ΠΑΥΛΟΥ Λ. ΤΣΑΜΗ
Περιοδικόν «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ»
Φλώρινα 1960
Τεύχος 21ον
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Την 13 Όκτωβρίου 1959 συνεπληρώθησαν 55 έτη άφ’ ής ο ήρως του Μακεδονικού Άγώνος, Άνθρος Πυροβολικού ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ έφονεύθη εις το μικρόν χωρίον των Κορεστίων 1 Στάτιστα 2, όπερ νυν έχει μετονσμασθή πρός τιμήν του Μελάς εις συμπλοκήν του Αντάρτικου Σώματος αύτου, μετά Τουρκικού καταδιωκτικού Άποσπάσματος.
2. Είς τον Μακεδονικόν Αγώνα (1903-1908) συμμετέσχον ως γνωστόν πλείστοι Στρατιωτικοί και ίδιώται, έξ όλων των μερών της τε έλευθέρας τότε Ελλάδος και της ύποδούλου τοιαύτης ο Μελάς όμως άνυψώδη εις την συνείδησιν του «Εθνους και άνεκηρύχθη Έθνικός ήρως, έκ του γεγογότος οτι ύπήρξεν πρωτοπόρος ώς πρός την όργάνωοιν του Άγωνος έκείνου άφιερώσας τον εαυτόν του εις την Ιεράν εκείνην ύπόδεσιν.
3. Όταν το πρώτον ήρχισεν εις Μακεδονίαν φανερά η δράσις του Βουλγαρισμού, μέ σκοπόν την άλλοίωσιν τής Έθνολογικής μορφής ταύτης και οι Μακεδόνες άνίσχυροι, στενάζοντες είσέτι υπό τον Τουρκικόν ζυγόν, έτέλουν εις άπελπιστικήν κατάστάσιν, όντες εις την διάθεσιν της Βουλγαρικής βίας, ύπήρξαν άνθρωποι εις Άθήνας, ολίγοι εν αρχή, οι όποιοι διείδον τον φοβερόν κίνδυνον τόν όποιον διέτρεχεν ο Ελληνισμός των ύποδούλων Βορείων Επαρχιών και έκινήθησαν ποικιλοτρόπως, διά νά ενημερώσουν τούς άρμοδίους νά διαφωτίσουν την κοινήν γνώμην, νά όργανώσουν την άντιδρασίν κατά των Βουλγαρικών σχεδίων και νά προπαρασκευάσουν καθ΄ όλα τον μετέπειτα ένοπλον νικηφόρον Μακεδονικόν ‘Αγώνα.