ekdoseispiotita.files.wordpress.com / antibaro.gr
Του Παναγιώτη Ήφαιστου
Με αφορμή την ομιλία της υφυπουργού εξωτερικών για την Τουρκία μπορούν να γίνουν κάποια σχόλια που αφορούν τόσο το επίμαχο ζήτημα όσο και την χάραξη στρατηγικής. Για να κατανοήσουμε τις σχέσεις Αμερικής – Τουρκίας όπως και την στρατηγική μιας μεγάλης δύναμης όσον αφορά τα περιφερειακά προβλήματα, απαιτείται να αποφεύγονται τα συνομωσιολογικά σενάρια και οι απλουστευτικοί αφορισμοί. Οι σχέσεις μιας μεγάλης δύναμης με μια περιφερειακή δύναμη και με κάθε άλλο κράτος δεν ερμηνεύονται με συμβατικό τρόπο, κυρίως δεν ερμηνεύονται γραμμικά και μονοσήμαντα. Κυρίως να έχουμε κατά νου δύο ανελέητες προειδοποιήσεις αξιωματικού χαρακτήρα.
Κατά πρώτον, Θουκυδίδης: «δίκαιο έχει όποιος έχει ίση δύναμη και όταν αυτό δεν συμβαίνει τότε ο ισχυρός επιβάλλει ότι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί και προσαρμόζεται». Στον αθέσμιστο διεθνή χώρο από τον οποίο απουσιάζει μια κοινωνία και ένα κοινωνικοπολιτικό σύστημα, λοιπόν, «η ισχύος είναι το κυριότερο νόμισμα της διεθνούς πολιτικής» (K. Waltz).
Κατά δεύτερον, Κονδύλης: «Η έσχατη πραγματικότητα συνίσταται από υπάρξεις, άτομα ή ομάδες που αγωνίζονται για την αυτοσυντήρησή τους και μαζί αναγκαστικά, για τη διεύρυνση της ισχύος τους. Γι’ αυτό συναντώνται ως φίλοι ή ως εχθροί και αλλάζουν φίλους και εχθρούς ανάλογα με τις ανάγκες του αγώνα για την αυτοσυντήρησή τους και τη διεύρυνση της ισχύος τους» (Κονδύλης, Ισχύς και απόφαση, Εκδόσεις Θεμέλιο, 1991, σ. 213). Εάν αυτό ισχύει μια φορά σε όλα τα επίπεδα συζήτησης ισχύει εκατό φορές στην διεθνή πολιτική, κάτι, εξάλλου, το οποίο καταμαρτυρείται καθημερινά με γυμνό οφθαλμό και χωρίς την ανάγκη μεγεθυντικών φακών.
Μια μεγάλη δύναμη, όπως θεμελιώνει η καλή θεωρία διεθνών σχέσεων (John Mearsheimer, Η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων, σελίδα facebook, βλ. και τη δική μου παρέμβαση για την κρίση της Συρίας όπου και με βάση αυτή την θεώρηση εξετάζονται τα συντρέχοντα γεγονότα Η σύρραξη στη Συρία και ο ανελέητος ηγεμονικός ανταγωνισμός ως καθοριστικός παράγων των περιφερειακών διενέξεων), έχει ως άξονες της στρατηγικής της κάποια κεντρικά ζητήματα. Μεταξύ άλλων, την παρεμπόδιση μιας περιφερειακής δύναμης να καταστεί περιφερειακός ηγεμόνας, την ρύθμιση της κατανομής ισχύος πλανητικά και περιφερειακά σύμφωνα με τις ιεραρχίες εθνικής ασφάλειας που ορίζουν οι κρατικοί θεσμοί, στην προσπάθεια αυτή χρησιμοποιεί μέσα όπως soft power, κατατριβή τρίτων, μεταφορά βαρών, πρόκληση πολέμων, πρόκληση εσωτερικών αναταραχών, την επαναπροσμογή αυτών και πολλών άλλων τακτικών ενεργημάτων ανάλογα με την εξέλιξη των στρατηγικών άλλων δυνάμεων ή και τοπικών δυνάμεων και τους αστάθμητους παράγοντες και κριτήρια. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
ΑΒΕΡΩΦ 