* Δημήτριος Ντούρτας
Εκτός από αυτοκράτορας της Ανατολικής Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας σε μία περίοδο μεγάλης, για την τελευταία, ακμής, ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος υπήρξε ένας μεγάλος λόγιος επιστήμονας και ένα από τα φαεινότερα πνεύματα της εποχής του.
Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε το 905 μ.Χ., χωρίς γάμο αρχικά των γονέων του, του αυτοκράτορα Λέοντος Στ΄ του Σοφού (886 – 912) και της βυζαντινής αριστοκράτισσας Ζωής Καρβουνοψίνας (μαυρομάτας). Έξι μήνες μετά τη γέννησή του, οι γονείς του παντρεύονται (σημειωτέον ότι για τον Λέοντα αυτός ήταν ο τέταρτος γάμος του, γεγονός που εθεωρείτο σκάνδαλο από την Εκκλησία και προκαλούσε τα δυσμενή σχόλια του λαού). Επειδή είναι το μόνο παιδί του αυτοκράτορα, στέφεται συναυτοκράτορας το έτος 908 μ.Χ. και παίρνει το παρανόμι «Πορφυρογέννητος» απ’ τον ίδιο τον πατέρα του, που κατέβαλλε συνεχώς κάθε προσπάθεια για να τον νομιμοποιήσει ως γνήσιο γιο και διάδοχο, επειδή η Εκκλησία αρνείτο πεισματικά να αναγνωρίσει ως νόμιμο τον τελευταίο γάμο του, αφού ο τέταρτος γάμος απαγορεύεται από το κανονικό δίκαιο.
Τελικά, ο Πατριάρχης εξαναγκάστηκε σε παραίτηση και ο νέος αναγνώρισε το γάμο του Λέοντα. Το 912 πεθαίνει ο τελευταίος και αναλαμβάνει την εξουσία για λογαριασμό του ανήλικου αυτοκράτορα μία επιτροπή. Το 919, γίνεται αντιβασιλέας ο Ρωμανός Λεκαπηνός, δίδοντας στο νεαρό Κωνσταντίνο την κόρη του για σύζυγο. Όμως, οι φιλοδοξίες του γνωστού για τις στρατιωτικές του επιτυχίες ναυάρχου, τον οδηγούν να σφετεριστεί το θρόνο και να τον κρατήσει ακόμα και μετά την ενηλικίωση του γαμπρού του. Μόλις το 945 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος αναλαμβάνει ουσιαστικά τη διακυβέρνηση του Βυζαντίου – με το θάνατο του Λεκαπηνού – και τη διατηρεί έως το δικό του θάνατο, το 959 μ.Χ.