.
αναδημοσίευση από τα Ιστορικά Χρονικά
άρθρο του Ιωάννη Β. Αθανασόπουλου ιστορικού
Όταν κάνουμε λόγο για τον πόλεμο του 1940 και την Εθνική Αντίσταση που ουσιαστικά αποτέλεσε την συνέχειά του, το μυαλό μας πάει συνήθως στον Μεταξά, στον Παπάγο και στις κυριώτερες εθνικές αντιστασιακές οργανώσεις. Όμως η αντίσταση κατά των δυνάμεων του Άξονα είχε και άλλους πρωταγωνιστές που συμμετείχαν εξίσου αποφασιστικά και πρόσφεραν εξίσου σημαντικά.
Το γιατί αυτοί οι πρωταγωνιστές πολλές φορές δεν αναφέρονται καν είναι ένα σημαντικό ερώτημα που σηκώνει μεγάλη συζήτηση. Η αντίσταση του Ιερού Λόχου, της ΙΙΙης Ορεινής Ταξιαρχίας του Ρίμινι, των Ευελπίδων –για τους οποίους θα μιλήσουμε σήμερα- αλλά και του πρώτου ουσιαστικά αντιστασιακού, Ιωάννη Μεταξά αποσιωπάται σα να μην συνέβη ποτέ.
Πως φτάσαμε όμως στον πόλεμο του 1940; Στις 7 Απριλίου του 1939 η Ιταλία αποβιβάζει στρατεύματά της στην Αλβανία χωρίς ουσιαστικά να δεχτεί την παραμικρή αντίσταση. Άλλωστε η Αλβανία ήδη από το 1925 είχε δεσμούς εξάρτησης με την Ιταλία του Μουσολίνι σε τέτοιο βαθμό που σύντομα κατάντησε ιταλικό προτεκτοράτο. Η Αλβανία όμως για τους Ιταλούς ήταν η πύλη για την Ελλάδα. 18 μήνες αργότερα θα ξεκινήσει ο ελληνοιταλικός πόλεμος. Η προετοιμασία των Ιταλών για τον πόλεμο ήταν πρόχειρη όπως πρόχειρη ήταν και η προετοιμασία για την απόβαση στην Αλβανία. Όπως είπε και ο Τσιάνο: «Ακόμη και μία μόνο καλά εξοπλισμένη πυροσβεστική υπηρεσία να είχαν στη διάθεσή τους οι Αλβανοί, θα μας είχαν στείλει πάλι πίσω στην Αδριατική».