Όπου βρεθούνε δέκα Ρωμιοί φτειάνουν κοινότητα. Συνάζουν πρώτα χρήματα για την εκκλησιά. Άμα τη χτίσουνε φέρνουν παπά. Έπειτα και τις γυναίκες τους. Ύστερα, με τους δίσκους της εκκλησιάς, συνάζουν χρήματα και φτειάνουνε σκολειό. Τέλος φέρνουνε δάσκαλο για τα παιδιά τους – και νά την η κοινότητα.
Ίων Δραγούμης
Στην ιστορία του Ελληνισμού μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι οι Έλληνες συνήθως οργανώνονταν σε μικρούς οικισμούς. Πότε με την πόλη-κράτος της αρχαίας Ελλάδας, τη βυζαντινή κοινότητα επί Βυζαντίου και πότε με την κοινότητα της τουρκοκρατίας, ο βίος των Ελλήνων ήταν κοινοτικός, δεν ήταν ιδιωτικός. Οι Έλληνες κοινωνούσαν τα πάντα, από την κοινή φορολογία (που ήταν ένας κοινοτικός θεσμός επί τουρκοκρατίας) στην ενορία, οι Έλληνες κοινωνούσαν και τη μεταφυσική αναζήτηση και τα πρακτικά ζητήματα, όπως ήταν για παράδειγμα η απόδοση του φόρου στο καθεστώς.
ΑΒΕΡΩΦ 