Το πρώτο ταξίδι…

.

Του Κυριάκου Ταπακούδη – Συγγραφέα και παλιού ναυτικού

Ήταν μικρός στα χρόνια αλλά ένιωθε και σκεφτόταν σαν μεγάλος. Αναρωτιόταν γιατί οι μεγαλύτεροι κάποιες φορές τούλεγαν όταν θα μεγαλώσει θα πήξει το μυαλό του. Δεν σκεφτόταν σαν μικρός παρά μόνο καταλάβαινε ότι ίσως οι μεγάλοι σκέφτονταν σαν μικροί.

Μεγάλωσε και έζησε όλα τα παιδικά του χρόνια φτωχικά, χωρίς φαγητό τις παραπάνω μέρες. Θυμάται τους κρύους χειμώνες χωρίς θέρμανση, τα κρύα μπάνια, ακόμη και το μαγείρεμα πανω στη νηστιά από ξύλα αφου δεν υπήρχε αέριο στο γκάζι. Απο τον μπακάλη του χωριού αγόραζαν μονο ψωμί, πάντα βερεσέ που το ξοφλούσαν με πολλη δυσκολία. Ήσαν χρόνια παιδικά δύσκολα και φτωχικά, θυμάται τη μάνα του άρρωστη να υποφέρει στο κρεβάτι του πόνου και να πεθαίνει νέα χωρίς να προλάβει να γεράσει.

Όταν πέρασαν τα χρόνια οι θύμισες έμειναν ανεξίτηλες, αλλά άντλησε μεγαλη έμπνευση και εμπειρίες από όσα έζησε σαν παιδί, ήταν εμπειρίες που τον σημάδεψαν και τον βοήθησαν να γίνει καρτερικός και υπομονετικός, κυριότερα έμαθε να βασίζεται στον εαυτό του. Με τις δυστυχίες και τις κακοτυχίες και χωρίς τα ελέη Θεού, ήταν φτωχά παιδικά χρόνια που θα τον ακολουθούσαν για πάντα στην υπόλοιπη του ζωή και θα επιδρούσαν καθοριστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του και θα επηρέαζαν την μετέπειτα εξέλιξή και συμπεριφορά του.

Ὁ χρόνος, ὁ φθονερὸς γέρων

.

Φώτης Κόντογλου 

Ὁ καιρὸς εἶναι ἕνα πρᾶγμα ἄπιαστο καὶ κατὰ βάθος ἀκατανόητο. Τὸ μυαλό μας κ᾿ ἡ καρδιά μας τὸν νοιώθουνε ἀπὸ τὶς ἀλλαγὲς ποὺ γίνονται στὸν κόσμο. Μὰ κάποιες ἀλλαγὲς μπορεῖ νὰ γίνουνε πολὺ γρήγορα, ἀπὸ μιὰ μέρα σὲ ἄλλη, ὅπως ἡ παραμόρφωση τοῦ ἄνθρωπου ποὺ γίνεται ἀπὸ τὴν ἀρρώστεια, ἢ ἕνας ξαφνικὸς θάνατος ποὺ μέσα σὲ μιὰ στιγμὴ κάνει τὸν ἄνθρωπο ἕνα ἀγνώριστο κουφάρι. Τὸν καιρὸ τὸν νοιώθουμε πιὸ δυνατὰ ἀπὸ τὸ πάλιωμα κι ἀπὸ τὸ γῆρας, ποὺ ἀλλάζουνε τὰ νεαρὰ καὶ τὰ ζωντανὰ πλάσματα, κι αὐτὴ τὴν ἀλλαγὴ τὴν καταλαβαίνουμε σκληρά. Τὸν νοιώθουμε κι ἀπὸ τὴν καινούργιεψη τοῦ κόσμου, μὰ πιὸ δυνατὰ τὸν νοιώθουμε ἀπὸ τὴ φθορά· καὶ τὸν νοιώθουμε ἀπ᾿ αὐτὴ πιὸ δυνατά, γιατὶ πονᾶμε, κι ὁ πόνος εἶναι πιὸ βαθὺς ἀπὸ τὴ χαρά.

Γι᾿ αὐτὸ στεκόμαστε περίφοβοι μπροστὰ στὸν καινούργιο χρόνο, μπροστὰ σ᾿ ἕνα τεχνητὸ χώρισμα, ποὺ βάλαμε στὸ πέλαγος τοῦ καιροῦ ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, σὰν νὰ μὴν εἶναι ἡ κάθε μέρα ἀρχὴ καινούργιου χρόνου. Σ᾿ αὐτὸν τὸν ἀτελείωτον ὠκεανὸν δὲν ὑπάρχει μήτε νησί, μήτε στεριὰ γιὰ νὰ ἀράξεις. Τὰ ρεύματα σέρνουνε τὸ καράβι σου μέρα-νύχτα καὶ τὸ πᾶνε παραπέρα, εἴτε θέλεις εἴτε δὲν θέλεις, ὣς ποὺ νὰ σὲ πετάξουνε ἀπάνω σὲ μιὰ ξέρα, ἢ νὰ σὲ πᾶνε σ᾿ ἕνα λιμάνι ἀπ᾿ ὅπου δὲν θὰ ξαναβγεῖς πιά.

*

Ὁ καιρὸς ἄρχισε μὲ τὴ δημιουργία τοῦ κόσμου. Πρὶν νὰ γίνει ὁ κόσμος μπορεῖ νὰ μᾶς φαίνεται πὼς θὰ ὑπῆρχε ὁ καιρός, ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι μιὰ ἀπάτη τοῦ μυαλοῦ μας, γιατὶ ἀφοῦ δὲν ὑπῆρχε τίποτα ποὺ νὰ ἀλλάζει κ᾿ ἔτσι νὰ φαίνεται πῶς περνᾷ ὁ καιρός, πῶς ὑπῆρχε ὁ καιρός; Στὸ τίποτα δὲν ὑπάρχει καιρός. Πρὶν ἀπὸ τὴ δημιουργία ἤτανε «σκότος ἐπάνω τῆς ἀβύσσου» (Γένεσις α´, 2). Σκότος κι ἄβυσσος εἶναι ἔννοιες ποὺ φανερώνουνε τὸ τίποτα, τὴν ἀνυπαρξία. Παρακάτω εἶναι γραμμένο, στὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως: «Καὶ διεχώρισεν ὁ Θεὸς ἀναμέσον τοῦ φωτὸς καὶ ἀναμέσον τοῦ σκότους. Καὶ ἐκάλεσεν ὁ Θεὸς τὸ φῶς ἡμέραν, καὶ τὸ σκότος ἐκάλεσε νύκτα. Καὶ ἐγένετο ἑσπέρα, καὶ ἐγένετο πρωὶ ἡμέρα μία» (Γένεσ. α´, 4-5). Μόλις ἔγινε τὸ φῶς ἄρχισε κι ὁ καιρός, «ἐγένετο πρωῒ ἡμέρα μία».

Τὸ κοριτσάκι μὲ τὰ σπίρτα

.

Χὰνς Κρίστιαν Ἄντερσεν

Ἦταν Δεκέμβριος, ἡ τελευταία ἡμέρα τοῦ χρόνου. Χιόνιζε ἀσταμάτητα καὶ ἡ μεγάλη πόλη εἶχε σκεπαστεῖ μὲ ἕνα κατάλευκο πέπλο, ἐνῶ τὸ σούρουπο ἔπεφτε μουντό. Στοὺς χιονισμένους δρόμους, χαρούμενοι διαβάτες βάδιζαν βιαστικά, φορτωμένοι μὲ φανταχτερὰ πακέτα καὶ δῶρα. Μὰ κανεὶς δὲν ἔδινε σημασία στὸ κοριτσάκι μὲ τὰ σπίρτα!

Ἄδικα ἡ μικρὴ ὀρφανὴ διαλαλοῦσε τὴ φτωχικὴ πραμάτεια της καὶ σίμωνε δειλὰ τοὺς περαστικούς, ζητώντας μὲ σβησμένη φωνὴ νὰ ἀγοράσουν ἕνα κουτὶ σπίρτα. Ἄδικα ψιθύριζε ἀχνὰ πὼς δὲν ζητιάνευε, πῶς πουλοῦσε σπίρτα γιὰ νὰ ζήσει, ἀφοῦ δὲν εἶχε κανένα στὸν κόσμο. Δὲν εἶχαν ὥρα γιὰ μία πλανόδια πωλήτρια. Νύχτωνε καὶ ὅλοι βιάζονταν νὰ ἐπιστρέψουν στὰ ζεστά τους σπίτια, στὴν οἰκογενειακὴ θαλπωρή, στὸ γιορτινὸ τραπέζι μὲ τὶς χίλιες λιχουδιές, στὸ καταστόλιστο χριστουγεννιάτικο δέντρο.

Οἱ διαβάτες, τυλιγμένοι στὰ ζεστὰ πανωφόρια τους, μὲ τὰ μάλλινα καπέλα κατεβασμένα ὡς τὰ αὐτιὰ καὶ τὶς ἐσάρπες γύρω ἀπὸ τὸ λαιμό, ἔτρεχαν κρατώντας πακέτα στὰ γαντοφορεμένα τους χέρια, ἐνῶ ἡ ζεστὴ ἀνάσα τους ἄχνιζε στὸν παγωμένο ἀγέρα. Οἱ καρότσες περνοῦσαν βιαστικὰ καὶ οἱ ρόδες τους ἄφηναν βαθιὲς αὐλακιὲς στὸ χιονισμένο δρόμο. Τὰ ἄλογα ρουθούνιζαν καλπάζοντας ρυθμικὰ πάνω στὸ λιθόστρωτο καὶ τὰ πέταλά τους τίναζαν λάσπη καὶ μισολειωμένο χιόνι.

Ξαφνικά, μιὰ ἅμαξα πέρασε τόσο γρήγορα ποὺ ἡ μικρούλα μόλις ποὺ πρόλαβε νὰ τραβηχτεῖ στὴν ἄκρη τοῦ δρόμου. Καὶ ὅπως ἡ παιδούλα γλιστροῦσε στὸ χιόνι, τὸ ἕνα της ξύλινο τσόκαρο τινάχτηκε πέρα μακριά, ἐνῶ τὰ σπίρτα ξέφυγαν ἀπὸ τὴν ποδιά της καὶ σκορπίστηκαν δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ στὸν ὑγρὸ δρόμο.

Τὸ κοριτσάκι γονάτισε στὸ χιόνι καὶ ἄρχισε νὰ μαζεύει ἕνα-ἕνα τὰ μουσκεμένα σπίρτα. Αὐτὰ ἦταν ὅλο τὸ βιὸς καὶ ὅλος ὁ κόσμος της. Γονεῖς, σπίτι, οἰκογένεια δὲν ἦταν παρὰ μία μακρινὴ ἀνάμνηση γιὰ τὴ φτωχὴ ὀρφανή. Μόνη της περιουσία, τὰ νοτισμένα ἀπὸ τὸ χιόνι ξυλάκια, τὰ μουσκεμένα σπίρτα.

Ο Τελευταίος Πειρασμός του Νίκου Καζαντζάκη: Μια αιρετική ματιά σ’ ένα «αιρετικό» κείμενο

άρθρο του Δημήτρη Τσινικόπουλου
αναδημοσιευμένο από το ιστολόγιό του

.

Ίσως, κανένα έργο του Νίκου Καζαντζάκη δεν έγινε αντικείμενο τόσης μελέτης, προσοχής, κρίσης και επίκρισης, όσο το βιβλίο του «Ο Τελευταίος Πειρασμός». Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε αρχικά στη Γερμανία το 1953 και επέσυρε ευθύς την προσοχή του Πάπα, που φρόντισε να το εγγράψει στο περίφημο INDEX LIBRORUM PROHIBITORUM της Καθολικής Εκκλησίας δηλ., στην απαγορευμένη λίστα βιβλίων ανάγνωσης. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε αργότερα, από τις εκδόσεις Δίφρος του Γιάννη Γουδέλη, και προκάλεσε επίσης την μήνιν της Ιεράς Συνόδου. Διότι «εθεωρήθη βιβλίο σκανδαλώδες κι επικίνδυνον δια κάθε Χριστιανό, όπου υβρίζεται το θεανδρικό πρόσωπο του Χριστού, επιδιώκεται να καταρριφθεί η θεότης Αυτού και με μεγάλην φαντασιοκοπία και αχαλίνωτη αυθαιρεσία, παραποιείται εις αυτό η διδαχή του Ευαγγελίου, διότι είναι γραμμένο βάσει των θεωριών του Φρόυντ και του ιστορικού υλισμού». Αυτά από πλευράς Ιεράς Συνόδου, το 1954.

Το βιβλίο δίχασε όχι μόνο την κριτική, αλλά και το αναγνωστικό κοινό, ακόμη περισσότερο μάλιστα, μετά την προβολή της ομώνυμης ταινίας του Μάρτιν Σκορτσέζε το 1988, που επέσυρε όχι ολίγα δυσμενή σχόλια, και προκάλεσε έκτροπα έξω από αίθουσες κινηματογράφων σε πολλά μέρη, ακόμη και την προσφυγή στη δικαιοσύνη.

Ο χρόνος βέβαια, και η απόσταση, βοηθάνε πάντα για μια πιο ψύχραιμη θεώρηση των πραγμάτων. Και τώρα, 60 χρόνια μετά το θάνατο του Καζαντζάκη, κι αφού υπάρχει άφθονο φως από τα αρχεία, τις επιστολές του και τις μελέτες που έχουν γραφτεί γύρω από το βιβλίο και ιδίως γύρω από την κοσμο-βιοθεωρία του[1], μπορούμε ίσως να καταλήξουμε σε πιο στέρεα συμπεράσματα για το τι επεδίωκε ο Κρητικός συγγραφέας με το βιβλίο του αυτό, το οποίο ο ίδιος θεωρούσε ως το καλύτερο από τα μυθιστορήματά του, έργο που έγραψε με φλόγα κι αγνότητα.

Ανεξάρτητα από την κρίση του ίδιου, που μπορεί να είναι τελείως προσωπική και υποκειμενική, και που όπως λένε, «ο γονιός συχνά αγαπάει το πιο αδύναμο παιδί του», γεγονός είναι ότι, τον Καζαντζάκη τον επέβαλε περισσότερο η δυσφήμιση και ο κατατρεγμός της Εκκλησίας και ο θόρυβος που δημιουργήθηκε γύρω από το όνομά του με το βιβλίο αυτό, παρά τα προηγούμενα έργα του. Έχει και η αρνητική κριτική τα… θετικά της αποτελέσματα.

Το βιβλίο αυτό ο Καζαντζάκης το αφιέρωσε στη Μαρία Βοναπάρτη, σύζυγο του ύπατου αρμοστή της Κρήτης, πρίγκιπα Γεώργιο, μαθήτριας του Σίγκμουντ Φρόυντ, η οποία τον υποστήριξε πολύ κατά τον διασυρμό του.

Ο ακρίτας της Αδριατικής –«Εστίνουν Ελλάς» και ο Αυλών …στη σκλαβωμένη Βόρειο Ήπειρο (Βιβλιοπαρουσίαση)

(εικονογράφηση: Σπύρος Ζαχαρόπουλος)

Δρ. Ιωαν. Σ. Παπαφλωράτος
Νομικός-Διεθνολόγος
καθηγητής στρατιωτικών σχολών

Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα έχει απασχολήσει εκτενώς την ελληνική βιβλιογραφία, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Πολλοί έχουν γράψει αξιόλογα βιβλία και μελέτες, βασισμένες σε πλήθος πηγών και μαρτυριών. Εντούτοις, έως σήμερα, ο αδούλωτος ελληνισμός της βορείου Ηπείρου αναζητάει τη δικαίωσή του από τους ισχυρούς της γης, οι οποίοι του στέρησαν το αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, το θέμα της εθνικής αυτοδιαθέσεως των αδελφών μας της βορ. Ηπείρου δεν βρίσκεται στην επικαιρότητα.

Ο λογοτέχνης Θανάσης Πετσάκης- Διομήδης αναδεικνύει το τρόμο και την απόγνωση που προκαλούσε το Παιδομάζωμα στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα

.

Παντού, στο κάθε σπίτι, όπου ραγιάδες, γινήκανε τα ίδια. Σαβα­νώθηκε μονομιάς η ζωή. Μια ανήκουστη ταραχή, βουβή στον έξω κόσμο, ανάδευε σύψυχα τους χριστιανούς. Θα μας πάρουνε τα παιδιά! Τα παιδιά μας!

Όσο περνούσε η ώρα κι ερχότανε το βράδυ κι άπλωνε η νύχτα, τόσο δυνάμωνε το κακό. Ένα πελώριο, ένα δίχως τέλος, ένα παγερό σκούξιμο πνίγηκε, για να μην προδοθεί, μέσα στου κάθε χριστιανού το στέρνο. Θανατερό σύγκρυο ανατάραξε ώς τις ρί­ζες της ψυχής τον κάθε πατέρα, την κάθε μάνα, τον κάθε ραγιά. Να σώσουμε τα παιδιά! Τα παιδιά μας! Τα παιδιά!

Στου Φουρνιά, στου Βαρνακιώτη, στου Ντέκα, στου Αντρεάδη, στου Ζυγά, στου Λιόπουλου, παντού.
Στου Φουρνιά το σπίτι, ο Δαμιανός ο Φουρνιάς, ο πατέρας, σφίγγοντας τα δόντια. Δε στάθηκε βολετό να του βγάλουνε λέξη. Η γυναίκα του κρεμάστηκε στο λαιμό του.

– Σώσε μας, άντρα. Πεθαίνω!

Λιγοθύμησε. Τα παιδιά κλαίγανε ένα γύρω. Είδαν κι έπα­θαν να τη συνεφέρουν τη μάνα. Σαν ξανάρθε στα συγκαλά της ήτανε νύχτα πια. Μαζεμένη στο στενόμακρο το δώμα όλη η φα­μελιά. Δυο αδέρφια του Δαμιανού με τις γυναίκες τους. Αυτοί δεν είχανε μεγάλα παιδιά, μωρά ήτανε στην κούνια. Μα είχαν κι αυτοί ένα ορφανό ανεψίδι, από αδερφή, και δυο ψυχοπαίδια. Άνθρωποι, βλέπεις, με καλή καρδιά, με τον τρόπο τους οι Φουρνιάδες.

Συζητήσανε τα τρία αδέρφια, τι θα κάνουν.

– Πενήντα σκούδα, είπε χαμηλά ο Δαμιανός. Θα τ’ αγοράσω τα παιδιά μου. Στην ανάγκη θα δώσω και τα δυο γαϊδούρια που απομείνανε στο παχνί…

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ της Πολύτεκνης Οικογένειας στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ – Βιογραφίες Πολυτέκνων Μακεδονομάχων (Βιβλιοπαρουσίαση)

Ευαγγελία Κ. Λάππα
12 Ιουνίου 2022

Η Μακεδονία μας, από τα αρχαιότατα χρόνια έως και σήμερα είναι Ελλάδα. Αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί με κάθε τρόπο, με κάθε τίμημα. Είναι κομμάτι της Πατρίδας μας, κόμματι του Ελληνικού Έθνους που είναι ευλογημένο από τον Θεό και το σκεπάζει η Υπέρμαχος Στρατηγός, η Γλυκύτατη Παναγία μας.

Στις ημέρες μας, ένας θεσμός που πολεμείται με κάθε τρόπο, έμμεσα ή άμεσα είναι ο θεσμός της Πολύτεκνης Οικογένειας. Είναι άλλο ένα μέτωπο που είναι απόλυτος ανάγκη να διαφυλαχθεί. Μη ξεχνάμε πως όπως σε κάθε αγώνα του Έθνους, έτσι και στον Μακεδονικό, η Ελληνορθόδοξη Πολύτεκνη οικογένεια έπαιξε έναν από τους σημαντικότερους ρόλους. Αυτή ήταν που «ανάστησε» ανδρείους αγωνιστές.

Χριστὸς Ἀνέστη

Παύλος Νιρβάνας, Χριστός Ανέστη, Νέα Εστία, τεύχος 104, 15 Απριλίου 1931, σελ. 397-398.

Κάποτε -ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια- ποὺ μοὔτυχε νὰ κάνω Ἀνάσταση σὲ κάποιο ὀρεινὸ χωριὸ τῆς Ρούμελης, ἕνας γέρος χωριάτης, ὑψώνοντας τὴ λαμπριάτικη λαμπάδα του, σὰ χαιρετισμό, πρὸς τ᾿ ἀναστάσιμα ἄστρα, μοῦ εἶπε σὰ νὰ μιλοῦσε μὲ τὸν ἑαυτό του:

-Ἡμέρεψαν ἀπόψε, παιδί μου, τὰ Οὐράνια.

Στὰ δυὸ αὐτὰ λόγια ὁ ἀθῶος χωριάτης εἶχε κλείσει, ἐπιγραμματικά, τὸ βαθύτερο νόημα τοῦ χριστιανικοῦ θαύματος. «Ἡμέρεψαν τὰ Οὐράνια». Ὁ οὐρανός, χωρὶς τὸ μεγάλο χριστιανικὸ θαῦμα, θὰ ἐξακολουθοῦσε νὰ εἶναι γιὰ τὴν περίφοβη ψυχὴ τοῦ ἁπλοϊκοῦ ἀνθρώπου -γιὰ κάθε ἀνθρώπινη ψυχὴ- τὸ κατοικητήριο ἑνὸς Θεοῦ τρομεροῦ, δικαιοκρίτη χωρὶς ἐπιείκεια καὶ τιμωροῦ χωρὶς ἔλεος.

Τα Χριστούγεννα και ο Παπαδιαμάντης

.

Γιώργου Παπαθανασόπουλου

Κάθε Χριστούγεννα η σκέψη μας πηγαίνει αυθόρμητα στον Σκιαθίτη Γέροντα των γραμμάτων μας, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, που έχει γράψει υπέροχα χριστουγεννιάτικα διηγήματα.

Ο Ανδρέας Καραντώνης τον χαρακτήρισε  τον πρώτο αληθινά μεγάλο Έλληνα πεζογράφο και εξήγησε το γιατί:: » Μεγάλος πεζογράφος είναι εκείνος που κατορθώνει και διορθώνει το έργο του πάνω σ’ έναν από κεντρικούς άξονες του Λαού του.

Κι ένας από τους κεντρικούς αυτούς άξονες του Ελληνικού Λαού είναι η χριστιανική διαμόρφωση της ψυχής του, έτσι ακριβώς, όπως την αποκρυστάλλωσε από τα ένδοξα χρόνια του Βυζαντίου, ως τις ημέρες που είδε το φως ο χριστιανολάτρης διηγηματογράφος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.

Ήταν ο συγγραφεύς, ο προορισμένος να αποκαταστήση τη χαμένη επαφή του νεοελληνικού λόγου με την πηγή της λαϊκής θρησκευτικής ψυχολογίας».

Ο Παπαδιαμάντης μέσα από την Πίστη του στην Ορθοδοξία και την αγάπη του προς την Πατρίδα του, την Ελλάδα, μίλησε απλά και κατ’ ευθείαν στην καρδιά του λαού μας. Και ορισμένες σκέψεις του μένουν ως αποφθέγματα στην ιστορία των Ελλήνων.

Ήταν βέβαιος ότι οι πολέμιοι του Χριστού θα υπάρχουν πάντοτε, αλλά και θα απέρχονται, ενώ ο γεννημένος στη Φάτνη της Βηθλεέμ Χριστός θα βασιλεύει πάντα.

Έγραψε: » Προ των σήμερον υλιστών, δαρβινιστών και θετικιστών υπήρξαν οι απαισιόδοξοι, οι ορθολογισταί και οι κριτικισταί’ αλλά παρήλθον’ προ αυτών ήσαν οι πανθεϊσταί, αλλ’ εξέλιπον.
Παρέρχονται, κρύπτονται εν τη σκιά, αφανίζονται, αφού επί βραχύ τέρψωσι τους φιλοκαίνους και τους φιλαναγνώστας δια περιέργου συναυλίας λέξεων και γνωμών. Ο δε Χριστός έμεινε και θα μένη…Ο πόθος της μωράς επιδείξεως, η μανία του καινά εκάστοτε λέγειν, η δοκησισοφία, ο τύφος και η οίησις άγουσιν εις τας συγχρόνους αθεϊστικάς θεωρίας, από των οποίων τουναντίον απάγει η ειλικρινής και ακραιφνής φιλοσοφική συζήτησις της προ των οφθαλμών ημών κειμένης αληθείας».

…να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ…..

.

-Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμη του πάνω σε ένα άλλο, Ουίνστων;

Ο Ουίνστων σκέφτηκε:
-Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε.

-Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί. Αν δεν υποφέρει, πως μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του;

Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση.
Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ.

Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές.

Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζομένων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος.

[…] Οι παλιοί πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως βασίζονταν πάνω στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας βασίζεται στο μίσος. Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από το φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τα άλλα θα τα καταπνίξουμε-όλα!

Ήδη τώρα καταστρέφουμε τις συνήθειες της σκέψης που έχουν επιζήσει από την Προ-Επαναστατική εποχή. Σπάσαμε τα δεσμά που ένωναν τους γονείς με τα παιδιά, τους άνδρες με τους άνδρες και τον άνδρα με τη γυναίκα. Κανένας δεν τολμά πια να εμπιστευτεί τη γυναίκα του, το παιδί του ή το φίλο του. Στο μέλλον όμως δε θα υπάρχουν ούτε γυναίκες, ούτε φίλοι.

Οι άνθρωποι ξέχασαν τον Θεό

.

Aleksandr Solzhenitsyn

Πριν από μισό αιώνα και πλέον, όταν ήμουν ακόμη παιδί, θυμάμαι ότι άκουγα πολλούς ηλικιωμένους να δίνουν την ακόλουθη εξήγηση για τι μεγάλες συμφορές που είχαν βρει τη Ρωσία: οι άνθρωποι ξέχασαν τον Θεό, γι’ αυτό έγιναν όλα αυτά.

Από τότε έχω περάσει σχεδόν πενήντα χρόνια δουλεύοντας πάνω στην ιστορία της Επανάστασής μας. Στο διάστημα αυτό έχω διαβάσει εκατοντάδες βιβλία, έχω μαζέψει εκατοντάδες προσωπικές μαρτυρίες, κι έχω ήδη συνεισφέρει οκτώ δικούς μου τόμους στην προσπάθεια να καθαρίσουν τα συντρίμμια που απόμειναν από την αναστάτωση αυτή.

Ωστόσο, αν με ρωτούσαν σήμερα να διατυπώσω όσο το δυνατόν πιο συνοπτικά την κύρια αιτία της καταστροφικής Επανάστασης που κατάπιε κάπου εξήντα εκατομμύρια δικούς μας ανθρώπους, δεν θα μπορούσα να το κάνω με μεγαλύτερη ακρίβεια από το να επαναλάβω:  οι άνθρωποι ξέχασαν τον Θεό, γι΄ αυτό έγιναν όλα αυτά.

Ακόμη περισσότερο, τα γεγονότα της Ρωσικής Επανάστασης μπορούν μόνο να κατανοηθούν τώρα, στο τέλος του αιώνα, πάνω στο φόντο του τι έχει γίνει από τότε στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό που εμφανίζεται εδώ είναι μια διαδικασία με παγκόσμια σημασία. Κι αν μου ζητούσαν να επισημάνω με συντομία το κύριο χαρακτηριστικό ολόκληρου του εικοστού αιώνα, κι εδώ δεν θα μπορούσα να βρω κάτι πιο ακριβές και κοφτό από το να επαναλάβω: οι άνθρωποι ξέχασαν τον Θεό.

Το μοιρολόι του Μοναστηρίου (Βιβλιοπαρουσίαση)

Ευαγγελία Κ. Λάππα, μαθήτρια Β’ Λυκείου

Στα βόρεια, της Φλώρινας και σε απόσταση τριάντα χιλιομέτρων βρίσκεται το Μοναστήρι. Η μητρόπολη της μεγάλης περιοχής της Πελαγονίας, με κωμοπόλεις και χωριά προπύργια άλλοτε του ελληνισμού.

Το Μοναστήρι, πρωτεύουσα του ομώνυμου Βιλαετίου στα χρόνια της Οθωμανικής κατάκτησης και δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Μακεδονίας μετά τη Θεσσα-λονίκη, έχει να επιδείξει σημαντική πολιτισμική δράση κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών του 19ου αιώνα και κυρίως στα πρώτα χρόνια του 20ού αι. μέχρι το τέλος των Βαλκανικών πολέμων το 1913, όταν επιδικάστηκε στη Σερβία, μένοντας έξω από τα ελληνικά σύνορα.

Πενήντα λεπτά με το μουλάρι – ή περί του τ(ρ)όπου που μας θρέφει

του Αντώνη Ν. Παπαβασιλείου

ΑΓΡΙΩΣ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΕΣ ΗΝ ΤΟ ΘΕΑΜΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΗΣ ΝΗΣΟΥ
Αλ. Μωραϊτίδη
ΒΑΡΥΧΕΙΜΩΝΙΑ

ΕΝ ΦΩΣ ΜΙΚΡΟΝ ΩΣ ΛΑΜΠΥΡΙΣ
Αλ. Παπαδιαµάντη
Ο ΧΑΡΑΜΑΔΟΣ

Α.Δ.Ε.
Τούτα είναι τα αρχικά που υπογράφουν τον πρόλογο. Με συνοδό τον Γιάννη Ματαρώνα (Θέ µου πως καµπανίζουν τούτα τα σκιαθίτικα επώνυµα στα αυτιά µας!) πεζοπόρησε το νησί.

Ανδρέας Δ. Έρσελµαν. Το µικρό χαρτόδετο βιβλίο κατέφθασε εδώ από το καλό εκείνο βιβλιοπωλείο (χαίρε κυρ-Δηµήτρη!) κοντά στου ξεπεσµένου δερβίση το κατάµερον. «Τυπώθηκε τον Ιούνιο του 1954 στο εργοστάσιο των γραφικών τεχνών του οίκου Μιχ. Σαλιβέρου Α.». Ο Σαλίβερος δεν ήτο εκείνος που τύπωνε το πάλαι τα λειτουργικά βιβλία; Ταιριαστόν. Η «Σκιάθος» του µε το ανάλαφρο γαλάζιο κυµατοειδές εξώφυλλο µετέχει του τρόπου του λειτουργικού.

Την απήλαυσα. Και τις 88 σελιδούλες. Και τον υπέροχο χάρτη (που δείχνει, πιστεύω, την στρατιωτική εκπαίδευση του ανδρός). Εκατόν τριανταοκτώ τοπωνύµια. Ωραία κλισέ φωτογραφικά. Τα Δ6 και τα Ε6 οδοδείκτες του Παραδείσου.

Γητευµένος ο οδοιπορών συγγραφεύς µε τον Παπαδιαµάντη. Από µαθητής µε τον «Φτωχό Άγιο» ως τα «θαυµάσια διηγήµατα» που βρήκε («ευτυχώς») σε παλιά βιβλιοθήκη. Μην κοιτάτε, δεν είχαµε τότε τον πεντάτοµο ΔΟΜΟ (+ την αλληλογραφία) του υπέροχου ΝΔΤ. Άλλες εποχές. «Η πόλη ηλεκτροφωτίζεται µόνο από το σούρουπο ως τα µεσάνυχτα», γράφει ο ΑΔΕ, και ναι, µιλάει για την Σκιάθο. 45 λεπτά από Λεχούνι ως το µοναστήρι του Ευαγγελισµού και από κει µέχρι τη Σκιάθο 50 λεπτά µε το µουλάρι.

(Δέκα χρόνια πριν πήγα στο µοναστήρι µε ταξί. Με ανέπαυσαν, όµως, τα πρόβατα που συνέχιζαν το παλίµψηστο πίσω κει στο ρέµα).

Στη σελίδα 614 του Λατινοελληνικού του, ο Στέφανος ο Κουµανούδης (και δάσκαλος του Γέροντα) οµιλεί για τον παλίµψηστο χάρτη, palimpsestus. Άραγε τι άλλο είναι αυτός ο τόπος και ο τρόπος, παρά ένα θαυµάσιο παλίµψηστο της τρυφερότητας και της σκληράδας του είδους µας, χωρίς εδεµικές αυταπάτες. Τόπος – τρόπος που µας θρέφει και κάνει τα ονείρατά µας στιβαρές γριντιές της ύπαρξης.

Το Ημερολόγιο του Μοναστηρίου (Βιβλιοπαρουσίαση)

Ευαγγελία Κ. Λάππα, μαθήτρια Β’ Λυκείου

Όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει προσφέρει πάρα πολλά στην ανθρωπότητα. Κάποια μέρη της, κάποιες από τις πόλεις της, έχουν μείνει στην ιστορία και έχουν γραφτεί πολλά γι αυτές, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα κτλ. Άλλες πάλι βρίσκονται στην αφάνεια. Δεν τιμούνται για κανένα λόγο, μόλις και μετά βίας υπάρχουν στα χωρία των βιβλίων. Δεν γίνεται αναφορά γι’ αυτές στις ιστορικές ομιλίες και αγνοούνται στις ιστορικές εκδηλώσεις. Και ποια η δικαιολογία για όλα αυτά; «Δεν είναι μέσα στα σύνορα της Ελλάδας, ανήκουν στην τάδε χώρα, δεν ξέρουμε τίποτε για αυτές, άρα δεν έχουν καμία αξία, δεν πρόσφεραν τίποτα!» Πόσο μας απατούν όμως τα φαινόμενα! Αυτές οι πόλεις, που λέμε ότι δεν έχουν αξία, όχι μόνο πρόσφεραν τόσα ανεκτίμητα αγαθά κι τόσο σημαντικές υπηρεσίες στους αγώνες του Έθνους, ήταν και οι ίδιες ΜΑΝΕΣ της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ!