«ΠΤΗΣΗ CY 284 BEALINE CHARLIE OSCAR – η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΜΙΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΘΗΡΙΩΔΙΑ»

άρθρο της ερευνήτριας – δημοσιογράφου
Φανούλας Αργυρού

.

Κυκλοφόρησε και η 3 έκδοση του βιβλίου του βρετανού ερευνητή Simon Hepworth με τις έρευνές του για την ανατίναξη του αεροπλάνου των Βρετανικών Ευρωπαϊκών Αερογραμμών στις 12 Οκτωβρίου 1967 ως πτήση των Κυπριακών Αερογραμμών CY 284, από Αθήνα προς Λευκωσία κοντά στο Καστελλόριζο. Λόγω της πανδημίας καθυστερήσαμε να προβάλουμε την 3η έκδοση, (2021) παρόλο που αυτή διαφημιζόταν από την http://www.amazon.co.uk και άλλες ιστοσελίδες, από τις οποίες είναι διαθέσιμα τα βιβλία του συγγραφέα.

Εμπλουτισμένη με νεότερες πληροφορίες και στοιχεία, αναλύσεις βρετανικών εκθέσεων και ρίχνοντας περισσότερο φώς για το ποίοι ευθύνονται για τον άδικο εκείνο χαμό 66 ανθρώπων, το τρίτο βιβλίο φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Πτήση CY 284 –Bealine Charlie Oscar – Η πραγματική ιστορία πίσω από μια ξεχασμένη θηριωδία», σε αντίθεση με τις δύο πρώτες εκδόσεις που φέρουν τον τίτλο «Bealine Charile Oscar – Το μυστήριο της πτήσης 284».

Αναμνηστική Πλάκα στο αεροδρόμιο Heathrow

Xάρη στην αξιέπαινη πρωτοβουλία της Christine Marlborough που ζει στην Αυστραλία, θυγατέρα της Lily Marlborough, μίας εκ των 66 δολοφονηθέντων θυμάτων της πτήσης CY 284, οι Βρετανικές Αερογραμμές συμφώνησαν με την εισήγησή της για κάποιο τρόπο διατήρησης της μνήμης όλων των θυμάτων, και έχουν ήδη το 2021 διευθετήσει και τοποθετήσει Αναμνηστική Πλάκα με όλα τα ονόματα των θυμάτων, στο Garden of Remembrance at St George’s Chapel στο αεροδρόμιο Heathrow.

Τα εγκαίνια της Αναμνηστικής Πλάκας, θα γίνουν εν τη παρουσία συγγενών των θυμάτων, του συγγραφέα και άλλων άμεσα ενδιαφερόμενων στις 12 Οκτωβρίου 2022 , στις 12.00 μεσημέρι για έναρξη 12.30μ.μ. (θα παραστεί και η γράφουσα).

Όταν η Σοφία Βέμπο έκρυβε φοιτητές του Πολυτεχνείου.

Ένα άγνωστο στιγμιότυπο  από  τις μέρες  της εξέγερσης  του Πολυτεχνείου μας θυμίζει  η εξαιρετική αυτή φωτογραφία εκείνων  των ημερών.

 Τη βραδιά του Πολυτεχνείου η Σοφία Βέμπο βρισκόταν στο διαμέρισμα της επί της οδού Στουρνάρα και παρακολουθούσε τα τανκς από το μπαλκόνι της να εισβάλλουν στο εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Η “μεραρχία” και η στρατηγική επίπτωση της στρατιωτικής αδρανείας Καραμανλή στην κρίση του 1974

αναδημοσίευση από τον Δούρειο Ίππο
άρθρο του Σάββα Δ. Βλάσση

.

“Όπως όμως απεδείχθη ει των υστέρων, μόνο στις 10 Αυγούστου το τουρκικό Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων εξέδωσε τροποποιητική οδηγία για την προετοιμασία νέας επιθέσεως στην Κύπρο, με σκοπό την κατάληψη της Αμμοχώστου και της χερσονήσου της Καρπασίας. Μέχρι τότε, η οδηγία που είχε κοινοποιηθεί στο 6ο Σώμα Στρατού, προϊδέαζε για περιορισμένη επέκταση μέχρι την κατάληψη και συνένωση με τον τουρκοκυπριακό θύλακα Σερνταρλί (Τζιάος). Η μεταβολή του καθορισμού πολύ ευρύτερου επιχειρησιακού σκοπού από τουρκικής πλευράς συνιστούσε μείζονα εξέλιξη, η οποία σαφώς θα πρέπει να αποδίδεται στην μέχρι τότε διαπίστωση των Τούρκων ότι στις 17 προηγούμενες ημέρες, η κυβέρνηση Καραμανλή είχε αποφύγει επιμελώς να στείλει οποιαδήποτε στρατιωτική ενίσχυση στην Κύπρο, δίχως αμφιβολία μια απρόσμενη και ευνοϊκή γι’ αυτούς εξέλιξη, ανάλογης βαρύτητος με την παράλυση που διέκρινε την ελληνική πλευρά στις 20 Ιουλίου. Η πραγματικότητα αυτή, επιβεβαιώνει αναντιλέκτως ότι τυχόν ανάπτυξη δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού το διάστημα αυτό, μπορούσε να αποθαρρύνει την Τουρκία από πιο φιλόδοξα στρατιωτικά σχέδια όμως η αντίληψη και οι αποφάσεις Καραμανλή – Αβέρωφ αποστέρησαν την Ελλάδα από κάθε έννοια ουσιαστικής αποπτροπής στο Θέατρο Επιχειρήσεων της Κύπρου“!

Το ανωτέρω απόσπασμα προέρχεται από το προσφάτως εκδοθέν βιβλίο μου “ΕΛΔΥΚ Η τελευταία μάχη”, στο δεύτερο μέρος του οποίου αναλύονται οι πολιτικοστρατιωτικές εξελίξεις στο διάστημα της ψευδοεκεχειρίας 23 Ιουλίου – 13 Αυγούστου 1974, που επηρέασαν αποφασιστικώς το αποτέλεσμα στην δεύτερη φάση των πολεμικών επιχειρήσεων στην Κύπρο.

Η αποκάλυψη των αποφάσεων της τουρκικής πλευράς, προκύπτει μέσα από την μελέτη τουρκικών πηγών για τα γεγονότα του 1974. Ελάχιστα έχουν μελετηθεί οι τουρκικές πηγές για να διαπιστώσουμε σήμερα τι γινόταν από την “άλλη πλευρά του λόφου”, όπως θα έλεγε ο Λίντελ Χαρτ, και να το συσχετίσουμε με τις δικές μας αποφάσεις και ενέργειες.

Στο βιβλίο Phase Line Attila. The Amphibious Campaign for Cyprus 1974 που παρουσιάσθηκε το 2019 από τους Edward Ericksson και Uyar Mesut, υπάρχουν πολλά λάθη και κενά ως προς τα όσα αφορούν την ελληνική πλευρά αλλά η συμμετοχή ενός Τούρκου συγγραφέα και η ευχερής πρόσβασή του σε τουρκικές πηγές, επιτρέπει παράθεση πολλών χρήσιμων στοιχείων για τα στρατιωτικά ζητήματα της Τουρκίας. Στο βιβλίο, εξηγείται ότι αμέσως μετά την πρώτη φάση των επιχειρήσεων και τις συνεχείς παραβιάσεις της συμφωνίας καταπαύσεως του πυρός από τις τουρκικές δυνάμεις εισβολής, το 6ο Σώμα Στρατού που ηγείτο, είχε προϊδεαστεί για πιθανή ανάληψη νέας επιχειρήσεως προς διεύρυνση της τουρκικής ζώνης κατοχής αλλά σε περιορισμένη κλίμακα. Κύρια επιδίωξη ήταν η διεύρυνση προς ανατολάς του κατεχομένου θυλάκου Λευκωσίας – Κυρηνείας που είχε δημιουργηθεί, μεταξύ Κυρηνείας – Λευκωσίας, μέχρι τον θύλακα Σερνταρλί (Τζιάς) που δεν είχε εξαλειφθεί. Δηλαδή οι τουρκικές δυνάμεις θα προωθούντο χονδρικώς περί τα 30 χλμ. ανατολικώς, μέχρι περίπου το Λευκόνοικο, δημιουργώντας έναν ευρύ θύλακα στο βόρειο τομέα της νήσου, πολύ μικρότερης όμως εκτάσεως εν σχέσει με τα εδάφη που κατέχονται σήμερα.

Δικτατορία, λίγο πριν- λίγο μετά το Πολυτεχνείο….

.

Αντώνης Κακαράς

Τρέχανε τα γεγονότα εκείνης της χρονιάς με τη Νομική,  το Κίνημα του Ναυτικού, την αμνηστία και το δημοψήφισμα για τη βασιλεία. Έτσι φτάσαμε στο γκρέμισμά της και το δικτάτορα να παίρνει έναν ακόμα τίτλο αυτόν του προέδρου της δημοκρατίας. Άρχισαν να πληθαίνουν οι πιέσεις στη χούντα από διάφορες μεριές.

Στην Πολυκλινική είδε το Μουστακλή με το οργισμένο βλέμμα να επαναλαμβάνει συνέχεια βρισιές, που ‘λεγε καθώς φαίνεται στους βασανιστές του σαν τον σακάτευαν. Αυτό ήταν και έμεινε μέχρι τέλους το λεξιλόγιό του. Για πολλά χρόνια μέχρι το θάνατό του θα ‘καναν συχνά παρέα και με τον αχώριστο φίλο του το Βαρδάνη.

Εν τω μεταξύ ο δικτάτορας υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε μέτρα φιλελευθεροποίησης του καθεστώτος, όπως είπε.  Ο  Μαρκεζίνης και  το πείραμά του όμως δεν έδειχνε να πετυχαίνει, κάποιοι απ’ την αριστερά νόμισαν πως ήταν  ευκαιρία, στήριξαν την προοπτική δηλώνοντας  πρόθεση συμμετοχής σ’ εκλογές, βάθαινε το χάσμα στον κόσμο τους, οι συμβιβασμοί δε σκλήραιναν τη διάθεση για αντίσταση, αντίθετα χαλάρωναν οι προσπάθειες,  διαφωνούσαν συχνά με τους άλλους, έτσι έφτασαν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.

Πήγε και τούτος εκεί την πρώτη μέρα, να δει τί γίνεται, δεν χόρταινε τα παιδιά, τα συνθήματα, το πανηγύρι, τις ατέλειωτες και παθιασμένες συζητήσεις, όλα όσα συνέβαιναν μέσα και απέξω.

Δικτατορία, Βασιλιάς & Κίνημα 13 Δεκ 1967, Διώξεις Στρατιωτικών

.

Αντώνης Κακαράς

Οι μαζικές και δυναμικές αντιδράσεις κατά του καθεστώτος της 21^ης Απριλίου 1967 εκδηλώθηκαν, με συμμετοχή στελεχών του ναυτικού και κινητοποίηση πλοίων σε δύο περιπτώσεις. Στις 13 Δεκεμβρίου 1967 στα πλαίσια του αποκαλούμενου ΄΄Κίνημα του Βασιλιά΄΄ και το Μάιο του 1973 με το Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ, που υπήρξε και η μόνη δυναμική έκφραση στα πλαίσια του αποκληθέντος ΄΄Κίνημα του Ναυτικού΄΄. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του ΄΄κινήματος του βασιλιά΄΄, οι συμπεριφορές των αξιωματικών με την εκδήλωσή του, και κύρια στην εξέλιξή του το επόμενο εικοσιτετράωρο, είναι ενδεικτικές:

• του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουν το απριλιανό καθεστώς,

• των σχέσεων του Σώματος αυτού με τη ΄΄νόμιμη διοίκηση΄΄, που υλοποιείται στο πρόσωπο του εκάστοτε ανωτέρου αξιωματικού, που την ασκεί,

• των σχέσεών τους με την ΄΄εξουσία΄΄, που εν προκειμένω ασκείται από το καθεστώς της 21^ης Απριλίου 1967 και τα όργανά της,

• των δεσμών με το ΄΄βασιλιά΄΄, που ανάλογα με τις σχέσεις του κάθε στελέχους με το θεσμό της βασιλείας, αντιπροσωπεύει ή όχι την υπέρτατη ΄΄διοίκηση΄΄ και την ΄΄εξουσία΄΄.

Ο μύθος του Βαλερί Ζισκάρ ντ’Εστέν και των Mirage F.1CG

αναδημοσίευση από τον Δούρειο Ίππο
άρθρο του Σάββα Δ. Βλάσση

.

Απεβίωσε στις 2 Δεκεμβρίου ο πρώην πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ ντ’Εστέν, σε ηλικία 94 ετών. Το όνομα του φιλέλληνα Γάλλου πολιτικού άνδρα, συνδέθηκε με τον πρώην πρωθυπουργό και πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή, με τον οποίο υπήρχε προσωπική φιλία. Ο ντ’ Εστέν διέθεσε αεροσκάφος στον Καραμανλή, με το οποίο αυτός επέστρεψε στην Ελλάδα από το Παρίσι την νύκτα 23/24 Ιουλίου 1974.

Από τους μύθους που επικράτησαν γύρω από τον Ζισκάρ ντ’ Εστέν και τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, είναι η υπόθεση της προμήθειας των 40 μαχητικών αεροσκαφών Mirage F.1CG από την Ελλάδα, στην οποία υποτίθεται ότι, κατόπιν παρακλήσεως του Έλληνα πρωθυπουργού, ο Γάλλος πρόεδρος παρενέβη και επισπεύσθηκαν οι παραδόσεις των αεροσκαφών στην Ελλάδα.

Τα πραγματικά γεγονότα είναι άλλα.

Η σύμβαση της προμήθειας των 40 γαλλικών μαχητικών, υπεγράφη στις 16 Ιουνίου 1974 επί καθεστώτος Δημητρίου Ιωαννίδη. Ο τότε Αρχηγός Αεροπορίας Αντιπτέραρχος (Ι) Αλέξανδρος Παπανικολάου, είχε διαβεβαιώσει τον γράφοντα ότι στις σχετικώς σύντομες διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους, η ελληνική πλευρά είχε θέσει ως όρο την ταχεία παράδοση των αεροσκαφών. Οι Γάλλοι, δεν θα… κολλούσαν εκεί, προκειμένου να εξασφαλίσουν την πολύτιμη σύμβαση. Ανταποκρίθηκαν πράγματι και όντως έναν χρόνο μετά, τον Αύγουστο του 1975, άρχισαν οι αφίξεις των Mirage στην Τανάγρα.

“Η γη μας που γέννησε την λευτεριά θα εκμηδενίσει την τυρρανία”.

.

Η θυσία του Κώστα Γεωργάκη

Πενήντα χρόνια ακριβώς πριν στη Γένοβα, ένας νέος Έλληνας με βαθιά συναίσθηση της ιστορίας του αλλά και της ευθύνης του έναντι του λαού του, ο Κερκυραίος φοιτητής Κώστας Γεωργάκης αυτοπυρπολήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το στρατιωτικό καθεστώς που είχε επιβληθεί στην γη που γέννησε τη Δημοκρατία.

Λίγο πριν είχε αποκαλύψει με ανώνυμη συνέντευξη σε εφημερίδα ότι η Χούντα είχε διεισδύσει με ανθρώπους της και διαβρώσει τις ελληνικές φοιτητικές οργανώσεις στην Ιταλία. Η ταυτότητα του  Κώστα Γεωργάκη, γρήγορα έγινε γνωστή και ο ίδιος αποφάσισε να κάνει μια  ενέργεια, που θα προκαλούσε την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης για την κατάσταση στην Ελλάδα.

Έτσι το βράδυ της 18ης  προς τη 19η  Σεπτεμβρίου 1970, ο Γεωργάκης αυτοπυρπολήθηκε στην πλατεία Ματεότι της Γένοβα σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της δικτατορικής κυβέρνησης φωνάζοντας «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα».

Η Χούντα αποσιώπησε το γεγονός κι επέτρεψε τη μεταφορά της σορού του στη γενέτειρά του με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών φοβούμενη τη λαϊκή αντίδραση. Πάντα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα φοβούνται, έστω και εάν δείχνουν παντοδύναμα.

Ο Γεωργάκης άφησε ένα κείμενο – γράμμα στην ιταλική γλώσσα, το οποίο αποτελεί μία σημαντική παρακαταθήκη διαρκούς αγώνα για ελευθερία στη γη που γέννησε τη Δημοκρατία, η οποία όμως δοκιμάζεται από την κάθε είδους τυραννία, ειδικά σήμερα.

Ἡ δήλωση τοῦ Σεφέρη στο BBC κατὰ τῆς δικτατορίας

.

Ὁ Γιῶργος Σεφέρης στὰ πρῶτα χρόνια τῆς δικτατορίας εἶχε ἐπιλέξει τὴ σιωπὴ καὶ τὴν ἄρνηση νὰ δημοσιεύσει δουλειά του στὴν Ἑλλάδα. Στὶς 28 Μαρτίου τοῦ 1969, δυὸ χρόνια πρὶν τὸ θάνατό του, ἀποφασίζει νὰ μιλήσει γιὰ πρώτη φορὰ δημόσια καὶ νὰ καταγγείλει τὴ Δικτατορία. Ἡ δήλωσή του στὸ BBC ἔκανε τεράστια αἴσθηση στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικὸ καὶ ἔδωσε δύναμη καὶ ἐλπίδα στὸ ἀντιδικτατορικὸ κίνημα.

---

«Πάει καιρὸς ποὺ πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ κρατηθῶ ἔξω ἀπὸ τὰ πολιτικὰ τοῦ τόπου. Προσπάθησα ἄλλοτε νὰ τὸ ἐξηγήσω. Αὐτὸ δὲ σημαίνει διόλου πὼς μοῦ εἶναι ἀδιάφορη ἡ πολιτικὴ ζωή μας.

Ἔτσι, ἀπὸ τὰ χρόνια ἐκεῖνα, ὡς τώρα τελευταῖα, ἔπαψα κατὰ κανόνα νὰ ἀγγίζω τέτοια θέματα· ἐξάλλου τὰ ὅσα δημοσίεψα ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 1967 καὶ ἡ κατοπινὴ στάση μου – δὲν ἔχω δημοσιέψει τίποτα στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τότε ποὺ φιμώθηκε ἡ ἐλευθερία – ἔδειχναν, μοῦ φαίνεται, ἀρκετὰ καθαρὰ τὴ σκέψη μου.

Μολαταῦτα, μῆνες τώρα, αἰσθάνομαι μέσα μου καὶ γύρω μου, ὁλοένα πιὸ ἐπιτακτικά, τὸ χρέος νὰ πῶ ἕνα λόγο γιὰ τὴ σημερινὴ κατάστασή μας. Μὲ ὅλη τὴ δυνατὴ συντομία, νὰ τί θὰ ἔλεγα:

«Η Εθνοσωτήριος» της 21ης Απριλίου 1967!…

.

Τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967, δυο συνταγματάρχες και ένας ταξίαρχος έκαναν πραξικόπημα και ανέτρεψαν την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Π. Κανελλόπουλου που οδηγούσε την χώρα προς εκλογές που ήταν σίγουρο ότι θα κέρδιζε η Ένωση Κέντρου υπό τον Γ. Παπανδρέου.

Γράφει ο Φάνης Ζουρόπουλος

Ήσαν οι συνταγματάρχες Γεώργιος Παπαδόπουλος και Νικόλαος Μακαρέζος επιτελικοί αξιωματικοί στο ΓΕΣ, στα χέρια των οποίων βρισκόταν τα σχεδία πολιτικής εκτροπής, με την ονομασία σχέδιο «Περικλής» που είχε εκπονήσει το »βαθύ κράτος» της δεξιάς για παν ενδεχόμενο και ο ταξίαρχος Στυλιανός Παττακός εκτελεστικός βραχίονας μιας και έλεγχε τα τανκς στο Γουδή.

Έχουν περάσει 53 χρόνια από τότε και τα περισσότερα ιστορικά ερωτήματα έχουν βρει τις απαντήσεις τους. Απομένουν μερικές μικρές ιστορίες και λεπτομέρειες που όμως ίσως άλλαζαν την ιστορία:

Ο Γ. Παπαδόπουλος από το Ελαιοχώριο Αχαΐας γιος δασκάλου [φανατικού οπαδού της Ε.Κ…] και σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες βαφτιστήρι του Γ. Παπανδρέου, πράκτορας της Ιντελιντζες Σέρβις στην κατοχή στην Πάτρα, μέλος των Ταγμάτων Ασφαλείας, γνωστός συνωμότης του Β’ Γραφείου αντικατασκοπίας, της ΚΥΠ και του Πενταγώνου είχε στα χέρια του το απόρρητο σχέδιο «ΠΕΡΙΚΛΗΣ» μαζί με τον Μακαρέζο που ήταν επικεφαλής του »ψυχολογικού πολέμου» και ετοίμαζε την κοινή γνώμη για την προοπτική πραξικοπήματος. Δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να εφαρμόσουν τον «ΠΕΡΙΚΛΗ», με την πολύτιμη βοήθεια του Παττακού που κινητοποίησε τα τεθωρακισμένα…

«Η γη μας που γέννησε την λευτεριά θα εκμηδενίσει την τυρρανία».

.

Η θυσία του Κώστα Γεωργάκη.

Θεοφάνης Μαλκίδης

Σαρανταοχτώ χρόνια ακριβώς πριν στη Γένοβα, ένας νέος Έλληνας με βαθιά συναίσθηση της ιστορίας του αλλά και της ευθύνης του έναντι του λαού του, ο Κερκυραίος φοιτητής Κώστας Γεωργάκης αυτοπυρπολήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το στρατιωτικό καθεστώς που είχε επιβληθεί στην γη που γέννησε τη Δημοκρατία.

Λίγο πριν είχε αποκαλύψει με ανώνυμη συνέντευξη σε εφημερίδα ότι η Χούντα είχε διεισδύσει με ανθρώπους της και διαβρώσει τις ελληνικές φοιτητικές οργανώσεις στην Ιταλία. Η ταυτότητα του  Κώστα Γεωργάκη, γρήγορα έγινε γνωστή και ο ίδιος αποφάσισε να κάνει μια  ενέργεια, που θα προκαλούσε την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης για την κατάσταση στην Ελλάδα.

Έτσι το βράδυ της 18ης  προς τη 19η  Σεπτεμβρίου 1970, ο Γεωργάκης αυτοπυρπολήθηκε στην πλατεία Ματεότι της Γένοβα σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της δικτατορικής κυβέρνησης φωνάζοντας «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα».

Η Χούντα αποσιώπησε το γεγονός κι επέτρεψε τη μεταφορά της σορού του στη γενέτειρά του με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών φοβούμενη τη λαϊκή αντίδραση. Πάντα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα φοβούνται, έστω και εάν δείχνουν παντοδύναμα.

Η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 (αίτια και περιπλοκές)

.

Διονύσης Ν. Μουσμούτης

Η υφέρπουσα από τις αρχές του 1965 πολιτική κρίση κορυφώθηκε τον Ιούλιο του ίδιου έτους με την ανατροπή της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου μετά από βασιλική παρέμβαση, που έχει καταγραφεί στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας με τον όρο «Αποστασία» του 1965 ή «Ιουλιανά». Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος εξώθησε τον Γ. Παπανδρέου σε παραίτηση στις 15 Ιουλίου.

Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Στέφανου Στεφανόπουλου τον Σεπτέμβριο προσέφερε προσωρινή μόνο διέξοδο από την πολιτική κρίση. Η συμφωνία που υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 1966 μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Π. Κανελλόπουλου προέβλεπε τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης υπό τον Ιωάννη Παρασκευόπουλο, η οποία θα διενεργούσε εκλογές μέχρι τα τέλη Μαΐου. Την κυβέρνηση Παρασκευόπουλου διαδέχθηκε στις αρχές Απριλίου αμιγής κυβέρνηση της ΕΡΕ, με πρωθυπουργό τον Κανελλόπουλο, η οποία διέλυσε τη Βουλή και προκήρυξε εκλογές για τις 28 Μαΐου. Από τον Ιούλιο του 1965 μέχρι τον Απρίλιο του 1967 είναι άπειρα τα παραδείγματα αλληλοϋπονόμευσης, αμοιβαίας δυσπιστίας και καθημερινών συγκρούσεων, όχι μόνο μεταξύ των τριών κομμάτων αλλά επίσης και στο εσωτερικό τους.

Μολονότι η δράση των συνωμοτών της 21ης Απριλίου και ιδιαίτερα αυτή του Γ. Παπαδόπουλου ήταν γνωστή από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 τόσο στη στρατιωτική όσο και στην πολιτική ηγεσία, η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 επιβλήθηκε δίχως αντίσταση. Οι προδικτατορικές πολιτικές δυνάμεις ούτε προέβλεψαν την έλευσή της ούτε, πολύ περισσότερο, αντιστάθηκαν στην κατάλυση της δημοκρατίας. Ακόμα και η Αριστερά, που διέθετε πλούσια αντιστασιακή εμπειρία, δεν κατανόησε την πολιτική πραγματικότητα, με αποτέλεσμα το σύνολο των στελεχών της ή να συλληφθούν ή να περάσουν στην παρανομία χωρίς καμία προετοιμασία αμέσως μετά την επιβολή του πραξικοπήματος.

Πολυτεχνείο: Συγκλονιστική μαρτυρία του φωτορεπόρτερ που απαθανάτισε την είσοδο του τανκ (17 Νοεμβρίου 1973)

. 

Μία από τις κορυφαίες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας ακουμπά στο μεγαλείο κάποιων «τρελών», κάποιων αποφασισμένων, να σταθούν μπροστά από ένα τανκ, πιστεύοντας ότι έτσι θα το κρατήσουν έξω από το Πολυτεχνείο, νομίζοντας ότι η χούντα θα λυγίσει.

Ήταν στις 17 Νοέμβρη.

Τη στιγμή αυτή απαθανάτισε μέσα από τον φωτογραφικό του φακό ο Τέλης Σαρρηκώστας. Ένας από τους σημαντικότερους φωτορεπόρτερ στη χώρα μας, που για 40 χρόνια μιλούσε με τη φωτογραφική του μηχανή. Σήμερα, μιλάει στο «Πρακτορείο», για όσα έζησε εκείνο το αξέχαστο τριήμερο, που είχε δώσει πάλι στους Έλληνες την περηφάνια τους.

Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 1973

«Βγαίνοντας από το Πολυτεχνείο ήξερα ότι θα γίνονταν σημαντικά, ιστορικά γεγονότα. Κοίταζαν κατάματα τον φακό κι έλεγαν τα αιτήματά τους. Από τον τόνο της φωνής τους και τα βλέμματα καταλάβαμε ότι οι φοιτητές μιλούσαν σοβαρά». Αυτές ήταν οι πρώτες σκέψεις του Τέλη Σαρρηκώστα, αμέσως μετά τη συνέντευξη που έδωσαν οι φοιτητές στο Πολυτεχνείο την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 1973, σχεδόν ένα 24ωρο πριν τα δραματικά γεγονότα και την οποία είχε παρακολουθήσει μαζί με πολλούς άλλους Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους.

Από τον αιώνιο Ιάκωβο Κουμή στους πρόσκαιρους «εθνικάφρονες»…

Πολέμησα καιρό σε όλα τα πεδία
και με τυφλή μανία ξέσκιζα τον εχθρό.

Τώρα με χειρουργεί μια αλλήθωρη νεολαία,
μια τσογλανοπαρέα που κάνει κριτική.

Ξέρουν άραγε αυτοί που μιλούν και ξαναμιλούν για «μύθο του Πολυτεχνείου» (λες και θα πείσουν κανένα λογικό άνθρωπο) γιατί κατέβηκε ο Ιάκωβος Κουμής σ’ εκείνη την πορεία της 16ης Νοεμβρίου 1980, γιατί δέχτηκε τη δολοφονική επίθεση της ελληνικής αστυνομίας, γιατί άφησε την τελευταία του πνοή 7 μέρες αργότερα; Μάλλον όχι.

Διότι αν ήξεραν, θα ένιωθαν την ελάχιστη ντροπή όταν μιλούσαν για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου, θα προτιμούσαν να σιωπήσουν κάθε χρόνο τέτοιες μέρες. Δεν συνέλαβαν στιγμή το νόημα της εξέγερσης των φοιτητών του Πολυτεχνείου, δεν κατάλαβαν τίποτα από την επταετία της Χούντας. Συνεχίζουν να θεωρούν ότι επρόκειτο για «ανθρώπους» που αγαπούσαν την πατρίδα τους, αλλά παρασύρθηκαν. Παρασύρθηκαν και έδωσαν τη μισή Κύπρο;

Οι ίδιοι άνθρωποι που μιλούν για τον «μύθο» του Πολυτεχνείου, είναι οι ίδιοι που οργίζονται όταν αμφισβητηθεί η εισβολή (και καλά κάνουν, αλλά δεν είναι άραγε το ίδιο;), είναι οι ίδιοι που θέλουν μονοπώλιο στον «πατριωτισμό». Δεν τους χωράει ο τόπος όταν άλλοι αμφισβητούν τη «δική τους» ιστορία. Αλλά, «το Πολυτεχνείο δεν έγινε». Είναι προϊόν μυθοπλασίας. Μυθοπλασίας ποιών ρε εξυπνάκηδες; Των μασόνων;

Πολυτεχνείο 1973: Οι ΛΟΚατζήδες που τίμησαν τον πράσινο μπερέ τους και η εκτέλεση!

Γράφει ο Αντώνης Κακαράς*

Με τα γεγονότα του Πολυτεχνείου στις 15-17 Νοέμβρη του 73 έχει κηρυχθεί γενική επιφυλακή στις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ). Ο υπαρχηγός του Ναυτικού υποναύαρχος Π. Κονιάλης εκδίδει οδηγίες προς όλους τους διευθυντές του αρχηγείου για τη λειτουργία, τα μέτρα ασφαλείας, τις βάρδιες, την έξοδο του προσωπικού κ.λ.π.

Οι οδηγίες ισχύουν και για όλες τις εξαρτημένες υπηρεσίες περιοχής Αθηνών, ενώ η λέξη ΄΄Πολυτεχνείο΄΄ ή η αιτιολογία της γενικής επιφυλακής δεν υπάρχουν στο κείμενο.

Η περιγραφή των γεγονότων, όπως τα έζησε ο γράφων ως απότακτος αξιωματικός τότε, παρέχει ορισμένα στοιχεία για την εμπλοκή των ΕΔ και ΣΑ.

«…. Οι φαντάροι καθοδηγούν τους εξερχόμενους, μερικοί μάλιστα παίρνουν απ’ το χέρι γυναίκες και τους συνιστούν να προσέχουν που πατάνε, για να μη χτυπήσουν από τις σκόρπιες λαμαρίνες και πέτρες…… Μια κοπέλα έχει αγκαλιάσει έναν αξιωματικό και σε κατάσταση υστερίας του φωνάζει να τη σώσει. .. στον τοίχο έξω απ’ την πύλη στην Πατησίων έχουν στηθεί οι ροπαλοφόροι .. και χτυπάνε με τα ξύλα όποιον προλάβουν.