1944: Απελευθέρωση Θεσσαλονίκης και ιστορική αλήθεια

αναδημοσίευση από το International Hellenic Association

.

Με αφορμή την επέτειο των 77 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής στις 30 Οκτωβρίου 1944, ο Σύνδεσμος Προάσπισης Μακεδονίας-Θράκης απέστειλε στον αναπληρωτή υπουργό για θέματα αυτοδιοίκησης κ. Στ. Πέτσα, με κοινοποίηση στον Υπουργό Εσωτερικών Μάκη Βορίδη, στον υφυπουργό Εσωτερικών Στ. Καλαφάτη και στον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας ΑπόστολοΤζιτζικώστα, επιστολή με θέμα την τοποθέτηση, από το 2016,αναθηματικής πλάκας από τον Δήμο Θεσσαλονίκης που αφορά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1944.

Την επιστολή, με ημερομηνία 16 Οκτωβρίου 2021, υπογράφουν οι καθηγητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημ. Θ. Καραμήτσος και Ν. Καρατζάς με τις ιδιότητες του Προέδρου ΣΠΜΘ και Γ. Γραμματέα ΣΠΜΘ αντίστοιχα.

Το πλήρες κείμενο της επιστολής το οποίο συνοδεύεται από δώδεκα διαφορετικά έγγραφα ως συνημμένα, έχει ως εξής:

«Στις 9/5/2016 δημοσιεύθηκε το ΠΔ 50/2016-ΦΕΚ 81 το οποίο ορίζει την 30η Οκτωβρίου εκάστου έτους ως ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής (Συνημ 1).

Τον Οκτώβριο του 2017 είδαμε μια αναθηματική πλάκα μεταξύ του Βασιλικού θεάτρου και του Λευκού Πύργου που έγραφε.

«ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΟΥ ΕΛΑΣ ΠΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΑΝ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΠΟ ΤΑ ΝΑΖΙΣΤΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΙΣ 30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944»

Αμέσως μια «Ομάδα προβληματισμού για θέματα που αφορούν την ιστορία της πόλης μας» ενεργοποιηθήκαμε και στείλαμε επιστολή προς τον Δήμαρχο κ. Ι. Μπουτάρη και το Δημ. Συμβούλιο του Δήμου στις 22 Οκτωβρίου 2017 (Συνημ 2). Ο κ. Μπουτάρης δεν απάντησε.

26 Οκτωβρίου 1912 «Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον Ελληνικό στρατό»

Αντγος ε.α. Νικόλαος Φωτιάδης

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι έγιναν το 1912-13, αρχικά από τα συμμαχικά Χριστιανικά Κράτη των Βαλκανίων, Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία και Μαυροβούνιο εναντίον της Τουρκίας για την απελευθέρωση υποδούλων ομοεθνών τους (1^ος Βαλκανικός) και στη συνέχεια από την Ελλάδα και τη Σερβία εναντίον της Βουλγαρίας, εξαιτίας των επιθετικών ενεργειών της τελευταίας, αποτέλεσμα των εδαφικών διεκδικήσεών της σε βάρος των πρώην συμμάχων της (2^ος Βαλκανικός).

Η Ελλάδα που διέθετε έναν πλήρως αναδιοργανωμένο, εκπαιδευμένο και άρτια εξοπλισμένο Στρατό, κάτω από μια άξια Πολιτική και Στρατιωτική ηγεσία, εισήλθε στην πόλεμο στις 5 Οκτωβρίου 1912, αποφασισμένη να ελευθερώσει τα εδάφη που βρίσκονταν ακόμη υπό τον Τουρκικό ζυγό και να απαλύνει την ήττα του ατυχούς πολέμου του 1897.

Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912)

Η νίκη στα Γιαννιτσά άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Μολονότι η νίκη των Γιαννιτσών ήταν πολύ σπουδαία για την πρόοδο των ελληνικών επιχειρήσεων, ο δρόμος για τη Θεσσαλονίκη δεν ήταν περίπατος.

Οι Τούρκοι κατά την υποχώρησή τους είχαν καταστρέψει όλες τις γέφυρες του Αξιού και οι πολλές βροχές είχαν φουσκώσει τα νερά του ποταμού. Για να περάσει η ελληνική στρατιά έπρεπε να κατασκευαστούν πρόχειρες γέφυρες και αυτό συνεπαγόταν καθυστέρηση.

Η διάβασις του Αξιού απαίτησε 2 μέρες καί τό βράδυ της 24ης Οκτωβρίου είχαν διαπεραιωθεί στήν ανατολική όχθη όλες σχεδόν οι μονάδες. Τήν επομένη έφθασαν στό Γενικό Στρατηγείο δύο Τούρκοι αξιωματικοί του επιτελείου του Ταξίν πασά γιά διαπραγματεύσεις. Ο Κωνσταντίνος τούς δήλωσε ότι δεχόταν νά παραιτηθεί από τή μάχη, μέ τήν προϋπόθεση νά παραδοθεί ο τουρκικός στρατός, αφοπλισμένος ως αιχμάλωτος πολέμου, εκτός από τούς αξιωματικούς πού θά διατηρούσαν τά ξίφη τους,  καί νά μεταφερθεί μέ δαπάνες της ελληνικής κυβερνήσεως σέ λιμάνι της Μικράς Ασίας.

Στίς 26 Οκτωβρίου 1912, ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος έδωσε εντολή στόν ελληνικό στρατό νά προελάσει πρός τή Θεσσαλονίκη. Πέντε αιώνες οθωμανικής κατοχής καί τυραννίας έλαβαν τέλος.