Τα τρία Όχι του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου.

 Το ΟΧΙ του Ιωάννου Μεταξά και του ελληνικού λαού κατά του αυθάδους Μουσσολίνι ήταν μόνον η αρχή. Ακολούθησαν πολλά ΟΧΙ από επώνυμα πρόσωπα και από απλούς Έλληνες αγωνιστές. Μία μορφή που δεν προβάλλεται όσο θα έπρεπε από τα σχολικά βιβλία και τις τηλεοράσεις υπήρξε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος, ο οποίος κράτησε στάση εθνικώς αξιοπρεπή, όπως αρμόζει σε Ορθόδοξο Έλληνα Ιεράρχη. Ας θυμηθούμε τα τρία ΟΧΙ που εξεστόμισε κατά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα.

Ο Χρύσανθος Φιλιππίδης γεννήθηκε στην Κομοτηνή και σε ηλικία 32 ετών εξελέγη Μητροπολίτης Τραπεζούντος του Πόντου. Μετά τη σφαγή του Ποντιακού Ελληνισμού από τους Τούρκους ήλθε στην Αθήνα και ορίσθηκε εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Με σπουδές στη Χάλκη και σε ξένα πανεπιστήμια εκλέγεται το 1938 Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Τον αγώνα των στρατιωτών μας στα βουνά της Βορείου Ηπείρου στήριξε και ο ίδιος και η Εκκλησία της Ελλάδος με κάθε τρόπο, ηθικό και υλικό.

Στις 27 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εισήλθαν στην Αθήνα ως κατακτητές. Ο Χρύσανθος εκλήθη να μετάσχει της επιτροπής, η οποία θα παρέδιδε επισήμως την πόλη στον Γερμανό Διοικητή. Ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε και απήντησε: «Οι Έλληνες Ιεράρχες δεν παραδίδουν τας πόλεις εις τον εχθρόν, αλλά καθήκον των είναι να εργασθούν δια την απελευθέρωσιν αυτών». Ήταν το πρώτο ΟΧΙ του Χρυσάνθου.

Ο Δήμος Αθηναίων τον ειδοποίησε ότι θα τελεσθεί Δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό κα τον καλούσαν να προσέλθει. Ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε και πάλι λέγοντας: «Δοξολογία δεν έχει θέσιν επί τη υποδουλώσει της Πατρίδος μας. Η ώρα της Δοξολογίας θα είναι άλλη». Ήταν το δεύτερο ΟΧΙ του Χρυσάνθου.

12 Οκτωβρίου 1944: » Η Απελευθέρωση των Αθηνών»

.

«Τα χελιδόνια του θανάτου Σου μηνάν μιαν άνοιξη
καινούργια Ελλάδα κι’ απ’ τον τάφο Σου γιγάντεια γέννα
Μάταια βιγλίζει των Ρωμαίων η κουστωδία τριγύρω Σου
Ακόμα λίγο, κι’ ανασταίνεσαι σε νέο Εικοσιένα!»
Άγγελος Σικελιανός

του Αντιναυάρχου ε.α.
Ξενοφώντος Μαυρογιάννη Π.Ν. *

Ο Άγγελος Σικελιανός έγραψε το ποίημα αυτό το Μάρτιο του 1942 στις πιο μαύρες μέρες της Κατοχής. Όμως η «Άνοιξη» έμελλε ακόμα να αργήσει. Πέρασαν δυόμιση ακόμη χρόνια πόνου μεγάλου, πείνας, εξαθλίωσης, χρόνια αίματος, αλλά και ανάτασης και ηρωισμού.

Η μεγάλη στιγμή ήρθε το πρωί εκείνης της Πέμπτης, 12 Οκτωβρίου 1944. Εβδομήντα χρόνια πριν. Οι Γερμανοί αποχωρούν από την Αθήνα.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας, ο Άγγελος Έβερτ, ασκούσε την πολιτική εξουσία στην πρωτεύουσα στηριζόμενος από την Αστυνομία Πόλεων. Γρήγορα όμως ο στρατηγός Σπηλιωτόπουλος θα διοριστεί επίσημα και θα συναντηθεί με τον Βρετανό Σύνδεσμο Αττικής, τον πασίγνωστο σαμποτέρ Λέσλι Ρούφους Σέπερντ που θα ρυθμίζουν τα θέματα της αποχώρησης των Γερμανών και όχι μόνο. Ο Έβερτ θα συνέχιζε να έχει επαφές με όλους, φυσικά και με τον ΕΛΑΣ της Αθήνας.

Προπαρασκευές αναχώρησης των Γερμανών 

Παραμυθιά, 29 Σεπτεμβρίου 1943

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΩΝ 49 ΠΡΟΚΡΙΤΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ, 29 – 9 -1943

Στη διάρκεια της τριπλής κατοχής για τη Θεσπρωτία, Ιταλικής, Γερμανικής, Μουσουλμανικής, η Παραμυθιά έζησε τις πιο εφιαλτικές και τραγικές στιγμές στη μακραίωνη ιστορία της. Η πιο αποφράδα ημέρα ήταν εκείνη που ξημέρωσε στις 29-9-1943.

Το σχέδιο αποκεφαλισμού του ηγετικού στοιχείου της πόλης είχε καταστρωθεί από καιρό, το είχε καταστρώσει το λεγόμενο «Τοπικό Συμβούλιο» που συνήλθε τότε υπό την προεδρία του μουσουλμάνου Νουρί Μπέη Ντίνο. Αρχιτέκτονας της μεγάλης συμφοράς ο Μαζάρ Ντίνο «αδελφός του προηγούμενου και αρχηγός των μουσουλμανικών αποσπασμάτων».

Τη νύχτα της 27^ης  Σεπτεμβρίου 1943 αποσπάσματα ένοπλων μουσουλμάνων

Ἡ Ἐκκλησία στὰ χαρακώματα : «Ὁ παπὰς τοῦ ’40»

 

Φωτογραφία από: annagelopoulou.blogspot.com

 Ἕνας Στρατιώτης θυμᾶται γιὰ τὴν ἅγια μορφὴ καὶ τὴν θυσία τοῦ Στρατιωτικοῦ Ἱερέως Ἀρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Τσοκώνα: 

«Κεράσοβο Πωγωνίου…1940. Στὶς 11 περνᾶνε ἀεροπλάνα (ἰταλικὰ φυσικά) καὶ βομβαρδίζουν σὰν δαίμονες πάνω ἀπ’ τὰ κεφάλια μας.

Οἱ βόμβες λυσσᾶνε, μὰ πέφτουν πιὸ πέρα μὲς στὴ χαράδρα. Τὴ νύχτα, ἐνῷ κοιμόμαστε σὲ μιὰ μικρὴ ἐκκλησιά, ἦρθαν μέσα κάτι στρατιῶτες καὶ στριμωχτήκανε κοντά μας.

Ἔβρεχε ὁ Θεός, ὁ ὕπνος ἦρθε γρήγορα κι ὅλη νύχτα νιώθαμε ζεστασιά. Τὴν αὐγὴ ποὺ ξυπνᾶμε βλέπουμε νὰ μπαίνει μέσα ἕνας νέος παπάς, μούσκεμα ἀπὸ τὴν βροχή.

Ἀποροῦμε καὶ μαθαίνουμε κάτι τὸ πρωτάκουστο. Ὁ παπὰς εἶχε ἔρθει μὲ τοὺς ἄλλους στρατιῶτες καὶ βλέποντας τόσους σὲ ἕνα πολὺ στενὸ χῶρο, γιὰ νὰ μὴν ἐνοχλήσει κανέναν, προτίμησε νὰ μείνει ὁλονυχτὶς ἔξω ἀπὸ τὸ ἐκκλησάκι, χωρὶς ἀντίσκηνο.

Μόλις τὸν βλέπουμε σ’ αὐτὴ τὴν κατάσταση, σηκωνόμαστε ὅλοι ὀρθοὶ καὶ σκύβουμε μπροστά του.

Ἐκεῖνος κάνει τὸ σταυρό του, μᾶς καλημερίζει, ἀνάβει ἕνα κερὶ καὶ προσεύχεται μπροστὰ στὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴν εἰρήνη τοῦ κόσμου καὶ τὴν ἀγάπη ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους.

Τὸν νιώθουμε σὰν Χριστὸ καὶ τὸν βάνουμε γιὰ πάντα στὰ κατάβαθα τῆς ψυχῆς μας. Μετὰ ποὺ βγήκαμε, τραβάει με μερικοὺς στρατιῶτες γιὰ τὸ χωριὸ Περιστέρι, χωρὶς νὰ φτάσει ὅμως ποτέ.