Κολοκοτρώνης. Έργο του Giovanni Boggi. Έγχρωμη λιθογραφία. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
αναδημοσίευση από το Περί Αλός
άρθρο του Λαζάρου Βλαδίμηρου
Διδάκτορος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ναυτική Επιθεώρηση»,
τ. 589, σελ. 30, ΙΟΥΝ – ΑΥΓ 2014. Αναδημοσίευση στο
Περί Αλός με την έγκριση της «Ναυτικής Επιθεωρήσεως»
.
Μετά την συντριβή και τον θάνατο του αποστάτη Αλή πασά τον Ιανουάριο του 1822, οι Τούρκοι αποφάσισαν να δώσουν το τελειωτικό χτύπημα στις επαναστατικές δυνάμεις των Ελλήνων στην καρδιά της εξέγερσης, στον Μοριά. Για τον σκοπό αυτό αποδέσμευσαν μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις από το μέτωπο της Ηπείρου και ανάθεσαν στον πασά της Δράμας Μαχμούτ να πνίξει στο αίμα την εξέγερση στον Μοριά. Το μέγεθος της στρατιάς του Δράμαλη αποδείκνυε και την μεγάλη σημασία που έδωσε η Πύλη στην εκστρατεία αυτή.
Στις 6 Ιουλίου του 1822 η μεγάλη στρατιά του Δράμαλη, ουσιαστικά χωρίς να συναντήσει σοβαρή αντίσταση στο πέρασμά της, εισέρχεται στην Πελοπόννησο. Η στρατιά που απειλούσε να καταπνίξει την Επανάσταση, αποτελείτο από 30.000 και πλέον άνδρες, από τους οποίους, περισσότεροι από 20.000 ήταν πολεμιστές, στη μεγάλη τους αναλογία ιππείς, ακολουθούμενοι από το πεζικό που αποτελείτο κυρίως από Αλβανούς μισθοφόρους και χιλιάδες βοηθητικούς, υπηρέτες, εργάτες, ιπποκόμους, γυρολόγους, τυχοδιώκτες, καθώς και από χιλιάδες ζώα που μετέφεραν τα εφόδια της στρατιάς, μαζί με κοπάδια ζώων για την διατροφή του στρατεύματος. Έχει γραφτεί ότι για τρεις ολόκληρες ημέρες περνούσε η στρατιά από τη γέφυρα του Σπερχειού [1].
Για τα πληθυσμιακά δεδομένα της επαναστατημένης Ελλάδας, αλλά και για τα πολεμικά δρώμενα των αρχών του 19ου αιώνα, ο αριθμός των ανδρών που κινητοποιήθηκε προκειμένου να αντιμετωπίσει λίγες χιλιάδες ατελώς εξοπλισμένων και χωρίς πολεμική εμπειρία επαναστατών, κρίνεται ιδιαίτερα μεγάλος. Σύγχρονος Άγγλος ιστορικός σημειώνει χαρακτηριστικά: «Ο Δράμαλης διοικούσε τον μεγαλύτερο στρατό που είχε κάνει την εμφάνισή του στην Ελλάδα από το 1715, οπότε οι Τούρκοι είχαν τελικά εκδιώξει του Ενετούς… έφθαναν
τελικά τους 20.000 μάχιμους, μια τεράστια δύναμη προκειμένου να συντρίψει μερικές χιλιάδες αντάρτες, ακόμα και στο Βατερλό ο Γουέλιγκτον και ο Ναπολέων είχαν υπό τις διαταγές τους μόνο 70.000 άνδρες ο καθένας» [2]
ΑΒΕΡΩΦ 