Ο Βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί πώλου όνου

«Εὑρὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ᾿ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· «Μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου» (Ιωάν. 12, 14-15)

«Ο ᾿Ιησοῦς εἶχε βρεῖ ἕνα γαϊδουράκι καὶ κάθισε πάνω του, ὅπως λέει ἡ Γραφή· Μὴ φοβᾶσαι θυγατέρα μου, πόλη τῆς Σιών· νά ποὺ ἔρχεται σ’ ἐσένα ὁ βασιλιάς σου, σὲ γαϊδουράκι πάνω καθισμένος»

Την Μεγάλη Εβδομάδα δεσπόζει στην πνευματική παράδοσης της πίστης μας το όνομα «βασιλιάς», το οποίο αποδίδεται συνεχώς στον Χριστό. Εισέρχεται στην αγία πόλη Ιερουσαλήμ ως ο βασιλιάς της. Βγάζει από τον ναό τους εμπόρους που τον έχουν μετατρέψει σε σπήλαιο ληστών με τον τρόπο ενός βασιλιά:  μια εξουσία στην οποία ουδείς μπορεί να αντισταθεί, καθώς παίρνει στα χέρια του μαστίγιο και αναποδογυρίζει όλα τα τραπέζια των συναλλασσομένων. Με έναν λόγο Του κάνει την όμορφη εξωτερικά, αλλά άκαρπη συκή, να μην βγάλει καρπούς εις τον αιώνα.

Η Παρθένος δέχεται την χαράν, τα επίγεια γέγονεν ουρανός

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Ἰδού ἡ ἀνάκλησις νῦν ἐπέφανεν ἡμῖν. Ὑπέρ λόγον ὁ Θεός τοῖς ἀνθρώποις ἑνοῦται, Ἀρχαγγγέλου τῇ φωνῇ, ἡ πλάνη ἐκμειοῦται. Ἡ Παρθένος γάρ δέχεται τήν χαράν, τά ἐπίγεια γέγονεν οὐρανός, ὁ κόσμος λέλυται τῆς ἀρχαίας ἀρᾶς. Ἀγαλλιάσθω ἡ κτίσις καί φωναῖς ἀνυμνείτω. Ὁ Ποιητής καί Λυτρωτής ἡμῶν, Κύριε δόξα σοι» (Στιχηρό τῶν Ἀποστίχων τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ σέ ἦχο δ’)
«Να που φανερώθηκε τώρα για χάρη μας η πρόσκληση για επιστροφή. Ξεπερνώντας την δύναμη της λογικής ο Θεός ενώνεται με τους ανθρώπους. Με την φωνή του Αρχαγγέλου η περιπλάνησή μας μακριά από τον Θεό μειώνεται και εκμηδενίζεται. Διότι η Παρθένος δέχτηκε το χαρμόσυνο άγγελμα, τα επίγεια έγιναν ουρανός και ο κόσμος λυτρώθηκε από την παλαιά κατάρα. Ας είναι γεμάτη χαρά και αγαλλίαση η δημιουργία και ας ανυμνήσει με την φωνή: Ο Ποιητής μας και ο Λυτρωτής μας συ, Κύριε, είσαι, δόξα Σοι»

Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού «Ένα φίδι σώζει»

 

π.  Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Καί καθώς ὁ Μωυσῆς ὕψωσε τόν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωήν αἰώνιον» (Ιωάν. 3, 14-15)

«Όπως ο Μωυσής ύψωσε το χάλκινο φίδι στην έρημο, έτσι πρέπει να υψωθεί ο Υιός του ανθρώπου, ώστε όποιος πιστεύει σ’ Αυτόν να μη χαθεί, αλλά να ζήσει αιώνια»

Η προετοιμασία μας για την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού ξεκινά με την αναφορά της Εκκλησίας σε ένα περιστατικό της Παλαιάς Διαθήκης. Οι Ισραηλίτες έχουν κατασκηνώσει στην έρημο, μετά το πέρασμα της Ερυθράς θαλάσσης. Λαός σκληροτράχηλος, αλλά και σκληρόκαρδος, εύκολα χάνει την υπομονή του. Έτσι τα βάζουν και με τον Θεό και με τον Μωυσής, διότι ενώ βγήκαν από την Αίγυπτο, η ζωή στην έρημο είναι δύσκολη.

Τότε ο Θεός έστειλε στον λαό φίδια φαρμακερά που τους δάγκωναν και πολλοί απ’ αυτούς πέθαιναν.  Πήγαν λοιπόν στο Μωυσή και του έλεγαν: «Αμαρτήσαμε που μιλήσαμε εναντίον του Κυρίου και εναντίον σου. Παρακάλεσε τον Κύριο να διώξει τα φίδια». Ο Μωυσής προσευχήθηκε στον Κύριο για τον λαό, κι ο Κύριος του είπε: «Φτιάξε ένα χάλκινο φίδι και βάλε το πάνω σ’ ένα κοντάρι. Όποιος δαγκώνεται από κάποιο φίδι, θα το κοιτάζει και δεν θα πεθαίνει». Έτσι ο Μωυσής κατασκεύασε ένα χάλκινο φίδι και το έβαλε πάνω σ’ ένα κοντάρι. Κι όταν ένα φίδι δάγκωνε κάποιον, αυτός κοιτούσε το χάλκινο φίδι και δεν πέθαινε (Αριθμοί 21,4-9).

Οδοιπορικό στην Μεγάλη Εβδομάδα με την ποίηση του Γιώργου Σαραντάρη «Κυριακή του Πάσχα»

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Μια πνοή μια διάθεση να σε χορτάσω
Έχω ουρανέ μου
Μια πνοή μια διάθεση να σ’ αγκαλιάσω
Να σηκωθώ απ’ τη γη με τους ανθρώπους
Τα ζώα και τα φυτά στον ύπνο μου να τα φυλάω
Που θα τα θρέφει και θα ‘ναι ζεστός
Ο πόθος μου να φτάσω εσένα
Και να ξαποστάσω

Οδοιπορικό στην Μεγάλη Εβδομάδα με την ποίηση του Κωστή Παλαμά

Μέγα Σάββατο

“Άφτιαχτο κι αστόλιστο
του Χάρου δε σε δίνω.
Στάσου με τ’ ανθόνερο
την όψη σου να πλύνω.
Το στερνό το χτένισμα
με τα χρυσά τα χτένια
πάρτε απ’  τη μανούλα σας,
μαλλάκια μεταξένια,

Οδοιπορικό στην Μεγάλη Εβδομάδα: Μεγάλη Τρίτη

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Ο άνθρωπος που εισόρμησε πια στην απώτερη θλίψη
με δίχως έστω ένα τριαντάφυλλο
μ’ εκείνα τ’ ακατέργαστα στην ώχρα μεινεσμένα μάτια
στο μισοσκέπαστο ερημόκκλησο σέρνοντας
τη μεγάλη ανάπηρη σιωπή στο καροτσάκι της ομιλίας
ανέκαθεν ήξερε την άσωστη κατάσταση-: πως είμαστε
καθημαγμένοι ερασιτέχνες του Πραγματικού
μ’ ένα μυστήριο που βεβηλώνει τη διάνοια διχάζοντας
πριν η δορά της θάλασσας σηκώσει το ανάστημα του Άδη.
(Νίκος Καρούζος, «Η έναστρη φωτεινότητα»)

Έρχεται ο Κύριος, εισορμεί στην απώτερη θλίψη της ζωής μας. Το να έχουμε πλαστεί για την αγάπη και να μην βρίσκουμε ούτε ένα τριαντάφυλλο να προσφέρουμε στον πλησίον μας, μην τυχόν και μοιραστούμε την ευωδία του μ’ αυτόν. Το να έχουμε πλαστεί για την ελευθερία κι εμείς να έχουμε κλειστεί στα πάθη, τη αμαρτία, το εγώ μας.

Το να έχουμε πλαστεί για να επικοινωνούμε κι εμείς να διαλέγουμε μία μεγάλη ανάπηρη σιωπή, τόσο για μας όσο και για τους γύρω μας. Δεν προλαβαίνουμε. Μας νικά ο χρόνος. Ο τρόπος της ζωής, φορτωμένος πειρασμούς και προκλήσεις. Πέρα από το χαμόγελο. Πέρα από εκείνη την γλυκιά και παραπονεμένη ματιά του «Είμαι εδώ για σένα», ενώ εμείς φωνάζουμε «πρέπει να είσαι εσύ εδώ για μένα μόνο».

Κυριακή του Αγίου Λουκά του Ευαγγελιστή και ιατρού «Της Αθεΐας την νόσον εθεράπευσε»

.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Λουκᾶν τόν ἀοίδιμον ἐν ὠδαῖς εὐφημήσωμεν. Οὗτος γάρ ἀθεΐας τήν νόσον, τῷ ἐπιχρίσματι τῆς Χριστοῦ κολυμβήθρας ἐθεράπευσε» (ἀπό τό Δοξαστικό τῶν Στιχηρῶν τῶν Αἴνων τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ)

«Ας δοξάσουμε τον Λουκά που του αξίζει να τον υμνούμε. Διότι αυτός την ασθένεια της αθεΐας με την αλοιφή του νερού του βαπτίσματος από την κολυμβήθρα του Χριστού θεράπευσε»

Η γιορτή του αγίου αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά (18 Οκτωβρίου) μας δίνει την ευκαιρία να προβληματιστούμε πάνω σ’ ένα ζήτημα διαχρονικής εμφάνισης και σημασίας. Ο απόστολος κήρυξε το μήνυμα του Ευαγγελίου του Χριστού σε καιρούς αθεΐας. Βοήθησε βαπτίζοντας ανθρώπους η νόσος της αθεΐας να θεραπευθεί, όχι να εξαφανιστεί, αλλά να πάψει να είναι η κυρίαρχη στην ανθρωπότητα.

Ο άγιος Λουκάς ήταν μορφωμένος. Γιατρός και ζωγράφος, γνώστης της ελληνικής, της εβραϊκής και της αραμαϊκής, υπήρξε αναζητητής της αλήθειας καίτοι μεγάλωσε σε ειδωλολατρικό περιβάλλον στην Αντιόχεια της Συρίας. Ταξίδευε για να μάθει. Ασκούσε την ιατρική τέχνη για να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Εξέφραζε τον εσωτερικό του κόσμο ζωγραφίζοντας. Γνώρισε τον Χριστό και συγκαταλεγόταν στον κύκλο των Εβδομήκοντα. Τον συνάντησε μαζί με τον Κλεόπα στην πορεία προς Εμμαούς το απόγευμα της Ανάστασης. Κήρυξε στην Αντιόχεια, στη Σεβάστεια της Σαμαρείας, συνόδευσε τον απόστολο Παύλο στην περιοδεία του στην Μακεδονία, τον ακολούθησε μέχρι την Παλαιστίνη και την Ρώμη, όπου συνέγραψε το «Ευαγγέλιο» του και τις «Πράξεις των Αποστόλων».

Ο Πολιτειακός Εθνικισμός

.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Ένας διάσημος πολιτικός επιστήμονας δήλωσε πρόσφατα: πιστεύω ότι δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία χωρίς αίσθηση εθνικής ταυτότητας, χωρίς ένα σύνολο συμβόλων και αξιών στο υπόβαθρο μιας κοινότητας. Αξιών συμβατών όμως πάντα με την de facto ποικιλομορφία της σύγχρονης κοινωνίας. Γι’  αυτό χρησιμοποιώ τον όρο πολιτειακός εθνικισμός» (Φράνσις Φουκουγιάμα, συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ).

Τα λεγόμενα αυτά έρχονται να συναντήσουν την πατρίδα μας σε μία περίοδο προετοιμασίας, μεταξύ άλλων, για την συμπλήρωση 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Στόχος της Επιτροπής εορτασμού να επιτευχθεί το rebranding της Ελλάδας, να ξαναγίνει ελκυστική η χώρα μας όχι μόνο για τις φυσικές ομορφιές της και τις τουριστικές διακοπές, αλλά ως προορισμός μνήμης της Ιστορίας, σπουδής προσώπων που επέδειξαν αυταπάρνηση, ηρωισμό, δίψα για ελευθερία, που νίκησαν τον εαυτό τους και ενώθηκαν σε έναν συλλογικό αγώνα για ανεξαρτησία και αυτοκαθορισμό, σε μία εποχή όπου όλος ο κόσμος ήταν εναντίον τους.

Βεβαίως, μέχρι τώρα, οι όποιες προσπάθειες της επιτροπής επισκιάστηκαν από συζητήσεις για απόψεις μελών της που υποτιμούν προσωπικότητες όπως ο Καποδίστριας και ο Καραϊσκάκης, προκαλώντας οργή στους πολλούς, σημάδι ότι οι προσωπικές ιδεοληψίες δύσκολα μπορούν να παραμεριστούν, ενώ υπάρχει και φόβος μήπως οι εκδηλώσεις γίνουν αφορμή πανηγυριών και εκφώνησης λόγων στους οποίους θα επισημαίνεται το DNA  του Έλληνα, για να πάρουμε δύναμη ότι είμαστε ο περιούσιος λαός.

«Οι Άγιοι Πάντες διά πίστεως κατηγωνίσαντο»

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Των αγίων απάντων τα μυρία συστήματα» εορτάζει η Εκκλησία την πρώτη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή. Όλους τους αγίους μαζί, όχι αγνοώντας την προσωπικότητα του καθενός, μαζοποιώντας τους, κάνοντάς τους αριθμούς ή χωρίζοντάς τους απλώς σε συστήματα, σε ομάδας, προφήτες, αποστόλους, ιεράρχες, μάρτυρες, οσίους και δικαίους, αναργύρους ιατρούς, άνδρες και γυναίκες, αλλά ως φορείς της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος που είναι η αγιότητα.

Αυτή δεν καταργεί το πρόσωπο, αλλά το ολοκληρώνει. Δείχνει ότι όποιος ζει την αγιότητα, μετέχει με την θέλησή του στην θεοποιό ενέργεια του Θεού. Δεν υπάρχει για τον νυν χρόνο, για την ανθρωπότητα, για την ιστορία, για τον εαυτό του, αλλά έχει ανοίξει την ύπαρξή του στην κοινωνία με τον Θεάνθρωπο Χριστό και ζει το μυστήριο της Εκκλησίας, δηλαδή το μυστήριο της πίστης , ως δική του υπέρβαση του εγώ, ως δική του αφετηρία μεταμόρφωσής του σε ύπαρξη που αγαπά, ως δίψα για το αιώνιο που γίνεται παρόν.

Ο απόστολος Παύλος αναφέρει στην προς Εβραίους επιστολή του ότι «οι άγιοι πάντες διά πίστεως κατηγωνίσαντο» (Εβρ. 11, 33), «με την πίστη πάλεψαν μέχρι την τελευταία ρανίδα του αίματός τους, μέχρι το τελευταίο κύτταρο της ύπαρξής τους». Πιστεύοντας στον Τριαδικό Θεό διάλεξαν να μην νικηθούν από την βασιλική εξουσία, εργάστηκαν ώστε να φανερωθεί και δι’  αυτών η αγάπη του Θεού, έκαναν πράξη τις υποσχέσεις του Θεού ότι οι άνθρωποι δεν θα είμαστε μόνοι μας και ότι Εκείνος θα μας φροντίζει, πάλεψαν και νίκησαν τα άγρια θηρία, την δύναμη της φωτιάς, γλίτωσαν από τις επιθέσεις του διαβόλου, έγιναν από αδύνατοι ισχυροί, κάνοντας πλήθος θαυμάτων τα οποία μαρτυρούν την δύναμη της ανάστασης.

Κυριακή της Πεντηκοστής: «Ο μοντέρνος άνθρωπος και η πίστη στον Τριαδικό Θεό»

.

..

«Καί ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τήν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς  ἦσαν ἅπαντες ὁμοθυμαδόν ἐπί τό αὐτό» (Πράξ. 2,1)

«Όταν έφτασε η ημέρα της Πεντηκοστής, ήταν όλοι μαζί συγκεντρωμένοι με ομοψυχία στο ίδιο μέρος» .

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Ο μοντέρνος άνθρωπος θεωρεί την πίστη ως μία κατασκευή αυτών που φοβούνται τον θάνατο, αυτών που δεν θέλουν να διαχειριστούν οι ίδιοι την ελευθερία τους για να μην κάνουν λάθη που θα τους στοιχίσουν στην προοπτική της αιώνιας ζωής, από αυτούς που έχουν ανάγκη να αναφέρονται σε μια ανώτατη Δύναμη και αυθεντία, ώστε να παρηγοριούνται για τις δοκιμασίες  της ζωής, αλλά και να καθοδηγούνται για το τι θα αποφασίσουν. Ο άνθρωπος θέλει να έχει μία αόρατη βοήθεια που να δικαιώνει τις επιλογές του ή να τις κατευθύνει προς την επιτυχία, την ευχαρίστηση, την ευτυχία. Σ’ αυτήν την αντίληψη ο μοντέρνος άνθρωπος αντιτάσσει την ατομική ευθύνη για τη ζωή.

Δεν μου χρειάζεται ούτε ο Θεός ούτε η θρησκεία. Μπορώ να έχω τη ζωή μου στα χέρια μου, να νικήσω ή να χάσω με βάση τα δικά μου χαρίσματα, με βάση τις δικές μου επιλογές. Δεν θέλω να με ελέγχει κανείς. Μπορώ να κρίνω τι είναι σωστό και τι είναι λάθος με βάση νόμους και κανόνες που τους ορίζω προσωπικά. Δεν θέλω κανέναν να μου λέει όχι στην εκπλήρωση των επιθυμιών μου, εφόσον δεν κάνω κακό στον άλλο, κυρίως εφόσον δεν του στερώ τη ζωή. Δεν φοβάμαι τον θάνατο, διότι δεν πιστεύω στην αιωνιότητα. Γνωρίζω ότι είναι αναπόφευκτος. Επομένως, ας περάσω όσο καλύτερα μπορώ σ’ αυτήν την ζωή και μετά, τίποτα.

Είναι ακατανόητη για τον μοντέρνο άνθρωπο η πίστη της Εκκλησίας στον Τριαδικό Θεό. Όταν δεν θέλουμε πατέρα, τον οποίο έχουμε ταυτίσει με την βοήθεια, αλλά και τον έλεγχο της ζωής μας, γιατί να πιστεύουμε σε έναν Ουράνιο Πατέρα, τον οποίο τον διαμορφώνουμε εντός μας και ως εικόνα και ομοίωση του επί γης πατέρα μας; Αν δεν χρειαζόμαστε επίγειο, γιατί να δεσμευτούμε στον ουράνιο;

Όταν δεν θέλουμε ως κύρια αξία της ζωής μας την αγάπη που γίνεται θυσία, παραίτηση από την προτεραιότητα του εγώ, κένωση, μοίρασμα, συγχώρηση, νέο ξεκίνημα στην σχέση με τον άλλο, όταν δεν βλέπουμε τον εαυτό μας εν σχέσει, αλλά με γνώμονα το εγώ μας, γιατί να πιστεύουμε στον Υιό που προσέλαβε την φύση μας, την ένωσε με την δική Του και έφτασε μέχρι τον Άδη, μέχρι τον θάνατο, για να εξέλθει νικητής και να μας οδηγήσει στην ανάσταση, από αγάπη;

Κυριακή του τυφλού «τυφλός ων άρτι βλέπω»

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός 

Η όραση είναι ίσως η πιο πολύτιμη από τις αισθήσεις, με τις οποίες ο Θεός προίκισε τον άνθρωπο. Με τη βοήθειά της ο άνθρωπος πετυχαίνει να κατανοήσει την όψη των πραγμάτων, να δει τον πλησίον του και το πώς σκέπτεται και εκφράζεται, καθώς και να κάνει βήματα προς την αλήθεια της ζωής. Η όραση γεννά δημιουργικότητα. Οδηγεί στην αγάπη. Δίνει στον άνθρωπο το αίσθημα της χαράς. Χωρίς αυτήν μία μεγάλη έλλειψη μας χαρακτηρίζει. Πρέπει να μαντεύουμε για τα πάντα.

Δεν έχουμε αυθεντική προσέγγιση της αλήθειας, διότι δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε, έστω και με σχετικότητα, αυτό που σκεπτόμαστε, αναζητούμε και βρίσκουμε.  Ο χωρίς όραση άνθρωπος έχει πάντοτε στην πορεία του το αίσθημα της μερικότητας, της αποσπασματικότητας. Χωρίς απαραίτητα να είναι δυστυχισμένος, ακούει τον κόσμο, αλλά δεν μπορεί να τον δει. τον μοιράζεται, αλλά δεν τον προσλαμβάνει στην πληρότητά του, διότι του λείπει η ικανότητα ταυτόχρονα να βλέπει και να σκέφτεται τι είναι αυτό που βλέπει. Όταν πρέπει να μαντεύει, αισθάνεται ότι πορεύεται τα πάντα τελικά θα είναι κάπως άγνωστα στη ζωή του.

Η μόνη σχέση που δεν μπορεί να επηρεαστεί από την απουσία ή τη αδυναμία της όρασης, είναι η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Ο Θεός δεν φανερώνεται μόνο στα αισθητά μάτια του ανθρώπου, αλλά, κυρίως, αγκαλιάζει την καρδιά του. Δίνει στον άνθρωπο την δυνατότητα να Τον αισθανθεί στην ύπαρξή του, να κατανοήσει ποιο είναι το θέλημά Του, να γνωρίσει τον τρόπο με τον οποίο ο Θεός υπάρχει, δηλαδή την αγάπη, και να αποκτήσει την ελπίδα ότι η τυφλότητα ξεπερνιέται όχι μόνο με το να ανοιχτούν τα μάτια του σώματος, αλλά, κυρίως, με το να μπορεί να δει ο άνθρωπος με τα μάτια της ψυχής. Τυφλός είναι όποιος δεν ζει την αλήθεια.

Ε΄ Κυριακή των Νηστειών «Χριστός παραγενόμενος ἀρχιερεύς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν»

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός 

«Χριστός δέ παραγενόμενος ἀρχιερεύς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν διά τῆς μείζονος καί τελειοτέρας σκηνῆς, οὐ χειροποιήτου, τοῦτ’ ἔστιν οὐ ταύτης τῆς κτίσεως» (Ἑβρ. 9, 11)

«Αντίθετα, ο Χριστός ήρθε ως αρχιερέας των αγαθών πραγμάτων που προσμένουμε. Η σκηνή στην οποία μπήκε είναι ανώτερη και τελειότερη. Δεν είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, μέρος δηλαδή αυτής της δημιουργίας»

Καθώς πορευόμαστε προς την κορυφαία για την Εκκλησία εβδομάδα του χρόνου, την Μεγάλη, καλούμαστε να θυμηθούμε τι είναι για μας ο Χριστός. Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται να δούμε τι πιστεύει η Εκκλησία, πώς αυτή η πίστη αποτυπώνεται στην Αγία Γραφή και την πνευματική μας παράδοση. Αλλιώς, ιδίως στις ημέρες που διερχόμεθα, όλα θα μοιάζανε ως μία όμορφη και ξεχωριστή ανθρώπινη ιστορία, που έχει τους συμβολισμούς της, αλλά δεν μπορεί να απαντήσει στο μεγάλο ερώτημα και την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου: εάν και πώς νικιέται ο θάνατος.

Διότι η συζήτηση του τελευταίου διαστήματος για την θεία Ευχαριστία, την συμμετοχή των χριστιανών στην λειτουργική ζωή της Εκκλησίας, το κατά πόσον είναι ευάλωτοι σε ασθένειες ή όχι, πηγάζει από το γεγονός της θεώρησης του Χριστού ως ενεός ακόμη θρησκευτικού ηγέτη, ο οποίος ήλθε, είδε, απήλθε και μας άφησε κάποιες διδασκαλίες, ωραίες μεν και χρήσιμες, όχι όμως λυτρωτικές.

Ο απόστολος Παύλος, απαντώντας στο ερώτημα τι είναι ο Χριστός, γράφει προς τους Εβραίους: Είναι αρχιερέας. Ήρθε για να μας φανερώσει ότι μπορούμε να ζήσουμε τα μέλλοντα αγαθά. Μπήκε στην ανώτερη και τελειότερη σκηνή, όχι αυτή που είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, όπως η σκηνή του μαρτυρίου της Παλαιάς Διαθήκης, μέρος αυτής της δημιουργίας. Ήρθε για να μας λυτρώσει και να μας αγιάσει από κάθε μολυσμό ψυχής και σώματος. Ήρθε για να μας δώσει την ζωή που νικά τον θάνατο.

Ελληνικά Χριστούγεννα

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Ποιο είναι το νόημα των Χριστουγέννων;

Όταν μία γιορτή έρχεται από τα βάθη των αιώνων η δύναμη της συνήθειας είναι αυτή που της δίνει δυναμική, διότι όλοι θέλουν να τη γιορτάσουν, αλλά και της τρώει την ικμάδα, διότι δεν είναι εύκολο να της δοθεί το περιεχόμενο που θα την καταστήσει όχι ξεχωριστή απλώς  στον χρόνο, αλλά για τον καθέναν άνθρωπο. Πάντοτε, βεβαίως, τα Χριστούγεννα είναι ξεχωριστά για τα παιδιά. Διακοπές από το σχολείο, έθιμα και παραδόσεις, όπως τα κάλαντα, τα δώρα, το χριστουγεννιάτικο δέντρο, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, η έξοδος την παραμονή, οι αγορές, παρότι περιορισμένες λόγω της κρίσης.

Αλλά και η θύμηση ορισμένων ωραίων ιστοριών, όπως αυτή με το κοριτσάκι που ονειρεύεται μέσα από τα σπίρτα του ή τον πλούσιο μοναχικό γερο- τσιγκούνη Εμπενίζερ Σκρούτζ που συναντά τα τρία φαντάσματα, του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντός του ή τους δικούς μας καλικάντζαρους, που πριονίζουν το δέντρο της γης.

Κυριακή Προ της Χριστού Γεννήσεως «Η πίστη ως ευλογία, ως δωρεά ως απόφαση»

.

π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός

«Πίστει Ἀβραάμ παρώκησεν εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετά Ἰσαάκ καί Ἰακώβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς» (Ἑβρ. 11, 9)
Με την πίστη ο Αβραάμ εγκαταστάθηκε στη γη που του είχε υποσχεθεί ο Θεός, ξένος σε άγνωστη χώρα, ζώντας σε σκηνές  με τον Ισαάκ και τον Ιακώβ, που κι αυτοί ήταν κληρονόμοι της ίδιας υποσχέσεως».

Τα Χριστούγεννα, όπως και κάθε χριστιανική γιορτή, προϋποθέτουν την ευλογία, την δωρεά και την απόφαση της πίστης. Οι άνθρωποι γιορτάζουμε επειδή έτσι έχουμε μεγαλώσει και επειδή ο πολιτισμός μας έχει συνδέσει την θρησκευτικότητα με τον δικό του χρόνο. Κερδίζουν άλλωστε όλοι. Ακόμη και όσοι καταστρέφουν τα σύμβολα της γιορτής, καίνε τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, για να δηλώσουν ότι είναι παρόντες, έχουν ενσωματώσει την θρησκευτικότητα στην ταυτότητά του, κι ας μην την αποδέχονται. Έτσι η γιορτή γίνεται μία στάση στον ρυθμό της ζωής, μόνο που δεν ενδιαφέρει τους πολλούς το νόημά της. Αρκεί ότι υπάρχει!

Όσοι ενδιαφερόμαστε όμως για το τι δείχνει και σε τι μας καλεί μία γιορτή, χρειάζεται να ξαναδούμε τι είναι πίστη. Και εδώ η Εκκλησία μας, την Κυριακή προ της Χριστού γεννήσεως, κάνει μία αναφορά σε πρόσωπα τα οποία ξεχώρισαν ως προς την πίστη, ξεκινώντας από τον πρώτο στον οποίο αποκαλύφθηκε ο Θεός: τον γενάρχη της Παλαιάς Διαθήκης, τον Αβραάμ. Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας στους κληρονόμους μέχρι τα χρόνια του Χριστού της πίστης του Αβραάμ, τους Εβραίους, διότι μετά η κληρονομιά πέρασε σε όλη την ανθρωπότητα, σε κάθε άνθρωπο και λαό που αποδέχτηκε την διαθήκη, την συμφωνία πίστης που ο Θεός έκανε με τον Αβραάμ, μας δείχνει ότι η πίστη δεν είναι τόσο μία δογματική αλήθεια την οποία αποδέχεται ο πιστεύων στο μυαλό και την σκέψη του, όσο «παρώκηση», παροικία,  «εις γην αλλοτρίαν»!