Όταν τραγουδά η λιτότητα

.

Βασίλης Καραποστόλης

Αιώνες τώρα η λαϊκή Μούσα στην Ελλάδα είναι δακρυσμένη. Η φωνή της, μέσα στα τραγούδια, φθάνει στ’ αυτιά μας σαν να ’χει σηκώσει ένα φορτίο τόσο βαρύ που την κάνει να λυγίζει. Τι ακριβώς την πιέζει; Συχνά τα πολλά της παράπονα θολώνουν τη  σκέψη και δεν είναι εύκολο να βρεθούν οι βαθιές αιτίες τους.Είναι πάντως αισθητό ότι στίχοι και νότες έχουν πάνω τους τα σημάδια που άφησαν ανεκπλήρωτες επιθυμίες, διαψεύσεις, συμφορές που χτύπησαν κατακέφαλα τους ανύποπτους, και άλλοτε πάλι αποχωρισμοί που αφήνουν για πάντα ανοιχτές πληγές.

Ωστόσο, σε καιρούς παλαιότερους η λύπη αντισταθμιζόταν κάπως χάρη στη «συλλύπηση». Μαζεμένοι γύρω-γύρω οι άνθρωποι επιδίδονταν σε φωνητικές τελετές με τις οποίες οι καημοί ξεθύμαιναν, αν και δεν λησμονούνταν. Άρχιζε το ομαδικό τραγούδι⸱ και με κάθε του γύρισμα ήταν σαν οι βαρυφορτωμένοι με πικρίες άνθρωποι να ένιωθαν ελαφρωμένοι, καθώς καταλάβαιναν πως δεν υπάρχει τίποτα το ανεπανάληπτο, τίποτα το μοναδικό σε όσα η ζωή εξαπολύει πάνω στους θνητούς. Όλοι μοιράζονται τα απρόβλεπτα και τα προβλεπτά.

Όλοι περιορίζονται και υπομένουν. Ενώνοντας τις φωνές τους επικυρώνουν αυτή την αλήθεια, αλλά και πηγαίνουν πιο πέρα απ’ αυτήν. Το γεγονός ότι δεν επέλεξε ο καθένας να κρυφτεί κάπου και να κλάψει μόνος του ή να ξεσπάσει βρίζοντας και βλασφημώντας την ώρα που γεννήθηκε, το γεγονός αυτό τους επαναφέρει στον στίβο του αγώνα. Βρίσκονται όλοι μαζί, καθιστοί ή όρθιοι (αν προχωρήσουν σ’ έναν κυκλικό χορό), σ’εκείνο το αλώνι των θρύλων όπου οι δυνάμεις της ζωής, στο πρόσωπο ενός ρωμαλέου βοσκού, ή ενός Διγενή, παλεύουν με τον Χάρο. Δεν είναι όμως εδώ αντιμέτωποι μόνο η ζωή με τον θάνατο. Είναι η θεληματικότητα με την παραίτηση είναι το πείσμα με την υποχωρητικότητα η υπερηφάνεια με την κακομοιριά.

«Όσα έχει η μοίρα στο χαρτί πελέκι δεν τα κόβει».

John Melhuish Strudwick. A Golden Thread. Οι Μοίρες.

αναδημοσίευση από τον Ερανιστή
άρθρο του Δημήτρη Τζήκα*

.

Η αρχαία ελληνική λέξη μοίρα σημαίνει: μέρος, τεμάχιο, κομμάτι, σε αντιδιαστολή με το «όλον», το σύνολο ενός πράγματος· ανάλογο μερίδιο, μερτικό της λείας, μερίδα δείπνου· ό,τι μοίρασαν οι θεοί σε καθέναν από τους θνητούς· η ειμαρμένη,[1] η τύχη, καλή ή κακή που ακολουθεί τον άνθρωπο δια βίου και θεωρείται ορισμένη εκ γενετής, λ.χ. «δεν είναι η μοίρα σου να πεθάνεις.»· καλή τύχη, ευδαιμονία· το πεπρωμένο και το μη πεπρωμένο – όσα πρόκειται να γίνουν και όσα δεν θα συμβούν. Η αρχαία λέξη «πότμος» σημαίνει επίσης μοίρα, κλήρος, τύχη, πεπρωμένο, πεπρωμένος θάνατος· ό,τι πίπτει και προσπίπτει τινί τυχαίως, η τυχαία συμμετοχή ενός ανθρώπου σε κάτι. Στην Ιλιάδα, διαβάζουμε: «Και τούτοι απ’ τον Τυδέα καλύτερη δεν ήβραν μοίρα ωστόσο· / τους σκότωσε όλους· έναν άφησε μονάχα να γυρίσει· – «Τυδεὺς μὲν καὶ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκε· / πάντας ἔπεφν᾽, ἕνα δ᾽ οἶον ἵει οἶκον δὲ νέεσθαι·»[2] Η πρώτη Μοίρα, η Κλωθώ, «αυτή που κλώθει», γνέθει το νήμα της ζωής· η δεύτερη, η Λάχεσις, το ξετυλίγει, μοιράζει δηλαδή τους κλήρους, καθορίζει τι θα «λάχει» στον καθένα, εξ ου και η λέξη λαχείο. Η Λάχεση ήταν υπεύθυνη για το παρελθόν, η Κλωθώ για το παρόν και η Άτροπος για το μέλλον.

Κατά το Λεξικό του Δημητράκου, το επίθετο άτροπος σημαίνει μη δεκτικός τροπής, αμετάβλητος, αιώνιος· τα ονόματα των μοιρών Κλωθώ, Λάχεσις και Άτροπος αναφέρονται και στον Ησίοδο. Το επίθετο άτροπος λέγεται για τα γραμμένα της μοίρας, για το πεπρωμένο: «άτροπα γραψάμενα», «άτροπος νόμος». Άτροπος η ευθάλεια ή δελεαστική λέγεται η Μπελλαντόνα. Η ατροπίνη παράγεται από τις ρίζες του φυτού Άτροπος ή Μπελλαντόνα.

Τσικνοπέμπτη στό Παλιό τό Κλῆμα

.

π. Κ.Ν. Καλλιανός

Ἀπὸ τὶς σιωπηλὲς τὶς γειτονιὲς τοῦ χωριοῦ ποὺ πέρασες σήμερα, δὲν ἀναδίνονταν μήτε  ἡ μοσχοβολιὰ τοῦ καπαμᾶ, μήτε τὸ ἄρωμα τῆς κολοκυθόπιττας, ἀλλ᾿ οὔτε καὶ ἡ ἀπαλὴ, ἡ εὐωδία τοῦ ρυζόγαλου μὲ τὰ ψήγματα τῆς βανίλιας νὰ τοῦ προσθέτουν ἄρωμα καὶ γευστικότητα.

Πέρασες, λοιπὸν, καὶ τὸ μόνο ποὺ γεύτηκες ἦταν τὸ πασπάλισμα ἀπό τὶς ἀναμνήσεις, ποὺ σοῦ χτύπησαν, γι᾿ ἄλλη μιὰ φορά, τὴ θύρα τῆς ψυχῆς, ἄγγιξαν τὶς ἱερὲς τῆς εὐαισθησίας σου χορδὲς κι ὕστερα σοῦ ψιθύρισαν ὅτι ἔπρεπε νὰ κάμεις, ἀκόμα μὲ περισσότερη ἀντοχή, τὸ χρέος σου: νὰ πεῖς, δηλαδή, δυὸ λόγια, μέρες ποὺ εἶναι, γιὰ τὸ παλιό σου τὸ χωριό.

Οἱ παλιοὶ οἱ Κληματιανοὶ, τὸ γνώριζες πολὺ καλά, ὅτι σέβονταν ἀπεριόριστα τὴ μέρα αὐτὴ, ἴσως γιατὶ συνορεύει μὲ τὴ ἱερότητα τοῦ Ψυχοσάββατου, ποὺ ἀρχίζει ἀπό αὔριο τὸ ἀπόγευμα μὲ τὸν ἑσπερινό.

Ἔτσι, μὲ τὸ σούρουπο, ἀφοῦ ἑτοίμαζαν τὸ φαῒ -κυρίως κρέας καπαμᾶ- τὸ ρυζόγαλο καὶ τὴν παραδοσιακὴ κολοκυθόπιτα, ποὺ εὐωδίαζε ἀπό τὴ κανέλλα, τὰ γαρύφαλα, τὸ γνήσιο γίδινο γάλα καὶ τὸν εὔγευστο σπιτικὸ τραχανᾶ, μαζεύονταν παρέες-παρέες στὰ σπίτια συγγενῶν ἤ καὶ φίλων καὶ τιμοῦσαν δεόντως τὴν ἡμέρα αὐτή.

Τὴν τιμοῦσαν μὲ τὸ πλούσιο ἀποκριάτικο τραπέζι καὶ μὲ τὸ χορὸ, ποὺ τὸν συνέχιζαν ὅλοι μαζὶ πάνω στ᾿ ἀβέρτο τοῦ σπιτιοῦ ὅπου συνάζονταν, μὲ τὴ συναίσθηση πάντα τὸ τὶ γιόρταζαν. Καὶ τράνταζε τὸ πάτωμα ἀπό τὸ χορὸ, ἐνῶ τὰ τραγούδια ἀκολουθοῦσαν τὸ ἕνα μετὰ τὸ ἄλλο. «Ἆχ χειλά, ἆχ, χειλάκι μου  μου γραμμένο / σὺ μὲ ἔ, σὺ μὲ ἔχεις τρελλαμένο…», «Ἀφοῦ καλέ, ἀφουγκραστίτι νὰ σᾶς πῶ, ἀφουγκραστίτι νὰ σᾶς πῶ τὶ ἔκαμι μιὰ χήρα…» καὶ ἄλλα ἀκόμα.

Τα «αγιοβασιλιάτικα καραβάκια» της Χίου

Στην πόλη της Χίου το έθιμο αυτό, από την εποχή των Βαλκανικών πολέμων και την απελευθέρωση του νησιού (1912 – επίσημη προσάρτηση στην Ελλάδα το 1913), απέκτησε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα οποία διασώζονται και εξελίσσονται έως και τις μέρες μας.

Πιο συγκεκριμένα, στο διάστημα της δεκαετίας 1912-22, λόγω της «ηρωικής» ιστορικής συγκυρίας που επικράτησε, το χάρτινο πλοίο μεταμορφώθηκε σε τσίγκινο και αργότερα τενεκεδένιο, με αυτοσχέδια συστήματα που πρόσφεραν στα μικρά ή μεγάλα ομοιώματα τη δυνατότητα να σφυρίζουν τα φουγάρα τους ή να εκπυρσοκροτούν τα μικρά κανόνια τους. Τότε και οι καλαντιστές μεταβλήθηκαν σε πλήρωμα του πολεμικού τους πλοίου, εμφανιζόμενοι με ναυτικές πατατούκες και καπέλα, ο καθένας με τον ιδιαίτερο ρόλο του: καπετάνιος, θερμαστής, πυροβολητής, ναύτες ή τζόβενα.

Κρητικοὶ οἱ τελευταῖοι μαχητὲς στὴν ὑπεράσπιση τῆς Πόλεως τὸ 1453

Στὴν εἴσοδο τοῦ χωριοῦ Καλλικράτης στὰ Σφακιὰ συναντᾶ ὁ ἐπισκέπτης μιὰ πλάκα ποὺ τὸν πληροφορεῖ ὅτι τὸ χωριὸ χρωστᾶ τὸ ὄνομά του στὸν Μανοῦσο Καλλικράτη, ἀρχηγὸ σώματος ἐθελοντῶν, ποὺ τὸν Μάρτιο τοῦ 1453 ξεκίνησε νὰ βοηθήσει στὴν ἄμυνα τῆς Πόλης.

Τὸ τὶ ἀπέγιναν αὐτοὶ οἱ ἐθελοντές, μᾶς πληροφορεῖ ὁ Γεώργιος Φραντζῆς στὸ «Χρονικό»: «Ὅταν μπῆκαν οἱ ἐχθροὶ στὴν Πόλη, ἔδιωξαν τοὺς Χριστιανοὺς ποὺ εἶχαν ἀπομείνει στὰ τείχη μὲ τηλεβόλα, βέλη, ἀκόντια καὶ πέτρες. Ἔτσι ἔγιναν κύριοι ὁλόκληρης τῆς Κωνσταντινούπολης, ἐκτὸς τῶν πύργων τοῦ Βασιλείου, τοῦ Λέοντος καὶ τοῦ Ἀλεξίου, τοὺς ὁποίους κρατοῦσαν οἱ ναῦτες ἀπὸ τὴν Κρήτη ποὺ πολέμησαν ἀπὸ τὶς 6 μέχρι τὶς 7 τὸ ἀπόγευμα καὶ σκότωσαν πολλοὺς Τούρκους. Βλέποντας τὸ πλῆθος τῶν ἐχθρῶν ποὺ εἶχαν κυριεύσει τὴν Πόλη, δὲν ἤθελαν νὰ παραδοθοῦν, ἀλλὰ ἔλεγαν ὅτι προτιμοῦσαν νὰ πεθάνουν παρὰ νὰ ζήσουν. Κάποιος Τοῦρκος εἰδοποίησε τότε τὸν Σουλτάνο γιὰ τὴν ἡρωικὴ ἄμυνὰ τοὺς κι ἐκεῖνος συμφώνησε νὰ τοὺς ἐπιτρέψει νὰ φύγουν μὲ τὸ πλοῖο καὶ ὅλα τὰ πράγματα ποὺ εἶχαν μαζί τους». Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ Χρονικὸ τοῦ Γεωργίου Φραντζῆ «…καὶ ἐγκρατεῖς πάντων ἐγένοντο, ἄνευ δὲ τῶν πύργων τῶν λεγομένων Βασιλείου, Λέοντος καὶ Ἀλεξίου, ἐν οἷς ἑστήκεισαν οἱ ναῦται ἐκεῖνοι οἱ ἐκ τῆς Κρήτης. Αὐτοὶ γὰρ γενναίως ἐμάχοντο μέχρι καὶ τῆς ἕκτης καὶ ἑβδόμης ὥρας καὶ πολλοὺς Τούρκους ἐθανάτωσαν καὶ τοσοῦτον πλῆθος βλέποντες καὶ τὴν πόλιν δεδουλωμένην πᾶσαν, αὐτοὶ οὐκ ἤθελον δουλωθῆναι, ἀλλὰ μᾶλλον ἔλεγον· ἀποθανεῖν κρεῖττον ἢ ζῆν. Τοῦρκος δέ τις τῷ ἀμηρᾷ ἀναφορὰν ποιὴσας περὶ τῆς τούτων ἀνδρείας, προσέταξεν ἵνα κατέλθωσιν μετὰ συνηβάσεως καὶ ὦσιν ἐλεύθεροι αὐτοί τε καὶ ἡ ναῦς αὐτῶν καὶ πᾶσα ἀποσκευή, ἣν εἶχον. Καὶ οὕτως γενόμενον, πάλιν μόλις ἐκ τοῦ πύργου τούτους ἔπεισαν ἀπελθεῖν.

Τὸ 1919, στὴν βιβλιοθήκη τῆς ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους, βρέθηκε ἕνα χειρόγραφο ποὺ εἶχε γραφτεῖ ἀπὸ κάποιο μοναχὸ Καλλίνικο τὸ 1460, λίγα χρόνια μετὰ τὴν ἅλωση τῆς ΚΠόλεως.

Ὁ μοναχὸς Καλλίνικος ἐξιστόρησε τὴν ἀποστολὴ τῶν Κρητῶν μαχητῶν στὴν Κωνσταντινούπολη, ἐκ μέρους τοῦ ἀνήμπορου λόγω πολεμικῶν τραυμάτων μοναχοῦ Ιερώνυμου, ποὺ στὴν πραγματικότητα ἦταν ὁ Πέτρος Κάρχας (ὁ Γραμματικὸς) διοικητὴς τῆς μονάδας τῶν Κρητῶν μαχητῶν.

Τὸ χειρόγραφο τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου:

Μεγάλη Παρασκευή: «Ήθη και έθιμα ανά την Ελλάδα»

Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται η αποκαθήλωση όπου ο ιερέας κατεβάζει τον Εσταυρωμένο από τον Σταυρό και τον τυλίγει σε καθαρό σεντόνι ενώ από αργά το βράδυ της Μ Πέμπτης έχει στολιστεί ο Ιερός Επιτάφιος με άνθη της υπαίθρου που φέρνουν οι γυναίκες έτσι ώστε να τοποθετηθεί το Άγιο Σώμα του Κυρίου.

Το βράδυ γίνεται η λειτουργία της περιφοράς του Επιταφίου. Η περιφορά του Επιταφίου είναι το κυριότερο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής.

Κάλαντα Θεοφανείων

Ἀπό τῆς ἐρήμου ὁ Πρόδρομος ἦλθε τοῦ βαπτῖσαι τόν Κύριον.

Ἐρουρέμ, ἐρουρέμ, ἔρου, ρέρου, ρερουρέμ, χαῖρε Πρόδρομε.

Βασιλέα πάντων ἐβάπτισε εἰς τόν Ἰορδάνην ὁ Πρόδρομος.

Ἐρουρέμ, ἐρουρέμ, ἔρου, ρέρου, ρερουρέμ, χαῖρε Πρόδρομε.

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς (Μικράς Ασίας)

Αρχιμηνιά, κερά, κι αρχιχρονιά, κι αρχή, κι αρχή καλός μας χρόνος
και κει που βγήκε, κερά μου, ο Χριστός, τριώ- τριώ χρονώ παιδάκι
όλο τον κόσμο γύρισε σαν το καλογεράκι.

Κι εκεί που περιπάτησε χρυσή μηλίτσα βγήκε
και μες στα φύλλα της μηλιάς, δυο μήλα χρυσομήλα
όποιος τα πάρει χρύσωσε ο ήλιος της ημέρας
το φεγγαράκι της νυχτός που βγαίνει την εσπέρα.

Η ιστορία της βασιλόπιτας

.

H ιστορία συνέβη πριν από 1.500 χρόνια περίπου στην πόλη Καισάρεια της Καππαδοκίας, στη Μικρά Ασία.

Ο Μέγας Βασίλειος ήταν δεσπότης της Καισάρειας και ζούσε αρμονικά με τους συνανθρώπους του.

Κάποια μέρα όμως o βασιλιάς Oυάλης, τύραννος της περιοχής, ζήτησε να του δοθούν όλοι οι θησαυροί της Καισάρειας, αλλιώς θα πολιορκούσε την πόλη, για να την κατακτήσει. Ο Μέγας Βασίλειος ολόκληρη τη νύχτα προσευχόταν να σώσει ο Θεός την πόλη. Ξημέρωσε η νέα μέρα και ο βασιλιάς αποφασισμένος περικύκλωσε αμέσως την Καισάρεια με τον στρατό του. Μπήκε με την ακολουθία του και ζήτησε να δει τον δεσπότη.

Με θράσος και θυμό ο αδίστακτος βασιλιάς απαίτησε το χρυσάφι της πόλης. Ο Μέγας Βασίλειος απάντησε ότι οι άνθρωποι της πόλης του δεν είχαν τίποτε άλλο πέρα από πείνα και φτώχεια. Ο στρατηγός με το που άκουσε αυτά τα λόγια θύμωσε ακόμα περισσότερο και άρχισε να απειλεί το Μέγα Βασίλειο ότι θα τον εξορίσει πολύ μακριά από την πατρίδα του. Οι χριστιανοί της Καισάρειας αγαπούσαν πολύ τον δεσπότη τους και θέλησαν να τον βοηθήσουν. Μάζεψαν λοιπόν από τα σπίτια τους ό,τι χρυσαφικά είχαν και του τα πρόσφεραν, ώστε δίνοντάς τα στον σκληρό βασιλιά να σωθούν. Στο μεταξύ ο ανυπόμονος Oυάλης διέταξε αμέσως τον στρατό του να επιτεθεί στον φτωχό λαό της πόλης.

Ο μήνας Ιούνιος και οι παροιμίες του!..

Άλλα ονόματα του Ιουνίου: Κερασάρης, γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια, Ορνιαστής, στην Άνδρο, γιατί τότε γίνεται η επικονίαση-γονιμοποίηση (όρνιασμα) των σύκων.  Επειδή μοιάζουν τα ονόματα του Ιουνίου και του Ιουλίου, ο λαός τον πρώτο τον ονομάζει Πρωτογιούλη και το δεύτερο Δευτερογιούλη. Οι μέρες του Ιουνίου είναι μεγάλες (η 22η είναι η μεγαλύτερη μέρα του έτους) και η δουλειά είναι πολύωρη και κοπιαστική για τους αγρότες. Διαβάστε το κείμενο που ακολουθεί!..

ΕΙΝΑΙ γνωστό ότι ο Ιούνιος είναι ο έκτος μήνας του έτους. Πιθανό να ονομάστηκε έτσι προς τιμή του υπάτου της Ρώμης Λευκίου Ιουνίου Βρούτου ή από τη ρωμαϊκή θεά Juno, αντίστοιχη της ελληνικής Ήρας. Είναι ο μήνας Πάναμος των αρχαίων Μακεδόνων.

Εγκαίνια Ιστορικού- Λαογραφικού Μουσείου «ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ» (βίντεο)

του Γιώργου Νικολαΐδη

.

Σε κλίμα συγκίνησης, αναπόλησης προγόνων και ιστορικών γεγονότων, μα και χαράς και προσφοράς εκ μέρους των συνδημοτών των Νέων Επιβατών, έγιναν τα εγκαίνια του μικρού Μουσείου την Κυριακή, 12.5.19.

Το παλιό κτηριακό ερείπιο, έτους ανέγερσης 1927, αποτέλεσε στοίχημα για τους δημότες των Ν. Επιβατών. Ανταποκρίθηκαν με την καρδιά τους στο κάλεσμα του Συλλόγου «ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ» και με κάθε μέσον μα και χρηματική συμβολή, συνεισέφεραν στην εκ βάθρων ανακαίνιση του παλιού τους οικήματος που στέγασε κατά καιρούς την Κοινότητα Ν. Επιβατών, το Ταχυδρομείο και την ποδοσφαιρική ομάδα ΠΑΟΝΕ.

Βεβαίως σε έναν τέτοιον ενθουσιασμό με τον οποίο περιέβαλλαν οι κάτοικοι το εγχείρημα, ανταποκρίθηκε ευχαρίστως η προηγούμενη υπό τον κ. Γιάννη Αλεξανδρή και η παρούσα διοίκηση του Δήμου Θερμαϊκού υπό τον Γιάννη Μαυρομάτη και με την αρωγή της αποπερατώθηκε το έργο.

Τον Λαογραφικό Σύλλογο «ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ» ίδρυσαν πριν από 7 χρόνια τα μέλη του, κάτοικοι Νέων Επιβατών του Δ. Θερμαϊκού. Ο Σύλλογος αριθμεί σήμερα περ. 300 μέλη, ως επί το πλείστον κατοίκους Ν. Επιβατών μα και άλλων διαμερισμάτων του Δήμου μας. Σκοπός τους είναι να διαφυλάξουν τις μνήμες και την ιστορία των προγόνων τους. Από τότε, που πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη δημιούργησαν το καινούργιο τους χωριό το 1922.

Πρώτη μέρα της Άνοιξης : Βάλατε μάρτη ; Καλό μήνα να έχουμε!

Γρηγόρης Γ. Καλύβας

Χθες  τυπικά  αποχαιρετήσαμε  τον χειμώνα και μπαίνουμε στον πρώτο μήνα της Άνοιξης, τον  Μάρτη  για τον οποίο ο λαός  αφιερώνει  ου ολίγες  ρήσεις  αναφορικά με τον καιρό , που άλλοτε είναι καλός και άλλες φορές βρέχει ή και χιονίζει ακόμα .

Λέει ο λαός : «Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης» , Ή «από Αύγουστο Χειμώνα και από Μάρτη Καλοκαίρι» . Επίσης αναφερόμενος ο λαός  στην παρουσία  του Μάρτη στον εκκλησιαστικό   εορταστικό  κύκλο  αναρωτιέται  χαρακτηριστικά : « Λείπει ο Μάρτης απ΄την    Σαρακοστή ;» καθώς ο μήνας αυτός πράγματι δεν λείπει από την σαρακοστή .

«Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν» Καλό μήνα!

Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.

Βοηθάει ο Άη- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός.

Θέρος, τρύγος, πόλεμος.

Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα. [:ισημερία]

Στον Τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.

Χαρταετοί και Καθαρά Δευτέρα…

«Είναι περίεργο ότι την Καθαρή Δευτέρα μας, που είναι τόσο αυστηρά (και πολύ εθελοντικά) νηστίσιμη, γίνεται, στο ελληνικό ύπαιθρο (*βγαίνουμε στο ύπαιθρο ακριβώς για να τονίσουμε την έννοια του καθαρμού…), η πιο εκδηλωτική γιορτή κοινωνικής επικοινωνίας και χαράς, με συσσωρευμένα (κούλουμα) κοινά αγαθά, ορεκτικότατους θαλασσινούς ή άλλους μεζέδες (που τους ζηλεύει η απαγορευμένη κρεωφαγία) και με κρασί σε άφθονη παροχή.

Οι χοροί και τα τραγούδια επιδεικνύονται εορταστικά (βγαίνουν στο φως και οι παλιές ενδυμασίες) και μαζί τους (με τη βοήθεια του κρασιού και της ανοιξιάτικης ερεθιστικής ώρας) επιδεικνύεται και το σατιρικό παραδοσιακό πνεύμα του Έλληνα, που όταν εξασφαλίσει την ελευθερία του λόγου (η Αποκριά το επιτρέπει) γίνεται αριστοφάνεια δηκτικός. Πληθύνονται και τα ερωτοπόνηρα πειράγματα (κι ας είναι «καθαρή» Δευτέρα) και η αθυροστομία εκδηλώνεται αποκαλυπτική.