.
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ, Υπερτίμου και Εξάρχου Άνω Μακεδονίας
Αγαπητοί μου πατέρες,
Ερμηνεύοντας, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, το βιβλίο της Γενέσεως (το πρώτο της Παλαιάς Διαθήκης) και θέλοντας να παρουσιάσει στο πλήρωμα της Εκκλησίας του Χριστού ένα βασικό στοιχείο του ψυχικού κόσμου, αναφέρεται σε μία λειτουργία της ψυχής, τη συνείδηση:
«Κανείς λοιπόν ας μην προφασίζεται ότι παραμελεί την αρετή από άγνοια η επειδή δεν έχει εκείνον που θα του υποδείξει το δρόμο της αρετής. Γιατί έχουμε δάσκαλο ικανό, τη συνείδηση, και δεν είναι δυνατόν κανείς να στερηθεί τη βοήθειά της. Επειδή, μαζί με τη δημιουργία του ανθρώπου, εναποτέθηκε στα βάθη του και η γνώση αυτών που πρέπει να κάνει, ώστε αφού δείξει την ευγνωμοσύνη του και αφού γυμνασθεί και εξασκηθεί στους κόπους της αρετής στην παρούσα ζωή, όπως ακριβώς σε κάποια παλαίστρα, να αποκομίσει τα βραβεία της αρετής»1.
Πρώτον. Τι είναι η συνείδηση;
Είναι η διδάσκαλος της ψυχής. «Είδες, πως, χωρίς να έχει διδαχθεί από το Νόμο αυτός ο δίκαιος και ενάρετος (Ισαάκ) και χωρίς να μπορεί να προσβλέψει σε κάποιον άλλον, αλλά μόνον αφού ακολούθησε το παράδειγμα του πατέρα του και οδηγήθηκε από το δάσκαλο που βρίσκεται μέσα στην ανθρώπινη φύση, δηλαδή από τη συνείδηση, πως έδειξε τόσο φιλοσοφημένη σκέψη;»2.
Είναι πολύτιμος οδηγός και κριτής. «Αυτό λοιπόν είναι το έργο της συνειδήσεως, δηλαδή να υπενθυμίζει συνεχώς και να μην επιτρέπει ποτέ στον άνθρωπο να λησμονήσει αυτά που έχει διαπράξει, αλλά να τα θέτει υπόψη του, ώστε έστω και μ’ αυτόν τον τρόπο, να μας κάνει περισσότερο διστακτικούς και δυσκίνητους στο να υποπέσουμε στα ίδια σφάλματα»3.
ΑΒΕΡΩΦ 