Το Χρονικό της Γενοκτονίας

Αναδημοσίευση από την σελίδα Lelevose

Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού αναφέρεται στα βίαια, μαζικά, φονικά γεγονότα που είχαν ως αποτέλεσμα τη φυσική εξόντωση, τον αφανισμό, τον εκτοπισμό και τον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου, από τις πατρογονικές τους εστίες.

Γεγονότα που πυροδοτήθηκαν από την σταδιακά αυξανόμενη ανάδυση και εντεινόμενη επίδραση του τουρκικού εθνικισμού

Αριθμός θυμάτων – Απογραφή

Η 14η Μαΐου του 1920 στη Θράκη: Απελευθέρωση όχι Ενσωμάτωση !

άρθρο του Θεοφάνη Μαλκίδη

,

Αφού είχε προηγηθεί (και συνεχιζόταν) η Γενοκτονία του Θρακικού, Ποντιακού και του Μικρασιατικού Ελληνισμού και μπροστά στην ολιγωρία των εγχώριων και στη στάθμιση των συμφερόντων των δυτικών δυνάμεων έναντι της ηττημένης Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ήρθε η αποφασιστικότητα του στρατού και του ναυτικού για να φτάσουμε το Μάιο του 1920 στην απελευθέρωση της Ανατολικής και της Δυτικής Θράκης. Η ελεύθερη περιοχή έφτανε μέχρι την Τσατάλτζα, σε απόσταση είκοσι χιλιομέτρων από την Κωνσταντινούπολη και τη χερσόνησο της Καλλίπολης και η Θράκη ανέπνεε ελληνικά και ελεύθερα μετά από εξακόσια χρόνια σκλαβιάς….

Επίσης απελευθερώθηκε η Ίμβρος και η Τένεδος και η περιοχή της Σμύρνης, δεδομένα τα οποία επισφραγίστηκαν με τη Συνθήκη των Σεβρών.

Σε λιγότερο όμως από δύο χρόνια, οι ραγδαίες εξελίξεις στο μικρασιατικό μέτωπο, η αλλαγή των προσανατολισμών και της πολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων έναντι των Κεμαλικών, είχαν σαν αποτέλεσμα να υπογραφεί η συνθήκη ανακωχής των Μουδανιών, με την οποία ο ελληνικός στρατός διατάχθηκε να εκκενώσει όχι μόνο την Ιωνία, όπου εκεί πλέον γραφόταν ο (τραγικός) επίλογος μιας παρουσίας αιώνων, αλλά μέσα σε δεκαπέντα μέρες και την Ανατολική Θράκη, εκεί όπου υπήρχαν ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις του και εύρωστο ελληνικό στοιχείο.

Η απώλεια της Θράκης, επισφραγίστηκε στη Λωζάννη, όπου στις 30 Ιανουαρίου 1923 υπεγράφη (και) η Ελληνοτουρκική σύμβαση και το πρωτόκολλο «περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών».

Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του πρωτοκόλλου από 1ης Μαΐου 1923, γινόταν υποχρεωτική ανταλλαγή των χριστιανών Τούρκων υπηκόων με τους μουσουλμάνους Ελληνικής υπηκοότητας, ενώ εξαιρέθηκαν οι μουσουλμάνοι της Θράκης. Επίσης εξαιρέθηκαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, (πληθυσμός 390.000) καθώς και οι Έλληνες της Ίμβρου και της Τενέδου (πληθυσμός 12.000).

Με τη Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία επιβλήθηκε από τα μεγάλα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα επιβεβαιώθηκε η νέα πραγματικότητα στη ελληνική («δυτική») Θράκη, η οποία δέχθηκε ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων από την ανατολική Θράκη, ενώ ανατολικοθρακιώτες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος.

Στρατιωτικές εφαρμογές και επιπτώσεις του Συμφώνου Franklin-Bouillon-Κεμάλ

.

Αντισυνταγµατάρχης (ΜΧ) Ιωάννης Σίψας
Ιστορικός

Το Σύµφωνο Franklin-Bouillon, ή όπως είναι γνωστότερο στο πλαίσιο της γαλλοτουρκικής προσέγγισης κατά τη δεύτερη και τρίτη δεκαετία του 1900, έγινε σε µια περίοδο µακροχρόνιων ανακατατάξεων των συνόρων των κρατών στο σύνολο τού τότε γνωστού κόσµου. Μην ξεχνάµε ότι είχε αρχίσει η διάλυση της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας, είχαν προηγηθεί οι βαλκανικοί πόλεµοι, ο Α΄ Παγκόσµιος Πόλεµος και οι προσπάθειες των ισχυρότερων χωρών της Ευρώπης να εξασφαλίσουν τις δικές τους ζώνες επιρροής και ελέγχου στα υπό διαµόρφωση κράτη τόσο στο χώρο των Βαλκανίων όσο και στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, περιοχές στις οποίες η εφαρµογή των διάφορων πολιτικών επηρέαζε τα ελληνικά συµφέροντα1.

Από τις αρχές του 19ου αιώνα ο επερχόµενος διαµελισµός της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας διαφαινόταν ξεκάθαρα2. Οι Μεγάλες ∆υνάµεις (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία και Ρωσία) είχαν άµεσο ενδιαφέρον για τις περιοχές αυτές, κυρίως, λόγω των πλουτοπαραγωγικών πηγών και της γεωγραφικής θέσης τους που αποτελούσε «γέφυρα» σύνδεσης µε τη Μέση και Άπω Ανατολή. Θα µπορούσαµε να υποστηρίξουµε ότι δεν υπήρχε από τη µεριά των Ευρωπαίων ένα κοινό σχέδιο για την εκµετάλλευση και την προσάρτηση αυτών των εδαφών. Οι µεταξύ τους σχέσεις χαρακτηρίζονταν από αµοιβαία καχυποψία, µε αποτέλεσµα η εφαρµογή της πολιτικής τους απέναντι στην Τουρκία καθώς και οι µεταξύ τους σχέσεις να διέπονται από µια ανακολουθία. Ο καιροσκοπισµός αυτός είχε αρνητικό αντίκτυπο και στην Ελλάδα3.

Η συμμετοχή της Ελλάδος στην εκστρατεία της Ουκρανίας (1919)

.

Το 1919 η Ελλάδα συμμετείχε στην εκστρατεία, την οποία ανέλαβαν οι Σύμμαχοι στην Ουκρανία εναντίον της σοβιετικής Ρωσίας για την ανατροπή του νέου καθεστώτος.

Την ελληνική αποστολή αποτέλεσε το Α’ Σώμα Στρατού με διοικητή τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Νίδερ. Από τις τρεις μεραρχίες του Σώματος στάλθηκαν τελικά στην Ουκρανία οι δύο.

Αυτές αποτέλεσαν μαζί με τρεις γαλλικές, μια πολωνική και τμήματα λευκορώσων εθελοντών, την Α’ Συμμαχική Ομάδα Μεραρχιών. Παράλληλα, μονάδες του ελληνικού στόλου συναποτέλεσαν μαζί με γαλλικές και αγγλικές τη μεικτή ναυτική μοίρα.

Η σοβιετική κυβέρνηση απάντησε με τρεις στρατιές, οι οποίες από τον Ιανουάριο του 1919, μετά τη συντριβή του αυτονομιστικού ουκρανικού κινήματος, άρχισαν να κατέρχονται προς την Κριμαία και την Οδησσό. Ο Ερυθρός Στρατός σημείωσε συνεχείς επιτυχίες εναντίον του συμμαχικού εκστρατευτικού σώματος, του οποίου η δραστηριότητα γρήγορα περιορίστηκε σε υποχωρητικούς αγώνες οπισθοφυλακής μέχρι την πλήρη αποχώρησή του το καλοκαίρι του 1919.

Το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα βρισκόταν ήδη στη Ρουμανία εντεταλμένο να φυλάσσει το Δνείστερο. Αντικαταστάθηκε από μονάδες του ρουμανικού στρατού και αποχώρησε για να μεταφερθεί στη Σμύρνη.

Συνταγματάρχης Δημήτρης Θεοτόκης «Ένας Κερκυραίος ήρωας»

.

του Νικόλα Κουλούρη

Ο ΚΕΡΚΥΡΑΙΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΕΣΩΣΕ ΑΠΟ ΤΗ ΣΦΑΓΗ 6.000 ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ.

Λίγοι νεώτεροι Κερκυραίοι θα γνωρίζουν τον Συνταγματάρχη Δημήτρη Θεοτόκη που το καλοκαίρι του 1922 κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής κατόρθωσε να διασώσει και να διαπορθμεύσει στη Μυτιλήνη άθικτη τη Μονάδα του και συνάμα να σώσει 6.000 σχεδόν Έλληνες και Αρμένιους που απειλούνταν από το τούρκικο μαχαίρι των επελαυνόντων τούρκων Τσετών.

Ο Συνταγματάρχης Δημήτριος Θεοτόκης εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι του 1922 βρέθηκε να διοικεί την 15η Μεραρχία ή Ανεξάρτητη Μεραρχία με δύναμη 7.000 ανδρών περίπου. Η κατάρρευση του μετώπου τον βρήκε στη περιοχή Κιουτάχειας-Σειντή Γαζή σε βάθος 600 χιλιομέτρων από την ακτή του Αιγαίου. Η κατάρρευση του μετώπου και η ασύντακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού άρχισε ουσιαστικά την 17 Αυγούστου του 1922.

Από την 17η Αυγούστου ο ασύρματος της Μεραρχίας δεν ήταν δυνατόν να συνδεθεί με γειτονικές Μεραρχίες ή την έδρα της Στρατιάς στη Σμύρνη. Βαθμίαια διαπιστώθηκε ότι η Ανεξάρτητη Μεραρχία είχε κυκλωθεί σχεδόν από όλες τις πλευρές. Στις 19 Αυγούστου το πρωί ελληνικό αεροπλάνο ρίχνει στις θέσεις της Μεραρχίας σφραγισμένο κιβώτιο που μέσα βρίσκονται πληροφορίες για τη δεινή θέση που έχει περιέλθει κυκλωμένη από παντού και χωρίς ελπίδα ενίσχυσης και υποστήριξης. Επιπλέον δίνονται εντολές να κατευθυνθεί στα παράλια προκειμένου να διασωθεί.

Εκατό χρόνια μετά το 1922 : τετρακόσιοι τόνοι οστά Ελληνίδων και Ελλήνων ….

άρθρο του Θεοφάνη Μαλκίδη

.

Αυτές τις ημέρες του 1922 ετοιμαζόταν το χτύπημα της Τελικής Λύσης εναντίον των Ελλήνων της Θράκης, της Μικράς Ασίας, του Πόντου. Μία ήταν καταστροφή της Σμύρνης και η άλλη η ανακωχή των Μουδανιών, με την οποία ο Ελληνισμός υποχρεώθηκε σε φυγή και από τη Θράκη. Από τον όμορφο αυτό λιμένα όμως της Θρακικής ενδοχώρας, μερικούς μήνες αργότερα θα διαδραματιζόταν η πιο φρικιαστική πράξη του Ελληνικού Ολοκαυτώματος. Μπορεί οι Νεότουρκοι, Τζεμάλ, Ενβέρ και Ταλαάτ πασά και ο Μουσταφά Κεμάλ, να δολοφόνησαν ένα εκατομμύριο Έλληνες και Ελληνίδες, αλλά φρόντισαν να τα εξαφανίσουν τα ίχνη τους, με ένα τρόπο που αφού δεν τιμωρήθηκε, επαναλήφθηκε από τον πιστό τους μαθητή Χίτλερ, λίγα χρόνια αργότερα.

Το Δεκέμβριο του 1924 η εφημερίδα «New York Times» τον και με τίτλο «Μια απίθανη ιστορία από ένα φορτίο με ανθρώπινα οστά» παρουσιάζει την εξής συνταρακτική είδηση: «Η Μασσαλία είναι σε αναταραχή από μια ασύλληπτη ιστορία (που οφείλεται) στην άφιξη στο λιμάνι ενός πλοίου που φέρει βρετανική σημαία και ονομάζεται «Ζαν» και μεταφέρει ένα μυστήριο φορτίο 400 τόνων ανθρώπινων οστών για να χρησιμοποιηθούν στις εκεί βιοτεχνίες. Λέγεται ότι τα οστά φορτώθηκαν στα Μουδανιά, στη θάλασσα του Μαρμαρά και είναι τα απομεινάρια θυμάτων από τις σφαγές στη Μικρά Ασία. Εν όψει της φήμης που κυκλοφορεί αναμένεται να διαταχθεί έρευνα».

Για το ίδιο θέμα η γαλλική εφημερίδα «Midi» έχει τίτλο τη φράση «Πένθιμο φορτίο» και γράφει: «Συζητιέται πολύ στη Μασσαλία η προσεχής άφιξη του πλοίου μεταφοράς εμπορευμάτων «Ζαν», που μεταφέρει για τις βιομηχανίες της Μασσαλίας 400 τόνους ανθρώπινα λείψανα. Αυτά προέρχονται από τα στρατόπεδα της αρμενικής σφαγής στην Τουρκία και τη Μικρά Ασία κυρίως».

Εκτός από τα τραύματα και τα θαύματα

.

του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Είναι θετικό για το μέλλον του Ελληνισμού πως φέτος θυμόμαστε το τραγικό γεγονός της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Παράλληλα με αυτό θυμόμαστε τις ρίζες μας, το θάρρος και τον δυναμισμό των προγόνων μας. Θυμόμαστε πως υπό δυνάστη αλλόπιστο και τυραννικό πέτυχαν όχι απλώς να διατηρήσουν την ιδιοπροσωπία τους, αλλά να αναπτυχθούν και στις αρχές του 20^ού αιώνα να έχουν κατακτήσει σημαντική παρουσία εκπαιδευτική, πολιτισμική, οικονομική, κοινωνική  στην καταρρέουσα οθωμανική αυτοκρατορία.

Θυμόμαστε πως  οι Έλληνες της Μικράς Ασίας ως πρόσφυγες δε λησμόνησαν την Παράδοσή τους και δεν άφησαν πίσω τις πολλές τους αρετές, με τις οποίες επιβίωσαν επί αιώνες μαύρης σκλαβιάς, αλλά τις έφεραν στη νέα τους Πατρίδα και μπόλιασαν με αυτές όλο τον Ελληνισμό. Είναι αυτό που είπε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, πως με την άλωση της Κωνσταντινούπολης χάσαμε ως Έθνος την κρατική εξουσία, αλλά διατηρήσαμε το χώμα μας και την ταυτότητά μας, με την καταστροφή του 1922 χάσαμε και τα χώματά μας, αλλά διατηρήσαμε την ταυτότητά μας. Τώρα ο αγώνας σε εμάς, τους απογόνους εκείνων των ηρώων της Πίστης και της Πατρίδας, είναι να διαφυλάξουμε την ταυτότητα, που μας κληροδότησαν εκείνοι.

Και μόνο πάντως το γεγονός ότι θυμόμαστε τις ρίζες μας σημαίνει ότι επιμένουμε να διατηρούμε τα όσα έχουμε κληρονομήσει από έναν πολιτισμό 3.000 ετών. Η Εκκλησία της Ελλάδος αφιερώνει το Ημερολόγιό της στη Μικρασιατική καταστροφή, το ίδιο και οι Μητροπόλεις, ενώ προετοιμάζονται από αυτές και πολλές εκδηλώσεις, αν και όσο η πανδημία τις επιτρέψει. Επίσης τα πατριωτικά σωματεία έχουν κινητοποιηθεί, εφημερίδες έχουν προσφορές βιβλίων για τη Μικρά Ασία, σχετικά βιβλία εκδίδονται και επανεκδίδονται…

Θα τιμήσουμε τα θύματα της Γενοκτονίας και ας διαφωνεί η Τουρκία

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Η πρόσφατη επίθεση της τουρκικής κυβερνήσεως στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου για τη χρήση του όρου Γενοκτονία μας θυμίζει ότι η γείτων χώρα ουδέποτε ζήτησε συγγνώμην για τα εγκλήματα των Οθωμανών και των Νεοτούρκων.

Οι φωνές και οι διαμαρτυρίες θα συνεχισθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2022, αλλά δεν πρέπει να πτοηθούμε. Θα τιμήσουμε όπως πρέπει τα θύματα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής: Με σοβαρότητα, με μελέτη των ιστορικών πηγών, με ανάδειξη της θυσιαστικής προσφοράς των κληρικών μας, χωρίς φανατισμό, χωρίς εκδικητικότητα.

Τα γεγονότα του 1922, γνωστά με τον γενικό όρο Μικρασιατική Καταστροφή, αποτελούν μία κλασική μορφή Γενοκτονίας. Οι Τούρκοι, αλλά και ορισμένοι Έλληνες αναθεωρητές, ισχυρίζονται ότι οι Τούρκοι απλώς αντέδρασαν στην παρουσία του Ελληνικού Στρατού .Όμως οι χρονολογίες τους διαψεύδουν. Ο διωγμός του Ελληνισμού αρχίζει το 1914 με τις σφαγές στη Φώκαια της Μικράς Ασίας, δηλαδή 5 χρόνια πριν από την αποβίβαση του Στρατού μας στη Σμύρνη. Για τις σφαγές του 1914 υπάρχει λεπτομερής καταγραφή στη Μαύρη Βίβλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία εκδόθηκε το 1919.

Η Σμύρνη των Ελλήνων

Όταν η Σμύρνη ήταν η ωραιότερη πόλη του κόσμου – Πηγή: https://cognoscoteam.gr/όταν-η-σμύρνη-ήταν-η-ωραιότερη-πόλη-του/

Ευαγγελία Κ. Λάππα
Μαθήτρια Γ’ Λυκείου
8 Ιανουαρίου 2022

Η Σμύρνη είναι μία από τις σημαντικότερες Ελληνικές πόλεις, της αρχαίας και της Ελληνιστικής εποχής της Μικράς Ασίας, από την ίδρυσή της ως και τα νεώτερα χρόνια. Η ανάπτυξή της σε όλες τις εποχές οφείλεται στη γεωγραφική της θέση, την ενδοχώρα και το λιμάνι της, παράγοντες που την ευνόησαν.

Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως μια από τις πόλεις που διεκδικούσαν την καταγωγή του Ομήρου. Οι μυθικές παραδόσεις αναφέρουν ότι ιδρύθηκε από την αμαζόνα Σμύρνα ή Σμύρνη ή από τον Θησέα. Οι αρχαιολογικές μαρτυρίες επιβεβαιώνουν το ιστορικό πυρήνα του μύθου. Η πρώτη κατοίκηση της Σμύρνης εντοπίστηκε σε μια μικρή χερσόνησο στη βορειοανατολική ακτή του κόλπου της Σμύρνης, τη γνωστή Μπαϊρακλή, η οποία έχει τον έλεγχο της περιοχής και ήταν ιδιαίτερα ασφαλής, αφού προστατευόταν από την θάλασσα[1].

«Ο νόμος περί διαβατηρίων» λίγο πριν τη Μικρασιατική καταστροφή

.

του Παύλου Παπανότη, συνταξιούχου εκπαιδευτικού.

Η Μικρασιατική εκστρατεία και η ακόλουθη Μικρασιατική καταστροφή επηρέασαν καταλυτικά τόσο τον ελληνισμό της Μ. Ασίας όσο και την πορεία του ελληνικού κράτους.

Στα τέλη Απριλίου του 1919 ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Lloyd George και οι πρόεδροι της Γαλλίας Κλεμανσό και των Η.Π.Α. W. Wilson έδωσαν την άδεια στην Ελλάδα να καταλάβει στρατιωτικά την περιοχή της Σμύρνης με κάποια ενδοχώρα, φαινομενικά για την τήρηση της τάξης και την προστασία των μειονοτικών πληθυσμών, ώσπου να υπογραφεί η συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στις νικήτριες δυνάμεις της Entente και την ηττημένη κατά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο Οθωμανική Αυτοκρατορία, ουσιαστικά όμως για να αποτελεί ο ελληνικός στρατός ασπίδα προστασίας για τα λιγοστά αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά στρατεύματα, τα οποία είχαν καταλάβει διάφορες πλουτοπαραγωγικές πηγές  και συγκοινωνιακούς κόμβους στη Μ. Ασία.

Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος πίστεψε πως θα υλοποιείτο έτσι η «Μεγάλη Ιδέα» και αποδέχτηκε την απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Μέσα σ’ αυτές τις περιστάσεις τμήμα του ελληνικού στρατού αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 2/15 Μαΐου 1919 (η πρώτη ημερομηνία είναι με το παλιό και η δεύτερη με το νέο ημερολόγιο.). Παράλληλα η διοίκηση της κατεχόμενης περιοχής ανατέθηκε στον Ύπατο Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη.

Κατά τον επόμενο ενάμιση χρόνο (Μάιος 1919 – Οκτώβριος 1920) οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις, για να αντιμετωπίσουν τον «κλεφτοπόλεμο» που έκαναν οι αντάρτες του Μουσταφά Κεμάλ, προέλασαν στο εσωτερικό της Μ. Ασίας καθιστώντας έτσι δυσχερή τον ανεφοδιασμό τους.

Όψεις της εθνικής μας υποτέλειας στη Θράκη

.

Κώστας Καραΐσκος

Προσπαθώντας να μιλήσει κανείς πειστικά για το πώς εκδηλώνεται η υποτέλεια του εθνικού μας κράτους στη Θράκη αλλά και γενικότερα, συναντά ένα σοβαρό πρόβλημα. Αυτά που εντοπίζονται στην τρέχουσα ή την λίγο παλαιότερη ιστορία μας ως αποδείξεις μιας τέτοιας παθολογίας μπορούν να ερμηνευτούν από κάποιον διαφορετικά: ως αποτελέσματα εσφαλμένων αποφάσεων, ως αναγκαιότητες που επέβαλε η εκάστοτε συγκυρία κτλ. Χωρίς να θεωρώ άμοιρες αλήθειας αυτές τις οπτικές σε ορισμένες περιπτώσεις, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι θεωρώ την συνθήκη υποτέλειας του ελλαδικού κράτους στον δυτικό παράγοντα τουλάχιστον καθοριστική και πλήρως αποδεδειγμένη.

Τα πλαίσια εντός των οποίων κινείται η πολιτική μας, γενικά αλλά και ειδικότερα στη Θράκη, οριοθετούνται αποφασιστικά από τους δυτικούς εντολείς και από τη γειτονική Τουρκία. Μάλιστα η πρόσφατη «καραμπόλα» που ξεκίνησε με το AUKUS και κατέληξε κατά τρόπο αίσιο πλην τυχαίο στην ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία έδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας την ντροπιαστική ανεπάρκεια του πολιτικού μας συστήματος που διαχειρίζεται τις τύχες της πατρίδας μας. Για όσα έχουν γίνει κι ακόμα γίνονται στη Θράκη έχουν γραφτεί πολλά, ενίοτε επιπόλαια ή υπερβολικά, αλλά η δυσάρεστη πραγματικότητα μιας διαχρονικά μειωμένης ελληνικής κυριαρχίας είναι πασιφανής. Θα αναφερθώ σε δύο ιστορικά παραδείγματα χωρίς να μπω σε πολλές λεπτομέρειες και θα κάνω στο τέλος μία αναφορά στα τελευταία χρόνια.

1930

Είναι γεγονός πως η Καταστροφή του μικρασιατικού ελληνισμού άλλαξε ριζικά τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή αλλά και την εθνική μας αυτοεικόνα, κάτι που είναι ευδιάκριτο και στον ίδιο τον Βενιζέλο πριν τό ’22 και στον Βενιζέλο μετά από αυτό. Όσα είχαν απομείνει άλλωστε εκτός ελλαδικών συνόρων προς διεκδίκηση μετά τη Λωζάνη ήταν ενδεχομένως τα Δωδεκάνησα από την Ιταλία, η Κύπρος από την Αγγλία, η Βόρεια Ήπειρος από την Αλβανία – και σίγουρα χωρίς στρατιωτικά μέσα, τουλάχιστον  για τις δύο πρώτες περιπτώσεις. Η 100χρονη διαδικασία εθνικής ολοκλήρωσης είχε κοπεί δραματικά και οριστικά στο εδαφικό επίπεδο και πλέον η αποκατάσταση των σχέσεων με τους γείτονες ήταν επιβεβλημένη ώστε να προχωρήσουν τα έργα ειρήνης στο εσωτερικό της χώρας.

Μεγάλη εμπειρία, φτωχές γνώσεις ( Η επιτελική ένδεια της Στρατιάς Μικράς Ασίας και οι αρνητικές της επιπτώσεις στην ελληνική επίθεση του Μαρτίου του 1921)

Ο αρχιστράτηγος Αναστάσιος Παπούλας δεν είχε υποστεί εκπαίδευση επιτελούς, ούτε καν είχε φοιτήσει σε παραγωγική σχολή

αναδημοσίευση από τα Θέματα Ελληνικής Ιστορίας
άρθρο του Κωνσταντίνου Βλάσση

.

To ελληνικό κράτος ουδέποτε ασχολήθηκε σοβαρά με την εκπόνηση συνεπούς αμυντικής πολιτικής. Ο στρατός του 19ου αιώνα ήταν ένας καχεκτικός και με πτωχή εκπαίδευση οργανισμός. Καθώς η πολεμική τέχνη με τη βοήθεια της τεχνολογίας εξελισσόταν σε περισσότερο επιστημονική βάση, η διοίκηση ενός στρατεύματος κατέστη πολύπλοκη, απαιτώντας τη μελέτη πλήθους παραμέτρων και τεχνικών ζητημάτων που έπρεπε να λυθούν. Προέκυψε συνεπώς για τις ανώτερες διοικήσεις η ανάγκη ειδικά καταρτισμένων στελεχών με ανώτερη εκπαίδευση σε θέματα τακτικής, οργάνωσης και διοίκησης. Ο Ελληνικός Στρατός επέδειξε και σε αυτόν τον τομέα μεγάλη καθυστέρηση.

Στη Γερμανία, από το 1801, ήδη, είχε ιδρυθεί στο Βερολίνο Ακαδημία Πολέμου (Kriegsakademie), όπου οι μελλοντικοί επιτελείς φοιτούσαν επί 3 έτη, ενώ μόλις το 1876 συνεστήθη στο Παρίσι Ανωτέρα Σχολή Πολέμου (Εcole Superieure de Guerre) 2ετούς κύκλου σπουδών. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία έσπευσε από το 1845 να ιδρύσει Πολεμική Σχολή Γενικού Επιτελείου (Erkαn-ι Harbiye Mektebi) με 3ετές πρόγραμμα σπουδών, ενώ εξακολούθησε την εκπαίδευση επιτελών σε Γαλλία, Γερμανία.

Χαρακτηριστικά, το 1902 ο οθωμανικός στρατός διέθετε περίπου 550 αξιωματικούς αποφοίτους επιτελικών σχολών, σε σύγκριση με τους τέσσερις της Ελλάδας!

Ο πρώτος Ελληνας που είχε την ευκαιρία πλήρους επιτελικής μόρφωσης, ήταν ο ανθυπολοχαγός Πυροβολικού Νικόλαος Τρικούπης το 1893, όταν εισήχθη στην Εcole Supérieure de Guerre, αφού προηγουμένως επί 4ετία είχε εκπαιδευθεί σε γαλλικές μονάδες και σχολές. Η περίπτωση του συγκεκριμένου ήταν μοναδική, καθώς μόλις είχε αποφοιτήσει από το Στρατιωτικό Σχολείο Ευελπίδων και η ιδιαίτερη εύνοια της υπηρεσίας οφειλόταν στο γεγονός ότι ήταν ανιψιός του πρωθυπουργού Χαριλάου Τρικούπη.

Η ομηρία και ο θάνατος του Κωνσταντή από την Κάτω Παναγιά Μικράς Ασίας

.

Tου Γιάννη Δ. Κωστιδάκη, Γενάρης 1957, Του Χωριού μας

Αυτά που θα διαβάσετε πιο κάτω δεν είναι φαντασία. Είναι γεγονός που το έζησα. Δεν έχει υπερβολές! Ούτε είναι από τα δραματικά της ομηρίας μας! Το ξεκλήρισμα του Μικρασιατικού Ελληνισμού έγινε με τον πιο απάνθρωπο τρόπο. Δυόμισι εκατομύρια Ελληνες ζούσανε σε αυτή τη γωνιά της γης. Ενάμισι εκατομύριο από αυτούς κατόρθωσαν να επιζήσουν και να φτάσουν στην Ελλάδα (γυναίκες κυρίως). Τι έγινε το άλλο εκατομύριο;

Το μαχάιρι τη Τσέτη! Η μαγγουριά του άξεστουΤούρκου χωριάτη! Η πείνα! Το κρύο, το ξύλο, ο εξανθηματικός, το εξόντωσαν.

Υπήρχαν πολιτισμένα κράτη στην Ευρώπη, θρησκευτικές και φιλανθρωπικές οργανώσεις, διεθνείς Ερυθροί Σταυροί, ακόμα και εταιρείες προστασίας ζώων… Ποιος συγκινήθηκε από αυτούς; Συνέδρια έκαναν στην Ευρώπη μεγαλόσχημες κυράδες για να βρουν τον τρόπο να προστατέψουν ένα εγκαταλελειμένο γατάκι… Τους άφησε όμως ασυγκίνητους το δράμα των εκατοντάδων χιλιάδων οικογενειών που ξεκληρήθηκαν με τον πιο άγριο τρόπο.

Το χωριό μας η αξέχαστη Κάτω Παναγιά, πλήρωσε βαρύ φόρο σε αίμα σε αυτό το ξεκλήρισμα. Περισσότεροι από 650 άνδρες πήραν τον δρόμο της ομηρίας στα αμελέ ταμπουρού. Εικοσιτέσερις (24) γύρισαν  και οι δύο πέθαναν την ίδια εβδομάδα της επιστροφής τους! Ούτε μια οικογένεια χωριανού μας δεν έμεινε που να μην θρηνεί κι έναν δικό της.

Σμύρνη 1922 ~ «ο ξεριζωμός»

.

αναδημοσίευση από τα Ιστορικά Χρονικά 

του Ιωάννη Β. Αθανασόπουλου ιστορικού

Αρχές Μαΐου 1919 τα ελληνικά στρατεύματα αποβιβάζονται στη Σμύρνη. Έχει προηγηθεί το 1918, το συνέδριο της Ειρήνης στο Παρίσι, όπου ο Ελευθέριος Βενιζέλος συντάσσει υπόμνημα που διατυπώνει τις ελληνικές εθνικές διεκδικήσεις. Συγκεκριμένα ζητούσε την ενσωμάτωση των υπολοίπων νησιών του Αιγαίου, της πολύπαθης Βορείου Ηπείρου, των Δωδεκανήσων που τελούσαν υπό ιταλική κατοχή, της δυτικής και ανατολικής Θράκης καθώς και τμήματος της δυτικής Μικράς Ασίας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θεμελίωνε τις εθνικές διεκδικήσεις με ιστορικά, γεωγραφικά, πολιτιστικά και οικονομικά δεδομένα, επιπλέον τόνιζε τους ασταμάτητους διωγμούς των ελληνικών πληθυσμών από Τούρκους και Βούλγαρους στα προηγούμενα χρόνια.

Οι διεθνείς εξελίξεις ήταν θετικές για την Ελλάδα, με αποκορύφωμα την υπογραφή της συνθήκης του Νεϊγί, που όριζε την προσάρτηση της δυτικής Θράκης στην Ελλάδα και την ανταλλαγή 92.000 Βουλγάρων με 46.000 Έλληνες της Βουλγαρίας. Επιπλέον η εξωτερική πολιτική της Ιταλίας στην περιοχή της Μικράς Ασίας, που στόχευε στην ουσιαστική προσάρτηση της από τους Ιταλούς, προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ, που ήθελαν να απαλλαχθούν από αυτή. Βάσει αυτού αλλά και των βιαιοτήτων τσετών εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού της Σμύρνης, που εκμεταλλεύτηκε διπλωματικά ο Βενιζέλος, η περιοχή της Σμύρνης παραχωρείται στην Ελλάδα. Η Ελληνική διοίκηση στην περιοχή θα είχε πενταετή διάρκεια και μετά ο τοπικός πληθυσμός θα αποφάσιζε με δημοψήφισμα το μέλλον του. Η Ελλάδα θα έπρεπε να αποδείξει στους συμμάχους αλλά και στον μουσουλμανικό πληθυσμό ότι μπορεί να αποδώσει δίκαιη δημόσια διοίκηση χωρίς διακρίσεις και οπωσδήποτε να αποφύγει οποιουδήποτε είδους ρεβανσισμού έναντι των Τούρκων.