Όπως στην Πελοπόννησο η επανάσταση άναψε από την Μάνη, έτσι και στην Κρήτη, όπως ήταν φυσικό, απ’ τα Σφακιά. Οι Σφακιανοί, όπως έχουμε ιδεί, είχαν υποταχθή στους Τούρκους στα 1650 και η περιοχή τους είχε δοθή ως τιμάριο στον Τούρκο αρχιστράτηγο Ντελή ή Γαζή Χουσεΐν, ό οποίος στα 1658 με ιεροδικαστική πράξη αφιερώνει την επαρχία Σφακίων στις ιερές πόλεις Μέκκα και Μεδίνα.
Με την πράξη αυτή οι κάτοικοι ζουν κάπως ανεκτά και απολαμβάνουν ορισμένες ασυδοσίες και ελευθερίες. Μολαταύτα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν, εκτός από τον κατ’ αποκοπήν κεφαλικό φόρο των 5.000 γρ., τον φόρο τής δεκάτης, 500 γρ. για την αξία τροφίμων του μουτεβελή (εφόρου του βακουφίου) και για τις δαπάνες του Ντελή Χουσεΐν για τα τζαμιά τής Κρήτης, άλλα 500 γρ. για την διατροφή του τοποτηρητή του μουτεβελή στην Κρήτη, στον οποίο έδιναν και ένα ποσό σιτηρών, άλλα τρόφιμα και 200 πρόβατα. Εκτός απ’ αυτά, επλήρωναν τα νόμιμα γραφικά δικαιώματα και κάποια αμοιβή στους Τούρκους εισπράκτορες των φόρων.
Η κατάσταση αυτή εξακολούθησε ως τα 1690, οπότε όλοι οι ραγιάδες υποχρεώθηκαν να πληρώνουν και τον κεφαλικό φόρο βάσει δελτίων. Το γεγονός αυτό έδωσε ευκαιρίες στους Τούρκους υπαλλήλους να προβαίνουν σε ποικίλες καταπιέσεις και αυθαιρεσίες. Η αλλαγή αυτή είχε δυσάρεστες επιπτώσεις στις φορολογικές υποχρεώσεις των Σφακιανών. Γι’ αυτό παραπονούνταν με πρεσβείες τους στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά στα 1760 η μουτεβελίνα (γυναίκα του μουτεβελή) Φατμά Χατούν μεσολάβησε στους σουλτάνους, ώστε με αλλεπάλληλα φερμάνια και χάτια (= διαταγές) να τούς ανακουφίσουν και να τούς δώσουν ορισμένες ελευθερίες.
ΑΒΕΡΩΦ 