.
Τους Πομάκους τους γνωρίζομε όλοι. Οι ανόητοι κυβερνούν το Κράτος των Αθηνών, και αυτό το γνωρίζομε. Αλλά πρώτα ας μείνομε εις τους Πομάκους μας. Είναι πράγματι γεγονός, ότι δεν υπάρχουν επιστημονικώς αδιάψευστα στοιχεία περί της καταγωγής των. Κατά το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνος η Σόφια εκμεταλλεύτηκε το γεγονός αυτό και ισχυρίσθηκε, ότι οι Πομάκοι είναι εξισλαμισθέντες Βούλγαροι. Τον ισχυρισμό αυτόν τον απέρριψαν Βούλγαροι ιστορικοί ως ο καθηγητής Στρασιμίρωφ. Προηγουμένως, το 1789, ο Τσέχος καθηγητής Γίρατσεκ, διατελέσας υπουργός Παιδείας της Ηγεμονίας της Βουλγαρίας, κατέληξε εις το συμπέρασμα, ότι οι Πομάκοι είναι μάλλον Έλληνες. Εις το συμπέρασμα αυτό κατέληξε ο Γίρατσεκ βάσει γλωσσολογικών, μάλλον, παρά ιστορικών ερευνών. Έκτοτε η ιστορική έρευνα ξεπέρασε τα όρια που έθεσε η έρευνα του Γίρατσεκ.
Επιστημονικώς αναμφισβήτητο είναι, ότι εις την αρχαιότητα ζούσανε εις την περιοχή που ζούνε σήμερα οι Πομάκοι οι Αγριάνες. Ο βασιλεύς των Λαγαρός ακολούθησε τον Μέγα Αλέξανδρο εις την κατά της Περσίας εκστρατεία του. Μετά τον 4ον αιώνα οι Αγριάνες εκχριστιανίσθηκαν. Και αυτό είναι επιστημονικώς αναμφισβήτητο. Έκτοτε όμως τα ίχνη των Αγριάνων χάθηκαν εις την δύνη των αδιάλειπτων βαρβαρικών φύλων εναντίον της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων και οι Βούλγαροι, οι οποίοι κατέκτησαν την περιοχή των Αγριάνων.