που πήγαν να εκκλησιαστούν έμειναν με το στόμα ανοιχτό, απέναντι σε αυτή την γραφικότητα με πολλούς από αυτούς να κάνουν λόγο για ενέργειες που δεν τιμούν ούτε την Εκκλησία της Ελλάδος ούτε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ο παπα-Ευθύμ και η τουρκορθόδοξη Εκκλησία

Καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση των σχέσεων του Πατριαρχείου και του τουρκικού κράτους και των εκάστοτε πολιτικών των κυβερνήσεων κατά της ρωμαίικης μειονότητας της Κωνσταντινούπολης υπήρξε το Τουρκορθόδοξο Πατριαρχείο.

Η απόπειρα ίδρυσης μιας τουρκικής εθνικής Εκκλησίας που θα απευθυνόταν στους τουρκόφωνους ορθόδοξους πληθυσμούς της εσωτερικής Μικράς Ασίας τοποθετείται στη διάρκεια της ελληνοτουρκικής σύρραξης του 1919-1922.

  ¹ Η κυβέρνηση της Άγκυρας ετοιμάζει νομοσχέδιο για την ίδρυση μιας ανεξάρτητης τουρκικής ορθόδοξης Εκκλησίας και, ειδικά μετά την εκλογή του Μελέτιου Μεταξάκη στον πατριαρχικό θρόνο στα τέλη του 1921, δραστηριοποιείται για την υλοποίηση του εγχειρήματος.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση διαδραματίζει ο Ευθύμιος Καραχισαρίδης, γνωστός ως παπα-Ευθύμ, αναπληρωτής αρχιερατικός επίτροπος της κοινότητας του Κεσκίνμαντεν που χάρη στις διασυνδέσεις του με σημαντικές προσωπικότητες του τουρκικού εθνικού κινήματος αναδεικνύεται σε κυρίαρχο παράγοντα της ίδρυσης μιας τουρκορθόδοξης Εκκλησίας.

Ο Ευθύμ προσπαθεί να πείσει όλες τις ορθόδοξες κοινότητες που παραμένουν εκτός της ελληνικής ζώνης κατοχής ότι η συνεργασία με την Άγκυρα είναι προς όφελός τους. Επίσης με τις ενέργειες και παρεμβάσεις του βοηθά τις κοινότητες κατά των εκτοπίσεων και των αντιποίνων των Τούρκων. Ο Ευθύμ κατηγορεί το Πατριαρχείο για προδοσία και για το ότι προσπαθεί να εξελληνίσει τους ορθόδοξους της Μικράς Ασίας, οι οποίοι για αυτόν ήταν ουσιαστικά τουρκικής καταγωγής.² Το καλοκαίρι του 1922 με πρωτοβουλία του συγκαλείται στην Καισάρεια το Τουρκορθόδοξο Εκκλησιαστικό Συνέδριο³ και το φθινόπωρο του ίδιου έτους ανακοινώνεται η ίδρυση του Τουρκορθόδοξου Πατριαρχείου.⁴