Το ναυάγιο των Φλεβών τον Νοέμβριο του 1934

.

Γιώργος Λαουτάρης

Η πρώτη φορά που έγινε «της Πόπης»

Μια ναυτική τραγωδία με 4 νεκρούς και πολλά ερωτηματικά έχει σημαδέψει την τοπική ιστορία της Βουλιαγμένης. Το βράδυ της 27ης Νοεμβρίου 1934 το ατμόπλοιο «Πόπη» προσέκρουσε στη μικρή νησίδα Κασίδης που βρίσκεται μεταξύ των Φλεβών και της χερσονήσου του Λαιμού, πήρε κλίση πολύ γρήγορα και βυθίστηκε κατά το ήμισυ, ωθώντας στην κρύα θάλασσα τους πάνω από 120 αιφνιδιασμένους επιβάτες του.

Η «Πόπη» της ναυτιλιακής εταιρείας των αδερφών Ποταμιάνου εκτελούσε το δρομολόγιο της άγονης και επιδοτούμενης από το κράτος τότε γραμμής των Κυκλάδων προς Πάρο, Νάξο, Σαντορίνη, Αμοργό, Σύρο, Φολέγανδρο, Σίκινο, Ανάφη, Σχοινούσα, Κουφονήσι, Σέριφο και Ίο, τα χρόνια που ο τουρισμός ακόμη δεν είχε αγγίξει τα νησιά. Καθώς η θάλασσα εκείνη τη νύχτα περιγράφεται από όλους ως γαλήνια με ελαφρύ βοριαδάκι, το σοκ που προκάλεσε στην κοινή γνώμη το ναυάγιο της «Πόπης» με την αγωνία για τους αγνοούμενους και τους άνω των 100 ναυαγούς να ξυλιάζουν στο κρύο βρεγμένοι όλο το βράδυ πάνω στη βραχονησίδα, ήταν τόσο μεγάλο που από τότε έμεινε στη γλώσσα μας η έκφραση «έγινε της Πόπης».

Το νέο μαθεύτηκε γρήγορα από …στόμα σε στόμα, καθώς οι πρώτοι αυτόπτες μάρτυρες ήταν ψαράδες της περιοχής και η «Πόπη» δεν διέθετε ασύρματο. Την επομένη οι εφημερίδες της εποχής έστειλαν στο σημείο φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφους και το γεγονός φυσικά βρέθηκε στα πρωτοσέλιδα των ημερών με συγκλονιστικές φωτογραφίες αλλά και περιγραφές.

Η αληθινή Ελλάδα

-Στρατιώτης Πεζικού Ραχούτης Βασίλειος. –

Την τραγική νύχτα της 26 Σεπτεμβρίου του 2000, το Εξπρές Σάμινα βυθιζόταν, 533 άνθρωποι πάλευαν με τα κύματα και 81 πνιγόντουσαν, ο Βασίλης Ραχούτης αρνήθηκε να σώσει τον εαυτό του επιλέγοντας να παλέψει με τα κύματα για να σώσει όσους περισσότερους συνανθρώπους του.

Στην προσπάθεια του να σώσει ένα βρέφος αφού πρώτα είχε σώσει τη μητέρα του, το βρέφος σώθηκε αλλά ο Βασίλης άφηνε στα 19 του μόλις, ανοιχτά της Πάρου την τελευταία του πνοή, ολοκληρώνοντας την ηρωική του πράξη αυτοθυσίας…..

8 Δεκεμβρίου 1966 : «Πενήντα δύο χρόνια από το ναυάγιο του «Ηράκλειον» στη Φαλκονέρα»

Το «Ηράκλειον», ναυπηγήθηκε στη Γλασκώβη το 1949 για φορτηγό, αλλά μετετράπη το 1964 σε οχηματαγωγό

.

Χάθηκαν 217 επιβάτες, όταν το μοιραίο φορτηγό ψυγείο γκρέμισε την μπουκαπόρτα του οχηματαγωγού…

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
akontogiannidis@yahoo.gr

Πέρασαν από τότε πενήντα (δύο) ολόκληρα χρόνια, αλλά σε πολλούς είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από το τραγικό δυστύχημα του οχηματαγωγού «Ηράκλειον» που εκτελούσε το δρομολόγιο Χανιά-Πειραιεύς και βυθίστηκε κοντά στην νησίδα Φαλκονέρα, παίρνοντας μαζί του στον υγρό τάφο 217 ψυχές, κατ’ άλλους 224 και κάποιους άλλους 247.

Κι αυτό, γιατί υπήρχαν κι επιβάτες λαθραίοι ή με σημειώματα πολιτικών γραφείων και ποτέ οι αρχές δεν κατέληξαν στον πραγματικό αριθμό των νεκρών.

Ήταν 2:30 λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 7ης προς 8η Δεκεμβρίου 1966 κοντά στην νησίδα Φαλκονέρα, λίγα μίλια νοτίως της Αντιμήλου, όταν άρχισαν να πλημμυρίζουν τα αμπάρια με νερό και ο κυβερνήτης του πλοίου Μανώλης Βερνίκος, στέλνει επείγον σήμα κινδύνου: «Βυθιζόμαστε!» Το σήμα φθάνει στο θάλαμο Επιχειρήσεων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, το οποίο καλεί αμέσως τα παραπλέοντα σκάφη να σπεύσουν προς βοήθεια του «Ηράκλειον» που κινδυνεύει να βυθιστεί.

8 Δεκεμβρίου 1966: Το ναυάγιο στη Φαλκονέρα

.

«SOS, από Ηράκλειον, στίγμα μας 36 μοίρες 52 Β, 24 μοίρες 08 Α, Βυθιζόμεθα».

Το βράδυ στις 7 Δεκεμβρίου 1966 και ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν πολύ άσχημες, ανεμοι 9 μπωφορ, το επιβατηγό πλοίο «Ηράκλειο» απέπλευσε στις 8.00 μμ από την Σουδα Κρήτης για Πειραιά, με καθυστερηση 2 ωρων εξ αιτίας σύσκεψης η οποία πραγματοποιήθηκε στο Λιμεναρχείο Χανίων. Αφορμή στάθηκε η καθυστέρηση της άφιξης στο λιμάνι τού «μοιραίου» φορτηγού ψυγείου, βάρους 25 τόνων, το οποίο μετέφερε εσπεριδοειδή.

Αιτία ήταν η ολισθηρότητα του δρόμου, ως αποτέλεσμα των δυσμενών καιρικών συνθηκών.Στις 8 Δεκεμβρίου του 1966, στο Μυρτώο Πέλαγος, στη θαλάσσια περιοχή της Φαλκονέρας, σημειώθηκε το ναυάγιο του επιβατηγού/οχηματαγωγού πλοίου «Ηράκλειον», όπου πνίγηκαν 273 άτομα.

Μετά το τραγικό αυτό ναυάγιο καθορίστηκαν μελέτες για δημιουργία επί τούτου θαλάμων επιχειρήσεων έρευνας διάσωσης τόσο στο ΥΕΝ όσο και στη Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου, επίσης τότε καθορίστηκε ο θεσμός του «Σκοπούντος πλοίου» (ένα πολεμικό πλοίο από κάθε κατηγορία θα κάνει επιφυλακή 24ωρης ετοιμότητας στο Ναύσταθμο) καθώς και ο καθορισμός άδειας απόπλου σύμφωνα με τις υφιστάμενες κάθε φορά καιρικές συνθήκες και όχι με την «Κατά κρίσιν πλοιάρχου» που ίσχυε μέχρι τότε.

Όταν η Γερμανία βύθιζε πλωτά νοσοκομεία! Η τραγωδία του πλοίου «ΑΤΤΙΚΗ» (12 Απριλίου 1941)

Τα γερμανικά εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας είναι ατελείωτα. Μπορεί κάποια να είναι γνωστά εδώ στην Ελλάδα, όπως το Δίστομο ,τα Καλάβρυτα και άλλα πολλά,που στοίχισαν ζωές,ξεκλήρισαν οικογένειες,διέλυσαν τη χώρα.Υπάρχουν κι άλλα άνανδρα εγκλήματα των Γερμανών με τα οποία έδειξαν ασέβεια στην ανθρώπινη ζωή και στους κώδικες τιμής που σε καιρό πολέμου έχουν τη σημασία τους.

Το τραγικό ναυάγιο του τσιμεντάδικου «Δύστος» στη Κύμη. Έγινε υγρός τάφος για 20 ανθρώπους( 28 Δεκεμβρίου 1996)

Στις 28 Δεκεμβρίου του 1996, το ναυάγιο του εμπορικού φορτηγού «Δύστος» ανοικτά της Κύμης, συγκλόνισε το πανελλήνιο. Είκοσι άτομα έχασαν τη ζωή τους, ανάμεσά τους και ένα μικρό κορίτσι.

Την επομένη των Χριστουγέννων, το πλοίο με Πλοίαρχο τον Ιωάννη Τσιτσιρίκη και με πλήρωμα 21 Έλληνες ναυτικούς, απέπλευσε από τις εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ-Ηρακλής Βόλου.

Είχε φορτωθεί με 5.300 περίπου τόνους τσιμέντο και θα ταξίδευε για τον Πειραιά.

Το ναυάγιο της κορβέτας la Lampoire και του μπρικιού «Παναγιώτης» στην Αστυπάλαια

Πίνακας του Louise Rang-Batu (1806-1864) μαθητή του Ντελακρουά. Ζωγράφισε τον Βisson πριν την έκρηξη. Ο πίνακας βρίσκετε στις Βερσαλίες.

Με το τέλος της ναυμαχίας του Ναβαρίνου και την καταστροφή του Τούρκο – Αιγυπτιακού στόλου από τον συμμαχικό Αγγλικό, Ρωσικό και Γαλλικό , οι πειρατές αξιοποιώντας τις αναταραχές και συγκρούσεις της επανάστασης στο Αιγαίο, άρχισαν αγώνα καταλήστευσης των νησιών.

Η Γαλλική κορβέτα La Lampoire (Η Μύραινα) υπό την πλοιαρχία του φιλέλληνα Πλοιάρχου Hippolyte Bisson, αρχίζει περιπολίες στα νησιά του Αιγαίου προκειμένου να διαφυλάξει τους πληθυσμούς τους που στέναζαν από τις επιδρομές των πειρατών, καθώς και να προστατεύσει την ναυσιπλοΐα στο επαναστατημένο Αιγαίο πέλαγος.

Κατά τη διάρκεια περιπολίας, στις 6 Νοεμβρίου 1827, κοντά στο επαναστατημένο, παρά τα προνόμια που του είχε παραχωρήσει ο Σουλτάνος, νησί της Αστυπάλαιας, συλλαμβάνει το πειρατικό μπρίκι ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ.

Αμέσως μετά τη σύλληψη ξεσπά δυνατή καταιγίδα. Ο Bisson, αναγκάζεται να οδηγήσει τα δύο πλοία στον κόλπο Μαλτεζάνα του νησιού, προκειμένου να τα προστατεύσει από την θαλασσοταραχή.

Ενώ τα δύο πλοία είχαν ποντίσει τις άγκυρές τους, ξαφνικά εμφανίζονται δύο πειρατικά πλοία. Τα πειρατικά αρχίζουν να βάλουν κατά της Κορβέτας και του Μπρικιού. Αμέσως ξεσπά ένας άνισος αγώνας, καθώς τα δύο πλοία ήταν ακινητοποιημένα, που διαρκεί ώρες.

Το ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, βαριά χτυπημένο από τα πυρρά των πειρατικών, αρχίζει να παίρνει κλίση, τότε ο Bisson διατάσει το δεκαπενταμελές πλήρωμά του να πέσει στην θάλασσα. Το Παναγιώτης δεν έχει πια καμία τύχη, μόνο τέσσερις από το πλήρωμά του θα φτάσουν στη στεριά.

Η προσάραξη του «ΑΔΡΙΑΣ» ( 6 Οκτωβρίου 1951 4:25 π.μ)

Εικόνα από:www.cretaclassicclub.gr

 Στις 6 Οκτωβρίου 1951 και ώρα 4:25 πρωινή, το ατμόπλοιο «Αδρίας», που είχε αποπλεύσει από Χανιά για Πειραιά, προσέκρουσε στη Φαλκονέρα, που ήταν αποτέλεσμα των σφοδρών ανέμων που επικρατούσαν στη περιοχή, συνεπεία της παρεκκλίσεως της πορείας του. Η πρόσκρουση ήταν  βίαιη, και αμέσως το σκάφος άρχισε να γεμίζει νερά.

Ο πλοίαρχος Φωκάς, εξέπεμψε αμέσως σήμα κινδύνου και διέταξε την καθέλκυση των λέμβων και την αποβίβαση των επιβατών σε απόκρυμνο σημείο του νησιού, με την  καθοδήγηση των μελών του πληρώματος. Παρά τη  σφοδρή κακοκαιρία η αποβίβαση στέφθηκε με επιτυχία, αν και πληροφορίες έκαναν λόγο για απώλεια ενός ατόμου. Σύμφωνα, με το λιμεναρχείο Χανίων στο ατμόπλοιο «Αδρίας» επιβιβάστηκαν από Χανιά 235 επιβάτες, από Ρέθυμνο 80 και από το Ηράκλειο 223.Σύνολο 538 επιβάτες.

Τό ναυάγιον τοῦ «ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ» (2 Μαΐ.1945)

Τον Μάιο του 1945, τη χώρα συντάραξε το τραγικό ναυάγιο του ναρκαλιευτικού «Σπερχειός», που είχε διατεθεί από το Ναυτικό για την εξυπηρέτηση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Περισσότερα από 100 άτομα έχασαν τη ζωή τους στο ναυάγιο αυτό, που έπληξε ιδιαίτερα τη Σύρο, η οποία θρήνησε έναν μεγάλο αριθμό θυμάτων.

Το Ελληνικό ναρκαλιευτικό Σπερχειός, ήταν πρώην νορβηγικό φαλαινοθηρικό που επιτάχθηκε από το Βασιλικό Ναυτικό της Νορβηγίας με το όνομα NOBLE NORAH και διαρκούντος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό στη Μέση Ανατολή.
Το πλοίο αυτό ήταν καθ΄ όλα όμοιο με το ναρκαλιευτικό Αλφειός και παραλήφθηκε τον Αύγουστο του 1943 για γρίππιση ναρκών (ναρκαλιεία) στις ακτές και προσβάσεις παρά την Αλεξάνδρεια και το Πορτ Σάιδ καθώς και για συνοδείες τοπικών νηοπομπών μεταξύ των δύο αυτών λιμένων και της Κύπρου.

Μετά την απελευθέρωση, ο Σπερχειός κατέπλευσε με τα λοιπά πλοία του Στόλου στον Πειραιά και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες αποστολές, καθώς και σε μεταφορά αξιωματικών υπαλλήλων και άλλων προσώπων στα νησιά του Αιγαίου, δεδομένου ότι όλα τα Ελληνικά επιβατηγά πλοία είχαν βυθισθεί διαρκούντος του πολέμου.

2 Μαΐου 1945 και η μάχη του Βερολίνου έχει λήξει και στην Ελλάδα η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα θα παραμείνουν για λίγες ακόμη μέρες υπό Γερμανική κατοχή. Όμως στο Σαρωνικό θα χαθούν και άλλες ζωές, όχι από κάποια τορπίλη ή νάρκη αλλά από ένα ατύχημα.

Η προσάραξη του δεξαμενόπλοιου Torrey Canyon(18 Μαρτίου 1967)

Φωτογραφία από:lefobserver.blogspot.gr

Το δεξαμενόπλοιο Torrey Canyon ναυπηγείται στις ΗΠΑ το 1959 με μεταφορική ικανότητα 60.000 τόνων. Αργότερα θα υποστεί jumboizing σε ναυπηγείο της Ιαπωνίας και η χωρητικότητά του θα ανέβει σε 120.000, πλέον είναι υπερδεξαμενόπλοιο και ένα απο τα μεγαλύτερα της εποχής.

Η αίσθηση στην κοινή γνώμη της εποχής είναι πως αυτός ο νέος τύπος δεξαμενόπλοιων είναι απόλυτα ασφαλής, εφόσον δεν έχει υπάρξει ακόμη σοβαρό ατύχημα και οικολογική καταστροφή. Κάτι τέτοιο όμως είχαν πει και για ένα όμορφο μεγάλο υπερωκεάνιο του 1912…

Τα χαρακτηριστικά του πλοίου μετά τη μετασκευή του δείχνουν ένα πλοίο που δύσκολα εκτελεί ελιγμούς:

->μονοπρόπελο, μονοτίμονο

->5 μίλια για ακινητοποίηση απο υπηρεσιακή ταχύτητα

->500 μέτρα ή 1 λεπτό για στροφή 20 μοιρών.

Το Torrey Canyon, ιδιοκτησίας θυγατρικής της Union Oil, με πλήρωμα Ιταλούς, σημαία Λιβερίας και ναυλωμένο στην BP γεμίζει τις δεξαμενές του με πετρέλαιο απο το Κουβέιτ στις 19 Φεβρουαρίου 1967 και κατευθύνεται προς Ατλαντικό. Στις 14 Μαρτίου 1967 και ενώ βρίσκεται κοντά στις Κανάριες νήσους ενημερώνεται για τελικό προορισμό το Milford Haven της Αγγλίας όπου πρέπει να βρίσκεται το απόγευμα της 18ης Μαρτίου 1967 το αργότερο ωστε να προλάβει τη σωστή παλίρροια.

Τό ναυάγιο τοῦ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ζ» (11 Μαρ.1923)

Το Αλεξανδρος Ζ, ηταν ενα μικρο ρυμουλκο που ναυπηγηθηκε το 1920 στην Ολλανδια, απο την εταιρεια NV Baanhoek.
Ειχε 158 τοννους, μηκος 28 μετρων και πλατος 20.6 μ.
Το Ζ στο ονομα του ειναι απο την εταιρεια Ζαλοκωστα, στην οποια ανηκε.

Το ναυαγιο του Αλεξανδρου Ζ ειχε προκαλεσει εθνικο πενθος το 1923. Χιλιαδες πολιτες παρακολουθησαν την κηδεια και αργοτερα την μνημοσυνο δεηση πανω στην Ψυταλλεια.

ΝΑΥΑΓΙΟ IMPERΑTRICE (24 Φεβρουαρίου1907) ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ

Τα νησάκια που κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Μουσαγόραι νήσοι και σήμερα Πρασονήσι ή Άρτεμις και Πλακολήθρα ή Πλακουρήθρα αποτελούν ένα σύμπλεγμα χαμηλών σκοπέλων και υφάλων, ιδιαίτερα επικίνδυνους για τα διερχόμενα πλοία, και προπαντός όταν επικρατεί θαλασσοταραχή.

Γι αυτό και το πέρασμα του Λαφονησιού έχει ονομαστεί  «Τάφος των καραβιών!» από τους ναυτικούς. Ένα από τα μεγαλύτερα ναυάγια λοιπόν που έγιναν στην περιοχή αυτή (1907)  ήταν και το ναυάγιο του Imperαtrice που αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες εκείνης της εποχής.

Η εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της 24ης Φεβρουαρίου 1907 μεταξύ άλλων ανέφερε:

Τό τραγικό ναυάγιο τοῦ Ε/Γ-Ο/Γ «ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ» (23 Φεβ.1983)

Το Χρυσή Αυγή ήταν επιβατηγό-οχηματαγωγό, κλειστού τύπου (πρώην HAYABUSA), νηολογίου Άνδρου, ολικ. χωρητ. 499 κόρων και καθ. 215 κόρων, μήκους 59 μέτρων, ναυπηγήσεως του 1970 στα ναυπηγεία YOSHIURA ZOSEN της Ιαπωνίας, κινούμενο με δύο μηχανές, πλοιοκτησίας ΓΡΑΜΜΗ ΗΠΕΙΡΟΥ ΕΠΕ.

Violet Constance Jessop. Γυναίκα ναυτικός συμμετείχε, και επέζησε, στα πιο γνωστά ναυάγια της Ιστορίας

Εικόνα από:en.wikipedia.org

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

.

Ναυάγησε και επέζησε με τον “Τιτανικό”, το “Ολυμπικ” και τον “Βρετανικό”

.

Ίσως να μην έχετε ξανακούσει για τη Βιολέτα Τζέσοπ (Violet Constance Jessop, 1 Οκτωβρίου 1887 – 5 Μαϊου 1971). Ποια ήταν η Βιολέτα; Πρόκειται για μια τυχερή γυναίκα με το «κοκαλάκι της νυχτερίδας», που θα γλυτώσει από τρία ναυάγια.

.
Και εξηγούμαι: η Βιολέτα ήταν Θαλαμηπόλος στην εταιρεία Γουάιτ Σταρ Λάιν, που είχε καθελκύσει τα μεγαλύτερα επιβατηγά πλοία της εποχής, δίνοντας τους ελληνικά ονόματα: το Olympic, το Titanic (το γνωστό) και το Gigantic (αργότερα Britannic). Στο Olympic πρωτοδούλεψε η Βιολέτα με καπετάνιο τον Σμιθ (αργότερα πλοίαρχος του Τιτανικού).

.

Φαίνεται ότι ο Σμιθ ήταν, μάλλον, άτυχος (ή ατζαμής καπετάνιος), αφού στο πέμπτο ταξίδι του Olympic θα συγκρουστεί (1911) με άλλο βρετανικό πλοίο, δίχως , ευτυχώς, να βυθιστεί. To Olympic θα μείνει για αρκετό καιρό στο ναυπηγείο για επισκευές και ο καπετάνιος μαζί με όλο το πλήρωμα θα περάσουν στο νεότευκτο πλοίο της ίδιας εταιρείας, τον Τιτανικό.