Η επιχείρηση Καλάβρυτα (13 ∆εκεμβρίου 1943)

.

Συνταγµατάρχης (ΠΒ) Ιωάννης Γεµενετζής
Ιστορικός – Υποδιευθυντής ΓΕΣ/∆ΙΣ

Το Ολοκαύτωµα των Καλαβρύτων, το ∆εκέµβριο του 1943, αποτελεί, αναµφίβολα, ένα από τα σηµαντικότερα ιστορικά γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και παράλληλα σηµατοδοτεί διαχρονικά ένα από τα πιο στυγνά εγκλήµατα των δυνάµεων κατοχής στην Ελλάδα, και γενικότερα στην Ευρώπη, κατά το Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο.1 Παρά την πάροδο σχεδόν εβδοµήντα ετών από το µοιραίο εκείνο ∆εκέµβριο του 1943, τα γεγονότα που εξελίχθηκαν και οδήγησαν τελικά στο Ολοκαύτωµα των Καλαβρύτων παραµένουν ανεξίτηλα χαραγµένα στην ιστορική µνήµη.

Οι γερµανικές δυνάµεις κατοχής στήριξαν την επιβολή της κυριαρχίας τους όχι µόνο στην υποταγή του λαού αλλά και στη συνεργασία των αρχών που εγκατέστησαν. Κάθε αντίσταση και κάθε αντίδραση τιµωρούνταν µε αντίποινα που έλαβαν τη µορφή αθρόων εκτελέσεων ανθρώπων ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας και ολοσχερών καταστροφών περιουσιακών στοιχείων. Με βάση την αρχή αυτή, τα στρατεύµατα κατοχής (γερµανικά, ιταλικά και βουλγαρικά) προέβησαν σε εγκλήµατα και δηώσεις σε βάρος του ελληνικού πληθυσµού, µε δικαιολογία τη δράση των αντιστασιακών οργανώσεων.

Τα εγκλήµατα που διέπραξαν οι Γερµανοί αποτελούν ενιαίο και αναπόσπαστο µέρος της ναζιστικής αντίληψης περί ολοκληρωτικού πολέµου και διεξήχθησαν στο πλαίσιο της εκτέλεσης ενός προσυµφωνηµένου και προµελετηµένου σχεδίου τροµοκράτησης και εκµετάλλευσης των κατοίκων των κατεχόµενων περιοχών. Απώτερος σκοπός τους ήταν να εξαλείψουν κάθε µορφής αντίσταση που θα απειλούσε µε άµεσο ή έµµεσο τρόπο την επιβολή και διατήρηση της εξουσίας τους.2

23 Ιουνίου 1920 – Το ολοκαύτωμα του Φούλατζικ της Βιθυνίας

Η Χορόζ Βασιλική με την κόρη της πάνω στο πλοίο της προσφυγιάς

.

Γιώργος Κ. Ευστρατιάδης – Ερκέκογλου
Εφέτης Θράκης

Το χωριό Φούλατζικ («Φωλίτσα») της Βιθυνίας ήταν μια ακμάζουσα Ελληνορθόδοξη, πλην τουρκόφωνη, κοινότητα στο μέσο της αποστάσεως μεταξύ της παραθαλάσσιας πολίχνης Καραμουσάλ (που είναι κτισμένη στη νότια ακτή του Αστακηνού Κόλπου, στη θέση της αρχαίας Ελληνικής πόλεως Πραίνετον) και της Νίκαιας.

Διοικητικώς υπαγόταν στην υποδιοίκηση του Καραμουσάλ του Νομού Νικομηδείας, που τη διοικούσε Καϊμακάμης (Έπαρχος). Ο οικισμός, αποτελούμενος από 400 λιθόκτιστα σπίτια, τα πιο πολλά διώροφα, ήταν κτισμένος σε υψόμετρο 350 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας σε ένα κατάφυτο και με πολλές πηγές οροπέδιο και η κύρια ασχολία των 1.800 κατοίκων του ήταν η γεωργία και σηροτροφία.

Απείχε περί τα 12 χλμ. από τη νότια ακτή του Αστακινού Κόλπου, 10 χλμ. βόρεια από τη λίμνη της Νίκαιας, 20 χλμ. Β.Δ. της Νίκαιας και τέλος 70 χλμ. Ν.Α. της Κωνσταντινουπόλεως. Το χωριό απαρτιζόταν από τρεις μαχαλάδες: Χαμηλά ήταν ο Ασαγη Μαχαλέ (Asagi = κάτω), ψηλά ήταν ο Γιοκαρέ Μαχαλέ (Yukari = απάνω), και στο μέσο απέναντι των δύο ήταν ο τρίτος μαχαλάς, ο Καρσί Μαχαλέ (Karsi = απέναντι). Περιβαλλόταν δε από τουρκοχώρια, με απολύτως εχθρικό πληθυσμό.

Τα πλησιέστερα προς το Φούλατζικ τουρκοχώρια, αλλά και το ίδιο το Καραμουσάλ είχαν πληθυσμό προερχόμενο κυρίως από τη Βοσνία, που είχε αποκατασταθεί εκεί ως προσφυγικός με τη μέριμνα της Σουλτανικής Κυβερνήσεως, μετά την κατάληψη της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης από την Αυστρο – Ουγγαρία το 1878 και μετά την οριστική της προσάρτηση το 1908. Γι’ αυτό οι Φουλατζικλήδες τους αποκαλούσαν «Μποσνάκηδες». Οι κάτοικοι του Φούλατζικ, σύμφωνα με την παράδοση, κατ’ αρχήν ελληνόφωνες, στα σκληρά χρόνια της Σουλτανικής καταπιέσεως και περιβαλλόμενοι από συμπαγή τουρκικό πληθυσμό, παρά τις προσπάθειες των Τούρκων, όχι μόνο δεν εξισλαμίσθηκαν, αλλά αντίθετα αντιστάθηκαν και υπέστησαν παντός είδους διώξεις. Ως πρώτο βήμα του εξισλαμισμού τους ήταν η απαγόρευση της ελληνικής γλώσσας με βάρβαρες τιμωρίες (κοπή γλώσσας κ.λ.π.) για την περίπτωση που δεν συμμορφωνόταν.

Το δράμα του Αρκαδίου και ο αθηναϊκός Τύπος (1866)

.

Μανώλης Πέπονας 

Έπειτα από μια σειρά καταγγελιών εναντίον της οθωμανικής καταπίεσης, ο λαός της Κρήτης αποφάσισε να κηρύξει την επανάστασή του στις 21 Αυγούστου 1866. Με το σύνθημα «Ένωσις ή Θάνατος» και αρχηγούς τους Ιωάννη Ζυμβρακάκη (Χανιά), Πάνο Κορωναίο (Ρέθυμνο) και Μιχαήλ Κόρακα (Ηράκλειο), ένοπλες ομάδες συγκροτήθηκαν σε ολόκληρο το νησί. Οι μάχες σύντομα γενικεύθηκαν.

Ένα από τα κύρια επαναστατικά κέντρα υπήρξε η Ιερά Μονή Αρκαδίου, η οποία χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη εφοδίων, καταφύγιο των χριστιανών καταδιωκόμενων και κέντρο της τοπικής επαναστατικής επιτροπής. Στις 6 Νοεμβρίου 1866, έξω από το μοναστήρι κατέφθασε οθωμανική δύναμη 15.000 ανδρών υπό τον Μουσταφά Πασά.

Απέναντί τους βρίσκονταν 966 άτομα, τα περισσότερα εκ των οποίων γυναικόπαιδα ή υπερήλικες. Την 250 ανδρών φρουρά διοικούσε ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δημακόπουλος, ο οποίος ξεκίνησε να δέχεται την εχθρική πίεση το πρωί της 8ης Νοεμβρίου. Οι αμυνόμενοι προέβαλλαν ισχυρή αντίσταση προξενώντας απώλειες στους αντιπάλους τους, ωστόσο η έλευση του οθωμανικού πυροβολικού έκρινε την αναμέτρηση: οι άνδρες του Μουσταφά εισήλθαν στη μονή, όπου ο Κωστής Γιαμπουδάκης (ή, σύμφωνα με άλλες πηγές, ο Εμμανουήλ Σκουλάς) ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη σκοτώνοντας αρκετούς εξ αυτών.

Αφήγηση από τη Σφαγή του Διστόμου (10 Ιουνίου 1944)

.

Καταγραφή αφήγησης από τον Στάθη Σταθά

Η Παναγούλα Σκούτα (το γένος Μαλάμου) 13 χρονών τότε, αφηγείται :

«Την ημέρα της σφαγής από το πρωί κουβαλούσαμε σανό με τον πατέρα μου. Οι Γερμανοί με μια μεγάλη φάλαγγα αυτοκινήτων έφτασαν πριν το μεσημέρι. Θυμάμαι πως έπιαναν το δρόμο Λιβαδειάς από λεύκες Καραστάμου (σήμερα αλευρόμυλος) ως το δικό μας σπίτι (μπροστά στο μνημείο της Δημαρχίας).

Οι στρατιώτες περιφέρονταν γύρω από τα φορτηγά δίχως να χρησιμοποιούν τα όπλα τους. Ο πατέρας μου με έστειλε με την μικρότερη αδελφή μου Λουκία, εφτά χρονών, για κρεμμύδια σ’ ένα χωράφι μας έξω από το χωριό. Στο γυρισμό βλέπω στο φυλάκιο του λόφου Κούλια τρεις Γερμανούς φρουρούς με τα όπλα προτεταμένα Ακούω να πέφτει μια ριπή δίχως να καταλάβω καλά – καλά και αμέσως δίπλα στο χωματόδρομο που βαδίζαμε σηκώθηκε κουρνιαχτός από το ανεμοβολητό των βλημάτων.

Φτάσαμε στο σπίτι μας και βλέπω μπαίνοντας στην αυλόπορτα να κάθονται στο μπαλκόνι ο πατέρας μου και γύρω του κατάχαμα και στα σκαλιά δέκα με δεκαπέντε γυναίκες. Σε κάποια στιγμή ύστερα από το μεσημέρι ακούσαμε πυροβολισμούς από την τοποθεσία αγία Ειρήνη προς το Στείρι όπου είχαν τραβήξει τα μπροστινά αυτοκίνητα της γερμανικής φάλαγγας.

Τότε ο πατέρας μου είπε στις γυναίκες : «Φαίνεται πως έχουν πιάσει μάχη οι αντάρτες με τους Γερμανούς. Δεν σηκώνεστε να πάτε στα σπίτια σας μήπως μας δουν πολλούς και μας ενοχοποιήσουν;». Οι γυναίκες απάντησαν όλες μαζί τρομαγμένες : «Μπάρμπα Σπύρο εμείς ήρθαμε δω για να είμαστε πιο ασφαλισμένες. Δεν θέλουμε να πάμε σπίτια μας». Και δεν το κούνησε καμιά. Μόνο η Παναγιού Σκούτα θύμωσε κι έφυγε. Αργότερα μάθαμε πως δεν τη σκότωσαν οι Γερμανοί. Γλίτωσε.

Απόφαση σταθμός για τις γερμανικές αποζημιώσεις – Δικαιώθηκαν οι Διστομίτες (έγγραφο)

.

Δικαιώνεται για ακόμη μία φορά ο ιστορικός αγώνας που δίνει ο δικηγόρος Γιάννης Σταμούλης για την αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων που υπέφεραν από τις θηριωδίες των Ναζί στο Δίστομο.

Με την δικαστική απόφαση που εκδόθηκε την Τετάρτη από το Ανώτατο Αναιρετικό Ιταλικό Δικαστήριο άνοιξε ο δρόμος για να εισπράξουν οι οικογένειες τις πολεμικές επανορθώσεις για όλα τα πλήγματα που υπέστησαν από τους Ναζί.

Οι Διστομίτες διεκδικούν πολεμικές επανορθώσεις ύψους 25.000.000 ευρώ, χρήματα που θα προέλθουν από τις εισπράξεις από τα εισιτήρια των Ιταλικών Σιδηροδρόμων, στα οποία συμμετέχουν και οι Γερμανοί.

Η απόφαση του Ανώτατου Ιταλικού Δικαστηρίου

Μετά την κομβική απόφαση του ιταλικού συνταγματικού δικαστηρίου το 2014, σύμφωνα με την οποία «η εφαρμογή του κανόνα της ετεροδικίας πλήττει το «δικαίωμα στον φυσικό δικαστή» και κατά συνέπεια δεν μπορεί να εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου δικαστήρια καλούνται να κρίνουν για θέματα εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας», άποψη που για χρόνια προσπαθεί ένθερμα να περάσει η Γερμανία, ότι δηλαδή η εκδίκαση τέτοιας φύσεως υποθέσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον από γερμανικά δικαστήρια, αποδυναμώνεται σημαντικά.

Το Ναζιστικό Ολοκαύτωμα στο Χορτιάτη Θεσσαλονίκης (2 Σεπτεμβρίου 1944)

Τα Ναζιστικά κρεματόρια δεν υπήρξαν μόνο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά τέθηκαν σε λειτουργία και στο Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη, όταν με την πυρπόληση ενός φούρνου και ενός σπιτιού στα οποία επίτηδες είχαν εγκλωβίσει άμαχο πληθυσμό, οι ναζί κατακτητές δολοφονούσαν 149 ανθρώπους και έγραφαν άλλη μία μαύρη σελίδα στα εγκλήματα πολέμου.

Αποφράδα ημέρα λοιπόν, αλλά ταυτόχρονα και ημέρα μνήμης και θυσίας είναι η 2 Σεπτεμβρίου του 1944, όταν οι Nαζί με τους  συνεργάτες τους, έβαψαν στο αίμα το Χορτιάτη.

Προηγήθηκαν δύο ανταρτικές επιθέσεις σε δύο αυτοκίνητα, ένα του οργανισμού Ύδρευσης Θεσσαλονίκης που πήγαινε στο βυζαντινό υδραγωγείο για την απολύμανση της δεξαμενής από την οποία υδροδοτούνταν η Θεσσαλονίκη και στο οποίο οι επιβαίνοντες ήταν Έλληνες (ο ένας εκ των δύο επέζησε) και ακολούθησε ένα δεύτερο αυτοκίνητο με τρεις Γερμανούς και δύο Έλληνες και με τελικό απολογισμό τη διαφυγή δύο Γερμανών και την αιχμαλωσία των υπολοίπων.

Το Ολοκαύτωμα της «Κρύας Βρύσης» από τους Γερμανούς (22 Αυγούστου 1944)

.

Οι Γερμανοί στις 22 Αυγούστου 1944 δρώντας με πανομοιότυπο τρόπο όπως και στα υπόλοιπα χωριά του Κέντρους, εκτέλεσαν 35 κατοίκους του χωριού, έκαψαν τα πτώματα από τα οποία βρέθηκαν ελάχιστα κατάλοιπα και κατέστρεψαν ολοκληρωτικά το χωριό.

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1944 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

Η τελευταία καταστροφή του χωριού έγινε:

«Εις το σαραντατέσσερα, στσ’ εικοσιδυό τ’ Αυγούστου
την Τρίτη το ξημέρωμα γίνει το πράμα τούτο».

Το ολοκαύτωμα αυτό δεν είναι μεμονωμένο γεγονός, αφού την ίδια μέρα, «Γύρω τριγύρω στο βουνό εφτά χωριά κάηκαν, αλλά εντάσσεται στο γενικό πλαίσιο της αντίστασης του λαού στον (κάθε) κατακτητή. Η αντίσταση του Ελληνικού λαού στον τελευταίο πόλεμο άρχισε στι ς28 Οκτώβρη 1940 και δεν σταμάτησε παρά μόνον όταν έφυγαν οι Γερμανοί από τον τόπο μας.

Στην Κρήτη, η αντίσταση άρχισε την ίδια μέρα και εντάθηκε στη θρυλική «Μάχη της Κρήτης» (20-30 /5/1941). Άλλαξε μορφή και συστηματοποιήθηκε μετά την κατάχτηση του νησιού από τους Γερμανούς με πρώτη εκδήλωση την απόκρυψη, φιλοξενία και φυγάδευση ( από τα νότια παράλια) των Αγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών που δεν παραδόθηκαν στους Γερμανούς.

Το Ολοκαύτωμα της Ελάτης (14 Ιουλίου 1943)

.

Η καταστροφή του χωριού, 14 Ιουλίου 1943

Το ξημέρωμα της 14ης Ιουλίου 1943 στην κορυφογραμμή του βουνού της Βροπίστας έκανε την εμφάνισή του ένας λόχος Γερμανών. Έχοντας εντοπίσει τη θέση που κρύβονταν οι κάτοικοι του χωριού με τη ρήψη φωτοβολίδων από τις θέσεις Βροπίστα και Λάπητο πολυβολούν προς την κατεύθυνση των συγκεντρωμένων αναγκάζοντάς τους να κινηθούν προς τα πάνω στην θέση Πρικατσόρια.

Από τη θέση αυτή θα παρακολουθήσουν την καταστροφή του χωριού. Οι Γερμανοί μπαίνουν στο χωριό, σπάζουν τις πόρτες των σπιτιών και τα πυρπολούν πυροδοτώντας την εμπρηστική σκόνη που είχαν ρίξει προηγουμένως. Καταστρέφουν το χωριό στο μεγαλύτερό του μέρος εκτός από έναν μαχαλά και την κεντρική εκκλησία. Κάποιοι από τους κατοίκους θα βρουν προσωρινά στέγη στα γειτονικά σπίτια του μαχαλά που διεσώθη και άλλοι θα φύγουν αναζητώντας στέγη και τροφή προς διάφορες κατευθύνσεις. Θα ζήσουν για χρόνια στη φτώχεια και στη δυστυχία προσπαθώντας να επιβιώσουν στις σκληρές συνθήκες της Κατοχής.

Αντιστασιακή δράση στην περιοχή

Το χρονικό διάστημα 1942-1943 δημιουργήθηκαν αντάρτικα σώματα και ξεκίνησε η αντίσταση κατά των Γερμανών κατακτητών. Στο χωριό περνούσαν ή παρέμεναν τμήματα ανταρτών στα οποία συμμετείχαν και κάτοικοι από διπλανά χωριά.

Ψάρι Κορινθίας και Αηδονοχώρι Κόνιτσας: Δύο ακόμη άγνωστα Ναζιστικά Ολοκαυτώματα τον Ιούλιο του 1943 και του 1944

.

Θ. Μαλκίδης

Πριν λίγες ώρες συμπληρώθηκαν 76 και 75 αντιστοίχως χρόνια από την αποφράδα ημέρα της σχεδόν ολοκληρωτικής καταστροφής των οικισμών Αηδονοχωρίου Κόνιτσας και Ψάρι Κορινθίας από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Στο Ψάρι Κορινθίας ως αντίποινα για την Ελληνική νίκη στην περίφημη μάχη της Στυμφαλίας (1 – 3 Ιουλίου 1944), ξεκίνησαν οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στις οποίες συμμετείχαν μονάδες των Γερμανικών στρατευμάτων και τμήματα των ταγμάτων ασφαλείας

Στο Ψάρι τίποτε δεν ήταν όρθιο εκτός της εκκλησίας της Παναγίας, του Αγιογιώργη και του παλιού Σχολείου του χωριού και Πέντε(5) χωριανοί έχασαν τη ζωή τους με φρικτό τρόπο από τους Γερμανούς που διψούσαν για εκδίκηση, Οι κάτοικοι ξεθαρρεύοντας μετά την απομάκρυνση των Γερμανών επέστρεφαν με προσοχή στο χωριό από τα γύρω βουνά που βρίσκονταν κρυμμένοι και σαν σκιές κινούνταν στα αποκαϊδια μήπως και περισώσουν κάτι από τη φτώχεια τους.

Μάταιος κόπος όμως, μόνο καταστροφή και οδύνη ξεπρόβαλε από παντού.

Το Ολοκαύτωμα και η καταστροφή τών Ψαρών «τότε που 120 παλληκάρια «πήραν μαζί τους» χιλιάδες τούρκους» (20 -22 Ιουνίου 1824)

.

«Στίς τέσσερις τό πρωΐ, ημέρα Παρασκευή 20 τού Ιούνη 1824, άρχισε νά ξεμπουκάρει από τό Σίγρι, η αρμάδα. Φύσαγε μαϊστράλι. Σέ λίγο, όταν σκόρπισε τό αυγινό πούσι, οι βιγλάτορες από τόν Τηλέγραφο τήν ξεδιακρίνουν νά έρχεται ολόϊσια γιά τό νησί τους. Δίνουν αμέσως τό σινιάλο καί σέ λίγο οι Ψαριανοί βρίσκονται στό πόδι κι ο καθένας τρέχει στό πόστο πού είχε ταχθεί.

Γέμισε η θάλασσα καράβια, ίσαμε 235 μεγάλα καί μικρά πλεούμενα. Πολλά από τά φορτηγά, τά γεμάτα στρατό, ήταν ευρωπαϊκά καί γιά τούτο αρμένιζαν δίχως παντιέρα. Έτσι στέκονταν εν τάξει μέ τήν ουδετερότητα πού είχαν προκηρύξει οι κυβερνήσεις τους. Σ’ αυτά βρίσκονταν στοιβαγμένοι πάνω από 15.000 πολεμιστές. Μά κι από τούς πιλότους οι περισσότεροι Ευρωπαίοι. Τούς προμήθεψαν στούς Τούρκους οι Λεβαντίνοι (Ευρωπαίοι τής Σμύρνης), πού μέ κάθε τρόπο γύρευαν νά λείψει τούτη η σφηκοφωλιά πού έβλαφτε τό εμπόριό τους.

Προστάζει ο Χοσρέφ ν’ αρχίσει η απόβαση. Φελούκες, σαλούπες, σκαμπαβίες, λαντσόνια γεμάτα ασκέρι, αθώρητα μέσα στή θολούρα τής μάχης φτάνουν στήν ξηρά. Μπήγοντας οι Τούρκοι τίς πολεμικές τους κραυγές ορμάνε νά πατήσουν τά ταμπούρια τών Ψαριανών. Θερίζονται όμως από τή φωτιά τών δικών μας, πισωδρομάνε, ξαναμπαίνουν στά πλεούμενά τους καί φεύγουν. Λυσσομανάει ο Χοσρέφ. Στέλνει καινούργιο ασκέρι μέ τήν προσταγή στά πληρώματα μόλις τούς βγάλουν στήν ξηρά ν’ αποτραβηχτούν, έτσι πού νά μήν τούς απομένει τίποτ’ άλλο παρά είτε νά νικήσουν είτε νά χαθούν. Προσπάθησαν, πολέμησαν καί χάθηκαν.

Το έγκλημα που δεν τιμωρήθηκε επαναλήφθηκε: Από τη Σμύρνη, την Τραπεζούντα και την Αδριανούπολη, στο Κοντομαρί και την Κάνδανο

.

Θ. Μαλκίδης

Το έγκλημα από τους Ναζί του Χίτλερ στο Κοντομαρί στις 2 Ιουνίου 1941 και στην Κάνδανο την επόμενη ημέρα, ήταν η επανάληψη της σφαγής από τους Τσέτες του Κεμάλ τις ίδιες ημέρες στη Σμύρνη, στην Τραπεζούντα, στην Αδριανούπολη.

Στις 2 Ιουνίου 1941, Γερμανοί αλεξιπτωτιστές εκτελούν τους άρρενες κατοίκους του χωριού Κοντομαρί των Χανίων, ως αντίποινα για τη συμμετοχή τού ντόπιου πληθυσμού στη Μάχη της Κρήτης (20 Μαΐου – 31 Μαΐου 1941).

Η εκτέλεση των Ελλήνων στο Κοντομαρί έγινε μετά από διαταγή του Τοπάλ Οσμάν του Χίτλερ, του αντικαγκελάριου Χέρμαν Γκέριγκ. Ο Στούντεντ, επικεφαλής των Αλεξιπτωτιστών  εξέδωσε διαταγή με την οποία οι στρατιωτικές μονάδες που ενεπλάκησαν σε μάχες με πολίτες όφειλαν να ενεργήσουν τα αντίποινα. Οι Γερμανοί με επικεφαλής τον υπολοχαγό Χορστ Τρέμπες αφού συγκέντρωσαν τους κατοίκους στο Κοντομαρί τους οδήγησαν σε ένα ελαιώνα έξω από το χωριό και τους εκτέλεσαν με τον αριθμό των εκτελεσθέντων να κυμαίνεται από  23 έως 60.

Έτον ένα αντάρτικο

.

Γράφει ο Φώτης Κραλίδης.

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, και μόνο δυστυχώς, φέρνουμε στην μνήμη μας την Γενοκτονία των Ελλήνων της πανάρχαιας ελληνικής γης του Πόντου, η οποία εκτυλίχθηκε σε τρεις φάσεις την περίοδο 1914-1923 μέσω συστηματικών κρατικών μεθόδων της γείτονος και οδήγησε σύμφωνα με τους πιο έγκυρους ισχυρισμούς ξένων ιστορικών σε περισσοτέρους από 350.000 νεκρούς ποντίους, την στιγμή που ο αγώνας για την διεθνή αναγνώριση της συνεχίζεται αμείωτος.

Όμως αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά. Βέβαια σε μια εποχή που έχει την τάση όλα να τα θέτει υπό αμφισβήτηση είναι χρήσιμο να αναφέρουμε πλέον ακόμη και τα πιο αυτονόητα. Είναι χρήσιμο να τα αναφέρουμε και να τα επαναφέρνουμε στην μνήμη μας, όχι μόνο εθιμοτυπικά και εν είδη μνημόσυνου, αλλά για να έχουμε πάντα κατά νου ότι ,σε αντίθεση με κείνους τους  Έλληνες, εμείς δεν έχουμε κάνει τίποτα ακόμα για την πατρίδα μας.

Θα κάνουμε λοιπόν ένα άλμα στον ιστορικό χρόνο και θα μεταφερθούμε στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 20^ου αι. Η Κεμαλική Τουρκία με την πρόφαση της συμμετοχής στον Α’ Π.Π  στο πλευρό της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας κλιμακώνει τα μέτρα εναντίον του Ελληνισμού και εν γένει του χριστιανικού στοιχείου της Ανατολής, δηλαδή της Ανατολικής Θράκης, της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Προφάσεις πολλές, ο σκοπός προφανής και τα μέσα ποικίλουν. Κηρύσσεται γενική αναγκαστική επιστράτευση του μάχιμου πληθυσμού, δημιουργούνται τα τάγματα εργασίας ή αμελέ ταμπουρού που οδηγούν σε χιλιάδες απάνθρωπες δολοφονίες Ελλήνων στρατιωτών, σπίτια επιτάσσονται ή καταλαμβάνονται, άμαχοι δηλαδή γυναικόπαιδα και γέροντες εκτοπίζονται ή πέφτουν θύματα καθημερινών αγριοτήτων.

19 Μαΐου: Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων – Όταν 353.000 Έλληνες έχασαν τη ζωή τους

Έλληνες και χριστιανοί. Αυτό ήταν το έγκλημα των Ποντίων που άφησαν την τελευταία τους πνοή στα ματωμένα χώματα της Μικράς Ασίας, στις αρχές του 20ού αιώνα. Και έπρεπε να πληρώσουν.

Τον Δεκέμβριο του 1916 ετοιμάστηκε και επισήμως το σχέδιο εξόντωσης του άμαχου ελληνικού πληθυσμού του Πόντου, αν και ήδη από το 1914 οι άνδρες Πόντιοι δολοφονούνταν με κάθε ευκαιρία.

Οι γυναίκες και τα παιδιά έπεφταν θύματα βιασμού και σφαγής. Και όσοι δεν γνώρισαν το μαχαίρι του φονιά, εξορίστηκαν και ομαδικά εκδιώχθηκαν προς περιοχές όπου πριν φθάσουν πέθαιναν.

Το Ολοκαύτωμα της Κουτσούφλιανης (13 Μαΐου 1898 – 13 Μαΐου 2019) – «121 χρόνια από τότε που οι Κουτσουφλιανίτες έγραψαν ιστορία»

.

Γρηγόρης Γ. Καλύβας

Η Ελληνική ιστορία είναι διάσπαρτη από γεγονότα και πράξεις  αγώνων , ηρωισμού  και θυσιών υπέρ των μεγάλων αξιών της ελευθερίας και  εθνικής ανεξαρτησίας   χάρη των οποίων  απολαμβάνουμε σήμερα  την ευημερία και την εθνική μας ολοκλήρωση .

Από την άποψη αυτή τέτοια ιστορικά γεγονότα και πράξεις θα πρέπει να καθοδηγούν και να εμπνέουν . Ωστόσο είναι κάποιες πράξεις , τόσο μεγάλες , τόσο σημαντικές και καθοριστικές , που πραγματικά ξεπερνούν την λογική , και τις ανθρώπινες δυνατότητες , σημαδεύοντας ανεξίτηλα  όχι μόνο την ελληνική αλλά και την παγκόσμια ιστορία στις οποίες  οφείλουμε να καταφεύγουμε για  να αντλούμε διδάγματα  για το επέκεινα  . Τέτοιας εμβέλειας  ιστορικό γεγονός αποτελεί και το ολοκαύτωμα της Κουτσούφλιανης  που έλαβε χώρα την 13η Μαίου 1898 .

Αλλά ας αφήσουμε την ιστορία να μας διηγηθεί :

Χρονικά βρισκόμαστε  την περίοδο των Ελληνοτουρκικών  πολέμων με την Ελλάδα  να επιδιώκει  την εδαφική και εθνική της ολοκλήρωση  με την προσάρτηση στον εθνικό κορμό της Θεσσαλίας , της  Ηπείρου , της Μακεδονίας , της Θράκης .   H  Κουτσούφλιανη (ο σημερινός οικισμός Πλατάνιστος )  βρισκόταν στην ορεινή περιοχή  Καλαμπάκας τοποθεσίας που αντιστοιχεί σήμερα στην περιοχή ανάμεσα στους νομούς Τρικάλων ,Γρεβενών και Ιωαννίνων .