Διαιτησία ίσον αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης

.

“διαβάστε το ώστε από θηρία ανήμερα να γίνετε θηρία ενήμερα!”

Γράφει ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών
Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης

Δημοσιεύθηκε στα Νέα, 31.12.2019

Ο υπουργός των Εξωτερικών κ.Δένδιας φέρεται να δήλωσε ότι: «εάν εξασφαλίσουμε ένα πλαίσιο που θα διασφαλίζει την επίλυση διαφορών μέσω διαιτησίας ή δικαστηρίων, τότε να το συζητήσουμε.» Η προσθήκη της διαιτησίας στον δημόσιο λόγο της κυβέρνησης οφείλεται ασφαλώς στα ανυπέρβλητα εγγενή νομικά εμπόδια που παρουσιάζει η Χάγη, όπως η άρνηση της Τουρκίας να δεχθεί εκ των προτέρων την ισχύ του διεθνούς δικαίου κλπ. Η Χάγη εξ άλλου δεν μπορεί να εξευμενίσει την αναθεωρητική Τουρκία, που επιδιώκει πολύ περισσότερα από όσα και η ευμενέστερη για αυτήν απόφαση της Χάγης μπορεί να προσφέρει.

Οπότε η κυβέρνηση εισάγει τώρα την έννοια της διαιτησίας. Ιδού όμως τι σημαίνει πρακτικά η διαιτησία:

1. Οι ελληνοτουρκικές «διαφορές» τίθενται επί τάπητος, χωρίς εκ των προτέρων προσδιορισμό του αντικειμένου αντιδικίας. Δηλαδή η συζήτηση δεν περιορίζεται πλέον στην υφαλοκρηπίδα, αλλά μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες μονομερείς αξιώσεις της Τουρκίας, όπως κυριαρχία νήσων και νησίδων, μειονοτικά θέματα κλπ.

Τέσσερα σενάρια γιά την κρίση στην Κύπρο

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Όλοι πιά έχουν συνειδητοποιήσει ότι η μοίρα της Κύπρου με αυτήν της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Η εξελισσόμενη κρίση στην Μεγαλόνησο αφορά εξ ίσου και τα δύο ελληνικά κράτη της Ανατολικής Μεσογείου. Τα πιθανά σενάρια που υπάρχουν μπροστά μας, εκτός και εάν συμβεί κάτι απρόβλεπτο, είναι τα εξής.

Σενάριο πρώτο: η Τουρκία κλιμακώνει περαιτέρω την κρίση, είτε επιχειρώντας να τοποθετήσει πλατφόρμα και γεωτρύπανο μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ είτε στέλνοντας πολεμικά πλοία να προσεγγίσουν την κυπριακή ακτογραμμή είτε προκαλώντας τα ελληνικά πολεμικά που βρίσκονται εκεί. Σε αυτήν την περίπτωση, θα βρεθεί αντιμέτωπη όχι μόνον με το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αλλά και το ρωσσικό και το ισραηλινό που ναυλοχούν στην περιοχή, πιθανώς δε και με τον αμερικανικό Έκτο Στόλο. Παράλογο εγχείρημα, αλλά βεβαίως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία τέτοια εξέλιξη, αφού η εμφανής κρίση μεγαλείου του Ερντογάν μπορεί να τον οδηγήσει σε γεωπολιτική παραίσθηση και το γνωστό σύνδρομο «σταματώ το τραίνο με το δάχτυλο». Μικρές πάντως πιθανότητες έχει, κατά την γνώμη μου, αυτό το σενάριο.

Σενάριο δεύτερο: η Ελλάδα και η Κύπρος υποχωρούν (και στην πραγματικότητα ακυρώνουν) την τριμερή συνάντηση Σαμαρά-Αναστασιάδη-Σίσσι στο Κάϊρο στις 8 Νοεμβρίου, ξαναρχίζουν οι συνομιλίες γιά το νέο Σχέδιο Ανάν και η Τουρκία θριαμβεύει. Το σενάριο αυτό σημαίνει στη πραγματικότητα γεωπολιτική «φινλανδοποίηση» της Ελλάδας και υπαγωγή της Κύπρου στην τουρκική σφαίρα κυριαρχίας.

Ποιό ήταν το πραγματικό σχέδιο της Φιλικής Εταιρείας

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Από τα Απομνημονεύματα του Ξάνθου προκύπτει ότι ο σκοπός της Φιλικής Εταιρείας ήταν η γενική επανάσταση «διά την ανέγερσιν και απελευθέρωσιν του Ελληνικού Έθνους». Ήταν ένα καθαρά εθνικό σχέδιο, το πολυεθνικό όραμα του Ρήγα («Βούλγαροι κι Αρβανίταις και Σέρβοι και Ρωμηοί») είχε εγκαταλειφθεί χάριν της συμπήξεως καθαρά ελληνικού κράτους.

Σήμερα, βλέποντας τα γεγονότα από την σκοπιά του κράτους των Αθηνών, δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε ότι εκείνη την εποχή οι Έλληνες επεδίωκαν όχι την δημιουργία κρατιδίου στην ελληνικό νότο, αλλά το αυτονόητο γι’ αυτούς, που ήταν η απελευθέρωση του κατεχομένου από τους Οθωμανούς κράτους τους, δηλαδή του Βυζαντίου, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Άλλωστε, οι μεγάλες συγκεντρώσεις ελληνικών πληθυσμών ήταν στην Κωνσταντινούπολη και στην στην λεκάνη του Μαρμαρά, στον Πόντο, στην δυτική Μικρά Ασία, στην Ανατολική Ρωμυλία.

Σε αυτήν την δημογραφική, πολιτισμική και ιστορική πραγματικότητα αντιστοιχούσε και το επαναστατικό σχέδο της Φιλικής Εταιρείας, που προέβλεπε στην αρχική, αυθεντική του μορφή, επανάσταση στην Σερβία, στο Μαυροβούνιο και στην Μολδοβλαχία, στην Πελοπόννησο υπό τον Υψηλάντη και την πυρπόληση του οθωμανικού στόλου στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν ένα καλά μελετημένο σχέδιο στα γεωγραφικά όρια του Βυζαντίου, στα όρια του υπόδουλου Ελληνισμού, και αντιστοιχούσε στην ιστορική συνείδηση και στην κοινωνική πραγματικότητα του Ελληνισμού του 19ου αιώνα. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι η Επανάσταση κηρύχθηκε τον Φεβρουάριο του 1821 στο Ιάσιο της Μολδαυίας, δηλαδή στα παλαιά όρια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ημικύκλιο γεωπολιτικής ανατροπής

 του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

Από τις αρχές του 2011 άρχισε μία σειρά βίαιων λαϊκών εξεγέρσεων, αρχίζοντας από την Τυνησία, όπου ανατράπηκε το κοσμικό καθεστώς και ανήλθαν στην εξουσία οι ισλαμιστές. Η αποσταθεροποίηση έπληξε στην συνέχεια την Λιβύη με ιδιαίτερα απεχθή τρόπο, ο δε πανίσχυρος επί σχεδόν μισό αιώνα δικτάτωρ Καντάφι κατακρεουργήθηκε φρικτά από το εξαγριωμένο πλήθος.

Στην Αίγυπτο, το πλήθος ανέτρεψε τον Μουμπάρακ, και στην εξουσία ανήλθαν οι ισλαμιστές, τους οποίους στην συνέχεια ανέτρεψε ο στρατός. Η χώρα βρίσκεται όμως σε διαρκή κατάσταση ιδιότυπου εμφυλίου πολέμου μεταξύ ενόπλων δυνάμεων και ισλαμιστών. Ακολούθησε η Συρία, με έναν φοβερό εμφύλιο πόλεμο, με χιλιάδες νεκρούς και την διεθνή παρέμβαση διαρκώς επί θύραις. Στην συνέχεια αποσταθεροποιήθηκε η Τουρκία, εισερχόμενη σε μία διαδικασία αναζωπυρώσεων και υφέσεων της λαϊκής αντίδρααης έναντι της προσπάθειας του Ερντογάν να επαναφέρει σε ισχύ το μεσαιωνικό χαλιφάτο. Απέναντί του έχουν συνασπισθεί οι κεμαλιστές, οι δημοκράτες κοσμικοί και ο πρώην σύμμαχός του μετριοπαθής κεμαλιστής Γκιουλέν.

Σε όλες αυτές τις χώρες, το αποτέλεσμα ήταν η βίαιη σύγκρουση, ο εθνικός διχασμός και η διάσπαση.

Δόγμα τριών πολέμων γιά τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις

 του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*.

Η εξωτερική και αμυντική πολιτική κατά την Μεταπολίτευση υπήρξαν ένα αποτυχημένο μείγμα ακατάλληλης ηγεσίας, φοβικών συνδρόμων, ερασιτεχνισμών και αυτοσχεδιασμών και πλήρους απουσίας στόχων και σχεδιασμού. Σε περίπτωση ελληνοτουρκικής έντασης, η άμεση «λύση» ήταν η προσφυγή στην παρέμβαση των ΗΠΑ, τις οποίες ταυτόχρονα όλο το πολιτικό σύστημα λοιδωρούσε. Αυτά όλα συσχετίζονται με το κλίμα ιδεοληπτικής απέχθειας προς την έννοια του Έθνους και του Πατριωτισμού, που καλλιέργησαν συστηματικά ορισμένοι κύκλοι. Παραμένουν ανεξερεύνητα τα κίνητρα (ψυχοπαθολογικά ή άλλα) και οι βαθύτερες σκοπιμότητές τους.

Πράγματι, οι Ένοπλες Δυνάμεις υπέστησαν, κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης, εκτός από την διαβρωτική εισβολή του κομματισμού και της διαφθοράς του πολιτικού συστήματος, και μία ισχυρή δόση απαξίωσης, κυρίως από πρόσωπα και κόμματα που αισθάνονταν ότι είχαν να «λύσουν διαφορές» μαζί τους από την περίοδο της Δικτατορίας ή που θεωρούσαν την Εθνική Άμυνα «εθνικισμό» και «σωβινισμό» (π.χ. Σημίτης αλλά και ολόκληρη η «ανανεωτική αριστερά» και η «προοδευτική διανόηση»). Υπ’ αυτές τις συνθήκες, είναι αξιοθαύμαστο που οι Ένοπλες Δυνάμεις κατώρθωσαν να διατηρήσουν την μαχητικότητά τους και το ηθικό τους σε υψηλά επίπεδα και να αναδεικνύουν ακόμη κι σήμερα, εν μέσω γενικής παρακμής, αξιόλογους στρατιωτικούς ηγέτες.

Πρόταση γιά το Κυπριακό

Φωτογραφία από:www.boro.gr –

του Μελέτη Η.Μελετόπουλου

 

Απολύτως αναμενόμενο είναι ότι, σε χώρες εσωτερικά αποδυναμωμένες, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, θα ασκηθούν ισχυρές γεωπολιτικές πιέσεις. Ιδίως όταν ο Γερμανός «πάτρωνας» καλλιεργεί στενές σχέσεις με την Τουρκία. Η αναφορά του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών σε ελληνοκυπριακή «κοινότητα» αντί γιά κράτος (την στιγμή που η Κύπρος είναι μέλος του ΟΗΕ) πέρασε μεν στα «ψιλά» της επικαιρότητας, αλλά εκτός από εξοργιστική είναι και χαρακτηριστική της ροπής των πραγμάτων.

.

Θα ώφειλε η ελληνική κυβέρνηση να έχει ήδη διευρύνει την αμυντική ισχύ της χώρας με γενναία μέτρα, όπως η αύξηση της θητείας, και να έχει ήδη αναβαθμίσει την διπλωματική μας εκπροσώπηση στην μόνη στρατιωτική συμμαχία στην οποία μετέχει η Ελλάδα, δηλαδή στο ΝΑΤΟ. Θα μπορούσε π.χ. να αποστείλει στις Βρυξέλλες και στην Ουώσινγκτων πολυπληθή συμβουλευτική ομάδα συνταξιούχων διπλωματών, στρατιωτικών και τεχνοκρατών (οι οποίοι λόγω πατριωτισμού δεν θα απαιτούσαν ούτε κάν αμοιβή εκτός των οδοιπορικών). Και όλα αυτά σε απόλυτο συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, διότι η συνέργεια των δύο κρατών θα υπερπολλαπλασίαζε το αποτέλεσμα.

Η «μαύρη τρύπα» του πολιτικού συστήματος

του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

.

Ο πολιτικός χώρος μεταξύ Σύριζα και ακροδεξιάς αποτελεί σήμερα το μεγάλο κενό του πολιτικού σκηνικού. Διότι είναι ο χώρος που καλύπτουν οι δύο μεγάλες ιστορικές παρατάξεις της Δεξιάς και του Κέντρου. Αυτές τις παρατάξεις εξέφραζαν τις τελευταίες δεκαετίες και μέχρι πρόσφατα η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και το ΠΑΣΟΚ. Ο εκφυλισμός και η δραματική συρρίκνωση των δύο αυτών κομμάτων οφείλεται ακριβώς στην εγκατάλειψη της παραδοσιακής πολιτικής φυσιογνωμίας τους και στην προδοσία των ψηφοφόρων τους.

Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ του Σαμαρά πρόδωσε την σταθερή κοινωνική της βάση, ήτοι τους επιχειρηματίες, τα μεσαία και μικροαστικά στρώματα, τους συνταξιούχους και υπαλλήλους, καθώς και τους στρατιωτικούς και αστυνομικούς, κατακρεουργώντας τους μισθούς και τις συντάξεις τους και λεηλατώντας τις οικονομίες τους. Στους δε αγρότες, που παραδοσιακά κινούνται συντηρητικά, φορολόγησε τα αγροτεμάχια, ακόμα και τις στάνες! Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν βέβαια η επίθεση κατά της ακίνητης περιουσίας, που στέρησε από το κόμμα αυτό τον χαρακτήρα του εγγυητή του αστικού καθεστώτος και το εξομοίωσε με τους «κομμουνιστές που θα μας πάρουν τα σπίτια», δηλαδή το βασικό επιχείρημα της Δεξιάς επί δεκαετίες.

Η αδιανόητη ένταξη

Φωτογραφία από:markamerica.com

 του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

.

Όλες οι αναλύσεις, δημοσκοπήσεις και έρευνες της κοινής γνώμης συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι, στις επερχόμενες ευρωεκλογές, οι δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού θα καταγάγουν θρίαμβο, οδηγώντας την πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης σε πρωτοφανή κρίση. Ένα ευρωκοινοβούλιο ελεγχόμενο από τα πολιτικά κινήματα του Φάρρατζ, της Λεπέν κλπ., θα βραχυκυκλώσει την όποια πρόοδο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και θα προετοιμάσει το έδαφος γιά την επικράτηση των ευρωσκεπτικιστών και στα εθνικά κοινοβούλια, όπερ και το οριστικό τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως την ξέρουμε σήμερα.

.

Ας μην σπεύσουν οι καθ’ ημάς ευρωπαϊστές, διαφωτιστές και φεντεραλιστές, με το γνωστό πομπώδες ύφος τους, να κατηγορήσουν την «ανώριμη» ευρωπαϊκή κοινή γνώμη γιά τις επιλογές της. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση γνώρισε μέρες μεγάλης απήχησης και δημοτικότητας. Τι συνέβη λοιπόν και τώρα έπαυσε να αποτελεί επιδιωκόμενο στόχο και από όραμα έγινε φόβητρο;

.

Το κρίσιμο σημείο για την Ευρωπαϊκή ενοποίηση, που την απαξίωσε στην κοινή γνώμη των λαών της ευρωπαϊκής ηπείρου, υπήρξε, κατά την γνώμη μου τουλάχιστον, η ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας.

Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΟΜΠΑΜΑ

Φωτογραφία από:www.deliberatelyconsidered.com

Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών
Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης

.

Είναι ηλίου φαεινότερον ότι ο Ομπάμα έχει υποσχεθεί στον εαυτό του ότι, επί της προεδρίας του, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα εμπλακούν εκ νέου σε πόλεμο. Με μεγάλη, πράγματι, δεξιοτεχνία, και σε στενή συνεργασία με την Ρωσσία, έλυσε το θέμα της Συρίας, για την οποία δεν μιλά τώρα κανείς. Απομάκρυνε τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Έδωσε θεαματική διέξοδο στο αδιέξοδο με το Ιράν, εγκαινιάζοντας ανοιχτό διάλογο με τον νέο Ιρανό πρόεδρο και μη διστάζοντας να δυσαρεστήσει τον παραδοσιακό εταίρο των ΗΠΑ, το Ισραήλ. Τέλος, απέφυγε την ένταση που επεχείρησε να προκαλέσει η Κίνα στον Ειρηνικό, διατάσσοντας τα αμερικανικά αεροπλάνα να υποβάλλουν σχέδια πτήσεως στις κινεζικές αρχές, ακόμη και στις διαμφισβητούμενες μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας περιοχές!

Η πολιτική φιλοσοφία του Ομπάμα είναι εγγύτερη προς αυτήν του Μαχάτμα Γκάντι και του Νέλσονος Μαντέλα, παρά του Φράνκλιν Ντ. Ρούζβελτ ή του Τζων Κέννεντυ. Η γεωστρατηγική ισχύς, η κυριαρχία, η επιβολή, δεν αποτελούν κεντρικούς άξονες στον πολιτικό του σχεδιασμό. Ο πόλεμος δεν αποτελεί αποδεκτή επιλογή στην σκέψη του.

Ο Γιάννης και ο λύκος

του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

Γ.Προβόπουλος, 25 Οκτωβρίου 2010, συνέντευξη στο έγκυρο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters: «Προβλέπω επιστροφή στις αγορές το 2011».

Γ.Προβόπουλος, 27 Ιουλίου 2011: «Επιστροφή στην ανάπτυξη το 2012, θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης κάτω του 1% το 2012 και άνω του 2% γιά το 2013».

Γ.Προβόπουλος, 3 Δεκεμβρίου 2012: «Η ανάκαμψη μπορεί να ξεκινήσει μέσα στο 2013».

Γ.Προβόπουλος, 26 Απριλίου 2013: «Ανάκαμψη ίσως και νωρίτερα από τα μέσα του 2014».

Όλι Ρεν, 9 Δεκεμβρίου 2010: «Θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ήδη από το 2011 θα έχει η Ελλάδα».

Όλι Ρεν, 12 Δεκεμβρίου 2012: «Ανάπτυξη στην Ελλάδα από το 2012». Όλι Ρεν, 8 Δεκεμβρίου 2012: «Πάμε γιά ανάκαμψη το 2013». Όλι Ρεν, 2013: « Η Ελλάδα θα επιστρέψει στην ανάπτυξη το 2014».

Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, 6 Δεκεμβρίου 2010: «Ανάκαμψη το 2011».

Εξαιρετικά επικίνδυνη συγκυρία στα Ελληνοτουρκικά

Φωτογραφία από:xpresspapier.blogspot.com

Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών
Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης

.

Βαλλόμενος πανταχόθεν, από τους γκιουλενιστές, τους φιλελεύθερους της πλατείας Ταξίμ, τους κεμαλιστές, τις υπηρεσίες ασφαλείας και την δικαιοσύνη, με τις νεο-οθωμανικές του φαντασιώσεις να έχουν ναυαγήσει και -το κυριώτερο- έχοντας εξοργίσει τις ΗΠΑ, ο Ερτογάν τείνει χείρα φιλίας στον μέγιστο μέχρι χθες εχθρό του: το στρατιωτικό κατεστημένο.

 Ο μεν Ερντογάν προσφέρει την επανεκδίκαση και αποφυλάκιση των έγκλειστων κεμαλικών στρατηγών. Αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό δεν θα ικανοποιήσει το κεμαλικό κατεστημένο, που κυβέρνησε την Τουρκία από την Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι την έλευση του Ερντογάν. Οι στρατηγοί επιδιώκουν ένα μόνον πράγμα: την παλινόρθωση της εξουσίας τους. Δεν ενδιαφέρονται γιά την προσωπική τους τύχη, την οποία συνδέουν με την επαναφορά της Τουρκίας στην κεμαλική τροχιά. Απεναντίας, θεωρούν  ότι οι δικαστικές τους διώξεις και ο εγκλεισμός τους στην φυλακή τους καθιστά ήρωες και αποτελεί τίτλο τιμής. Επομένως, οποιαδήποτε συνδιαλλαγή τους με τον Ερντογάν δεν θα επικεντρωθεί στην προσωπική τους αποκατάσταση αλλά στην  αποκατάσταση της εξουσίας τους.

Σύνθετη Γεωπολιτική Περίσταση

αναδημοσίευση από το Αντίβαρο στην ιδιωτεία

άρθρο του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

.

Η εντυπωσιακή (και απροσδόκητη για τους περισσότερους γεωπολιτικούς αναλυτές) επαναπροσέγγιση του Ισραήλ με την Τουρκία, με επίνευση του Αμερικανού προέδρου Ομπάμα, αλλάζει τελείως το σκηνικό στην Ανατολική Μεσόγειο. Ασφαλώς το βαθύτερο κίνητρο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι η δημιουργία αρραγούς μετώπου έναντι της εξελισσόμενης κρίσης στην Εγγύς Ανατολή και του πυρηνικά αδιάλλακτου Ιράν. Από την εξέλιξη αυτή περισσότερο κερδισμένο είναι το Ισραήλ, παρά την τηλεφωνική συγγνώμη που ζήτησε ο Νετανιάχου από τον Ερντογάν. Διότι το Ισραήλ προστατεύεται πλέον από ισχυρή, απρόσβλητη ασπίδα, στην οποία πρέπει να συνυπολογισθεί και η Ρωσσία, μετά την πρόσφατη προσέγγισή της με το Ισραήλ.

Θύμα αυτής της μείζονος γεωπολιτικής εξέλιξης είναι