9 Φεβρουαρίου 1897: «Ο Σπύρος Καγιαλές κάνει το κορμί του ιστό της Ελληνικής σημαίας»

.

Ο Σπύρος Καγιαλές – Καγιαλεδάκης, ο «Θρύλος του Ακρωτηρίου», έγραψε με τον ηρωισμό του και την αυτοθυσία του, μια από τις πιο ένδοξες στιγμές της Ελλάδος, κατά των Αγώνα των Κρητών, το 1897, για ένωση με την Μητέρα Πατρίδα.

Δυστυχώς τα περισσότερα Ελληνόπουλα, ακόμα και τα Κρητικόπουλα αγνοούν την ύπαρξη αυτών των ηρώων.

Ο Σπύρος Καγιαλές

Ο Σπύρος Καγιαλές γεννήθηκε το 1872. Ο πατέρας του Δημήτρης, καταγόταν από τη Γραμβούσα και ήλθε νωρίς, μαζί με την οικογένειά του, από τα Καμπιά και εγκαταστάθηκε στην οδό Λάκων, στη Χαλέπα. Όταν αργότερα εγκαταστάθηκαν εκεί και τα παιδιά του με τις οικογένειές τους, ολόκληρη η γειτονιά αποκλήθηκε «Καγιαλεδιανά».

Η μητέρα του Μαρία, το γένος Ορνεράκη, ήταν από τα Σφακιά.

Όλοι οι άνδρες της οικογένειας έλαβαν μέρος σε όλους τους αγώνες της εποχής τους για την Ελευθερία και την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στο Ακρωτήρι ο Σπύρος Καγιαλές υπηρέτησε από την αρχή της Επανάστασης του 1897 μαζί με τους αδελφούς του Γιώργο, Μανώλη, Αντώνη και Σήφη. Επίσης, έλαβε μέρος στις μάχες του Δρίσκου κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913, όπου και πάλι διακρίθηκε για την ανδρεία του και τιμήθηκε με την απονομή ειδικών μεταλλίων και διπλώματος.

Το Τυμπάκι θυμάται: «Το σαμποτάζ του Αεροδρομίου Τυμπακίου»

.

Γράφει ο Μανώλης Χριστάκης*

Κατά την διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής το ισοπεδωμένο Τυμπάκι και η γύρω περιοχή έγιναν ένα απέραντο κολαστήριο καταναγκαστικής εργασίας για την κατασκευή πολεμικού Αεροδρομίου Τυμπακίου Και των μεγαλύτερων Αμυντικών έργων τής Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Όλοι οι κάτοικοι τής πόλης μας και από τις γύρω περιοχές κάτω από απάνθρωπες συνθήκες δούλεψαν για αυτό τον σκοπό. Όταν οργανώθηκε από τον Πετρακογιώργη η πρώτη Ομάδα Αντίστασης τής Ευρώπης “Ο Ψηλορείτης” άπλωσε το δίκτυο του φυσικά και στο Τυμπάκι.

Σε αυτό συμμετείχαν κρυφά κάποιοι Τυμπακιανοι. Ένας από αυτούς ήταν ο Ήρωας Θεόφιλος Χριστάκης τού Θεμιστοκλή. Έδιναν πληροφορίες στον Πετρακογιώργη για όλες τις κινήσεις των Γερμανών και συχνά προέβαιναν σε πράξεις δολιοφθορών στα οχήματα, καύσιμα αεροπλάνων κλπ.
Υπήρχαν όμως και οι συνεργάτες των Γερμανών.

Από περιγραφές των γερόντων οι οποίοι ακόμα θυμούνται καλά. Μία φορά πήγαν και στην περιοχή της Παναγίας της Συμπαλουσας όπου είχαν πάρκινγκ βαρέων οχημάτων μεταφοράς υλικών και καυσίμων και κατέστρεψαν τα λάστιχα των αυτοκινήτων.

Οι Μάχες του Κρουσώνα το 1822 και το Ολοκαύτωμα του Αγίου Χαραλάμπους

.

άρθρο που αλίευσε ο Γιώργος από το Ηράκλειο

Του Γεωργίου Α. Τζωράκη*

Οι Μάχες του Κρουσώνα τον Ιούλιο του 1822 εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των εχθροπραξιών που σημειώθηκαν κατά το δεύτερο έτος της Επανάστασης στην Κρήτη.

Ήδη από το Μάιο του 1822 είχε καταφθάσει ο αιγυπτιακός στρατός στην Κρήτη με επικεφαλής τον Χασάν Πασά, ύστερα από έκκληση του Σουλτάνου Μαχμούτ του Δ’ ο οποίος αδυνατούσε ν’ αντιμετωπίσει τα ταυτόχρονα επαναστατικά μέτωπα σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο Αιγύπτιος Χασάν Πασάς συναντήθηκε με τον Πασά του Ηρακλείου Σερίφ Πασά αποφασίζοντας να δράσουν ταυτόχρονα σε ολόκληρη την Κρήτη προκειμένου να καταστείλουν ταχύτερα την Επανάσταση. Ο Χασάν Πασάς κατευθύνθηκε προς την δυτική Κρήτη, ενώ ο Σερίφ παρέμεινε στην ανατολική.

Στα άμεσα σχέδια του Σερίφ Πασά ήταν να χτυπήσει γι’ άλλη μία φορά τη Μεσσαρά. Μια τέτοια επίθεση θα ήταν όμως παράτολμη αν δεν είχε από πριν εξασφαλίσει τα νώτα του από τους Ανωγειανούς και τους Κρουσανιώτες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Σταυρινίδης.

Σφακιανοί, οι άρχοντες του βουνού

.

Τα γένη, οι συνήθειες και ο τρόπος διοίκησης, σύμφωνα με έκθεση του Γενικού Προβλεπτή του Βασιλείου της Κρήτης, το 1589

Tου Σπύρου Ι. Ασδραχα*

Είναι άγριοι, όπως και ο τόπος της, ανυπόταχτοι και χωρισμένοι από άσβεστο μίσος, αλλά με μια ισχυρή συνεκτική αναφορά: το μένος και, τον επίσης κοινό, γενεαλογικό μύθο: είναι «αρχοντορωμαίοι» με ρίζες στη χαμένη βασιλεύουσα, την Πόλη, το «κλειδί» της Ρωμανίας. Πρόκειται για τους Σφακιανούς, που συνθέτουν την αντίθετη εικόνα των καθημαγμένων της γης, για τους οποίους μιλούσαμε στο προηγούμενο σημείωμα. Φυσικά, δεν έχω την αφελή πρόθεση να συνοψίσω σε λίγες αράδες την ιστορία των Σφακιών και των Σφακιανών.

Αν και δεν χρειάζεται, ας ξεκαθαρίσω πως ό,τι θέλω να διηγηθώ είναι μυριόλεκτο, δεν αποτελεί δικό μου εύρημα: ανήκουν σε μια έκθεση του Γενικού Προβλεπτή του Βασιλείου της Κρήτης Zuane Mocenigo, συνταγμένη το 1589 μετά τη λήξη της θητείας του στο αξίωμα αυτό. Την έκθεση δημοσιεύει με μια μετάφραση σε ακριβόλογη καθαρεύουσα γλώσσα ο γνώστης και επόπτης της Κρητικής Ιστορίας Στέργιος Σπανάκης στον πρώτο τόμο (1940) των πολύτιμών του και πολύτομων Μνημείων της Κρητικής ιστορίας.

Ο Mocenigo θα αφιερώσει μια ενότητα της έκθεσής του στα Σφακιά και στους Σφακιανούς. Οπως ήδη είπαμε είναι χώρα άγρια και άφορη, δηλαδή δεν είναι κάμπος, πεδιάδα. Οι κάτοικοί της διασπαρμένοι σε χωριά, αλλά με συνδετικό κρίκο: τα γένη είναι δύο, οι Παπαδόπουλοι και οι Πάτεροι, με διαφορετικές, ωστόσο, ενασχολήσεις το καθένα. Τους διοικεί ένας από τους ευγενείς της Αποικίας με διετή θητεία με αυξημένες ποινικές και αστικές αρμοδιότητες.

Θέλουν για αρχή την Κρήτη !

.

«Θέλουμε τις περιουσίες μας σε Κρήτη, Δωδεκάνησα & Δ.Θράκη»

Πάνω από 100 τουρκικές ΜΚΟ ξεκίνησαν δικαστική κινητοποίηση για την επιστροφή τουρκικών περιουσιών, που ανήκαν σε Τούρκους, οι οποίοι ζούσαν στα Δωδεκάνησα, ειδικά σε Κω, Ρόδο, την Δυτική Θράκη και στην Κρήτη.

Το θέμα θα μεταφερθεί μέσω των τουρκικών ενώσεων στα Ηνωμένα Έθνη, την ΕΕ, τον ΟΑΣΕ και το ΕΔΑΔ.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Sabah, ο πρόεδρος της Ένωσης Τούρκων Παγκόσμιας Αλληλεγγύης, Halid Kanak δήλωσε ως εξής:

«Όταν το ναυτικό μας θα μεταβεί στα νότια της Κρήτης μαζί με τα αεροσκάφη και τα UAV μας, θα ήταν δύσκολο σε εμάς να απαιτήσουμε την γη που κατασχέθηκε στο νησί αυτό.

Οι Τούρκοι πολίτες απομακρύνθηκαν όταν η Κρήτη ήταν τουρκική γη στο παρελθόν και οι περισσότεροι από αυτούς καταστράφηκαν οικονομικά. Εμείς κινούμαστε για να λάβουμε τα νόμιμα δικαιώματα μας.

Το δράμα του Αρκαδίου και ο αθηναϊκός Τύπος (1866)

.

Μανώλης Πέπονας 

Έπειτα από μια σειρά καταγγελιών εναντίον της οθωμανικής καταπίεσης, ο λαός της Κρήτης αποφάσισε να κηρύξει την επανάστασή του στις 21 Αυγούστου 1866. Με το σύνθημα «Ένωσις ή Θάνατος» και αρχηγούς τους Ιωάννη Ζυμβρακάκη (Χανιά), Πάνο Κορωναίο (Ρέθυμνο) και Μιχαήλ Κόρακα (Ηράκλειο), ένοπλες ομάδες συγκροτήθηκαν σε ολόκληρο το νησί. Οι μάχες σύντομα γενικεύθηκαν.

Ένα από τα κύρια επαναστατικά κέντρα υπήρξε η Ιερά Μονή Αρκαδίου, η οποία χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη εφοδίων, καταφύγιο των χριστιανών καταδιωκόμενων και κέντρο της τοπικής επαναστατικής επιτροπής. Στις 6 Νοεμβρίου 1866, έξω από το μοναστήρι κατέφθασε οθωμανική δύναμη 15.000 ανδρών υπό τον Μουσταφά Πασά.

Απέναντί τους βρίσκονταν 966 άτομα, τα περισσότερα εκ των οποίων γυναικόπαιδα ή υπερήλικες. Την 250 ανδρών φρουρά διοικούσε ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δημακόπουλος, ο οποίος ξεκίνησε να δέχεται την εχθρική πίεση το πρωί της 8ης Νοεμβρίου. Οι αμυνόμενοι προέβαλλαν ισχυρή αντίσταση προξενώντας απώλειες στους αντιπάλους τους, ωστόσο η έλευση του οθωμανικού πυροβολικού έκρινε την αναμέτρηση: οι άνδρες του Μουσταφά εισήλθαν στη μονή, όπου ο Κωστής Γιαμπουδάκης (ή, σύμφωνα με άλλες πηγές, ο Εμμανουήλ Σκουλάς) ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη σκοτώνοντας αρκετούς εξ αυτών.

Φαιστός – το παλάτι του Ροδάμανθυ

.

Εισαγωγή

Η Φαιστός ήταν η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Κρήτης κατά το 2000 π.Χ., μετά την Κνωσό, και αποτελεί σήμερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Βρίσκεται περίπου 62 χλμ., ΝΔ του Ηρακλείου Κρήτης, νότια του ποταμού Γεροπόταμου.

Χτισμένη σε χαμηλό λόφο και σε υψόμετρο 100 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, περιβάλλεται από τους επιβλητικούς ορεινούς όγκους του Ψηλορείτη, των Αστερουσίων και των Λασηθιώτικων βουνών, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκεται η κωμόπολη Τυμπάκι. Ανατολικά και βόρεια της Φαιστού βρίσκεται ο Ληθαίος, απ’ όπου οι κάτοικοί της εφοδιάζονταν με νερό.

Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς έχουν αναφέρει τη Φαιστό. Η πρώτη αναφορά στη Φαιστό γίνεται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, όπου αναφέρει τη συμμετοχή της Φαιστού στον πόλεμο της Τροίας και την περιγράφει ως μια «καλά κατοικημένη» πόλη. Ο αρχαίος ιστορικός Διόδωρος ο Σικελιώτης αποδίδει την ίδρυση της Φαιστού, όπως και της Κνωσού και της Κυδωνίας, στον Μίνωα. Στοιχεία για την ιστορία της αρχαίας πόλης ήρθαν στο φως έπειτα από ιταλικές αρχαιολογικές ανασκαφές. Το όνομα είναι προελληνικό και στις πινακίδες της Κνωσού Γραμμικής Β αναφέρεται Paito (αττικός τύπος Φαιστός) και η ετυμολογία της είναι από το φα(F)ιστός= λαμπρός, ένδοξος.

Το Ολοκαύτωμα της «Κρύας Βρύσης» από τους Γερμανούς (22 Αυγούστου 1944)

.

Οι Γερμανοί στις 22 Αυγούστου 1944 δρώντας με πανομοιότυπο τρόπο όπως και στα υπόλοιπα χωριά του Κέντρους, εκτέλεσαν 35 κατοίκους του χωριού, έκαψαν τα πτώματα από τα οποία βρέθηκαν ελάχιστα κατάλοιπα και κατέστρεψαν ολοκληρωτικά το χωριό.

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1944 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

Η τελευταία καταστροφή του χωριού έγινε:

«Εις το σαραντατέσσερα, στσ’ εικοσιδυό τ’ Αυγούστου
την Τρίτη το ξημέρωμα γίνει το πράμα τούτο».

Το ολοκαύτωμα αυτό δεν είναι μεμονωμένο γεγονός, αφού την ίδια μέρα, «Γύρω τριγύρω στο βουνό εφτά χωριά κάηκαν, αλλά εντάσσεται στο γενικό πλαίσιο της αντίστασης του λαού στον (κάθε) κατακτητή. Η αντίσταση του Ελληνικού λαού στον τελευταίο πόλεμο άρχισε στι ς28 Οκτώβρη 1940 και δεν σταμάτησε παρά μόνον όταν έφυγαν οι Γερμανοί από τον τόπο μας.

Στην Κρήτη, η αντίσταση άρχισε την ίδια μέρα και εντάθηκε στη θρυλική «Μάχη της Κρήτης» (20-30 /5/1941). Άλλαξε μορφή και συστηματοποιήθηκε μετά την κατάχτηση του νησιού από τους Γερμανούς με πρώτη εκδήλωση την απόκρυψη, φιλοξενία και φυγάδευση ( από τα νότια παράλια) των Αγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών που δεν παραδόθηκαν στους Γερμανούς.

Γκαγκάλες 1945: Αν εύκολα ψηλά σηκώνεις τα χέρια, διάβασε το…

.
Του Μιχάλη Στρατάκη*

Αν εύκολα ψηλά σηκώνεις τα χέρια, διάβασε το.

Μαύρο κι άραχλο ήτανε το ’45 στις Γκαγκάλες, αλλά και σ’ ολόκληρη την Κρήτη.

Η καταραμένη φτώχεια είχε σιδεροριζώσει στη μπαρουτοκαπνισμένη Μεσσαρά, καθώς βαθειά ήτανε ακόμη στο χώμα τα χνάρια των Γερμανών καταχτητών και ο εμφύλιος είχε ντακάρει να προσθέτει τα δικά του χνάρια, δίπλα σ’ αυτά των ναζί.

Για το σόι του κύρη μου, εκείνη η χρονιά ήτανε σαν το άθροισμα και των εφτά πληγών του Φαραώ, καθώς ο παππούς μου ο Μιχάλης είχε αποθάνει, αφήνοντας πίσω του τη γιαγιά μου Ευγενία μόνη κι έρημη, σαν την καλαμιά στον κάμπο, με εννιά καλαμάκια, τα εννιά κοπέλια της, να την τριγυρίζουν, προσπαθώντας να βυζάξουν από τις καλαμόριζες της τους χυμούς που θα τα κρατούσαν ζωντανά.

Όμως, ίντα χυμούς να δώσει η καλαμομάνα σε εννιά καλάμια; Πράμα.
Μαραζώνανε αγκαλιασμένοι η χήρα μάνα και τα ορφανά κοπέλια της.
Περήφανη και ανυπότακτη η μάνα, δεν καταδέχτηκε να χτυπήσει ξένη πόρτα, μήτε πόρτα συγγενή, ζητώντας βοήθεια.

Έδεσε σφιχτά το μαύρο τσεμπέρι στην κεφαλή της, έκαμε το σταυρό της και κήρυξε τον πόλεμο κατά του άδικου. Θεός της ήτανε το μέγα Χρέος της απέναντι στα εννιά κοπέλια της, στη μνήμη του κυρού της και στη δική της αξιοπρέπεια.

Την πρώτη του Δεκέμβρη του ’45, τα σερνάμενα ζάλα της τη βγάλανε στο χωριό Πλάτανος, μια δεκαριά χιλιόμετρα μακρυά από τις Γκαγκάλες. Αποφασισμένη διακονιάρα όχι ελεημοσύνης, μα του δικαιώματος στη ζωή των κοπελιών της, που περνούσε καταμεσίς της στράτας της δικής της ζωής.

Έχω στα χέρια μου ένα κιτρινισμένο χαρτί, που δηγάται τι έκεμε στον Πλάτανο η γιαγιά μου η Ευγενία.

Σαν να ήταν χθες! Έτσι μας έμαθαν οι γονέοι μας και έτσι επιβιώσαμε…

.

Γράφει ο Μιχάλης Χανιωτάκης*

Τα πρώτα μετακατοχικά χρόνια στην Πόμπια, ήταν πολύ δύσκολα από κάθε πλευρά.

Φτώχια και των γονέων!
Όλοι ημίγυμνοι και ξυπόλητοι…
Οι Γερμανοί άφησαν πίσω τους κρανίου τόπο.
Και πολύ ορφάνια…

Οι πιο πολλές γυναίκες που κρατούσαν και τα έθιμα φορούσαν μαύρα.
Σε κάθε σπίτι είχαν και ένα πένθος, αλλά και δυο και τρία!
Και μεγάλη θνησιμότητα νέων ανθρώπων…
Μαζεμένες αρρώστιες χωρίς θεραπεία!
Από τι;
Μπας και τους είχε δει γιατρός;
Ένα βαρύ κρυολόγημα και πάει αυτός ή αυτή.!
Ξεπάστρεμα κανονικό…
Ήταν μέρα που είχαμε και δυο κηδείες και πολύ συχνά….
Υπήρχε όμως και ένα πείσμα μια ανάτασης ψυχών να τα ξεπεράσουμε όλα αυτά και να φέρομε καλύτερες μέρες…
Και υπήρξε και η αλληλεγγύη σε μεγάλο βαθμό….

Αν η Ελλάδα γίνει χώρα «Πρώτης Γραμμής» οι ΗΠΑ φέρνουν το THAAD στην Κρήτη

.

Το πρώτο σημαντικό παραγόμενο αποτέλεσμα που έφερε η Συμφωνία των Πρεσπών για την Ελλάδα, είναι ότι πλέον δεν απειλείται από καμιά χώρα στην οποία το ΝΑΤΟ θα εφαρμόσει το άρθρο 5 της συμμαχίας. Η Ρουμανία και η Βουλγαρία -και αργότερα η Ουκρανια- είναι τα «εξωτερικά» σύνορα του ΝΑΤΟ, και η Ελλάδα παύει να είναι το «μαξιλάρι» της συμμαχίας. 

Αυτό όσο αφορά τα βόρεια σύνορα της χώρας, γιατί στα Ανατολικά τα πράγματα πρόκειται ΄- όπως όλα δείχνουν – να αλλάξουν για το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ αλλά και την Ελλάδα. Σήμερα και όπως έχει η κατάσταση, η Ελλάδα έχει γίνει «ζώνη ειρήνης» και ειδικά για τις ΗΠΑ αποτελεί το απόλυτο στρατηγικό της βάθος για την Μέση Ανατολή, την Βόρεια Αφρική και την Ανατολική Ευρώπη.

Η Τουρκία με την σειρά της  είναι χώρα «Πρώτης Γραμμής» για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, τόσο για την Ρωσία, όσο κυρίως για το Ιράν. Σε καθήκοντα ως χώρα «Πρώτης Γραμμής»  (σε αντίθεση με Πολωνία, Ρουμανία, Νορβηγία) την αντιαεροπορική και αντιβαλλιστική προστασία, δεν την έχει η Τουρκία, αλλά ίδια η συμμαχία με συστήματα Patriot. Οι Σύμμαχοι δεν άφησαν αυτό το ρόλο, και δεν θα τον αφήσουν ποτέ στην Τουρκία, και με την πορεία που έχει η Τουρκία του Ερντογάν, φαίνεται πως οι φόβοι τους ήταν δικαιολογημένοι

«Το σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Ηρακλείου (13-14 Ιουνίου 1942) – Σκέψεις και προεκτάσεις

.

του Ανδρέα Λενακάκη, φιλολόγου*

Σε ιστορικές επετείους όπως η σημερινή συνηθίζεται να εκφωνούνται πανηγυρικοί οι οποίοι υμνούν και δοξάζουν τους προγόνους για τα ηρωικά τους κατορθώματα. Τέτοιοι πανηγυρικοί είναι απαραίτητοι, γιατί και φόρο τιμής αποτίνουν σε όλους εκείνους που μας εξασφάλισαν μια ελεύθερη πατρίδα και σε μας τους μεταγενέστερους τονώνουν το φρόνημα, καλλιεργούν την αυτοσυνειδησία και ανανεώνουν τα πρότυπα προς τα οποία σωστό είναι να τείνουν οι νεώτερες γενιές.

Επειδή όμως η διαχείριση της ιστορίας είναι σοβαρή υπόθεση, επιβάλλεται, όπως εξάλλου σε όλες τις θεωρητικές επιστήμες, να προσδιοριστούν με σαφήνεια οι έννοιες, για την αποφυγή παρερμηνειών και για να αποκτήσει ο λόγος περιεχόμενο.

Θα ξεκινήσω, λοιπόν, αναφερόμενος σε μια ιστορική ρήση του Περικλή προς τους ελεύθερους αθηναίους πολίτες κατά τη διάρκεια απόδοσης τιμών στους νεκρούς του πρώτου έτους του Πελοποννησιακού πολέμου. Τους προτρέπει να μιμηθούν, να «ζηλώσουν», εκείνους που έπεσαν στο πεδίο της μάχης, με την πεποίθηση ότι η ευτυχία του ανθρώπου στηρίζεται στην ελευθερία και ότι η ελευθερία, με τη σειρά της, στηρίζεται στη γενναιότητα, που – εννοείται – πρέπει να επιδεικνύουν οι άνθρωποι και οι λαοί κάθε φορά που η ελευθερία τους απειλείται: «το εύδαιμον το ελεύθερον, το δε ελεύθερον το εύψυχον».

Ο«Σταυραητός της Κρήτης» Καπετάν Γεώργιος Πετρακογιώργης

.

Ο Πετράκης Γεώργιος γιος του Εμμανουήλ Πετράκη και της Αντιόπης Παπαστεφανάκη, γεννήθηκε το 1890 στο Μεγαρικάρι της Μεσαράς.

Από την πρώτη στιγμή συμμετείχε στην Αντίσταση της Κρήτης έχοντας ήδη χάσει τον γιο του Μανώλη, που σκοτώθηκε από  Γερμανούς αλεξιπτωτιστές κατά την εισβολή τους στο Ηράκλειο.

Λίγες μέρες μετά την επικράτηση των Ναζί στο νησί το 1941, στην ηλικία των πενήντα ενός ετών ο «Σταυραητός της Κρήτης» Καπετάν Γεώργιος Πετρακογιώργης  μαζί με πέντε ακόμα Βοριζανούς, σχηματίζει τον πυρήνα της Αντιστασιακής ομάδας «ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ»,μιας ομάδας διαρκώς αυξανόμενης (70 οργανωμένοι, οι 25 στο βουνό) που έμελλε να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην Αντίσταση της Κρήτης κι ανεβαίνει στο βουνό….

Ο βασικός πυρήνας τής εκλεκτής ομάδας του Πετρακογιώργη τα πρωτοπαλίκαρά του στον Ρούβα το 1941 λίγο μετά την ορκωμοσία τους στον Άγιο Φανούριο στα Βορίζα. Οι καλές προσωπικές του σχέσεις με την Πάνω Ρίζα, την Αμπαδιά και γενικά το Αμάρι, του δίδουν τη δυνατότητα να προσεγγίσει εξαιρετικής ποιότητας ανθρώπους και τον Ιούνη του 1941, στην εκκλησία του Αγίου Φανουρίου, κοντά στις Καμάρες, ορκίζεται με τους πρώτους αντάρτες. 

75 χρόνια από το Ολοκαύτωμα της Λοχριάς (4 Μαΐου 1944)

.

του Λευτέρη Κρυοβρυσανάκη

Η απαγωγή του Κράιπε που έγινε στις 26 Απριλίου 1944, ήταν αιτία ν’ ακολουθήσουν αντίποινα και να πυρποληθούν και ισοπεδωθούν συνολικά 10 χωριά, αλλά και να εκτελεστούν τόσοι άνθρωποι.

Ανάμεσα στα 10 χωριά ήταν και η Λοχριά, που ισοπεδώθηκε στις 4 Μαΐου 1944.

Είχαν περάσει επτά ημέρες από την ημέρα της απαγωγής του Κράιπε. Φτάνομε στις 3 Μαΐου 1944. Ένας ολόκληρος λόχος Γερμανών στρατιωτών καλά εξοπλισμένος φτάνει από το Τυμπάκι στη Λοχριά μέσα στη νύχτα. Καταλαμβάνει όλα τα επίκαιρα σημεία και στήνει πολυβολεία σ’ αυτά, ενώ αποκλείει με φρουρές όλους τους δρόμους που οδηγούν προς Καμάρες, Γρηγοριά, Πλάτανο και προς το βουνό. Έχει πια ξημερώσει και ένα πολυβολείο αντιλαμβάνεται κάποιον άντρα να κατεβαίνει από τον Ψηλορείτη. Του φωνάζουν αλτ! και αυτός αντί να μπει στο ρυάκι και να φύγει προς τα πίσω, παίρνει τη δεξιά πλαγιά αποτελώντας έτσι εύκολο στόχο των γερμανικών πολυβόλων. Τον σκότωσαν εύκολα.

Ήταν ο Στυλιανός Ιωάννη Κρυοβρυσανάκης που μετείχε στην ομάδα φρούρησης τον αιχμαλώτου Κράιπε και ζήτησε 2-3 ώρες άδεια από τον Πάτρικ Λη Φέρμορ για να ιδεί τους γέροντες γονείς του μη γνωρίζοντας τίποτε για το μπλόκο. Του βρήκαν ταυτότητα κομμάντος και με τη βοήθεια των κουκουλοφόρων προδοτών έμαθαν ποια ήταν η οικογένειά του και τα αδέρφια του. Με το που ξημέρωσε με διερμηνέα και από μεγάφωνο ζητούν όλοι οι άντρες από 18 χρόνων και πάνω να συγκεντρωθούν στην αίθουσα του σχολείου. Συγχρόνως λένε στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους άντρες να πάρουν από τα σπίτια τους ό,τι μπορούν να σηκώσουν σε τρόφιμα και ρουχισμό, γιατί θα ανατινάξουν και θα κάψουν το χωριό.