.
Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Ο γιός του Γέρου του Μοριά Γενναίος Κολοκοτρώνης (1804 – 1862) ήταν εκ των σημαντικοτέρων αγωνιστών της Επανάστασης του 1821, που έζησε κοντά και στη σκιά του μεγάλου ήρωα πατέρα του. Νεαρός στην ηλικία – μόλις στα δέκα επτά του χρόνια – και παρά τη συμβουλή του πατέρα του να μην πολεμήσει, λόγω του νεαρού της ηλικίας του και της ασθενικής του φύσης, εκείνος μαζί με τον αδελφό του Πάνο μπήκαν στη φωτιά.
Το όνομά του ήταν Ιωάννης. Γενναίος ονομάστηκε κατά την πολιορκία της Τριπολιτσάς, μετά τη μονομαχία του με θηριώδη οπλισμένο Άραβα, που είχε φήμη ότι σκότωνε αμάχους και αιχμαλώτους χριστιανούς. Ο Ιωάννης τον αφόπλισε, τον αιχμαλώτισε και τον πήγε στο στρατόπεδο των Ελλήνων στα Τρίκορφα, όπου και τον παρέδωσε στον πατέρα του. Το κατόρθωμα αυτό από έναν νέο άνδρα ισχνής μάλιστα σωματικής διάπλασης θαυμάστηκε από τους συμπολεμιστές του, που του απέδωσαν το τιμητικό όνομα Γενναίος. (Βλ. σχ. Απομνημονεύματα Γενναίου Κολοκοτρώνη και Ιωάννη Β. Δασκαρόλη «Γενναίος Κολοκοτρώνης – Ο έφηβος οπλαρχηγός του 1821», Εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 2021, σελ. 56).
Ο Ιωάννης – Γενναίος, όπως και τα άλλα παιδιά του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, από νωρίς πήρε από τους γονείς του αγωγή να αγαπά τον Χριστό και την Πατρίδα. Τα στοιχειώδη γράμματα εξέμαθε στη Ζάκυνθο από τον εκ Δημητσάνης μοναχό Δανιήλ Παναγιωτόπουλο. Ανώτερα μαθήματα διδάχθηκε από τον Μαρτελάο και τον Παπά Θεοδόσιο. Ο Μαρτελάος, παλαιός επαναστάτης, του δίδαξε πλην των Ελληνικών και την Λατινική και Ιταλική φιλολογία. Επίσης παρακολουθούσε με τους γονείς του και τα αδέλφια του τις από άμβωνος εξαιρετικές ομιλίες του Μαρτελάου, μαζί με πολύ ακόμη κόσμο. Ο Μαρτελάος υπήρξε επίσης δάσκαλος του Διονυσίου Σολωμού και του Ούγκο Φώσκολου, εκτιμούσε δε βαθιά τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.