«Δέκα χιλιάδες λίρες για το κεφάλι του Γρίβα». Η επικήρυξη του Γρίβα και του Χάρτινγκ

Τον Οκτώβριο του΄55, η βρετανική κυβέρνηση, διόρισε τον Σερ Τζον Χάρτινγκ ως νέο διοικητή της Κύπρου. Ο «εξολοθρευτής» των Μάου Μάου στην Αφρική, έφθασε στην Κύπρο με την πρόθεση να κάνει τα πάντα για να παύσει τον αγώνα της ΕΟΚΑ.

Οι Μυστικές Υπηρεσίες για τον Γρίβα

Οι βρετανικές αρχές θέλοντας να επικηρύξουν τον αρχηγό τις Οργάνωσης, προσπαθούσαν δια αλληλογραφίας να βεβαιωθούν μεταξύ τους, ότι αυτός ήταν ο Γρίβας. Ο επικεφαλής της Διεύθυνσης του ΜΙ6 (μυστική υπηρεσία πληροφοριών) για τη Μέση Ανατολή, Γιαγκ, έγραφε: «Οι Αρχές στην Κύπρο θεωρούν μάλλον πιθανό ότι ο αρχηγός της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ, με το ψευδώνυμο Διγενής, είναι στην πραγματικότητα ένας πρώην αξιωματικός του ελληνικού στρατού, συνταγματάρχης (ή στρατηγός), ο οποίος στη διάρκεια του πολέμου ήταν διοικητής της παραστρατιωτικής, αντικομμουνιστικής οργάνωσης “Χ”.

1η Απριλίου 1955

.

Αδελφοί Κύπριοι,

Με την βοήθειαν του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον αγώνα μας, με την συμπαράστασιν ολοκλήρου του Ελληνισμού και με την βοήθειαν των Κυπρίων, αναλαμβάνομεν τον αγώνα δια την αποτίναξιν του Αγγλικού Ζυγού, με σύνθημα εκείνο το οποίο μας κατέλειπαν οι πρόγονοί μας: «Ή ταν ή επί τας».

Αδελφοί Κύπριοι,

Από τα βάθη των αιώνων μας ατενίζουν όλοι εκείνοι, οι οποίοι ελάμπρυναν την Ελληνικήν Ιστορίαν δια να διατηρήσουν την ελευθερίαν των: Οι Μαραθωνομάχοι, οι Σαλαμινομάχοι, οι Τριακόσιοι του Λεωνίδα και οι νεώτεροι του Αλβανικού Έπους. Μας ατενίζουν οι Αγωνισταί του 21, οι οποίοι μας εδίδαξαν ότι η απελευθέρωσις από τον ζυγόν του δυνάστου αποκτάται πάντοτε με το αίμα. Μας ατενίζει ακόμη σύμπας ο Ελληνισμός, ο οποίος και μας παρακολουθεί με αγωνίαν, αλλά και με εθνικήν υπερηφάνειαν.

Το δίκτυο πληροφοριών της ΕΟΚΑ

αναδημοσίευση από τις Ιστορικές Μνήμες ΕΟΚΑ

.

Ο Διγενής ακολούθησε συγκεντρωτικό σύστημα στην οργάνωση και διοίκηση της ΕΟΚΑ. Αυτό του εξασφάλιζε τον έλεγχο όλων των τμημάτων της και την πειθαρχία των μελών.

Η Κύπρος διαιρέθηκε σε τομείς. Ένας τομεάρχης ήταν επικεφαλής κάθε τομέα και είχε την ευθύνη και το συντονισμό των πράξεων και ενεργειών των μελών του δικού του τομέα. Ο τομεάρχης έπαιρνε οδηγίες από τον Αρχηγό της ΕΟΚΑ.

Στην έναρξη του Αγώνα οι τομείς ήταν λιγότεροι, αργότερα όμως δημιουργήθηκαν περισσότεροι, γιατί αυτό επέβαλλαν τα πράγματα. Οι κυριότεροι ήταν: Λευκωσίας, Μόρφου, Ορεινής, Αμμοχώστου, Βαρωσίων, Καρπασίας, Λάρνακας, Λεμεσού, περιοχής Κακοπετριάς – Γαλατάς, Πάφου, Κυρήνειας, Κυθρέας. Οι τομείς Καπρασίας και Κυθρέας ήταν μεταγενέστεροι.

Στους τομείς υπεύθυνοι νεολαίας καθοδηγούσαν τις ομάδες των νέων. Η νεολαία, μαθητική και εξωσχολική, διακρίθηκε για τις τολμηρές και αποτελεσματικές δραστηριότητες της. Από τον Φεβρουάριο του 1956 συμμετείχαν στον Αγώνα και οι μαθητές των δημοτικών σχολείων στις μαθητικές διαδηλώσεις, ύστερα από σχετική διαταγή του Διγενή.

Ο αγώνας των γυναικών της ΕΟΚΑ

αναδημοσίευση από το ιστολόγιο Αντέχουμε

Μια μάνα τέθκιον ήρωαν εν προσβολή να κλάψει
Χαλάλιν της πατρίδας μου το φως μου, η ζωή μου
Τζι αφού ένε παραδόθηκεν ας έσιη την ευτζιή μου.

Λόγια της μητέρας του Γρηγόρη Αυξεντίου στην κηδεία του

Η EΠITYXIA του Aπελευθερωτικού Αγώνα στηρίχτηκε στον ανταρτοπόλεμο που «απαιτεί κυρίως μυστικότητα, ευελιξία, πανουργίαν, δόλον και ευψυχίαν» (Απομνημονεύματα σ. VI). Η Γυναίκα αποδείχθηκε να διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά που στήριξαν αυτήν την επιτυχία: ποτέ δεν πρόδωσε, γεγονός που αναφέρει με θαυμασμό ο στρατηγός Διγενής, λέγοντας ότι «δεν υπήρξε γυναίκα καταδότης», αποδεικνύοντας έτσι ότι ήξερε να κινείται με μυστικότητα, φίλευε τους Aγγλους στρατιώτες που περιπολούσαν έξω από το σπίτι της με φρούτα από το δενδρόκηπό της για να μην τους αφήσει να μπουν στο σπίτι όπου έκρυβε το κρησφύγετο του αντάρτη, χρησιμοποιώντας πανουργία και δόλο και μένοντας ελεύθερη μέσα στα κρατητήρια, όπου βασανίστηκε απάνθρωπα, χωρίς κλάμα στο άκουσμα του θανάτου του παιδιού της, δείχνοντας ότι είχε το σθένος και την ευψυχία που στήριξαν τον αγώνα.

Η προσφορά της γυναίκας στον αγώνα έχει ήδη αποτιμηθεί από τον αρχηγό Διγενή στα Απομνημονεύματά του και στο Χρονικόν με τρόπο πια αδιαμφισβήτητο. Γράφει στα Απομνημονεύματά του αποτιμώντας τη συμβολή της γυναίκας: «Η Ελληνίς Κύπρια εφάνη αξία των ωραιοτέρων ελληνικών παραδόσεων» (σ. 227). «Εις πολύ εμπιστευτικάς αποστολάς εχρησιμοποίουν το γυναικείον φύλον» (σ. 226). «Oταν ομιλώ περί νεολαίας περιλαμβάνω τόσον τους νέους, όσον και τας νεάνιδας. Αι νεάνιδες της Κύπρου όχι μόνον δεν υστέρησαν εις τόλμην και αυτοθυσίαν, αλλά και εφάνησαν πραγματικαί Σπαρτιάτισσες, Σουλιώτισσες και Μεσολογγίτισσες» (σ. 40). Στο Χρονικόν Αγώνος ΕΟΚΑ, ο στρατηγός Γρίβας Διγενής αναφέρει: «Η συμβολή της Ελληνίδας Κυπρίας εις τον Aπελευθερωτικόν Aγώνα υπήρξε εξόχως σημαντική. Με βαθείαν συγκίνησιν αναλογίζομαι την πολύτιμον συνεισφοράν της εις τον αγώνα. Με παραδειγματικήν αυταπάρνησιν ανέλαβε και εξετέλεσε κατά τρόπον αξιοθαύμαστον πάσαν αποστολήν, μη ορρωδήσασα προ ουδενός κινδύνου. Oλαι αι Eλληνίδες των πόλεων και των χωριών της Κύπρου δεν υστέρησαν ουδενός εις πράξεις ηρωισμού και αυτοθυσίας. Και εις αυτόν τον ένοπλον αγώνα έλαβον αύται μέρος» (σ. 59). Ο πολιτικός αρχηγός του Αγώνα Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αναφέρεται με τον ίδιο θαυμασμό στην προσφορά της Γυναίκας στον Αγώνα.

20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974 : ΕΝΑΣ ΒΕΤΕΡΑΝΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ… ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

αναδημοσίευση από τον Ελεύθερο Αετό
του Σωτήριου Παναγάκη, Εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ ‘74
Πηγή: «Πελοποννήσου Απομνημονεύματα
από την εισβολή στην Κύπρο  την 20 Ιουλίου 1974»

.

Μας ετοίμαζαν καιρό…Ξεκινήσαμε σαν μονάδα ειδικής εκπαίδευσης σε ανορθόδοξο πόλεμο με πραγματικά πυρά στην Μακεδονία. Ήμουνα πολυβολητής.Αρχές Ιουλίου μ’ ένα μεταγωγικό ήρθαμε στην Κύπρο.

Στις 27/01/1974 ο στρατηγός Γρίβας Διγενής της ΕΟΚΑ Β’ βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του στη Λεμεσό. Η ΕΟΚΑ Β’ ήταν η πιο αξιόμαχη δύναμη στην Κύπρο, αφού ασκούσε μεγάλη επιρροή στην Εθνοφρουρά και γι ’αυτό το λόγο άλλωστε ο Μακάριος είχε εξοπλίσει με τσεχοσλοβάκικα όπλα δική του παραστρατιωτική ομάδα .

Από τις 25 Νοεμβρίου του 1973 ο Ιωαννίδης έχει ανατρέψει τον Παπαδόπουλο καιπροσπαθεί μετά το θάνατο του Γρίβα να προσεταιριστεί την ΕΟΚΑ Β με παραπλανητικούς όρους που έγιναν δεκτοί, αλλά όταν η ΕΟΚΑ Β κατάλαβε ήταν ήδη αργά…Στις 7 Ιουλίου 1974 ο Μακάριος αποφασίζει με εγκύκλιο την απόλυση δύο κλάσεων στις 20 Ιουλίου με σκοπό να μειώσει την Εθνοφρουρά από 11.000 άνδρες σε 4.500 άνδρες, δίνοντας την αφορμή για την ανατροπή του στις 15 Ιουλίου.