28 Οκτωβρίου 1940 «Το ιστορικό ¨ΟΧΙ¨ του Εθνικού ηγέτη Μεταξά στον ιταλό φασίστα Μουσολίνι»

.

Αντγος ε.α. Νικόλαος Φωτιάδης Επίτιμος Υδκτής Δ΄Σ.Σ

Έχουν γραφεί πολλά βιβλία για το Έπος του ΄40, ποιήματα, τραγούδια, αφηγήσεις πολεμιστών και στις μέρες μας για το Ιστορικό αυτό γεγονός του ΌΧΙ¨ δημοσιεύονται  κάθε χρόνο σχετικά άρθρα από Έλληνες και ξένους και εκφωνούνται ¨πανηγυρικοί¨.

Αναφέρθηκα παλαιότερα για την προθυμία του Ελληνικού Λαού, ο οποίος σύσσωμος αντιμετώπισε τις Ιταλικές Μεραρχίες στα χιονισμένα βουνά της Ηπείρου, έγραψα για τις γυναίκες της Πίνδου που αψηφώντας καιρικές συνθήκες και δύσβατο έδαφος εγκατέλειψαν τις οικογένειές τους και μετέφεραν πολεμοφόδια  στους αγωνιζομένους μαχητάς, έγραψα για τους πρωταγωνιστάς της Νίκης Αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, Διοικητή 8ης Μεραρχίας Υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, Διοικητή Αποσπάσματος Πίνδου Συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Δαβάκη και για τον πρώτο πεσόντα Αξιωματικό την 1 Νοεμβρίου 1940 Ανθυπολοχαγό Αλέξανδρο Διάκο.

Στο άρθρο μου αυτό θα αναφερθώ στον ιστορικό διάλογο μεταξύ του Εθνικού μας Κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά και του Ιταλού Πρεσβευτού Εμμανουέλε Γκράτσι το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου 1940 στην Κηφησιά.

Γράφει ο Ιταλός Πρέσβης στο βιβλίο του που έχει τον τίτλο ¨Η αρχή του τέλους – η επιχείρηση κατά της Ελλάδος¨  

¨Δέκα λεπτά πριν από τις 3 της νύχτας της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Στρατιωτικός μου ακόλουθος, ο διερμηνέας μου κι’ εγώ, φθάσαμε στην καγκελόπορτα της μικρής οικίας στην Κηφησιά, όπου έμενε ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Στον φρουρό της οικίας είπα ότι επιθυμώ να δω τον Πρωθυπουργό για κάτι πολύ επείγον.

Το δραματικό δίωρο που έκρινε το ΄Επος του ‘40

Φωτο: Σκίτσο απεικονίζει εκείνα που έφεραν τη νίκη του ΟΧΙ!

.

Οι διάλογοι του Μεταξά με Γκράτσι και Παπάγο, του ΓΕΣ με την 8χρονη κόρη του μεράρχου Ιωαννίνων και τα πρώτα Διατάγματα

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
akontogiannidis@yahoo.gr

Οι εορτασμοί των λαμπρών ιστορικών επετείων, όπως το ΄Επος του ’40, υπενθυμίζουν στους ΄Ελληνες τα σπουδαία έργα του παρελθόντος, από τα οποία καλούνται οι νεώτεροι να αντλούν διδάγματα και να επιστρατεύουν δυνάμεις όταν βρεθούν σε παρόμοιες καταστάσεις.

Το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου 1940, τίποτε δεν προοιώνιζε οτι η νύχτα εκείνη θα ήταν ατέλειωτη και πλήρης δραματικών γεγονότων. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς αποσύρθηκε να κοιμηθεί στο σπίτι του, Κεφαλληνίας και Δαγκλή 10 στην Κηφισιά, αλλά στις 3 το πρωί, ο αρχιφύλακας Τραυλός τον ξυπνά και του λέει, μπερδεύοντας τη γαλλική σημαία με την Ιταλική, ότι τον ζητεί επειγόντως ο Γάλλος πρέσβης! ΄Ηταν όμως ο πρέσβης της Ιταλίας Εμμανουέλε Γκράτσι. Τον οδήγησε ο Μεταξάς στο μικρό σαλονάκι, και ο Γκράτσι του λέει, ότι ο Μουσολίνι τον επιφόρτισε να του επιδώσει ένα επείγον έγγραφο.

Ο Μεταξάς, χωρίς να αιφνιδιάζεται, διαβάζει το έγγραφο πού ηταν τελεσίγραφο και με το οποίο ο Ιταλός δικτάτορας ζητούσε την παράδοση της Ελλάδος χωρίς πόλεμο. Ο Μεταξάς, αφου του διάβασε, βγάζοντας τα γυαλιά του κοιτά κατάματα τον Γκράτσι και του λέγει στα γαλλικά με λυπημένη, αλλά σταθερή φωνή: «Alors , c’ est la guerre».(Ώστε πόλεμος!).

«Όχι ακριβώς! Aν διατάξετε τον Παπάγο να αφήσει να περάσουν τα στρατεύματά μας, δεν θα υπάρξει πρόβλημα…» απαντά ο Γκράτσι. Ο Μεταξάς μειδίασε και με σοβαρό ύφος ρωτά, εντός πόσου χρόνου θα πρέπει να απαντήσει. «Μέχρι τις 6 το πρωί» είπε. Τότε σηκώθηκε από τον καναπέ λέγοντας: «Δηλαδή εντός τριών ωρών ζητεί η Ιταλία να ληφθεί απόφαση της Ελλάδος…». Ο Μεταξάς οδήγησε κατόπιν τον Γκράτσι στην έξοδο χωρίς να τον αποχαιρετήσει, ντύθηκε, τηλεφώνησε και ενημέρωσε, τον βασιλιά Γεωργιο, μετά τον Άγγλο πρέσβη Πάλαιρετ, τον στρατηγό Παπάγο και τον ναύαρχο Σακελλαρίου.

Το «ΟΧΙ» του 1940 και η στάση του ΚΚΕ

Ξημερώματα 28^ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι μεταβαίνει στην οικεία του Πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά για να παραδώσει το ιταλικό τελεσίγραφο. Οι Ιταλοί ζητούσαν από τον Μεταξά να εγκαταλείψει την ουδετερότητα και να στραφεί προς τη συμμαχία των δυνάμεων του Άξονα. Ο Μεταξάς παρότι ιδεολογικά συγγενής με το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι αρνήθηκε αποφασιστικά. Ο ίδιος ο Γκράτσι έγραψε στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους»: