Μια ερωτική σχέση

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Πώς πείστηκαν οι απόστολοι με μια κουβέντα του Χριστού και τον ακολούθησαν;

Για να μην είναι αναπάντητη η πρώτη του κλήση, ο Χριστός φρόντισε να προετοιμάσει το έδαφος. Είχε μια πρώτη γνωριμία μαζί τους. Μερικοί ήταν ήδη μαθητές του Προδρόμου. Ο ίδιος ο Ιωάννης τους είχε σπρώξει προς τον Χριστό. Τον βρήκαν, του μίλησαν, πήγαν στο σπίτι του, έμειναν και λίγο μαζί του. Τον άκουσαν να μιλάει στα πλήθη, είδαν τα πρώτα του θαύματα στην Κανά και την Καπερναούμ. Και τέλος, είδαν να γίνεται και σ’ αυτούς μεγάλο θαύμα με την ανέλπιστη αλιεία και το πλήθος των ιχθύων. Ήξεραν λοιπόν με ποιον είχαν να κάνουν. Έτσι, στην πρώτη κλήση του Χριστού άφησαν τα πάντα και τον ακολούθησαν (Κυριακή Α΄ Λουκά).

Τί ακριβώς μέτρησε στη σχέση τους με τον Χριστό; Κάποιο συμφέρον; Ασφαλώς όχι! Δεν σκέφτηκαν να τον εκμεταλλευτούν για να κάνουν τη ζωή τους. Δεν ήταν απ’ αυτούς που χόρτασαν με τους πέντε άρτους κι έτρεχαν να κάνουν τον Χριστό βασιλιά τους, για να τους λυθούν οριστικά τα βιοποριστικά τους προβλήματα. Άλλωστε, τη στιγμή που με την απροσδόκητη ψαριά έπιασαν την καλή, άκουσαν αμέσως απ’ τον Χριστό: «Παρατήστε τα όλα κι ελάτε μαζί μου». Ούτε τους δόθηκε κάποια δελεαστική υπόσχεση. Αντιθέτως! Αντί για εύκολη ζωή και τιμές, ο Χριστός τους υποσχέθηκε «ποτήριον θανάτου». Γιατί τότε έτρεξαν ξοπίσω του σαν τρελοί;

Μία ερωτική ιστορία

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

,

Η βαριά καταδίκη, πέλεκυς βαρύς, έπεσε στους ώμους του ανελέητα. Ισόβιος καταναγκασμός στα κάτεργα. Το έγκλημά του; Η απαγορευμένη αγάπη. Πώς τόλμησε να πιστέψει, ασήμαντος ανθρωπάκος αυτός, πως είχε το δικαίωμα να ρίξει το βλέμμα του ψηλά; Να σηκώσει τα μάτια του πάνω στην πριγκίπισσα; Ανεπίτρεπτα πράγματα. Ασυγχώρητα.

Και η πριγκίπισσα; Ο βασιλιάς πατέρας της τα φρόντισε όλα. Της βρήκε τον κατάλληλο σύντροφο. Ονομαστό πρίγκιπα, γαλαζοαίματο. Άξιο για τη διαδοχή στον θρόνο. Όπως αρμόζει στη βασιλική τους τάξη. Δεν χωράνε εδώ παρασπονδίες από τα θέσμια. Όμως…

Η πριγκίπισσα δεν είχε πει την τελευταία της λέξη. Και όταν την είπε, έγινε σεισμός. Αρνήθηκε να συνταχθεί με το σχέδιο του πατέρα της. «Αγαπώ αυτόν τον ασήμαντο για σας, μα απόλυτα σημαντικό για μένα θνητό», είπε. «Ή θα πάρω αυτόν, ή κανένα». Ο πατέρας της έγινε θεριό. «Αν γίνει κάτι τέτοιο, δεν έχεις θέση κοντά μου. Θα χάσεις τα πάντα, δεν θα ’σαι πλέον η κόρη μου. Θα έχεις την ίδια τύχη μ’ αυτόν». Και η πριγκίπισσα προτίμησε το αδιανόητο. Εγκατέλειψε τα πάντα για χάρη του αγαπημένου της. Απαρνήθηκε τη ζωή στα παλάτια για να βρεθεί δίπλα του, ισόβια καταδικασμένη κι αυτή στην ίδια ζωή, στην ίδια ποινή, στην ίδια κόλαση.

Οι δυο βαρυποινίτες έζησαν φριχτή ζωή. Με το μαστίγιο στην πλάτη τους. Με σκληρή δουλειά σε παγωνιά και καύσωνα, αφόρητη κακουχία, άθλια διατροφή, πρωτόγονη διαμονή, αρρώστιες αμέτρητες, ανείπωτο κόπο. Το τίμημα που πλήρωναν για να ’ναι μαζί, βαρύτατο. Μα όλα αυτά έσβηναν, όταν αντάμωναν τα βλέμματά τους και τα χέρια τους έσμιγαν. Όλα γι’ αυτούς ήταν όμορφα, μια και οι καρδιές τους έλειωναν από αγάπη. Κι αν τους ρώταγες, θα σου μιλούσαν για την απόλυτη χαρά και ευτυχία τους. Ο ένας ήταν για τον άλλον παράδεισος.

Το χάλκινο φίδι

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Γιατί ο κόσμος δεν έγινε ακόμα χριστιανικός; Πέρασαν 2.000 χρόνια από την εποχή του Χριστού και μόλις και μετά βίας Χριστιανοί είναι μόνο το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού. Πού οφείλεται αυτό;

Σε μας τους Χριστιανούς. Αν και έχουμε επιφορτιστεί να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο «εις πάντα τα έθνη», το κάνουμε με λάθος τρόπο. Βάζοντας τις δικές μας προϋποθέσεις και όχι αυτές που θέλει ο Χριστός. Πώς ενήργησε ο Χριστός και πώς ενεργούμε εμείς;

Οι Ισραηλίτες στον δρόμο τους για τη Γη της Επαγγελίας, παρά τα μεγάλα θαύματα που έκανε για χάρη τους ο Θεός, έδειξαν πολλές φορές πεισματική απείθεια στις εντολές του. Βαδίζοντας από το όρος Ωρ προς τη γη της Εδώμ, άρχισαν πάλι τα συνήθη παράπονα και τον γογγυσμό κατά του Θεού. Για να τους διορθώσει ο Θεός, επέτρεψε να εμφανισθούν στην έρημο φαρμακερά φίδια. Πολλοί πέθαναν από τα θανατηφόρα δαγκώματά τους. Όταν οι υπόλοιποι ήρθαν σε μετάνοια, ο Θεός υπέδειξε στον Μωυσή να φτιάξει ένα χάλκινο φίδι και να το υψώσει σε ψηλό, περίοπτο μέρος. Όποιος δαγκωνόταν από τα φίδια και ατένιζε το υψωμένο χάλκινο φίδι, σωζόταν (Αριθμ. 21, 4-9).

Ο Χριστός παραλληλίζει το γεγονός αυτό με τη δική του σταύρωση. «Καθώς Μωυσής ύψωσε τον όφιν εν τη ερήμω, ούτως υψωθήναι δει τον Υιόν του ανθρώπου». Η αποστολή που ανέλαβε από τον Πατέρα του ήταν να θυσιαστεί, «ίνα σωθή ο κόσμος δι’ αυτού» (Κυριακή πρό της Υψώσεως). Δεν ήρθε να κρίνει, να θυσιάσει, να καταδικάσει, να απολέσει ψυχές, αλλά να σώσει. Τόνισε μάλιστα, πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγάπη απ’ το να θυσιάζεται κάποιος για τον άλλο. Και ενώ ο Χριστός υψώθηκε στον Σταυρό με τη θέλησή του και θυσιάστηκε για τη δική μας σωτηρία, οι Χριστιανοί διά μέσου των αιώνων ακολουθούμε αντίστροφη πορεία. Κηρύττουμε με τα λόγια τον Χριστό, με τα έργα όμως τον αρνούμαστε. Πώς γίνεται αυτό;

Η χριστιανική Ευρώπη προσπάθησε να μεταφέρει το μήνυμα του Χριστού στα μη χριστιανικά έθνη. Αλλά πώς το μετέφερε; Κατακτώντας και υποτάσσοντας με τη φωτιά και το σίδερο. Στην Αφρική, στην Ασία, στην Αμερική, σε κάθε νέα χώρα που ανακαλυπτόταν, η χριστιανική Ευρώπη έφερε βία, θάνατο, καταστροφή. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί δεινοπάθησαν, εξοντώθηκαν, υποτάχτηκαν. Ο πολιτισμός τους καταστράφηκε. Ο πλούτος των χωρών τους λεηλατήθηκε. Η μισή Αφρική σύρθηκε σκλάβα χωρίς έλεος στις φυτείες της Αμερικής. Η αποικιοκρατία στιγματίστηκε ως αισχρή εκμετάλλευση των Χριστιανών πάνω στους μη Χριστιανούς.

Η βάση και η κορυφή

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Ένας πλούσιος νεαρός νοιαζόταν για την αιώνια ζωή. Και από μικρό παιδί τηρούσε τις εντολές του Θεού: «Ου φονεύσεις, ου μοιχεύσεις, ου κλέψεις, ου ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, και αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν».

Στην ερώτησή του τί άλλο περισσότερο θα μπορούσε να κάνει, ο Χριστός του είπε να πουλήσει, αν θέλει, τα υπάρχοντά του, να τα μοιράσει στους φτωχούς και να τον ακολουθήσει. Ακούγοντάς το όμως αυτό ο πλούσιος «απήλθε λυπούμενος. Ην γαρ έχων κτήματα πολλά» (Κυριακή ΙΒ΄ Ματθαίου).

Σε αντίθεση με τον νεαρό του Ευαγγελίου, ένας άλλος νεαρός, ο άγιος Αντώνιος, όταν άκουσε αυτά τα λόγια του Χριστού, πούλησε την περιουσία του, τη μοίρασε στους φτωχούς και αφιερώθηκε στον Θεό. Πολλοί άγιοι έκαμαν το ίδιο και έγιναν εκούσια φτωχοί. Και ο άγιος Βασίλειος έδωσε όλη την περιουσία του για να φτιάξει μια τεράστια υποδομή πρόνοιας για τους φτωχούς, την περίφημη Βασιλειάδα. Αλλά και όλοι οι μοναχοί από τη στιγμή που αποτάσσονται τον κόσμο, ασπάζονται την ακτημοσύνη. Αποδεσμεύονται από κάθε μικρή ή μεγάλη ιδιοκτησία που τους δένει με τα εγκόσμια.

Ο Χριστός λέει στον πλούσιο νεανία δύο πράγματα. Πρώτα το αυτονόητο. Τον κανόνα που δόθηκε για όλους. Το κοινό μέτρο που δεν μπορεί κανένας να παρακάμψει. Η Βασιλεία του Θεού έχει ένα τίμημα και χωρίς αυτό κανένας δεν εισέρχεται σ’ αυτήν.Το κοινό άθλημα γι’ αυτήν είναι οι βασικές εντολές του Θεού. «Ου φονεύσεις» κ. λ. π. Το δεύτερο που λέει ο Χριστός είναι κάτι παραπάνω. Η εξαίρεση του κανόνα και απευθύνεται σε λίγους. «Οις δέδοται». Δεν είναι μέτρο για τους πολλούς, αλλά μόνο για κάποιους εκλεκτούς, στους οποίους, λόγω της καλής τους διάθεσης, δόθηκε να εμβαθύνουν περισσότερο στα μυστήρια της Βασιλείας του Θεού.«Αν θέλεις να είσαι τέλειος, αποξενώσου από ό,τι έχεις και ακολούθησέ με».

To κόκκινο μολύβι

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Είμαστε πολύ παράξενοι εμείς οι άνθρωποι. Το κακό που θα μας κάνει κάποιος, το θεωρούμε πολύ μεγάλο. Το κακό που κάνουμε εμείς μια ολόκληρη ζωή καταφρονώντας το θέλημα του Θεού, το θεωρούμε ένα τίποτε. Όμως ο Χριστός στην παραβολή των μυρίων ταλάντων (Κυριακή ΙΑ΄ Ματθαίου) αντιστρέφει τα πράγματα. Την οφειλή των άλλων προς εμάς τη λογαριάζει μικρή: 100 δηνάρια (90 χρυσές δραχμές της εποχής εκείνης). Τη δική μας οφειλή προς τον Θεό και τους άλλους, πολύ μεγάλη: 10.000 τάλαντα (60 εκατομμύρια χρυσές δραχμές).

Ο γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας κάνει τη δική του παρομοίωση: Τα δικά μας πταίσματα είναι ολόκληροι τόμοι, ολόκληρα πολυσέλιδα βιβλία, ολόκληρη βιβλιοθήκη. Ενώ των άλλων προς εμάς μια μικρή σελίδα, ή έστω λίγες σελίδες. Και αναρωτιέται: Πώς ο Θεός θα διαγράψει όλους τους τόμους με τα δικά μας αμαρτήματα, όταν εμείς δεν θελήσουμε μια μόνο σελίδα να διαγράψουμε, των αδελφών μας τα πταίσματα; Και επεξηγεί ο αγιασμένος γέροντας:

Το οποιοδήποτε κακό που μας έκανε ο άλλος, δεν είναι τόσο μεγάλο, όσο μας φαίνεται. Και σ’ όλη τη ζωή να διαρκέσει, θα περάσει κάποια μέρα. Δεν έχει αιώνια ισχύ και ύπαρξη. Το κακό όμως που κάνουμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας, όταν δεν συγχωρούμε, είναι χωρίς τέλος. Έχει αιώνια ισχύ. Θα «τιμωρούμεθα» αιώνια. Έχουμε λοιπόν να διαλέξουμε μεταξύ δύο κακών. Το ένα είναι παροδικό, το άλλο αιώνιο.

Με προσευχή και νηστεία

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Ο Χριστός έβγαλε κάποτε ένα δαιμόνιο από ένα νεαρό παιδί (Κυριακή Ι΄ Ματθαίου) . Νωρίτερα είχαν δοκιμάσει και οι μαθητές του, αλλά χωρίς επιτυχία. Στην απορία τους γιατί αυτοί δεν τα κατάφεραν, ο Χριστός απάντησε: Τέτοια δαιμόνια δεν βγαίνουν παρά μόνο «εν προσευχή και νηστεία».

Γιατί άραγε η προσευχή και η νηστεία είναι πράγματα τόσο σημαντικά, που νικάνε τον διάβολο; Η αλήθεια είναι ότι δεν συμβαίνει αυτό με κάθε προσευχή και νηστεία.

Προσευχήθηκε και ο φαρισαίος και ομολόγησε στον Θεό, ότι κρατάει όλες τις νηστείες που προβλέπει ο θείος νόμος. Μα με την προσευχή και τη νηστεία του χάρηκε μόνο ο διάβολος. Όχι ο Θεός. Οι αρετές του φαρισαίου είχαν μεταλλαχτεί απλώς σε αφορμή για να κομπάζει, να αυτοδοξάζεται.Τις διέστρεψε έτσι, ώστε, αντί να τον ωφελούν, να τον χαντακώνουν.

Ο διάβολος όμως είναι ο μεγαλύτερος ασκητής. Δεν τρώει, δεν πίνει, δεν κοιμάται καθόλου. Δεν τον ξεπερνάει κανένας στην άσκηση. Τί τον νικάει; Μόνο η ταπεινοφροσύνη, όπως ομολογεί ο ίδιος. Έτσι, μια δαιμονισμένη έδωσε κάποτε ένα ράπισμα (χαστούκι) σε έναν μοναχό. Εκείνος όμως, αντί να εκραγεί, γύρισε ταπεινά και το άλλο μάγουλο, όπως είπε ο Χριστός. Αυτό έκανε τον δαίμονα να σκάσει. Και φώναξε με μεγάλη κραυγή: «Αμάν, δεν αντέχω, η εντολή του Ιησού με βγάζει». Και αμέσως η γυναίκα θεραπεύτηκε.

Όταν ανέφεραν το γεγονός αυτό στους αγίους Γέροντες, δόξασαν τον Θεό και είπαν: «Η υπερηφάνεια του διαβόλου συντρίβεται μπροστά στην ταπείνωση της εντολής του Χριστού» (Το Μέγα Γεροντικόν, τ. Δ΄, σ. 36 και 52). Όμως, γιατί τότε ο Χριστός λέει για προσευχή και νηστεία; Μα επειδή υπάρχουν προσευχή και νηστεία όχι μόνο φαρισαϊκές, αλλά που οδηγούν πράγματι στην ευλογημένη ταπείνωση.

Λένε οι άγιοι:«Ο δρόμος για την ταπείνωση είναι:

Ἡ Κυρά τῶν Ἀγράφων (Προσκύνημα στὴν Παναγία τῆς Σπηλιᾶς)

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Προπαραμονὴ τῆς Παναγίας ἀπόγευμα ξεκινοῦσαν οἱ συντροφιές μας γιὰ τὸ μεγάλο προσκύνημα στὴν Παναγία τῆς Σπηλιᾶς.

Ἀπρόσιτη ἀετοφωλιὰ στὴν καρδιὰ τῶν Ἀγράφων, ἡ ἱστορικὴ μονὴ τῆς Σπηλιᾶς ἀποτελεῖ, αἰῶνες τώρα, πνευματικὸ φάρο μιᾶς εὐρύτερης περιοχῆς, ποὺ συνενώνει γύρω ἀπὸ ἕναν ὀρεινό, μοναδικὰ μεγαλειώδη ὄγκο τέσσερα γειτονικὰ γεωγραφικὰ συγκροτήματα: Τὴ βορεινὴ Εὐρυτανία, τὴν ὀρεινὴ Ἀργιθέα τῆς Καρδίτσας, τὸ Ἄνω καὶ Κάτω Ραδοβύζι τῆς Ἄρτας (δῆμος Τετραφυλλίας παλιότερα) καὶ τὸν θρυλικὸ Βάλτο τῆς Ἀκαρνανίας.

Σκαρφαλωμένη σὲ ἀπόκρημνη βραχώδη προβολή, κοντὰ στὰ 1000 μ. ὑψόμετρο, ἡ μονὴ δεσπόζει στὴ στενὴ κοιλάδα -χαράδρα περισσότερο- μὲ τὸ Πετριλιώτικο ρέμα νὰ κυλάει στὸ βάθος της. Ἐπιβλητικὰ βουνὰ γύρω της -Τύμπανος, Καράβα καὶ ἄλλες πανύψηλες κορφές- ξεπερνώντας τὰ 2.000 μ., συνθέτουν μὲ πρωτόφαντη μεγαλοπρέπεια τοπία ἐκρηκτικῆς ἄγριας ὀμορφιᾶς.

Ἡ ἱστορία της χάνεται στοὺς θρύλους μιᾶς ὁλόκληρης χιλιετίας. Ἡ παράδοση μιλάει γιὰ δυὸ εὐλαβεῖς μοναχοὺς (Παρθένιο καὶ Ἀθανάσιο) ἀπ’ τὴ μονὴ Ἁγίου Χαραλάμπους κοντὰ στὸ χωριὸ Στεφανιάδα Καρδί-τσας. Αὐτοὶ εἶχαν ξεκινήσει (τὸ 1064 κατὰ μία ἐκδοχή) γιὰ προσκύνημα στοὺς Ἁγίους Τόπους. Μὰ λογάριαζαν χωρὶς …τὴν Παναγία.

Φτάνοντας ἐκεῖ ποὺ σήμερα βρίσκεται ἡ μονή, βλέπουν σὲ ὄνειρο τὴν Παναγία. Τοὺς φανερώνει τὴν ἐπιθυμία της νὰ παραμείνουν ἐκεῖ καὶ νὰ τῆς χτίσουν μοναστήρι. Τρομαγμένοι οἱ δυὸ μοναχοὶ ξαναγυρίζουν στὴ μονή τους. Ἀναφέρουν στὸν γέροντα ἡγούμενο τὸ γεγονὸς καὶ ἐκεῖνος τοὺς συμβουλεύει νὰ ὑπακούσουν στὸ θέλημα τῆς Παναγίας. Ἔτσι μὲ δεύτερη ὑπόδειξή της οἱ δυὸ μοναχοὶ βρίσκουν τὴν εἰκόνα της σὲ πολὺ δύσβατο σημεῖο, μέσα σὲ σπηλιά, μὲ τὸ καντήλι της ἀναμμένο νὰ καίει μπροστά της.

Τὸ μέρος ὅμως ἦταν ἄνυδρο. Γιὰ νὰ χτίσουν ἐκεῖ ἔπρεπε νὰ φέρ-νουν τὸ νερὸ ἀπὸ δυὸ ὧρες μακριά. Σπρωγμένοι ἀπὸ τὴ λειψυδρία, ἀναζήτησαν ἀρχικὰ ἄλλη τοποθεσία γιὰ τὸ χτίσιμο τῆς μονῆς. Μὰ ἡ Παναγία τὸ φρόντισε καὶ αὐτό. Ὑπέδειξε στὸν πρωτομάστορα ἕνα βράχο, σὲ ἀπόσταση πέντε μόλις λεπτῶν ἀπὸ τὴ θέση ὅπου ἔγινε ἡ φανέρωση τῆς εἰκόνας. Σπάζοντας τὸν βράχο, ξεπήδησε ἄφθονο νερὸ ποὺ τρέχει μέχρι σήμερα. Ἔτσι χτίστηκε, ἀφιερωμένος στὴν Κοίμηση, ὁ πρῶτος μικρὸς ναὸς τῆς Παναγίας, πάνω ἀπὸ τὴ σπηλιὰ ὅπου μὲ τόσο θαυμαστὸ τρόπο βρέθηκε ἡ εἰκόνα της.

Ζωή και Θάνατος

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Η Κοίμηση της Παναγίας είναι γεγονός που αντιπαρατίθεται οξύτατα προς την αντίληψη που είχαν μέχρι τότε οι άνθρωποι για τον θάνατο. Προ Χριστού, ακόμα και οι δίκαιοι,εν όψει της προοπτικής του θανάτου, εκφράζονται πολύ απαισιόδοξα.

Ευρισκόμενος ο Ιώβ σε δεινή δοκιμασία, έχοντας χάσει τα πλούτη, τα τέκνα και την υγεία του, περιγράφει με πολύ πόνο το εφήμερο της ζωής του και την αναμενόμενη κατάληξή της: «Η ζωή μου φεύγει και χάνεται πιο γρήγορα και από την ομιλία του ανθρώπου.

Είναι σαν μια πνοή του αέρα. Θα γίνω σαν ένα σύννεφο που διαλύεται και εξαφανίζεται από τον ουρανό. Γιατί όταν πεθάνει ο άνθρωπος και κατεβεί στον άδη, δεν θα ανεβεί ποτέ από εκεί. Δεν θα επιστρέψει ποτέ στο σπίτι του, ούτε θα τον ξαναδεί ο τόπος όπου έζησε. Ο θάνατος είναι πορεία χωρίς επιστροφή “εις γην σκοτεινήν και γνοφεράν, εις γην σκότους αιωνίου”, όπου δεν φέγγει από πουθενά και από όπου δεν μπορεί να δει κανείς τους ανθρώπους που είναι ακόμα ζωντανοί»(Ιώβ 7, 6-10. 10, 21-22).

Αυτήν ακριβώς την κατάσταση ήρθε να ανατρέψει άρδην ο Χριστός. Και το κατόρθωσε με τον δικό του σταυρικό θάνατο και την Ανάστασή του, που έγιναν διαβατήριο «ζωής αϊδίου και κρείττονος» για όσους τον πιστεύουν και τον ακολουθούν. Μετά την Ανάσταση του Χριστού ο θάνατος έγινε για τους ανθρώπους απλώς ένας ύπνος. Μιλάμε πλέον για κεκοιμημένους και όχι για νεκρούς και πεθαμένους. Αλλά και αυτό θα ξεπεραστεί και θα καταργηθεί, όταν έλθει η ώρα το φθαρτό τούτο σώμα να ντυθεί την αφθαρσία«και το θνητόν τούτο ενδύσασθαι αθανασίαν». Τότε θα εκπληρωθεί η προφητεία του Ησαΐα «κατεπόθη ο θάνατος εις νίκος». Εξαφανίσθηκε, κατανικήθηκε εντελώς ο θάνατος (Α΄ Κορ. 15, 54-55).

Στην Παναγία μας όμως, όλη αυτή η θαυμαστή αλλαγή έχει ήδη συντελεσθεί. Πέρασε και αυτή από τον θάνατο, «καθ’ όσον απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις» (Εβρ. 9, 27).Ακολουθεί και η Παναγία τους φυσικούς νόμους. Αλλά με τρόπο που ξεπερνάει τα δεδομένα της δικής μας φύσης. «Υπέρ φύσιν υποκύπτει τοις της φύσεως νόμοις». Ο θάνατος για την Παναγία είναι πράγματι ένας ύπνος. Μέσα από αυτόν «προς ζωήν μετατίθεται η όντως μήτηρ της ζωής».

Tα πολύτιμα απομεινάρια

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Η κατακλείδα του γεγονότος του χορτασμού των πεντακισχιλίων με πέντε άρτους και δύο ψάρια (Κυριακή Η΄ Ματθαίου) ήταν το πλήθος των περισσευμάτων. «Ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις». Τί να θαυμάσει κανείς; Το παράδοξο της τόσης αφθονίας, ώστε τα περισσεύματα να είναι περισσότερα από τους πέντε αρχικούς άρτους; Ή την ιδιαίτερη φροντίδα του Χριστού να μην πεταχτεί τίποτε; Γιατί τόση έγνοια για τα απομεινάρια; Τί τα χρειαζόταν; Τον κατέλαβε μήπως κάποια ξαφνική «τσιγκουνιά»; Μα το δαχτυλάκι του να κουνήσει, «τα σύμπαντα πλησθήσονται χρηστότητος». Θα ξεχειλίσουν από αγαθά.

Δεν είναι ο Χριστός που χρειάζεται τα κλάσματα, τα κομμάτια που περίσσεψαν, αλλά εμείς. Εμείς που αισθανόμαστε ασφαλείς μέσα στην ψευδαίσθηση της αυτάρκειάς μας, που μεθάμε πανευτυχείς μέσα στην κραιπάλη της αφθονίας μας. Τα χρειαζόμαστε γιατί θα πεινάσουμε. Και θα πεινάσουμε, επειδή ακριβώς σπαταλάμε ασυλλόγιστα. Πόσα πετάμε αλήθεια; Οι σχετικές έρευνες είναι σοκαριστικές. Προσδεθείτε:

Οι μετριότερες εκτιμήσεις λένε ότι το ένα τρίτο των παραγομένων τροφίμων στον πλανήτη μας, γύρω στο 1,5 δισεκατομμύριο τόνοι τον χρόνο, πετιέται στα σκουπίδια και στις χωματερές. Οι τολμηρότεροι υπολογισμοί ανεβάζουν ήδη στα δύο δισεκατομμύρια τους τόνους των τροφίμων που πετάγονται. Δηλαδή στο ήμισυ της ετήσιας παγκόσμιας παραγωγής. Αυτό σημαίνει πως η γη με όσα παράγει τώρα, θα μπορούσε να θρέψει αμέσως όχι μόνο τα εκατομμύρια των ανθρώπων που πεθαίνουν από την πείνα, αλλά το διπλάσιο του σημερινού της πληθυσμού. Και στη σπατάλη αυτή, κόστους σχεδόν 1,5 τρισεκατομμυρίου δολλαρίων, που γίνεται απ’ τον τόπο παραγωγής μέχρι και την κουζίνα, έχουμε μερίδιο ευθύνης όλοι.

Ο Θείος γνόφος

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Το συγκλονιστικό γεγονός της Μεταμορφώσεως του Χριστού συσχετίζεται περισσότερο με τα διαδραματισθέντα στο όρος Σινά, όπου κατά την παράδοση του θείου Νόμου στον Ισραηλιτικό λαό έλαβε χώρα μια ιδιαίτερα μεγαλόπρεπη θεοφάνεια.

Πρωταρχικό ρόλο στα μεγάλα εκείνα γεγονότα διαδραμάτισε ο προφήτης Μωυσής, που αξιώθηκε να μετάσχει στη μοναδική θεοπτία. Κανένας προφήτης μετά από αυτόν δεν έφτασε στο μεγαλείο του.

Ο Θεός καταδεχόταν να μιλάει μαζί του «ενώπιος ενωπίω». Έδωσε μάλιστα μαρτυρία γι’ αυτόν ότι τον λογαριάζει για τον πιο αγαπημένο του φίλο. «Οίδα σε παρά πάντας ανθρώπους» (βλ. και ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 433, Αυγ. 2019).

Τα γεγονότα βέβαια εκείνα, εκτός από την άμεση σημασία που είχαν για την εποχή τους, ήταν πάντοτε και προτυπώσεις για τα μέλλοντα να συμβούν. Και όταν οι τύποι, τα σύμβολα και οι προεικονίσεις έλαβαν τέλος, ο Χριστός εκπλήρωσε όλα τα προαναγγελθέντα και προφητευθέντα περί αυτού. Αλλά και κατά την εκπλήρωση των προσημανθέντων γεγονότων, ένα μυστικό νήμα συνέδεε τον τύπο με την αλήθεια.

Έτσι και στο μεγάλο γεγονός της Μεταμορφώσεως παρευρίσκεται στο όρος Θαβώρ και ο Μωυσής, ως εκπρόσωπος του Νόμου. Μαζί με τον επίσης θεόπτη και εκπρόσωπο των προφητών Ηλία, μαρτυρούν από κοινού τον Χριστό ως τον αληθινό Θεό, «νόμου και προφητών ποιητήν και πληρωτήν». Παρίστανται εκεί για να διακηρύξουν ότι αυτός είναι «ο πάλαι διά νόμου και προφητών λαλήσας Θεός».

Παρίστανται οι συγκεκριμένοι δύο προφήτες, γιατί είχαν αξιωθεί περισσότερο από άλλους να γίνουν θεόπτες. Και μάλιστα η παρουσία τους στο μεγαλειώδες γεγονός της Μεταμορφώσεως είναι η αποκορύφωση της δικής τους προ Χριστού θεοπτίας. «Τον γνόφον τον νομικόν», τη σκιά του νόμου, από όπου αναδύονται οι δύο προφήτες, «η φωτεινή διεδέξατο νεφέλη» και μέσα σ’ αυτήν βρέθηκαν «Μωυσής και Ηλίας… της υπερφώτου δόξης αξιωθέντες».

Ο Άγιος Χρήστος ο εκ Πρεβέζης

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Η Πρέβεζα έχει τον δικό της τοπικό άγιο. Είναι ο νεομάρτυρας άγιος Χρήστος. «Εκ Πρεβέζης μεν καταγόμενος, εν δε τη νήσω Κω αθλήσας εν έτει 1668 και διά μαχαιρών και πυρός τελειωθείς».

Ο εορτασμός της μνήμης του αγίου Χρήστου είναι σχετικά πρόσφατο γεγονός. Μέχρι το 1971 ο άγιος παρέμενε άγνωστος. Τότε έγινε γνωστό, ότι σε κάποιο χειρόγραφο κώδικα του Αγίου Όρους υπάρχει πληροφορία για το μαρτύριο του αγίου Χρήστου. Πρόκειται για τον Λαυριωτικό κώδικα Ι΄ 38, του 17ου (ΙΖ΄) αι., φ. 136, που φέρει τον τίτλο «Γραμματικά». Εκεί υπάρχει η ακόλουθη σύντομη περιγραφή του μαρτυρίου του αγίου Χρήστου από ιερομόναχο της Μονής Μεγίστης Λαύρας, που το 1668 βρισκόταν στην Κω και είχε γνωρίσει προσωπικά τον άγιο.

«Όντος μου εν τη νήσω Κω τη περιφήμω, κατά το αχξη (1668) Αυγούστου ε’ (5), εδοξάσθη ο δούλος του Θεού Χρήστος το όνομα εκ Πρέβεζας, όστις ήτον με μίαν φεργάδα, όπου είχεν έλθει από της νήσου Κρήτης. Και ευγήκεν ευρίσκοντάς με. Και εξομολογηθείς, καθαρός, σεμνός και ευλαβής ευρέθη.

Μετά δε ημέρας ικανάς, βουλομένου αυτού απελθείν εις το πλοίον πριν του δειλινού, υπήντησάν τινες αυτών γιανίτσαροι καθυβρίζοντες την πίστιν αυτού και το άγιον Βάπτισμα. Ο δε τρισμακάριστος θείω ζήλω πυρούμενος, ζέων αγάπης Χριστού υπέρ Χριστού, οία τις χριστοφόρος, θωρακισθείς τω ζωοποιώ σημείω του Σταυρού, ανταπεκρίθη.

-Η υμετέρα θρησκεία, ασεβείς μιαρώτατοι, αξία ύβρεων παντοδαπών και αυτός ο του αντιχρίστου πρόδρομος, το θηρίον, το βδέλυγμα της ερημώσεως το εστός εν τόπω αγίω, ο ψευδοπροφήτης και των κολάσεων ο υποφήτης, ο μιαρός Μωάμεθ.

Οι τελευταίοι θα γίνουν πρώτοι.

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Ο Χριστός θεραπεύει δύο τυφλούς (Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου), αλλά τους δίνει ρητή εντολή να κρατήσουν το θαύμα μυστικό. «Οράτε μηδείς γινωσκέτω». Τον νου σας, λέει, μη μάθει κανένας τίποτε. Εκείνοι βέβαια δεν τον άκουσαν, αλλά διαφήμισαν το γεγονός παντού. Γιατί όμως ο Χριστός εφαρμόζει τέτοια τακτική; Δεν θα τον ενδιέφερε να μαθαίνονται τα θαύματά του και να τον ακολουθεί ο κόσμος περισσότερο; Πράγματι, δεν δείχνει να βιάζεται καθόλου.

Ο Χριστός περιμένει τον κατάλληλο καιρό για να φανερωθεί με την πραγματική του ιδιότητα, ως Υιός του Θεού. Δεν επείγεται να γίνει γνωστός πριν την ώρα του. Γι’ αυτό στην αρχή κρύβει τον εαυτό του. Κάνει πολύ διακριτικά τα θαύματά του, δίνοντας πάντα την παραγγελία, «ίνα μη φανερόν ποιήσωσιν αυτόν». Αποφεύγει τον εντυπωσιασμό, τις θορυβώδεις και δημαγωγικές εκδηλώσεις. Όπου βλέπει «ότι επισυντρέχει όχλος», αυτός απομακρύνεται. Δεν ενεργεί «μετά παρατηρήσεως», δεν θέλει θριαμβικές πορείες και πομπές. Δρα αθόρυβα, χωρίς να γίνεται ντόρος. Όπως ακριβώς είχε προφητευθεί γι’ αυτόν: «Ουκ ερίσει, ουδέ κραυγάσει, ουδέ ακουσθήσεται έξω (εν ταις πλατείαις) η φωνή αυτού» (πρβλ. Ησ. 42, 1-4. Ματθ. 12, 17-21).

Ταυτόχρονα, δίνει και σε μας «υπογραμμόν». Ένα τέλειο πρότυπο ταπεινοφροσύνης. Είναι ο «πράος και ταπεινός τη καρδία». Διδάσκει με έργα και λόγια, ότι το ταπεινό φρόνημα είναι αυθεντική, γνήσια αξία, που δεν χρειάζεται καμμιά διαφήμιση. Και δεν μπορεί κάποιος να είναι πραγματικά δικός του, αν δεν είναι ταπεινός, «πάντων έσχατος και πάντων διάκονος». Τη βαθειά αυτή ταπείνωση επιδίωξαν όλοι οι άγιοι, βάζοντας παντού τον εαυτό τους τελευταίο.

Πάνω απ’ όλα η υγεία

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

«Αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου». Ένας παραλυτικός έφτασε στα πόδια του Χριστού ποθώντας την πολυπόθητη θεραπεία του. Και ο Χριστός, σαν να μην καταλάβαινε τον διακαή του καημό, αντί να σπεύσει να τον θεραπεύσει, του λέει πρώτα: «Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου». Δυο διαφορετικά πλάνα προσέγγισης. Αλλιώς σκέφτεται ο Χριστός, αλλιώς οι άνθρωποι.

Για μας προέχει το άμεσο. Να έχουμε εδώ και τώρα το ποθούμενο, όποιο κι αν είναι αυτό. Είμαστε άρρωστοι; Να γίνουμε καλά. Πεινάμε; Να χορτάσουμε. Πεθαίνουμε; Να ζήσουμε. Το νόημα της ζωής μας είναι βασικά το να περνάμε καλά. Να μην υπάρχει κάτι που να μας ταλαιπωρεί. Ο πολιτισμός μας με την περίφημη τεχνολογία του και την ασυναγώνιστη «χημεία» του επιστρατεύεται για να διασφαλίζει επιτυχώς την άνεσή μας, τον παράδεισο της τρυφής και της απόλαυσης. Πάνω απ’ όλα, την υγειά μας να ’χουμε, βέβαια.

Για τον Χριστό προέχει όμως κάτι πιο μακροπρόθεσμο. Να μας εξασφαλίσει προοπτική ζωής. Συνεχούς, αδιάκοπης, αιώνιας ζωής. Κάτι που ο άνθρωπος δεν μπορεί να το έχει από μόνος του, αφού με τον θάνατο τερματίζουν οι δικές του δυνατότητες. Και για να το πετύχει αυτό ο Χριστός, δεν ασχολείται με προσωρινά μέτρα. Δίνει λύσεις ριζικές και αιώνιες.

Ποιες είναι αυτές; Ο Χριστός ήλθε για να λύσει το κατ’ εξοχήν πρόβλημα, αυτό που έφερε την πλήρη ανατροπή στη μοίρα του ανθρώπου. Το πρόβλημα της αμαρτίας. Η φθορά, η αρρώστια, το γήρας, η όλη θνητότητα εν τέλει και ο θάνατος, είναι καρπός της αμαρτίας και μόνο. Αυτή έβγαλε τον άνθρωπο απ’ την προοπτική της θέωσης και της αθανασίας, τον κατέστησε θνητό, ευάλωτο και εφήμερο. Από αυτήν πρέπει να απαλλαγεί ο άνθρωπος, για να ζήσει παντοτινά. Αυτό ήρθε να του δώσει ο Χριστός, γιατί μόνο αυτός, ο αθάνατος Θεός, ο μόνος Σωτήρας, μπορεί να λύσει τα έργα της αμαρτίας και να μεταδώσει ζωή και αφθαρσία.

Τι ξέρει να κάνει ο Θεός.

του πατρός Δημητρίου Μπόκου

.

Από τους καλλιτέχνες που έγιναν πολύ της μόδας στην εποχή μας, είναι και ο παλιός (1789-1854) Βρεττανός ζωγράφος Τζον Μάρτιν. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η ιδιαίτερη ενασχόληση στους πίνακές του με το θέμα του τέλους του κόσμου. Αναδείχθηκε «ο μάστορας του οράματος της Αποκάλυψης», μοναδικός σπεσιαλίστας του θέματος.

«Ανάμεσα στο 1812, όταν ξεκίνησε να φαντάζεται αυτό το τέλος, και τον θάνατό του, το 1854, υπήρξε ο καλύτερος αφηγητής της τελευταίας στιγμής της ανθρωπότητας. Πριν από αυτόν πολλοί καλλιτέχνες προσπάθησαν να το φανταστούν. Ο Μιχαήλ Άγγελος, ας πούμε, στην Καπέλα Σιξτίνα. Όμως ο Τζον Μάρτιν υπήρξε μοναδικός και μάλιστα, ξεπερνώντας όλους όσοι έχουν ασχοληθεί με κόμικς ή ταινίες με θέμα την Αποκάλυψη, σήμερα φιγουράρει σε κάθε βρεττανικό σπίτι που μπορεί να αντέξει οικονομικά έναν πίνακά του…

Παιδί καλβινιστών γονέων, ο Μάρτιν άκουγε από τη μάνα του, ότι θα τσουρουφλιστεί στην κόλαση, αν δεν ζούσε χριστιανικά. Κι εκείνος με τον καιρό έγινε ένα με τον φόβο, οραματιζόμενος σπαρακτικά την Αποκάλυψη. Μετέφερε στον καμβά το τέλος της Πομπηίας, την Ημέρα της Κρίσεως, περιέγραψε την καταστροφή στα Σόδομα και τα Γόμορα, παθιασμένος οπαδός μιας θρησκείας που ξέρει μόνο να τιμωρεί» (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 11-9-2011).

Διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας για την ψυχολογική ανάλυση που γίνεται στον Μάρτιν από τους σύγχρονους σχολιαστές του και τα κίνητρα που του αποδίδονται, ωστόσο προκαλεί απορία η άποψή τους, πως η (Χριστιανική προφανώς) θρησκεία «ξέρει μόνο να τιμωρεί». Πίσω της δηλαδή κρύβεται ένας Θεός τιμωρός. Που η μόνη του δουλειά (αφού αυτό ξέρει μόνο να κάνει) είναι να παρακολουθεί άγρυπνα κάθε παράβαση, να καταγράφει προσεκτικά κάθε στραβοτιμονιά του ανθρώπου, και να επιβάλλει (χαιρέκακα; σαδιστικά; γιατί όχι;) την αντίστοιχη τιμωρία.