Βασίλης Ξ. Σπηλιωτόπουλος
Η ιστορία της Ρωσίας από τις απαρχές της και σε όλη τη μακραίωνη πορεία της βρίθει εξεγέρσεων, επαναστάσεων και ταραχών. Αναμφισβήτητα όμως κυρίαρχη θέση κατέχουν οι επαναστάσεις του 1917 ( Φεβρουαρίου και Οκτωβρίου ), η σημασία των οποίων ξεπέρασε τα στενά εθνικά όρια και επηρέασε καταλυτικά τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πορεία του Ρωσικού λαού προς την κορύφωση του 1917 υπήρξε μακρόχρονη και επίπονη. Στη διάρκεια αυτής της πολύπλοκης διεργασίας αποφασιστική θέση κατέχουν τα γεγονότα του 1905, έτους οριακού και καθοριστικού για τη μετέπειτα πορεία της Ρωσίας και του τσαρικού καθεστώτος.
Το 1904 – 1905 ο καταστροφικός πόλεμος κατά της Ιαπωνίας προκαλεί την απογοήτευση και την οργή του Ρωσικού λαού, ο οποίος διαπιστώνει πόσο ανώφελες υπήρξαν οι πολεμικές απώλειες και πόσο ανίκανοι είναι οι κυβερνήτες του. Παράλληλα οι συνθήκες διαβίωσης του μέσου Ρώσου, η καταπίεση ενός τυραννικού και ανάλγητου καθεστώτος ωθεί τους πολίτες στη διεκδίκηση μεταρρυθμίσεων. Όλοι αισθάνονται ότι, το Ρωσικό πολιτικό σύστημα όχι μόνο πρέπει να αλλάξει, αλλά και πρέπει να το κάνει γρήγορα. Δυστυχώς όμως στη κορυφή της αχανούς αυτοκρατορίας βρίσκεται ένας ανήσυχος και αναποφάσιστος ηγεμόνας, ο οποίος «αρνείται πεισματικά να ηγηθεί», δεν αφουγκράζεται τα πολλαπλά μηνύματα της κοινωνίας και των υπηκόων του και παραγνωρίζει την ολοένα αυξανόμενη ανυπομονησία για αλλαγές.