Η Σαμοθράκη και ο «Μέγας Κατακλυσμός» (μέρος Α΄)

Η Σαμοθράκη και ο «Μέγας Κατακλυσμός»:

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά την 9^η και 8^η π. Χ. χιλιετία

Φωτογραφία από:www.egolpion.com

 Δρ. Χρήστος Μητσάκης

mitsakis_christos@hotmail.com

 

 Οι αρχαίοι Σαμοθράκες και ο «μέγας κατακλυσμός»

.

Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (90-30 π. Χ.) στο πέμπτο βιβλίο, παράγραφος 47, του έργου του «Ιστορική Βιβλιοθήκη», μάς παρέχει μία μοναδικής αξίας πληροφορία, η οποία, επειδή αναφέρεται στην απώτερη προϊστορία, εκλαμβάνεται ενδεχομένως ως μυθοπλασία και δεν τυγχάνει, δυστυχώς, της δέουσας προσοχής. Μία όμως προσεκτική ανάγνωση της σχετικής παραγράφου δείχνει πως πρόκειται για την καταγραφή της αρχαιότερης, ίσως και παγκοσμίως, ανάμνησης ιστορικού γεγονότος.

.

Συγκεκριμένα, ο Διόδωρος μάς πληροφορεί ότι οι κάτοικοι της Σαμοθράκης διηγούνταν πως πριν από όλους τους κατακλυσμούς, τους οποίους διασώζει η ιστορική μνήμη των υπολοίπων λαών, συνέβη σε αυτούς «μέγας κατακλυσμός».

Η Ναυμαχία της Αβύδου 411 π.Χ.

Φωτογραφία από:www.compendium.ro

1. Τα γεγονότα σύμφωνα με τις πηγές

Η ναυμαχία της Αβύδου ήταν μια από τις πρώτες σημαντικές συγκρούσεις του πολέμου της Ιωνίας (412-405 π.Χ.). Διεξήχθη το Νοέμβριο του 411 π.Χ. και έλαβαν μέρος ο συνασπισμός του πελοποννησιακού στόλου υπό το Μίνδαρο με το περσικό πεζικό και ιππικό του Φαρνάβαζου Β΄ (440-373 π.Χ.) από τη μία και ο αθηναϊκός στόλος υπό τους στρατηγούς Θρασύβουλο και Θράσυλλο από την άλλη.

Οι δύο αρχαίοι συγγραφείς που αφηγούνται τα γεγονότα πριν και κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας, ο Ξενοφών και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, παρουσιάζουν αντικρουόμενες εκδοχές, προκαλώντας συχνά σύγχυση.¹ Η παλαιότερη ιστοριογραφία απέρριπτε την εκδοχή του Διοδώρου. Αυτή η τάση τείνει να μεταβληθεί τελευταία, καθώς θεωρείται μεν πειστικότερη η ανασύσταση των γεγονότων που ακολουθεί σε γενικές γραμμές τον Ξενοφώντα, συμπληρώνονται όμως πολλές λεπτομέρειες από τις εκτενέστερες περιγραφές του Διοδώρου.²

Το σημείο όπου συμφωνούν και οι δύο πηγές είναι ότι αφορμή για τη σύγκρουση υπήρξε η προσπάθεια του Ρόδιου στρατηγού Δωριέως, συμμάχου των Πελοποννησίων που διοικούσε μοίρα 14 ή 13 πλοίων, να ενωθεί με το στόλο του Μινδάρου, που ναυλοχούσε στην περιοχή του Ελλησπόντου. Και οι δύο πλευρές, Αθηναίοι και Πελοποννήσιοι, επιδίωκαν την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συγκέντρωση πλοίων στην περιοχή του Ελλησπόντου, προσδοκώντας μια αποφασιστική αναμέτρηση.

Οι κινήσεις του Δωριέως έγιναν αντιληπτές από τους Αθηναίους, οι οποίοι έσπευσαν να τον εμποδίσουν με 20 πλοία, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, ή με ολόκληρο το στόλο τους (74 πλοία), σύμφωνα με το Διόδωρο. Ο Δωριεύς για να προστατεύσει τις δυνάμεις του κατέφυγε κοντά στο Ροίτειον, κατά τον Ξενοφώντα, ή στη Δάρδανο, σύμφωνα με το Διόδωρο, όπου και αποβίβασε τους στρατιώτες του, που μαζί με τη φρουρά της πόλης τοποθετήθηκαν σε στρατηγικά σημεία της ακτής.

Η αλήθεια για την ελληνική γραφή «ανατέλλει»…

   Οι Φοίνικες που ήρθαν με τον Κάδμο εισήγαγαν τέχνες στους Έλληνες και μάλιστα και γράμματα που δεν ήταν γνωστά πριν στους Έλληνες, όπως εμένα μου φαίνεται, πρώτα αυτήν την γραφή, την οποία και όλοι οι Φοίνικες μεταχειρίζονται, έπειτα με την πάροδο του χρόνου, μαζί με την γλώσσα, μετέβαλαν (οι Φοίνικες) και το είδος των γραμμάτων (τους).

Λένε μάλιστα πως οι Σύριοι εφηύραν τα γράμματα, από αυτούς δε οι Φοίνικες αφού τα έμαθαν, στους Έλληνες τα έδωσαν  και για αυτό οι Έλληνες ονομάζουν τα γράμματα φοινικικά, αλλά δεν επινόησαν οι Φοίνικες πρώτοι την γραφή, αλλά την μορφή των γραμμάτων άλλαξαν μόνο και την γραφή αυτή χρησιμοποιούσαν οι περισσότεροι άνθρωποι και γι αυτό έτυχε να τα ονομάσουν όπως είπαμε πριν». (Ηροδότου Ιστορία 5 Τερψιχόρη, Ε58-61, Δ. Σικελιώτη βιβλίον 5ον παρ. 74)

Στα συγκεκριμένα αποσπάσματα, στα οποία ο Ηρόδοτος και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης καταγράφουν την άποψή τους για την προέλευση της ελληνικής γραφής, «στηρίζεται», παραφράζοντάς το, η πλειοψηφία της φιλολογικής και ιστορικής επιστημονικής κοινότητας. Υποστηρίζουν, δηλαδή, πως οι Έλληνες υιοθέτησαν το συγκεκριμένο αλφάβητο από τους Φοίνικες, Σημιτικής καταγωγής. Την άποψη αυτή, που έχουν αναγάγει σε ακλόνητο επιστημονικό δόγμα, έχουν εμπλουτίσει και με την περίφημη εκδοχή περί ινδοευρωπαϊκής καταγωγής των Ελλήνων.