τοῦ Πρωτοπρεσβύτερου Θωμᾶ Βαμβίνη
Μέ ἀφορμή τίς ἀπόψεις πού διατυπώνονται σ’ ἕνα ἄρθρο σχετικό μέ τόν ἐθνομηδενισμό (Ὁ μπαμπούλας τοῦ ἐθνομηδενισμοῦ, Π. Τατσόπουλου, Τά Νέα, 17-18 Μαρτίου 2018), θά ἀναφερθοῦμε στό πῶς ἡ πλάνη (μέ τήν ποικιλία τῶν μορφῶν της) εἶναι γιά πολλούς ἑλκυστικότερη ἀπό τήν ἀλήθεια καί στό πῶς, στό πλαίσιο τοῦ ἐθνικοῦ μας βίου, «τά πνεύματα τῆς πλάνης» ἐπικοινωνοῦν μέ τό διαλυτικό πνεῦμα τῆς ὑπεροπτικῆς νεοελληνικῆς μειονεξίας.
Πολλοί ἄνθρωποι διαχρονικά ἐμφανίζονται ἐπιρρεπεῖς στήν πλάνη. Προσελκύονται ἀπό ὁτιδήποτε φανταστικό, καμμιά φορά καί ἀπό τό ἀσύληπτα τραγικό, τό ὑπερφυσικό, τό τερατῶδες καί καταστροφικό. Ὁρισμένοι ψάχνουν γιά κρυφές ἀλήθειες, γιά σκοτεινά μή προφανῆ νοήματα. Ἄλλοι ὑποψιάζονται πίσω ἀπό ἀγαθά ἔργα πονηρές προθέσεις, ἄνομα συμφέροντα ἤ σκοτεινές δυνάμεις. Ὁρισμένοι ἀπό αὐτούς, μέ τήν πεποίθηση τοῦ ἀμερόληπτου ἐρευνητῆ τῆς ἱστορίας, στρέφονται μέ κατακριτική ἀμετροέπεια ἐναντίον ὅλων τῶν «ἀντιφρονούντων».
Μέσα σ’ αὐτήν τήν γενική περιγραφή περιλαμβάνουμε τρεῖς καταστάσεις ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς μας: Πρῶτον, τούς αἰχμαλωτισμένους ἀπό τίς ὀθόνες (TV, ὑπολογιστῶν, κινηματογράφου), ὅταν σ’ αὐτές προβάλλονται ταινίες καταστροφῶν, ἐπιστημονικῆς φαντασίας, ταινίες τρόμου ἤ μυθιστορίες μέ ἔρευνες γιά ἀπόκρυφους κώδικες, μυστικά δισκοπότηρα καί ἄλλα παρόμοια πού ἐρεθίζουν τήν ἀτιθάσευτη φαντασία. Δεύτερον, τούς αἰχμαλωτισμένους ἀπό τήν φαντασία τῆς νεοειδωλολατρίας. Καί τρίτον, κάποιους ἀπό τούς διαφωτισμένους ἀναθεωρητές τῆς ἱστορίας.
Μᾶς ἐνδιαφέρει ἡ τρίτη «κατάσταση». Οἱ ἄλλες ἀναφέρθηκαν ἀφ’ ἑνός μέν γιατί δείχνουν τήν γενική νοοτροπία τῶν ἀνθρώπων πού δέν ἀγαποῦν τό φῶς τῆς ἁπλότητας, ἀλλά ἑλκύονται ἀπό τήν φωτιά τῆς καταστροφῆς ἤ τήν πλάνη τῶν εἰδώλων, ἀφ’ ἑτέρου δέ γιατί ἔχουν χαρακτηριστικούς συνδέσμους μέ τήν τρίτη «κατάσταση». Γιά παράδειγμα, σ’ αὐτούς πού αἰχμαλωτίζονται ἀπό τίς ὀθόνες, ὅταν σ’ αὐτές παρουσιάζονται φανταστικά ἱστορήματα ὡς δῆθεν ἱστορίες ἐρευνῶν γιά «κρυμμένα μυστικά», στά ὁποῖα στηρίζουν τήν δύναμή τους πολιτικοί ἤ θρησκευτικοί θεσμοί, στίς συνειδήσεις πολλῶν τό μυθιστόρημα λειτουργεῖ σάν «ἀναθεώρηση τῆς ἱστορίας»· Ὁρισμένοι μάλιστα παίρνουν τόσο σοβαρά τά ἀνυπόστατα παραμύθια, ὥστε φθάνουν ἕως τήν ἀναθεώρηση ἀπόψεών τους, μέ κίνδυνο νά ὁδηγηθοῦν ἀκόμη καί στήν νέκρωση τῆς πίστης τους στόν Θεό πού κληρονόμησαν ἀπό τούς Πατέρες τους. Στίς μέρες τῶν μεγάλων ἑορτῶν τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἡ Μ. Ἑβδομάδα καί τό Πάσχα, εἶναι συχνό φαινόμενο ἡ προβολή τέτοιων «ἀναθεωρητικῶν ταινιῶν», ὡς δῆθεν συμμετοχή τῶν σταθμῶν πού τίς προβάλλουν στό ἑορταστικό κλίμα τῶν ἡμερῶν.