Ε/Γ ΚΑΜΕΛΙΑ – Το πρώτο χαλύβδινο επιβατηγό πλοίο ελληνικής κατασκευής (1962)

Το υπό κατασκευή ακτοπλοϊκό σκάφος ΚΑΜΕΛΙΑ στα ναυπηγεία Αναστασιάδη και Τσορτανίδη στο Πέραμα.

.

του Στέφανου Μίλεση

Ήδη από τα τέλη του 1959 είχε γίνει γνωστό ότι στα ναυπηγεία του Περάματος είχε ξεκινήσει η κατασκευή του πρώτου στην Ελλάδα χαλύβδινου σκάφους, για την εξυπηρέτηση ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Στην ουσία επρόκειτο για το πρώτο επιβατηγό μεγάλων διαστάσεων που κατασκευάσθηκε εξ ολοκλήρου από ελληνικά χέρια. Και αυτή την πρωτιά την απέσπασε το Πέραμα όπου διέθετε μέσα και εγκαταστάσεις περιορισμένης εμβέλειας.

Ο Γ. Βατικιώτης για λογαριασμό του οποίου ναυπηγήθηκε το πλοίο, έλαβε την πρωτοβουλία αυτή, πραγματικό ρίσκο στην εποχή του, επιδεικνύοντας πλήρη εμπιστοσύνη στα ναυπηγεία του Περάματος, παραμερίζοντας τις επιφυλάξεις όσων των προσέγγιζαν για να του εκφράσουν τους φόβους τους. Το έργο ανατέθηκε στο ναυπηγείο Δ. Κ. Αναστασιάδη – Α. Χ. Τζορτανίδη και η χρονική καθυστέρηση στην ολοκλήρωσή του, οφειλόταν κύρια σε οικονομικούς λόγους, παρά τα σημαντικά τεχνικά προβλήματα που είχαν υπάρξει.

Το ΚΑΜΕΛΙΑ είχε μήκος 54,5 μέτρων, πλάτος 8.50 μ. και ύψος 6.10 μ. Κατά το στάδιο κατασκευής του, επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις του Περάματος εκπρόσωποι Ιαπωνικών ναυπηγείων που μόλις είδαν από κοντά τα τεχνικά μέσα που διατίθονταν εκδήλωσαν την έκπληξή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως υπήρχε μόνο ένας γερανός ανυψωτικής δύναμης 2 τόνων, ο οποίος καλείτο να διεκπεραιώσει τη μεταφορά προς συναρμολόγηση 300 τόνων ελασμάτων!

Ο «Διεθνής» Σταθμάρχης του Νέου Φαλήρου

.

του Στέφανου Μίλεση

Αναφορά για τον Σταθμάρχη του Σιδηροδρομικού Σταθμού του Νέου Φαλήρου, συναντούμε στο «Εθνικόν Ημερολόγιον» του Κωνσταντίνου Σκόκκου του 1905. Σε αυτό ο ίδιος ο Σκόκκος, που υπογράφει με το φιλολογικό ψευδώνυμο «Σατανάς», έχει ειδικό αφιέρωμα σε έναν άνθρωπο που χαρακτηρίστηκε τότε ως «περίεργη νεοελληνική φυσιογνωμία» συνοδευόμενο από σκίτσο του.

Γράφει ο Σκόκκος για τον Σταθμάρχη του Νέου Φαλήρου:

«Τον βλέπετε; έχει κατά την λαϊκή έκφραση «πλάκα τα γαλόνια»! Ολόχρυση, κτυπητά, εκθαμβωτικά, γύρω από το σιδηροδρομικό του κασκέτο. Εκ πρώτης όψεως τον παίρνετε τουλάχιστον ως αρχηγό κανενός ξένου επιτελείου. Και όμως δεν είναι ούτε Έλληνας υποστράτηγος! Είναι απλούστατα ο Σταθμάρχης του Νέου Φαλήρου!

Ο αθάνατος Λουπέτης, γνωστός ανά την υφήλιο, εις αυλάς πριγκήπων και ηγεμόνων, εις κύκλους ναυάρχων και στρατηγών και λόρδων και μεγιστάνων και πρέσβεων και διπλωματών και περιηγητών και άλλων εξοχοτήτων, χωρίς να το κουνήσει ποτέ από το Φάληρο! Μάλιστα κύριοι! Και γιατί να το κουνήσει σας παρακαλώ; Αφού όλες αυτές οι επισημότητες είχαν την ευτυχία ή την ατυχία να περάσουν ή να διαμείνουν έστω λίγες στιγμές στο Νέο Φάληρο, τον γνώρισαν, θέλοντας και μη τον είδαν μπροστά τους ως φάντη μπαστούνι και δέχθηκαν τις υποκλίσεις του, τις υπηρεσίες του, τα σέβη του, τις προσφωνήσεις του, τις ανθοδέσμες του ενώ κάποτε, μα τον Θεό, και τις χειραψίες του!».

Ο Σταθμάρχης του Νέου Φαλήρου, ο γνωστός στην εποχή του Λουπέτης, για περισσότερο από 30 χρόνια επόπτευε στο Νέο Φάληρο την κίνηση των σιδηροδρόμων, έκανε τον έλεγχο των εισιτηρίων και με τη γνωστή σφυρίχτρα που χρησιμοποιούσαν όλοι οι σταθμάρχες τραίνων την εποχή εκείνη, έδινε το σύνθημα αναχώρησης της αμαξοστοιχίας. Και καθώς το Νέο Φάληρο την εποχή του ήταν την θερινή περίοδο, κέντρο άφιξης και αναχώρησης ξένων και ντόπιων προσωπικοτήτων, δεν υπήρχε περίπτωση να μη συναντήσουν τον Λουπέτη.

Η Μελπομένη Αυγερινού και το Θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ»

του Στέφανου Μίλεση

Ένα όνομα τελείως άγνωστο στους περισσότερους. Κι όμως υπήρξε εκείνη που με τις παρακινήσεις της ώθησε τον μεγάλο εθνικό μας ευεργέτη Γεώργιο Αβέρωφ να αναλάβει τη ναυπήγηση του θρυλικού μας θωρηκτού. Καταγόμενη από τις οικογένειες Βαλσαμάκη και Τυπάλδου από την Κεφαλλονιά διακατεχόταν από ιδιαίτερη ευαισθησία στα εθνικά μας θέματα καθώς οι οικογένειές της είχαν δώσει πολλά την περίοδο των αγώνων της ανεξαρτησίας.

Στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Αυγερινό που είχε διοριστεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου διευθυντής της Ρωσικής ατμοπλοΐας. Εκεί μέσω του συζύγου της ήρθε σε επαφή με τον Γεώργιο Αβέρωφ ο οποίος την εκτιμούσε βαθύτατα.

Ηρώ Κωνσταντοπούλου – Δρόμος προς τη θυσία (5 Σεπτεμβρίου 1944)

Η Ηρώ Κωνσταντοπούλου (Ηλέκτρα)

.

Του Στέφανου Μίλεση

Κάθε χρόνο, στις 5 Σεπτεμβρίου, η «Φωνή των Πειραιωτών» υπό την Αιγίδα του Δήμου Πειραιά, τελεί επιμνημόσυνη δέηση μπροστά στον ανδριάντα της Ηρούς Κωνσταντοπούλου στην Τερψιθέα καθώς 5 Σεπτεμβρίου ήταν η ημέρα που εκτελέστηκε, θυσία στην ελευθερία.

Καθώς λοιπόν η πόλη μας φιλοξενεί άγαλμα της ηρωικής αυτής αγωνίστριας, θεωρώ υποχρέωση να γράψω ένα μικρό ιστορικό για την Ηρώ Κωνσταντοπούλου. Ποια ήταν αλλά κυρίως πώς πέθανε.

Όταν μπήκαν οι Γερμανοί, η Ηρώ Κωνσταντοπούλου ήταν μόλις 14 ετών. Κι όταν έπειτα άρχιζε να ζώνει η πείνα και οι στερήσεις της κατοχής, η μικρή Ηρώ κάλεσε τους συμμαθητές της στο σπίτι της. Τους άνοιξε την αποθήκη τους σπιτιού της και τους υπέδειξε να μπουν μέσα για να χορτάσουν τη πείνα τους. Αργότερα όταν οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ έγραφε στο Κουκάκι συνθήματα στους τοίχους, μαζί με άλλα παιδιά της ηλικίας της.

Η μητέρα της μόλις κατάλαβε ότι η μοναχοκόρη της είχε οργανωθεί σε αποστολές της ΕΠΟΝ της έκανε συστάσεις να φυλάγεται, γεμάτη ανησυχία όπως θα ήταν κάθε γονιός για το παιδί του. Τότε η Ηρώ της απάντησε «Ντροπή Μαμά να το λες αυτό, μια Σπαρτιάτισσα!». Παράλληλα συνέχιζε να γυμνασιακά της μαθήματα με ιδιαίτερη μάλιστα έφεση στις ξένες γλώσσες. Ήταν στο γυμνάσιο και μιλούσε ήδη άριστα εκτός από τα Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Ιταλικά.

Λόγω αυτής της ιταλομάθειάς της ανέλαβε και την πρώτη της αποστολή που ήταν σχετική. Πλησίασε έναν Ιταλό δήθεν για να πάνε μαζί βόλτα. Λίγα μέτρα πιο κάτω όμως, δύο τρεις άνδρες, συναγωνιστές της Ηρούς, έπεσαν πάνω του προσβεβλημένοι. Κι αυτό διότι έκαναν πως ήταν τα αδέλφια της, που αυστηρών αρχών, ζητούσαν λόγο από τον Ιταλό. Και πάνω στα σπρωξίματα και στις κουβέντες «Ρε την αδελφή μας….», του πήραν τα όπλα που είχε πάνω του. Με αυτό τον τρόπο απέφευγαν για λίγο τα αντίποινα των κατακτητών, καθώς οι βιαιοπραγίες μεταβάλλονταν από αντιστασιακού σε οικογενειακού-εθιμικού χαρακτήρα.

Η επιστροφή του διασωθέντος πληρώματος του «Έλλη» στον Πειραιά.

του Στέφανου Μίλεση

Ο Πειραιάς ως μητρόπολη όλων των νησιών του Αιγαίου, ζούσε κάθε χρόνο με το δικό του τρόπο κάθε χρόνο τις εκδηλώσεις εορτασμού για κάθε Αιγαιοπελαγίτικη Παναγία, αλλά ειδικά για τη Μεγαλόχαρη της Τήνου.

Κατοχή Πειραιά Υπό των Γάλλων 1916-17 (Επιχείρηση Ελληνικός Εσπερινός)

Πρόσφυγες από την Μακεδονία στην Ακτή Κονδύλη στον Πειραιά. Η Μακεδονία έχει καταληφθεί από τους Γερμανο-Βουλγάρους, η Ελλάδα κομμένη στην μέση και ο μόνος τρόπος για τους πρόσφυγες είναι δια θαλάσσης που φθάνουν κατά κύματα στο λιμάνι του Πειραιά

αναδημοσίευση από το Αλήθειες-Ψέματα-Αοριστίες
άρθρο του Στέφανου Μίλεση

.

Θα μιλήσουμε για τη συμμαχική παρουσία – ας την ονομάσουμε έτσι διακριτικά, κανονικά τη λένε κατοχή – στον Πειραιά την περίοδο του μεγάλου εθνικού διχασμού του 1916-17. Δεν θα μπούμε σε βαρετές λεπτομέρειες που ίσως προξενήσουν και λύπη λόγω των πολιτικών παρασκηνίων που επηρεάζουν τη ζωή των απλών πολιτών αλλά θα αναπαραστήσουμε τα δρώμενα μέσα από κάποια επίσημα έγγραφα και δημοσιεύματα για μια από μακράν ανάλαφρη ματιά.

Ιστορικό πλαίσιο:

Έχουν περάσει 97 χρόνια από τότε που τα νερά έξω από το λιμάνι γέμισαν με πλοία κι η πόλη του Πειραιά κατακλύστηκε με την παρουσία των αξιωματικών και ναυτών (Γάλλων κυρίως) των Δυνάμεων της Συνεννοήσεως (Αντάντ). Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος και η κυβέρνηση τηρούσαν μια ουδετερότητα στον πόλεμο που είχαν κηρύξει τα ευρωπαϊκά κράτη Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και αργότερα Ιταλία και Ρουμανία εναντίον των κεντρικών αυτοκρατοριών (Γερμανίας – Αυστροουγγαρία) με την συμπαράταξη της Τουρκίας και Βουλγαρίας.

Το καλοκαίρι του 1916 η Ανατολική Μακεδονία βρέθηκε στα χέρια των Γερμανοβουλγάρων και η βασιλική εξουσία αδρανούσε. Στο στράτευμα άρχισαν να δημιουργούνται ενεργοί πυρήνες για την ελληνική συμμετοχή στο πόλεμο κατά του εχθρού με την ονομασία «Εθνική Άμυνα». Ο Γαλλικός στρατός αποβιβάζεται στην Μακεδονία και ανοίγει πολεμικό μέτωπο.

Στον Πειραιά, μεταφέρονται οι διωγμένοι νομιμόφρονες αξιωματικοί που απέλασαν οι Γάλλοι στη Μακεδονία. Η Θεσσαλονίκη μένει στα χέρια των επαναστατών κι η Ελλάδα χωρίζεται σε δύο κράτη με δύο κυβερνήσεις. Την επίσημη των Αθηνών και αυτή της Θεσσαλονίκης υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που έχει και την υποστήριξη των συμμάχων (ΑΝΤΑΝΤ).

Η πρώτη έπαρση σημαίας στην Ακρόπολη μύριζε θάλασσα ( 2 Απριλίου 1833)

Γράφει ο Στέφανος Μίλεσης

.

Η ύψωση της πρώτης ελληνικής σημαίας στην Ακρόπολη έχει την δική της ιστορία στην οποία εμπλέκεται λίγο ή πολύ και ο Πειραιάς μας, έστω κι αν δεν ήταν σχηματισμένος δήμος ακόμη.

Η Ακρόπολη παρέμενε μέχρι και τον Μάρτιο του 1833 υπό τον έλεγχο Τουρκικής Φρουράς, σε μια Αθήνα που ήταν όμως ελεύθερη. Οι ενέργειες του Καπποδίστρια να γίνει η μεταβίβαση της Ακροπόλεως σε ελληνική δύναμη δεν είχαν φέρει αποτέλεσμα αφού οι Τούρκοι κατά την προσφιλή τους συνήθεια ανέβαλαν την παράδοση. Οι διαπραγματεύσεις καρποφόρησαν με την άφιξη του Όθωνα και την παρέμβαση των Βαυαρών. Συμφωνήθηκε λοιπόν η Ακρόπολη να παραδοθεί σε Βαυαρούς.

Ένα βαυαρικό τάγμα κινείται από τις 15 Μαρτίου για τον σκοπό αυτό. Το Τάγμα αυτό φτάνει για στρατωνισμό στην Μονή Δαφνίου και στις 1 Απριλίου φτάνει στην Αθήνα όπου και αντικρύζει ότι έχει απομείνει από αυτήν δηλαδή ερείπια. Η μόνη αξιοπρεπής οικία που είχε διασωθεί ήταν του πρόξενου της Ρωσίας Παπαρρηγόπουλου στην Πλάκα, στην οποία διέμεινε ο Όθωνας όταν πρωτομπήκε στην Αθήνα. Όταν ενεφανίσθη το τάγμα στην πόλη οι λιγοστοί κάτοικοι με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, στο ύψος του Θησείου, το υποδέχθησαν με κλάδους ελαίας ενώ στους στρατιώτες έρριχναν άνθη και κλαδιά δάφνης.

Για πρώτη φορά οι βαυαροί στρατιώτες έκπληκτοι αντίκρυσαν την Αθήνα. Τότε η πόλη της Αθήνας ήταν ακόμα περιτειχισμένη και είχε 5 πύλες. Πρώτη ήταν λεγομένη πύλη της Ελευσίνας κοντά στο Θησείο, δεύτερη πύλη στην Πατησίων, τρίτη η λεγομένη των Πέντε Αδελφών, τέταρτη πύλη η γνωστή μέχρι σήμερα Πύλη του Αδριανού και τέλος η λεγομένη πύλη του Φαλήρου δυτικά της Ακροπόλεως.