Ορλωφικά

(σ.Π/Β: Η ανάρτηση έχει ως αφορμή
την επέτειο της Ναυμαχίας του Τσεσμέ
στις 5-7 Ιουλίου 1770)

αναδημοσίευση από το Geopolitics & Daily News

.

Με τη δημώδη ονομασία Ορλωφικά, ή Ορλοφικά, ή περισσότερο λόγιο Ορλώφεια (τα), φέρεται περισσότερο γνωστή στην ιστορία του Ανατολικού Ζητήματος, η αποτυχημένη εξέγερση των ορθοδόξων χριστιανών της Βαλκανικής, όπως των Σέρβων, των Βοσνίων, των Μαυροβουνιωτών και κυρίως των Ελλήνων της Στερεάς Ελλάδας της Πελοποννήσου και της Κρήτης κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1770, την εποχή του Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-74), καθώς και οι ναυτικές επιχειρήσεις των Ρώσων στη νότια Πελοπόννησο, στα νησιά του Αιγαίου και στις δυτικές ακτές της Μικράς Ασίας με τεράστιες οδυνηρές συνέπειες στους εξεγερθέντες. Βασικός υποκινητής αυτής της εξέγερσης των Ελλήνων ήταν ο Γεώργιος Παπαζώλης, η δε ονομασία της προήλθε από το όνομα των πατρώνων αυτής, Ρώσων αξιωματούχων, αδελφών Ορλώφ.

Η βαλκανική πολιτική της Ρωσίας

Επί βασιλείας του σπουδαίου αναμορφωτή της Ρωσίας, σε Μεγάλη Δύναμη, Τσάρου Μεγάλου Πέτρου Α΄ άρχισε να καθίσταται η ανάγκη δημιουργίας στόλου και η έξοδος της χώρας στη Μαύρη θάλασσα και στη συνέχεια στη Μεσόγειο όπως αυτό διαφάνηκε στη περίφημη Συνθήκη του Κάρλοβιτς, που αποτέλεσε σταθμό στα δρώμενα της Μεσογείου και ιδιαίτερα στο Αιγαίο. Δημιουργός του ανύπαρκτου μέχρι τότε τσαρικού στόλου ήταν ο ελληνικής καταγωγής Ιβάν Μπότσης. Με τη συνθήκη εκείνη όπου πολλά ελλαδικά μέρη πέρασαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ενώ για την Πελοπόννησο άρχιζε η δεύτερη τουρκοκρατία φυσικό επόμενο ήταν οι ορθόδοξοι χριστιανοί της νότιας ευρύτερης περιοχής της Βαλκανικής και κυρίως οι Έλληνες ν΄ αρχίσουν να προσβλέπουν στην ομόθρησκη αυτή Δύναμη αναπτύσσοντας έτσι ένα φιλορωσισμό. Το φιλορωσισμό εκείνο ενίσχυσαν ακόμα προφητείες και θρύλοι για την λυτρωτική επέμβαση από ένα ομόθρησκο κράτος, που έβρισκαν πρόσφορο έδαφος και συγκινούσαν όλες τις κοινωνικές τάξεις.

Ασπροποταμίτες αγωνιστές στην Ελληνική Επανάσταση του 1821,σύμφωνα με σχετική μελέτη

Ι.Μ Τιμίου Σταυρού

Την ιδιαίτερη συμμετοχή των Ασπροποταμιτών Βλάχων στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, αναδεικνύει επίκαιρη μελέτη του δρα Θεόδωρου Νημά, σχολικού συμβούλου φιλολόγων και προέδρων του Φιλολογικού Ιστορικού Λογοτεχνικού Συνδέσμου Τρικάλων.

Στον αγώνα για την εθνική αποκατάσταση, η Δυτική Θεσσαλία και ιδιαίτερα η περιοχή Ασπροποτάμου είχε σημαντική συμμετοχή. Η εξέγερση του μητροπολίτη Λαρίσης-Τρίκκης Διονυσίου Β΄, το 1600, ήταν η πρώτη αξιόλογη επανάσταση του υπόδουλου Ελληνισμού.

Οι Τρικαλινοί έλαβαν μέρος στα Ορλωφικά και πλήρωσαν με βαρύ φόρο αίματος την κίνησή τους αυτή. Το 1808, σύμφωνα με τον κ. Νημά, σημειώνεται η επανάσταση των Βλαχαβαίων στα Χάσια. Και φτάνουμε στη μεγάλη Επανάσταση του 1821, στην οποία συμμετέχει ενεργά η Θεσσαλία.

Η περιοχή Ασπροποτάμου, στη Δυτική Θεσσαλία και η Θετταλομαγνησία στην Ανατολική, έδωσαν το αγωνιστικό “παρών”. Όμως, μετά την αποτυχία τους, οι Θεσσαλοί αγωνιστές κατεβαίνουν στη Νότια Ελλάδα και συνεχίζουν εκεί τον αγώνα.

Μετά τη δημιουργία του πρώτου ελεύθερου Ελληνικού Κράτους το 1830, οι Θεσσαλοί χρειάστηκε να συνεχίσουν τους αγώνες τους για να πετύχουν και τη δική τους απελευθέρωση. Έτσι, εκδηλώνεται επαναστατικό κίνημα το 1840-41 στη ΝΑ Θεσσαλία και ακολουθεί η μεγάλη Θεσσαλική Επανάσταση του 1854, η οποία, καίτοι νικηφόρα, δεν έφερε το ποθούμενο εξαιτίας της επέμβασης των Μεγάλων Δυνάμεων, σημειώνει ο ερευνητής.

Ο πολιτικός Λάμπρος Κατσώνης

ο επίλογος από την εργασία του Πάνου Στάμου με τίτλο
«Ο Πολιτικός παράγων στη λήψη αποφάσεων των στρατιωτικών. Περίπτωση Λάμπρου Κατσώνη».
που υποβλήθηκε στο Ινστιτούτο Ιστορίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Αγία Πετρούπολη τον Αύγουστο 2007 στα πλαίσια του μαθήματος Ιστορία και Φιλοσοφία Επιστημών

.

  Το πολιτικό πλαίσιο της  περιόδου που μελετάμε, ορίζεται από τις πολιτικές αποφάσεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, της Ρωσίας και των άλλων Ευρωπαϊκών δυνάμεων. Οι χώρες αυτές  δημιουργούν το πολιτικό κλίμα μέσα στο οποίο Έλληνες αξιωματικοί καλούνται να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους.

   Η πολιτική που εφαρμόζει η κάθε δύναμη έχει σκοπό να  κατορθώσει τους στόχους της και να  εκπληρώσει τα σχέδια της ηγεσίας της. Οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής με την πολιτική τους προσπαθούν να επιβάλουν την εξουσία τους, να επεκτείνουν τα σύνορά τους και να καταφέρουν να ηγηθούν στις μεταφορές των αγαθών και προϊόντων στον τότε διεθνή ορίζοντα. Γι αυτό χρειάζονται ανοικτούς εμπορικούς δρόμους. Το τελευταίο προσδιορίζει πολιτική ισχύος που πρέπει να ασκηθεί από την μεγάλη δύναμη, σημαίνει ένοπλες δυνάμεις, σημαίνει πολέμους οικονομικών συμφερόντων.

    Τα πιο πάνω συνιστούν την υψηλή πολιτική μεγάλης δυνάμεως.

ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΤΣΕΣΜΕ

 του κ. Σταύρου Μελιδώνη

.

Η ναυμαχία του Τσεσμέ έλαβε χώρα την 5 – 7 Ιουλ. 1770 πλησίον και εντός του ομώνυμου κόλπου, στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσαστο δυτικό άκρο της Μικράς Ασίας (Χερσόνησος Ερυθραίας) και της νήσου Χίου, σημείο όπου και κατά το παρελθόν είχε σημειωθεί μεγάλος αριθμός ναυτικών πολεμικών αναμετρήσεων μεταξύ των στόλων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Δημοκρατίας της Βενετίας. Η ναυμαχία αυτή εντάσσεται στα γεγονότα της Επανάστασης, που έλαβε χώρα στον ελληνικό χώρο το 1769 και έμεινε γνωστή με το όνομα Ορλωφικά, αποτέλεσε δε πρόδρομο της μετέπειτα Ελληνικής Επανάστασης (1821-1829), και το πρώτο επεισόδιο μια σειράς από καταστροφικές, για τους Οθωμανούς, ναυμαχίες εναντίον της Ρωσίας.

Ο τουρκικός στόλος υπό την ηγεσία του καπουδάν πασά Ιμπραήμ Χοζαμεδδίν,  τον οποίο ανέμενε ο βαλής (διοικητής) του Μωρηά με μεγάλη ανυπομονησία, κατέπλευσε στο Ναύπλιο την 20 Μαΐου 1770. Την ίδια ημέρα έφθανε στη Μάνη η δεύτερη ρωσική μοίρα με αρχηγό τον Έλφιστοουν (Elphinstone).

Ο τολμηρός Σκωτσέζος από τηνπρώτη στιγμή της άφιξής του, προσπάθησε να έρθει σε επαφή με τον αντίπαλο για να αναμετρηθούν, αλλά ο δειλός πασάς εγκατέλειψε το Ναύπλιο και περιφερόταν στο Αιγαίο. Όταν ο ρωσικός στόλος στον οποίο επέβαιναν επίσης ο Αλέξιος Ορλώφ (αρχηγός του ρωσικού στόλου) και ο Σπυριδώφ (διοικητής της πρώτης ρωσικήςμοίρας) αγκυροβόλησε στα Ψαρά, έγινε γνωστό ότι