ΕΣΤΙΑ 24-12-1940, απελευθέρωση Χιμάρας: Την χαρά όλων μείωνε η απουσία δεκαπέντε πατριωτών, που απήγαγαν οι Ιταλοί

.

ΚΩΝΣΤ. ΜΑΖΑΡΑΚΗΣ ΑΙΝΙΑΝ
Αντιστράτηγος ε.α

Ποια ευγνωμοσύνη οφείλει, πρέπει να οφείλει, ο Ελληνισμός ολόκληρος εις τον δόλιο αλλά και κωμικό ψευδοκαίσαρα της Ρώμης, διότι με την άτιμη ενάντια στην πατρίδα μας επίθεση του, του έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσει χθές την άφθαστη χαρά της αναγγελίας της εισόδου του απελευθερωτικού Ελληνικού στρατού στην Ιστορική και προσφιλή σε κάθε Ελληνική καρδιά Χειμάρρα.

Μέσα εις την όλην ιστορίαν της Ηπείρου, η οποία, διά μέσου μακρών αιώνων και χιλιετιών , είναι μια ιστορία υπερήφανου ακραιφνούς Ελληνισμού, περιπετειών, δοκιμασιών, αγώνων και θυσιών, η Ελληνικώτατη Χειμάρρα κατέχει εντελώς εξέχουσα θέση. Δέν έδωσε η Ήπειρος αυτή εις την Ελληνική Ιστορία μόνο υπέροχους πολεμιστές, των οποίων η γενναιότητα και η αυταπάρνηση μένουν ως μεγάλα παραδείγματα για όλες τις επιούσιες Ελληνικές γενιές έδωσε και τόσους μεγάλους ευεργέτες, όσους ίσως καμία άλλη Ελληνική περιοχή, και μεγάλους του γένους διδασκάλους και επιστήμονες, τιμήσαντας την Ελληνική επιστήμη.

Τα ονόματα των Ζαππών και του Αρσάκη, του Τόσιτσα και του Μπάγκα , του Σίνα και του Αβέρωφ, του Ζωσιμά και του Στουρνάρα, τα ονόματα των μεγάλων διδασκάλων Πηγά και Μπαλάνου, Γορδίου και Κοσμά, δεν θα τα λησμονήσει ποτέ η Ελληνική Ιστορία. Μέσα εις τα θαυμάσια εκπαιδευτήρια, τα οποία εις όλες τας πόλεις και τας πολίχνας της Ηπείρου έκτιζαν οι μεγάλοι αυτοί, ευεργέται, εδίδασκον ακόμη και κατά τους σκοτεινούς της δουλείας αιώνες οι μεγάλοι αυτοί διδάσκαλοι και συντηρούν και κρατούν τον εθνικό φρόνημα του πληθυσμού δια της Ελληνικής Παιδείας.

5 Νοεμβρίου 1912: «Η απελευθέρωση της Χιμάρας, και η ιστορική προκήρυξη του Σπυρομήλιου»

.

Η ιστορική προκήρυξη του Αρχηγού Σπυρομήλιου

«Προς Χειμαρριώτας

Χειμαρριώται!

Καταλαμβάνων εν ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου του Α΄ και της Ελληνικής Κυβερνήσεως την Επαρχίαν Χειμάρρας, κηρύσσω αυτήν ελευθέραν ως αναπόσπαστον τμήμα της μίας και αδιαιρέτου μεγάλης Ελληνικής Πατρίδος.

Πληρούται ούτω ο πόθος πολλών γενεών αίτινες επότισαν την γην ταύτην με το αίμα των και προσέφερον εις την πατρίδα τας μεγαλυτέρας των θυσιών.

Φέρων μεταξύ Υμών τα αγαθά της ελευθερίας, της νομίμου τάξεως και ισοπολιτείας, τρέφω την αδιάσειστον ελπίδα ότι λησμονούντες το πικρόν παρελθόν θέλετε τηρήσει απέναντι των γειτόνων υμών Μουσουλμάνων την αξιοπρεπή εκείνην στάσιν ην υπαγορεύουσιν οι νόμοι του Ελληνικού Κράτους και τα αισθήματα λαού ανδρείου και ευγενούς ως υπήρξε πάντοτε ο ελληνικός λαός.

Η υπερτάτη δύναμις ήτις ιθύνει τας τύχας της ανθρωπότητος, εν τη ατελευτήτω αυτής ευσπλαχνία ηυδόκησεν ίνα τεθή σήμερον τέρμα εις τα μακραίωνα υμών δεινά και δωρήση εις Υμάς ότι επόθησαν όλοι οι γίγαντες εκείνοι οίτινες εις τον βωμόν της πατρίδος προσέφεραν θυσίαν ευπρόσδεκτον και περικαλλή, την πολύτιμον και άληστον αυτών ύπαρξιν.

Ο Ελληνικός Στρατός φέρει προς υμάς ουχί τον τρόμον του κατακτητού αλλά το χάρμα της ελευθερίας και την ένωσιν υμών μετά των λοιπών μελών της Ελληνικής οικογενείας, ίνα του λοιπού με τους αυτούς παλμούς και αγάπην περιβάλλεται την ταλαιπωρηθείσαν πατρίδα μας και με ενιαίαν εθνική ψυχή δοξάσητε τον δοτήρα παντός αγαθού προ του οποίου σήμερον εν συντριβή και ικεσία κλίνει ευγνωμονούσα και γόνυ και αυχένα ολόκληρος η Ελληνική φυλή.