Ρήγας Φεραίος Βελεστινλής (1757 – 24 Ιουνίου 1798)

.

(ν.ημερ) Ο Ρήγας Βελεστινλής γεννήθηκε τό 1757 στό Βελεστίνο, κοντά στήν αρχαία πόλη τών Φερών. Κήρυκας τού ξεσηκωμού κατά τής τυραννίας, αφού καί ο Μακρυγιάννης τόν σχεδίασε νά σπέρνει τόν σπόρο τής ελευθερίας, πνεύμα φιλελεύθερο καί ανυπότακτο, με ανεξάντλητο ψυχικό σθένος. Τόν αφήνουν αδιάφορο τά πλούτη τού πατέρα του. Τό μίσος κατά τών Τούρκων, τό πάθος γιά τή ελευθερία τής πατρίδας καί η δίψα για μάθηση φωλιάζουν στήν παιδική του ψυχή. Ο ιερέας τού χωριού, πού ήταν ο πρώτος του δάσκαλος, θά τόν εμποτίσει μέ τό μίσος κατά τών τυράννων καί θά τού μεταδώσει τόν παθιασμένο έρωτα γιά τήν ελευθερία.

Φοίτησε στίς σχολές τής Ζαγοράς τού Πηλίου, καί στά Αμπελάκια πνευματικό κέντρο τής σκλαβωμένης Ελλάδας. Οι καλοί του δάσκαλοι τού δημιουργούσαν τό ενδιαφέρον γιά κάποιες επιστημονικές γνώσεις. Νεαρός δάσκαλος ήταν στόν Κισσό, χωριό τού Πηλίου, όταν άκουσε μία μέρα από ένα θρασύτατο αγά τήν προσταγή νά τόν περάσει στούς ώμους από ένα ορμητικό χείμαρρο. Δέν υπάκουσε καί όρμησε κατά του αγά καί τόν έπνιξε μέσα στά ορμητικά νερά τού χειμάρρου, γιά να βρεθεί αμέσως μετά, στό αντάρτικο σώμα τού θείου τού Σπύρου Ζήρα, πάνω στόν Όλυμπο.

Στα λημέρια τών Κλεφτών έκανε τά πρώτα σχέδια τού ξεσηκωμού τού γένους. Είχε ήδη ζήσει τίς σφαγές καί καταστροφές τών Τούρκων στην Πελοπόννησο, στη Στερεά καί στη Θεσσαλία, μετά από τήν αποτυχία τής εξέγερσης τών Ελλήνων (Ορλωφικά), πού είχε γίνει μέ τήν υποκίνηση της Μεγάλης Αικατερίνης, η οποία τελικά, μέ τήν Συνθήκη τού Κιουτσούκ Καϊναρτζή (9 Ιουλίου 1774), παρέδωσε στούς Τούρκους τα κατεχόμενα από αυτήν νησιά τού Αιγαίου καί εγκατέλειψε τούς Ρωμιούς στή μοίρα τους.

Τεργέστη 19 Δεκεμβρίου 1797: Η σύλληψη του Ρήγα Φεραίου από την αυστριακή αστυνομία

.

Ο Ρήγας γεννήθηκε στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας στα μέσα της δεκαετίας του 1750. Δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα η ακριβής χρονολογία της γέννησής του, αλλά η πιθανότερη εκδοχή είναι το 1757. Οι γονείς του, Κυρίτζης και Μαρία, ήταν ευκατάστατοι κάτοικοι του Βελεστίνου. Ο πατέρας του ασχολείτο με βιοτεχνικές και εμπορικές δραστηριότητες. Είχε έναν αδελφό, τον Κώστα, και μια αδελφή, την Ασήμω.

Παρακολούθησε μαθήματα στο σχολείο της Ζαγοράς. Μετά την ολοκλήρωση των βασικών σπουδών του, κι αφού για ένα μικρό διάστημα δίδαξε κι ο ίδιος σε ένα κοντινό χωριό, τον Κισσό, εγκατέλειψε την πατρίδα του και πήγε στην Πόλη. Η μετάβασή του στην Πόλη τοποθετείται γύρω στο 1773-1774, όταν ήταν 17, περίπου, ετών. Εκεί φαίνεται ότι εντάσσεται στην ανθούσα κοινότητα των πηλιορειτών εμπόρων και ασχολείται και ο ίδιος με το εμπόριο.

Αξιοποιώντας τις στενές σχέσεις των συμπατριωτών του με τους Φαναριώτες και το Πατριαρχείο έρχεται σε επαφή με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη –πατέρα των Κωνσταντίνου και Δημητρίου Υψηλάντη και παππού του νεότερου Αλέξανδρου Υψηλάντη– και γίνεται γραμματέας του. Ο Υψηλάντης τον βοηθά να αποκτήσει ανώτερη μόρφωση και να μάθει γαλλικά. Δεν είναι γνωστό το ακριβές διάστημα που παρέμεινε στην Πόλη, αλλά φαίνεται ότι κάποια στιγμή έφυγε μαζί με τον Υψηλάντη για τις Ηγεμονίες.

Γύρω στα 1786 βρίσκεται στο Βουκουρέστι. Εκεί προσλαμβάνεται ως γραμματέας από τον άρχοντα Μπραγκοβάνου. Στο Βουκουρέστι, ο Ρήγας συναντά τον Δημήτριο Καταρτζή, με τον οποίο σχετίζεται στενά. Ο Δημήτριος Καταρτζής (1730-1807) υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της ελληνικής λογιοσύνη του 18ου αιώνα. Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας ελληνικής επικράτειας ευθυγραμμισμένης με τα πρότυπα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, ιδιαίτερα όπως αυτά εκφράστηκαν από τους Εγκυκλοπαιδιστές.