Μεγάλη Τρίτη «Γρηγορεῖτε…»

Η Μεγάλη Τρίτη συνεχίζει να αναπτύσσει το θέμα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και της Τελικής Κρίσεως των ανθρώπων. Σήμερα όμως του δίνει μια άλλη απόχρωση. Χθες, υπογράμμιζε με έμφαση τις αντικειμενικές συνθήκες της Δευτέρας Παρουσίας: τρόμος και αιφνιδιασμός. Σήμερα, η θεία αποκάλυψη επιμένει κυρίως στην επαγρύπνηση και στην ετοιμότητα, που η προοπτική της Κρίσεως επιβάλλουν, και στην αναγκαία εσωτερική προετοιμασία.

Στην Ακολουθία του Νυμφίου απόψε ψάλλουμε: «Τὸν Νυμφίον, ἀδελφοί, ἀγαπήσωμεν, τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν εὐτρεπίσωμεν, ἐν ἀρεταῖς ἐκλάμποντες καὶ πίστει ὀρθῇ…».

Οδοιπορικό στην Μεγάλη Εβδομάδα: Μεγάλη Τρίτη

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Ο άνθρωπος που εισόρμησε πια στην απώτερη θλίψη
με δίχως έστω ένα τριαντάφυλλο
μ’ εκείνα τ’ ακατέργαστα στην ώχρα μεινεσμένα μάτια
στο μισοσκέπαστο ερημόκκλησο σέρνοντας
τη μεγάλη ανάπηρη σιωπή στο καροτσάκι της ομιλίας
ανέκαθεν ήξερε την άσωστη κατάσταση-: πως είμαστε
καθημαγμένοι ερασιτέχνες του Πραγματικού
μ’ ένα μυστήριο που βεβηλώνει τη διάνοια διχάζοντας
πριν η δορά της θάλασσας σηκώσει το ανάστημα του Άδη.
(Νίκος Καρούζος, «Η έναστρη φωτεινότητα»)

Έρχεται ο Κύριος, εισορμεί στην απώτερη θλίψη της ζωής μας. Το να έχουμε πλαστεί για την αγάπη και να μην βρίσκουμε ούτε ένα τριαντάφυλλο να προσφέρουμε στον πλησίον μας, μην τυχόν και μοιραστούμε την ευωδία του μ’ αυτόν. Το να έχουμε πλαστεί για την ελευθερία κι εμείς να έχουμε κλειστεί στα πάθη, τη αμαρτία, το εγώ μας.

Το να έχουμε πλαστεί για να επικοινωνούμε κι εμείς να διαλέγουμε μία μεγάλη ανάπηρη σιωπή, τόσο για μας όσο και για τους γύρω μας. Δεν προλαβαίνουμε. Μας νικά ο χρόνος. Ο τρόπος της ζωής, φορτωμένος πειρασμούς και προκλήσεις. Πέρα από το χαμόγελο. Πέρα από εκείνη την γλυκιά και παραπονεμένη ματιά του «Είμαι εδώ για σένα», ενώ εμείς φωνάζουμε «πρέπει να είσαι εσύ εδώ για μένα μόνο».

Μεγάλη Τρίτη «Η παραβολή των δέκα παρθένων»

.

Επισκόπου Anthony Bloom

«Ώσπερ γαρ ήσαν εν ταις ημέραις ταις προ του κατακλυσμού τρώγοντες και πίνοντες, γαμούντες και εκγαμίζοντες, άχρι ης ημέρας εισήλθε Νώε εις την κιβωτόν, και ουκ έγνωσαν έως ήλθεν ο κατακλυσμός και ήρεν άπαντας, ούτως έσται και η παρουσία του υιού του ανθρώπου». (Ματθ. 24.37-41) «Ομοίως εγένετο εν ταις ημέραις Λωτ` ήσθιον, έπινον, ηγόραζον, επώλουν, εφύτευον, ωκοδόμουν` η δε ημέρα εξήλθε Λωτ από Σοδόμων, έβρεξε πυρ και θείον απ’ ουρανού και απώλεσεν άπαντας. Κατά τα αυτά έσται η ημέρα ο υιός του ανθρώπου αποκαλύπτεται».
(Λουκά 17.28-30)

Τι κακό έκαναν αυτοί οι άνθρωποι; Ήταν καλόκαρδοι, κεφάτοι και ξέγνοιαστοι. Δεν έκαναν κανένα κακό. Τότε γιατί έγινε ο κατακλυσμός και τους αφάνισε; Δεν είναι άραγε επειδή δεν έ κ α ν α ν το καλό (αφού ζωή δεν σημαίνει μόνο να μην κάνεις το κακό, δηλαδή, να μη «σκορπίζεις», αλλά να κάνεις το καλό, δηλαδή, να «συνάζεις» μαζί με τον Χριστό και Θεό μας (Ματθ. 12.30); Δεν είναι άραγε επειδή έγιναν «σαρκικοί», δηλαδή, έχασαν κάθε πνευματική ποιότητα, έγιναν καλά, ήμερα και αχόρταγα κτήνη;

Πόση σχέση έχουν οι καταστάσεις αυτές με μας; Έχουμε την τάση να εγκαταλείπουμε εύκολα κάθε πνευματικό αγώνα, κάθε δημιουργική, αλλά δαπανηρή προσπάθεια, κάθε ανιδιοτελή μάχη για χάρη της ξενοιασιάς και της αδράνειας, λέγοντας: «Δεν βλάπτω κανένα! Όταν πάλι αμαρτάνω κρυφά τι σχέση μπορεί να έχει αυτό με τους άλλους;

Μεγάλη Τρίτη «Μη μείνωμεν έξω του Νυμφώνος Χριστού»

.

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Τρίτης)

Λάμπρου Κ.Σκόντζου, Θεολόγου – Καθηγητού 

«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα». Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς τους πιστούς Του, για να μας κάνει κοινωνούς των σωτηριωδών παθημάτων Του και του θριάμβου της Αναστάσεώς Του.

Οι θείοι Πατέρες όρισαν την αγία αυτή ημέρα να θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων. Κι’ είχαν το σκοπό τους. Η συνοδοιπορία με το Χριστό μας προς το Θείο Πάθος δεν θα πρέπει να είναι τυπική και απλά συναισθηματική, αλλά να είναι ολοκληρωτική συμμετοχή στην εν Χριστώ πορεία και να συνοδεύεται από οντολογική αλλαγή  του είναι μας.  Η ενθύμηση της παραβολής των δέκα παρθένων είναι μια άριστη πνευματική άσκηση για να μην διαφεύγει από τη σκέψη μας η επερχόμενη μεγάλη, επιφανής και συνάμα φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας.

Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25^ο  κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή: Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε έπεσαν να κοιμηθούν.

Μεγάλη Τρίτη «Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη»

.

του Λάμπρου Κ. Σκόντζου Θεολόγου Καθηγητού

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Μεγάλης Τρίτης)

«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα». Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς τους πιστούς Του, για να μας κάνει κοινωνούς των σωτηριωδών παθημάτων Του και του θριάμβου της Αναστάσεώς Του.

Οι θείοι Πατέρες όρισαν την αγία αυτή ημέρα να θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων. Κι’ είχαν το σκοπό τους. Η συνοδοιπορία με το Χριστό μας προς το Θείο Πάθος δεν θα πρέπει να είναι τυπική και απλά συναισθηματική, αλλά θα πρέπει να είναι ολοκληρωτική συμμετοχή στην εν Χριστώ πορεία και να συνοδεύεται από οντολογική αλλαγή  του είναι μας.  Η ενθύμηση της παραβολής των δέκα παρθένων είναι μια άριστη πνευματική άσκηση για να μην διαφεύγει από τη σκέψη μας η επερχόμενη μεγάλη, επιφανής και συνάμα φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας.

Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25^ο  κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή: Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού. Επειδή δε αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε έπεσαν να κοιμηθούν.