Ιστορικά μοναστήρια της Κρήτης, «Μονή Αρκαδίου»

άρθρο που αλίευσε ο Γιώργος από το Ηράκλειο

.

Η Μονή Αρκαδίου βρίσκεται 23 χλμ. από το Ρέθυμνο και είναι ένα από τα πιο ιστορικά και πιο ένδοξα μοναστήρια της Ελλάδος για το ολοκαύτωμα που έγινε εκεί στην Τουρκοκρατία. Μια εκδοχή λέει ότι πήρε το όνομα της από τον ιδρυτή της Αρκάδιο τη Β’ Βυζαντινή περίοδο. Μια άλλη εκδοχή λέει για μια επιγραφή που υπάρχει στο καμπαναριό της εκκλησίας και αναφέρει ότι χτίστηκε τον 16ο αιώνα, δηλαδή κατά την Ενετοκρατία.

Η Μονή Αρκαδίου από την πρώτη κιόλας στιγμή της Κρητικής Επανάστασης του 1866 υπήρξε το επίκεντρο του αγώνα. Την 1η Μαΐου του 1866, 1500 επαναστάτες από όλη την Κρήτη συγκεντρώθηκαν με αρχηγό τον Χατζή Μιχάλη Γιάνναρη, όπου εξέλεξαν πληρεξουσίους για τις διάφορες επαρχίες της Κρήτης.

Πρόεδρος της Επιτροπής Ρεθύμνης εξελέγη ο ηγούμενος της μονής, Γαβριήλ Μαρινάκης. Στις 24 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκε στο Μπαλί ο Πάνος Κορωναίος και πήγε αμέσως στο Αρκάδι, όπου ανακηρύχθηκε Γενικός Αρχηγός Ρεθύμνου. Οργάνωσε τη στρατιωτική άμυνα και παρατήρησε ότι το Αρκάδι δεν προσφέρεται για άμυνα. Ο ηγούμενος και οι μοναχοί είχαν αντίθετη γνώμη, κι έτσι αφού ορίστηκε ως φρούραρχος ο Ιωάννης Δημακόπουλος, ο Κορωναίος έφυγε.

Στις αρχές Νοεμβρίου μέσα στο Αρκάδι υπήρχαν 964 ψυχές. Οι 325 ήταν άνδρες, από τους οποίους 259 είχαν όπλα και οι υπόλοιποι γυναικόπαιδα. Το βράδυ της 7ης Νοεμβρίου 1866, ξεκίνησε από το Ρέθυμνο τακτικός στρατό με 6.000 πεζούς, 200 ιππείς, 1.200 Αλβανούς και 30 κανόνια. Τα ξημερώματα της 8ης Νοεμβρίου, όλος αυτός ο στρατός με αρχηγό το γαμπρό του Μουσταφά Πασά, Σουλεϊμάν Μπέη, βρέθηκε μπροστά στο Αρκάδι και κάλεσε από το λόφο Κορέ τους Κρήτες πολεμιστές να παραδοθούν.