Η θυσία του Ελληνικού Στρατού (Ελλαδιτών και Μικρασιατών) κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας

.

«Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος»

Απόσπασμα από την ομιλία της δρ Βυζαντινής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρίας Λιακάκη, την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2016 στην αίθουσα της βιβλιοθήκης της Ενώσεως Σμυρναίων, στην διάλεξη που συνδιοργάνωσαν η Ένωσις Σμυρναίων και η Ένωση Βουρλιωτών Μικράς Ασίας.

Η διάλεξη σκοπόν είχε διττόν. Πρώτον να αποδοθεί τιμή στον Ελλαδίτη μαχητή, που μπροστά στη φρίκη της καταστροφής που ακολούθησε, οι πολλοί λησμονούν τη θυσία του! Δεύτερον να διαλύσει ένα μύθο. Αυτόν που κάποιοι εντέχνως καλλιεργούν, πως οι Μικρασιάτες ΔΕΝ πολέμησαν. Ουδέν ψευδέστερον,  ουδέν ανακριβέστατον.

***

«Κυρίες και κύριοι, η παρούσα ομιλία είναι αφιερωμένη στον ελληνικό στρατό που πολέμησε στη Μ.Ασία, Ελλαδίτες και Ελληνες Μικρασιάτες, που εντάχθηκαν σ΄αυτόν. Στον Ελληνα οπλίτη και βαθμοφόρο, που «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενος», πολέμησε γιά τη εκπλήρωση του ονείρου του Ελληνισμού , διέσχισε βουνά και πεδιάδες, πολλές φορές άυπνος,νηστικός, ξυπόλητος, υπέμεινε το ψύχος του χειμώνα και την καυτή ζέστη του μικρασιατικού οροπεδίου.

Στον Ελληνα στρατιώτη που λαβώθηκε και σε εκείνον που έπεσε στο πεδίο της μάχης και τον σκέπασαν με λίγο χώμα της μικρασιάτικης γης, βάζοντας από πάνω έναν πρόχειρο ξύλινο σταυρό, στον Ελληνα στρατιώτη που δεν είχε μάνα, πατέρα,αδέλφια κοντά του να κλάψουν πάνω από το μνήμα του, να του ανάψουν το καντήλι, στον Ελληνα στρατιώτη που ο τάφος του δε βρέθηκε ποτέ, που όταν κυκλώθηκε από τον εχθρό προτίμησε τον τίμιο και ηρωικό θάνατο επιτιθέμενος, ορθώνοντας το κορμί του υπερήφανα και δεχόμενος τις σφαίρες,

Ἱστορική Ἀναδρομή τῆς Ἑλληνικῆς Μικρᾶς Ἀσίας

.

ὑπό Ἰωάννου Ν. Καλλιανιώτου
Καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Scranton

Σεπτέμβριος 2022

«Ὅν γάρ ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει,
μαστιγοῖ δέ πάντα υἱόν ὅν παραδέχεται.
Εἰ παιδείαν ὑπομένετε, ὡς υἱοῖς ὑμῖν προσφέρεται ὁ Θεός˙
τίς γάρ ἐστιν υἱός ὅν οὐ παιδεύει πατήρ;
Εἰ δέ χωρίς ἐστε παιδείας ἧς μέτοχοι γεγόνασι πάντες,
ἄρα νόθοι ἐστέ καί οὐχ υἱοί.»

Ἑβρ. ιβ΄ 6-8

Α΄. Πρόλογος

Ἡ γνῶσις τῆς Ἱστορίας καί ἡ μνημόνευσις τῶν γεγονότων τοῦ παρελθόντος εἶναι ἄκρως ἀπαραίτητος διά τήν διαιώνισιν τοῦ παγκοσμίου Ἑλληνισμοῦ καί τῆς παραδοσιακῆς Ὀρθοδοξίας. Τό τρέχον ἔτος, τό 2022 εἶναι ἡ ἑκατοστή ἡμῶν ἐπέτειος μνήμης καί θλιβερόν μνημόσυνον τῆς ἀποφράδος προσωρινῆς ὑποταγῆς τῆς Ἑλληνικῆς Μικρᾶς Ἀσίας εἰς τούς βαρβάρους Νεοτούρκους κατά τό 1922. Κατόπιν τριῶν χιλιάδων τετρακοσίων εἴκοσι δύο ἐτῶν (3.422) ἀκμῆς καί μοναδικοῦ πολιτισμοῦ καί παιδείας, ἀπό τόν 15ον αἰῶνα π.Χ., ὅπου οἱ Μυκηναῖοι ἐδημιούργησαν τάς πρώτας Ἑλληνικάς ἀποικίας εἰς τήν Μικράν Ἀσίαν, Ἰονίαν, Πόντον καί δή τήν Μίλητον, ἕως τήν καταστροφήν τῶν Ἑλληνικῶν πόλεων καί τήν γενοκτονίαν τῶν Ἑλλήνων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τό 1922˙ ἦτο αὕτη ἡ «καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή», ἡ ὁποία ἀπετέλει τά ἀποσπασθέντα δύο τρίτα (2/3) τῆς Ἑλληνικῆς ἐπικρατείας, τά ὁποῖα ἀναμένουν τήν δικαίαν ἐπανένωσιν μέ τήν ὑπόλοιπον Ἑλλάδα. Ἡ ἐλπίς ἡμῶν εἶναι ὁ δικαιοκρίτης, μεγαλόθυμος καί ἐλεήμων Θεός, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός καί οἱ χιλιάδες Ἅγιοι τῆς Ἁγιοτόκου Μικρᾶς Ἀσίας.

Ο Εθνομάρτυρας Νικόλαος Καπετανίδης [1889 – 21 Σεπτεμβρίου 1921]

.

Ευαγγελία Κ. Λάππα
17 ετών
15 Ιουλίου 2022

Ο Νίκος Καπετανίδης γεννήθηκε το 1889 στη Ριζούντα της Τραπεζούντας και σπούδασε στο περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας¹, από το οποίο αποφοίτησε το 1905. Εργάστηκε στην τράπεζα των αδελφών Φωστηρόπουλων ενώ ταυτόχρονα ασχολούταν και με τη δημοσιογραφία.

Την περίοδο 1910-1911 συνεργάστηκε με τον Φίλωνα Κτενίδη², μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του ποντιακού ελληνισμού, ο οποίος εξέδιδε το δεκαπενθήμερο περιοδικό «Επιθεώρηση», που κυκλοφόρησε συνολικά σε 24 τεύχη, με τα 6 τελευταία υπό τη διεύθυνση του Νίκου Καπετανίδη, λόγω αποχώρησης του Κτενίδη για σπουδές. Στη συνέχεια δημοσίευσε κείμενά του και στην εφημερίδα «Ο Φάρος της Ανατολής» και στην «Ηχώ του Πόντου». Το 1917 έκδωσε την εφημερίδα «Σάλπιγξ», η οποία κυκλοφόρησε κατά τη διάρκεια της Ρωσικής κατοχής.

Μετά την ανακατάληψη της Τραπεζούντας από τους Νεότουρκους, τον Οκτώβριο του 1918, ο Νίκος Καπετανίδης εξέδωσε την εφημερίδα «Εποχή», στην οποία μέσω των άρθρων του, δεν φοβήθηκε να μιλήσει ανοιχτά για τις σφαγές των Ελλήνων και τις βιαιότητες εις βάρος τους, από τους Νεότουρκους, θέτοντας σε μεγάλο κίνδυνο τη ζωή του.

Στα γραφεία της εφημερίδας τον επισκέφτηκε η «ύαινα του Πόντου» ο Τοπάλ Οσμάν³, προκειμένου να του κάνει συστάσεις και να τον τρομοκρατήσει,κάτι όμως που δεν το πέτυχε, καθώς ο ατρόμητος δημοσιογράφος δεν πτοήθηκε από τις έμμεσες και άμεσες απειλές του. Εξακολουθούσε να γράφει με το ίδιο σθένος, με αποτέλεσμα να συλληφθεί τον Μάρτιο του 1921 και να φυλακιστεί πρώτα στη Τραπεζούντα και αμέσως μετά στην Αμάσεια του Πόντου.

Δεν ήταν συνωστισμός, ήταν προσχεδιασμένη γενοκτονία

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στις 28 Αυγούστου με το Παλαιό Ημερολόγιο, άρα στις 10 Σεπτεμβρίου με το Νέο, μαρτύρησε ο Άγιος Χρυσόστομος (Καλαφάτης), ο Μητροπολίτης Σμύρνης. Θανατώθηκε από τον μαινόμενο τουρκικό όχλο κατόπιν διαταγής του Τούρκου στρατηγού Νουρεντίν όταν μπήκαν στην Σμύρνη οι Τούρκοι, τακτικοί και άτακτοι.

Η μορφή του συμβολίζει το δράμα του Μικρασιατικού Ελληνισμού. 100 χρόνια μετά θυμόμαστε, διότι δεν θέλουμε να επαναληφθούν τα γεγονότα. Θυμόμαστε με περίσκεψη, συγκίνηση και ερευνητική διαθεση. Επιδιώκουμε να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος.

Όχι, δεν ήταν «συνωστισμός» αυτό που έγινε το 1922. Ήταν το αποτέλεσμα  μιας προσχεδιασμένης Γενοκτονίας. Από το 1914, με το μαύρο Πάσχα των Θρακών και τη σφαγή στην παραλιακή Φώκαια, μέχρι τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο του 1922 ο Ελληνισμός της Ανατολής, Μικρασιάτες, Πόντιοι, Ανατολικοθρακιώτες, υπέστη τις συνέπειες του σχεδίου των Νεοτούρκων αρχικά και των Κεμαλικών εθνικιστών στη συνέχεια. Το σχέδιο απαιτούσε να εξοντωθούν οι Χριστιανοί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Να μείνει το κράτος τουρκικό και ισλαμικό. Έλληνες, Αρμένιοι, Ασσύριοι ήσαν οι κυριώτεροι στόχοι.

Αμέτρητα τα θύματα. Οι Ισραηλινοί Ντρορ και Ζεεβί υπολογίζουν σε 2,5 εκατομμύρια τον συνολικό αριθμό των Χριστιανών που θανατώθηκαν με εκτελέσεις, βασανιστήρια, εκτοπίσεις, βιασμούς, τάγματα εργασίας και άλλες μεθόδους. Οι ίδιοι εκτιμούν ότι ενώ στα τέλη του 19^ου αιώνα οι Χριστιανοί στην Αυτοκρατορία αποτελούσαν το 20% του συνολικού πληθυσμού, το 1924 έφτασαν στο 2% μόνον. (Βλέπε στα ελληνικά το βιβλίο τους: Η Τριακονταετής Γενοκτονία, εκδόσεις Πατάκη).

Εξελίξεις στο μικρασιατικό μέτωπο από την απόβαση του 1919 ως τις εκλογές του 1920

Παρέλαση ελλήνων οπλιτών στο Αχμετλί μετά την ανακατάληψή του τον Ιούνιο του 1919. Αθήνα, Φωτογραφικό Aρχείο Πολεμικού Mουσείου αρ. εισ. 5149. © Πολεμικό Μουσείο, Αθήνα.

.

Το γεγονός της απόβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη εξερέθισε τον τουρκικό φανατισμό. Την ημέρα της απόβασης σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων με νεκρούς και τραυματίες.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μαθαίνοντας τα επεισόδια παρενέβη με αυστηρότητα κι έστειλε επειγόντως στη Σμύρνη τον Εμμανουήλ Ρέπουλη να επιληφθεί της κατάστασης. Την ίδια κιόλας μέρα άρχισαν ανακρίσεις και την επομένη λειτούργησε στρατοδικείο που καταδίκασε σε θάνατο δύο Έλληνες που κρίθηκαν ένοχοι.

Στις 19 Μαΐου, με την αναχώρηση του Ρέπουλη και την άφιξη του Αριστείδη Στεργιάδη, ήδη διορισμένου από το Βενιζέλο ως Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης, η τάξη αποκαθίσταται και τυπικά στην πόλη της Σμύρνης. Επεισόδια και συμπλοκές με τους Τούρκους συνέβησαν το ίδιο διάστημα και στο Αϊδίνιο και την Πέργαμο.

Τα επεισόδια αυτά στοίχισαν σημαντικά στη θέση της Ελλάδας στις διαπραγματεύσεις της ειρήνης, ειδικά μετά την έκδοση του πορίσματος της Διασυμμαχικής Ανακριτικής Επιτροπής τον Οκτώβριο που έριξε μεγάλο μέρος των ευθυνών στην Ελλάδα. Το Νοέμβριο το Ανώτατο Συμβούλιο συνιστούσε στην Ελλάδα προσοχή, θυμίζοντάς της πως η κατοχή ήταν προσωρινή. Η ελληνική αντίδραση εκφράστηκε με επιστολή του Βενιζέλου στον Κλεμανσώ, εισηγητή της απόφασης, και του Χρυσοστόμου Σμύρνης εκ μέρους του μικρασιατικού Ελληνισμού.

Στο διάστημα που ακολούθησε ως το καλοκαίρι του 1920 τα ελληνικά στρατεύματα επέκτειναν, πάντα με την έγκριση των Συμμάχων, τα όρια της περιοχής που έλεγχαν όλο και περισσότερο προς το εσωτερικό, διενεργώντας εκκαθαριστικές αποστολές.

Το Χρονικό της Γενοκτονίας

Αναδημοσίευση από την σελίδα Lelevose

Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού αναφέρεται στα βίαια, μαζικά, φονικά γεγονότα που είχαν ως αποτέλεσμα τη φυσική εξόντωση, τον αφανισμό, τον εκτοπισμό και τον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου, από τις πατρογονικές τους εστίες.

Γεγονότα που πυροδοτήθηκαν από την σταδιακά αυξανόμενη ανάδυση και εντεινόμενη επίδραση του τουρκικού εθνικισμού

Αριθμός θυμάτων – Απογραφή

Gatestone institute: Η Τουρκία θέλει να κατακτήσει και την υπόλοιπη Κύπρο

.

Μια εξαιρετική ανάλυση στην έγκυρη δεξαμενή σκέψης για τις προθέσεις της Τουρκίας στην Κύπρο.

Του δημοσιογράφου Uzay Bulut και συνεργάτη του Gatestone Institute.
Μετάφραση: CosmoStatus

Η επιθετικότητα του Τουρκικού στρατού φαίνεται να αυξάνεται στην Κύπρο, στις περιοχές που δεν κατέχει, ακόμη. Σύμφωνα με τα κυπριακά ΜΜΕ, στις 8 Φεβρουαρίου, Τούρκοι στρατιώτες πλησίασαν Ελληνοκύπριους αγρότες που εργάζονταν σε χωράφια κοντά στο χωριό Δένια στη «Ουδέτερη Ζώνη» των Ηνωμένων Εθνών και απείλησαν ότι θα τους σκοτώσουν αν δεν έφευγαν.

Οι Τούρκοι στρατιώτες απείλησαν τους Ελληνοκύπριους αγρότες περίπου δέκα ημέρες αφότου η Τουρκία επιτέθηκε στον ΟΗΕ για την διατήρηση της ειρηνευτικής αποστολής στην Κύπρο.

Διαβάστε για την ενόχληση της Τουρκίας στο άρθρο του CosmoStatus ΕΔΩ.

Όταν στις 27 Ιανουαρίου 2022, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε την διατήρηση της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο για ακόμη 6 μήνες, η κυβέρνηση της Τουρκίας δυσαρεστήθηκε και καταδίκασε την απόφαση του ΟΗΕ με το σκεπτικό ότι ο ΟΗΕ δεν είχε λάβει «τη συγκατάθεση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ)», της παράνομης οντότητας που αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία.

Η Ελληνική Αττάλεια

Η Υδατογραφία της Αττάλειας

Ευαγγελία Κ. Λάππα
Μαθήτρια Γ’ Λυκείου
28 Δεκεμβρίου 2021

Η Αττάλεια είναι αρχαία Ελληνική πόλη της επαρχίας Παμφυλίας^[1](Μικράς Ασίας) που ιδρύθηκε το 158 π. Χ. από τον Άτταλο τον Φιλάδελφο^[2], βασιλιά της Περγάμου^[3]. Στα αρχαία και ρωμαϊκά χρόνια ήταν σπουδαίο λιμάνι από εμπορική και στρατιωτική άποψη.

Μέρος από την ανάγλυφη παράσταση που βρέθηκε στα γκρεμισμένα Κάστρα της Αττάλειας. Πρόκειται για την ανάγλυφη παράσταση όπου ο Πρίαμος εκλιπαρεί τον Αχιλλέα να του επιστρέψει το σώμα του νεκρού γιού του, του Έκτορα. Βρίσκεται τώρα στο Μουσείο της Αττάλειας.

Θα τιμήσουμε τα θύματα της Γενοκτονίας και ας διαφωνεί η Τουρκία

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Η πρόσφατη επίθεση της τουρκικής κυβερνήσεως στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου για τη χρήση του όρου Γενοκτονία μας θυμίζει ότι η γείτων χώρα ουδέποτε ζήτησε συγγνώμην για τα εγκλήματα των Οθωμανών και των Νεοτούρκων.

Οι φωνές και οι διαμαρτυρίες θα συνεχισθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2022, αλλά δεν πρέπει να πτοηθούμε. Θα τιμήσουμε όπως πρέπει τα θύματα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής: Με σοβαρότητα, με μελέτη των ιστορικών πηγών, με ανάδειξη της θυσιαστικής προσφοράς των κληρικών μας, χωρίς φανατισμό, χωρίς εκδικητικότητα.

Τα γεγονότα του 1922, γνωστά με τον γενικό όρο Μικρασιατική Καταστροφή, αποτελούν μία κλασική μορφή Γενοκτονίας. Οι Τούρκοι, αλλά και ορισμένοι Έλληνες αναθεωρητές, ισχυρίζονται ότι οι Τούρκοι απλώς αντέδρασαν στην παρουσία του Ελληνικού Στρατού .Όμως οι χρονολογίες τους διαψεύδουν. Ο διωγμός του Ελληνισμού αρχίζει το 1914 με τις σφαγές στη Φώκαια της Μικράς Ασίας, δηλαδή 5 χρόνια πριν από την αποβίβαση του Στρατού μας στη Σμύρνη. Για τις σφαγές του 1914 υπάρχει λεπτομερής καταγραφή στη Μαύρη Βίβλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία εκδόθηκε το 1919.

Η Ελληνική Αμισός (Σαμψούντα)

Η Αμισός ή Σαμισός (σήμερα Σαμψούντα) – Πηγή: https://www.pemptousia.gr/photo/i-amisos-i-samisos-simera-sampsounta

Ευαγγελία Κ. Λάππα
Μαθήτρια Γ’ Λυκείου
15 Ιανουαρίου 2022

Η Σαμψούντα είναι αρχαία Ελληνική πόλη και λιμένας, στη νότια ακτή του Ευξείνου Πόντου. Ιδρύθηκε στα μέσα του 8ου αιώνα π. Χ. από την Ιωνική Μίλητο με το όνομα Αμισός. Την εποχή του Περικλή, εποικίστηκε από Αθηναίους και πήρε το όνομα Πειραιάς, όνομα που το διατήρησε, μέχρι τη συντριβή του στόλου των Αθηναίων από τους Σπαρτιάτες το 404 π. Χ. Το 387 π. Χ. δόθηκε στους Πέρσες, με βάση τη συνθήκη της Ανταλκίδειας ειρήνης[1] μέχρι που απελευθερώθηκε από το Μέγα Αλέξανδρο. Τον 3ο αιώνα π.Χ. επανήλθε σε Ελληνικά χέρια (σε εντόπιους βασιλιάδες του Πόντου) και τελικά σε Ρωμαϊκά.

Τι φέρνει το 2022 για την Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στις 11.1.2022 η Δημοκρατική Ένωση Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας (στην Αλβανία) ΟΜΟΝΟΙΑ εξέδωσε μία ενδιαφέρουσα ανακοίνωση, από την οποία διαφαίνεται η ανησυχία των υπευθύνων για τη στάση της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης στη γείτονα χώρα. Μαζί με τον απολογισμό τους για τα 31 χρόνια της ΟΜΟΝΟΙΑΣ οι διοικούντες την οργάνωση καταθέτουν τον έντονο προβληματισμό τους:

«31 χρόνια  αποτελούν ήδη μια ιστορία. Την ιστορία των προσπαθειών, των επιτευγμάτων αλλά και τον στοχεύσεων που εν τούτοις διδάσκουν. Διαδρομή καθόλου εύκολη. Διότι δεν είναι απ’ τα κλασικά σχήματα άσκησης πολιτικής αλλά και διότι δεν δραστηριοποιούμαστε στο καλύτερο πολιτικό περιβάλλον. Τόσο η εσωτερική κατάσταση στην Αλβανία, οι λανθάνουσες επιλογές της πολιτικής τάξης της ώστε αντί ειλικρινούς προσέγγισης με τον Ελληνισμό να επιλέγουν διαχρονικά το εντελώς αντίθετο, καθιστούν δυσκολότερη την αποστολή. Αποστολή που δεν έχει άλλο στόχο παρά την δημιουργία συνθηκών σεβασμού κατοχυρωμένων ιστορικά και νομικά δικαιωμάτων για την Εθνική Ελληνική Μειονότητα, τα μέλη και τις κοινότητες της. Και τούτο διότι πρέπει να διαιωνίζεται η ελληνική παρουσία σ’ αυτό το γεωγραφικό περιβάλλον και μάλιστα υπό συνθήκες αξιοπρέπειας».

Η Σμύρνη των Ελλήνων

Όταν η Σμύρνη ήταν η ωραιότερη πόλη του κόσμου – Πηγή: https://cognoscoteam.gr/όταν-η-σμύρνη-ήταν-η-ωραιότερη-πόλη-του/

Ευαγγελία Κ. Λάππα
Μαθήτρια Γ’ Λυκείου
8 Ιανουαρίου 2022

Η Σμύρνη είναι μία από τις σημαντικότερες Ελληνικές πόλεις, της αρχαίας και της Ελληνιστικής εποχής της Μικράς Ασίας, από την ίδρυσή της ως και τα νεώτερα χρόνια. Η ανάπτυξή της σε όλες τις εποχές οφείλεται στη γεωγραφική της θέση, την ενδοχώρα και το λιμάνι της, παράγοντες που την ευνόησαν.

Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως μια από τις πόλεις που διεκδικούσαν την καταγωγή του Ομήρου. Οι μυθικές παραδόσεις αναφέρουν ότι ιδρύθηκε από την αμαζόνα Σμύρνα ή Σμύρνη ή από τον Θησέα. Οι αρχαιολογικές μαρτυρίες επιβεβαιώνουν το ιστορικό πυρήνα του μύθου. Η πρώτη κατοίκηση της Σμύρνης εντοπίστηκε σε μια μικρή χερσόνησο στη βορειοανατολική ακτή του κόλπου της Σμύρνης, τη γνωστή Μπαϊρακλή, η οποία έχει τον έλεγχο της περιοχής και ήταν ιδιαίτερα ασφαλής, αφού προστατευόταν από την θάλασσα[1].

1822: οι σφαγές, 1922: η Γενοκτονία, 2022: οι απειλές συνεχίζονται

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τις μεγάλες σφαγές που διέπραξαν οι Οθωμανοί κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως. Και εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική τραγωδία, από τον βίαιο ξεριζωμό του Ελληνισμού της Ανατολής. Ο Ερντογάν, ο Μπαχτεσλί και ο Ακάρ θυμούνται με το δικό τους τρόπο τα γεγονότα του 1922. Και απειλούν.

Ήταν το δεύτερο έτος της Επαναστάσεως. Την άνοιξη του 1822 οι Τούρκοι ρήμαξαν και σκότωσαν στη μυροβόλο Χίο. Την Τρίτη της Διακαινησίμου τιμούμε τα πολυάριθμα θύματα της σφαγής της Χίου. Τα όσα φοβερά συνέβησαν συντάραξαν την Ευρώπη. Ο Ευγένιος Ντελακρουά απεικόνισε  τη σφαγή στον κλασικό πίνακά του. Ο Βίκτωρ Ουγκώ ύμνησε το Ελληνόπουλο της Χίου με ένα θαυμάσιο ποίημα. Δεν λησμονούμε. Θυμόμαστε όχι επειδή είμαστε εκδικητικοί, αλλά για να αποτρέψουμε την επανάληψη παρομοίων γεγονότων.

Ήταν Απρίλιος του 1822, όταν ο Αμπού Λουμπούτ εισέβαλε στη Νάουσα, η οποία αμύνθηκε ηρωικά επί ένα μήνα. Οι γυναίκες έπεσαν στην Αράπιτσα και πνίγηκαν ή θανατώθηκαν με βασανιστικό τρόπο στη Θεσσαλονίκη. Οι άνδρες αρνήθηκαν να εξισλαμισθούν και αποκεφαλίσθηκαν στην περιοχή Κιόσκι. 1241 άνδρες μαρτύρησαν για την Πίστη και τη Πατρίδα. Ουδείς δέχθηκε να αλλαξοπιστήσει. Κατετάγησαν όλοι, άνδρες και γυναίκες, στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας και τιμώνται την Κυριακή του Θωμά.

Το 1922 είναι έτος ορόσημο ανάμεσα στην Ελληνική Επανάσταση και στο σήμερα. Εκφράζει το τέλος της Μεγάλης Ιδέας και την απώλεια ιστορικών εδαφών. Δεν πρέπει να κατηγορούμε τη Μεγάλη Ιδέα, διότι χωρίς αυτήν δεν θα είχαμε ελευθερωθεί ποτέ. Ο Εθνικός Διχασμός λειτούργησε καταλυτικά. Και ο εθνικισμός των Οθωμανών και των Νεοτούρκων αποφάσισε τη Γενοκτονία.

Πρωτοχρονιάτικα έθιμα και κάλαντα από τη Σμύρνη

.

Από την παραμονή το βράδυ τα παιδιά τραγουδούσαν τα κάλαντα…

Αρχιμηνιά και αρχιχρονιά
ψιλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά με τ΄αγιο θρόνος…

Σ΄αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε
πέτρα να μην ραγίσει
Κι ο νοικοκύρης του σπιτιού
χίλια χρόνια να ζήσει…

Στη Σμύρνη, την παραμονή της πρωτοχρονιάς συνήθιζαν να στολίζουν ένα τραπέζι με ξηρούς καρπούς και γλυκίσματα για να κεράσουν τον Αγιο Βασίλη, όταν θα επισκεπτόταν το σπίτι. Η νοικοκυρά ράντιζε το σπίτι με ξηρούς καρπούς κι έλεγε “Κάλαντα  και καλού σκαίρα και πάντα και του χρόνου”.

Το πρωί όλη η οικογένεια πήγαινε στη λειτουργία. Ο πατέρας έπαιρνε ένα ρόδι στην τσέπη του ν’ αγιαστεί. Μόλις επέστρεφαν σπίτι, έσπαζε το ρόδι πίσω από την πόρτα λέγοντας¨”Καλημέρα, έτη πολλά”.

Το ρόδι έπρεπε να είναι γερό και τα σπυριά του τραγανά, γιατί αν ήταν σάπιο κάτι κακό θα τύχαινε. Στη Σμύρνη χτυπάγανε με δύναμη το ρόδι να σκορπίσει.