Η Μάχη στο Μπιζάνι και η Απελευθέρωση των Ιωαννίνων (19-20 Φεβρουαρίου 1913)

.

Στις αρχές του 20ού αιώνα τα χριστιανικά κράτη της Βαλκανικής χερσονήσου ανέπτυξαν έντονη δραστηριότητα με στόχο την απελευθέρωση των υπόδουλων ομοεθνών τους και την ανάκτηση των τουρκοκρατούμενων εδαφών τους από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Το 1912, η εθνικιστική πολιτική των Νεότουρκων σε βάρος των χριστιανικών πληθυσμών επέβαλε τη σύμπραξη των βαλκανικών χωρών, οι οποίες προχώρησαν στη σύναψη διμερών αμυντικών συμβάσεων και τελικά στην κήρυξη επιστράτευσης.

Έτσι, στις 25 Σεπτεμβρίου 1912, το Μαυροβούνιο κήρυξε τον πόλεμο κατά της Τουρκίας. Ακολούθως, η Σερβία, η Βουλγαρία και η Ελλάδα κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Τουρκίας, μετά την απόρριψη της κοινής διακοίνωσής τους για την εφαρμογή ριζικών μεταρρυθμίσεων στη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Τουρκίας (4-5 Οκτωβρίου 1912).

Στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο (Οκτώβριος 1912 – Μάιος 1913), ο Ελληνικός Στρατός διεξήγαγε επιχειρήσεις σε δύο μέτωπα, της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Ο Στρατός Θεσσαλίας, υπό τη διοίκηση του Διαδόχου Κωνσταντίνου, σε διάστημα 20 ημερών, αφού κατέλαβε την οχυρή τοποθεσία του Σαρανταπόρου (9-10 Οκτωβρίου 1912), απελευθέρωσε διαδοχικά τις πόλεις της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Στις 26 Οκτωβρίου, η Θεσσαλονίκη παραδόθηκε από την τουρκική φρουρά στον Ελληνικό Στρατό, ο οποίος εισήλθε θριαμβευτικά στην πόλη. Μέχρι της αρχές Νοεμβρίου, ολοκληρώθηκε η απελευθέρωση και των υπόλοιπων περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας.

Αδελφοί Ζωσιμάδες «Οι γίγαντες της ευποιίας»

.

του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Οι έξι Ηπειρώτες αδελφοί αποτελούν αιώνια πρότυπα προσφοράς προς την Πατρίδα της ζωής τους και της περιουσίας τους. Ήσαν έξι αδέλφια. Κατά σειρά γεννήσεως οι Ιωάννης (1752-1771), Αναστάσιος (1754-1819), Νικόλαος (1758-1842), Θεοδόσιος (1760-1793), Ζώης (1764-1828) και Μιχαήλ (1766-1809). Ικανότατοι έμποροι απέκτησαν πλούτο πολύ και όλον τον απέδωσαν για την απελευθέρωση των Ελλήνων από τον Οθωμανικό ζυγό, για την ανάπτυξή τους στα γράμματα και για αγαθοεργίες.

Οι γονείς τους, Παναγιώτης και Μαργαρίτα, τους ενέπνευσαν την αγάπη προς την Πατρίδα και την Εκκλησία, καθώς και την μεταξύ τους εμπιστοσύνη, συνεννόηση, αλληλεγγύη, και συνεργασία. Γεννήθηκαν στα Ιωάννινα, όπου έμαθαν γράμματα από σπουδαίους δασκάλους. Είχαν πρότυπο ζωής τον επίσης μεγάλο εθνικό ευεργέτη Ζώη Καπλάνη (1736-1806), ο οποίος καταγόταν από το Γραμμένο Ιωαννίνων απώτερη καταγωγή των Ζωσιμάδων.

Όπως εκείνος και οι Ζωσιμάδες έζησαν, παρά την περιουσία τους, ζωή λιτή και μετρημένη, μακριά από ματαιόδοξες επιδείξεις πλούτου και δύναμης. Είναι ενδεικτικό ότι έμεναν με ενοίκιο σε ταπεινά κελιά του μετοχίου της Μονής Ιβήρων, του ίδιου που διέμενε και ο Καπλάνης. (Στεφάνου Παπαγεωργίου «Έλληνες ευεργέτες, άξιοι της εθνικής ευγνωμοσύνης». Έκδοση Δήμου Αθηναίων και Εκδόσεων Παπαζήση, Αθήνα, 1997, σελ. 114).

Επί πλέον, μετά τον θάνατο του αδελφού τους Θεοδοσίου, το 1793, αποφάσισαν από κοινού να επιλέξουν την αγαμία και να ζήσουν ως κοσμοκαλόγεροι, αφιερώνοντας όλο τους το είναι στην Ορθοδοξία και στην Ελλάδα. Πρώτα κοίταξαν την Παιδεία. Δεκάδες βιβλίων εκδόθηκαν με την χορηγία τους. Από την αλληλογραφία των Ζωσιμάδων με τους συγγραφείς ή με δασκάλους που ήθελαν βιβλία να διδάξουν είναι σαφές το συμπέρασμα της αποφασιστικής βοήθειάς τους στην εκπαίδευση των ελληνοπαίδων.

Η αλβανική κοινή γνώμη συμπαθεί τους Τσάμηδες!

.

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Διάβασα στον Τύπο τα αποτελέσματα μιας έρευνας κοινής γνώμης που διεξήγαγε το ΕΛΙΑΜΕΠ στη Ελλάδα και στην Αλβανία. Οι συντάκτες της έρευνας προσπαθούν να μας πείσουν ότι υπάρχει ενισχυμένη διάθεση στους δύο λαούς για βελτίωση των σχέσεων, αλλά αμέσως μετά παραδέχονται ότι η αλβανική κοινή γνώμη θέτει σε πρώτη προτεραιότητα το ζήτημα των Τσάμηδων, δηλαδή των απογόνων των συνεργατών των Ναζί. Πιστεύω ότι η δεύτερη διαπίστωση ακυρώνει την πρώτη και σπεύδω να δώσω ορισμένα ιστορικά στοιχεία για τους Τσάμηδες.

1) Τι σημαίνει η ονομασία Τσάμης;

Με το όνομα αυτό εννοούμε μία ομάδα Μουσουλμάνων που έζησαν στην Θεσπρωτία από τον 17ο μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνος. Η λέξη αποτελεί παραφθορά του ονόματος Θύαμις, όπως ήταν γνωστός στην αρχαιότητα ο ποταμός Καλαμάς.

2) Πως βρέθηκε στην Θεσπρωτία αυτή η ομάδα;

Οι Τσάμηδες αποτελούν τους απογόνους εξισλαμισθέντων Ορθοδόξων Χριστιανών της Ηπείρου. Πολλοί απ’ αυτούς εξισλαμίσθηκαν βιαίως μετά την ατυχή εξέγερση του Επισκόπου Τρίκκης Διονυσίου  στις αρχές του 17ου αιώνος, ενώ άλλοι προσχώρησαν εκουσίως στο Ισλάμ για να αποκτήσουν αξιώματα.

«Τα έξι παλικάρια της Δουρούτης». Οι τελευταίοι νεκροί πριν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (20 Φεβρουαρίου 1913)

.

Μανώλης Πέπονας

Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων υπήρξε ένα από τα πλέον δυσχερή εγχειρήματα για τον Ελληνικό Στρατό. Ένα σύγχρονο οχυρωματικό δίκτυο είχε κατασκευαστεί γύρω από την πόλη υπό την εποπτεία εξαιρετικών Γερμανών αξιωματικών, με αποτέλεσμα φρούρια όπως το Μπιζάνι να θεωρούνται σχεδόν απόρθητα.

Παράλληλα, ο Οθωμανός διοικητής, Εσάτ Πασάς, ήταν ένας ιδιαίτερα καταρτισμένος στρατιωτικός ηγήτορας, οποίος πέτυχε να αντιτάξει σθεναρή άμυνα στις ελληνικές δυνάμεις για αρκετούς μήνες.

Υπό αυτές τις συνθήκες, απαιτήθηκε η καταβολή υψηλού φόρου αίματος και η εξάντληση της εφευρετικότητας αξιωματικών όπως ο αντισυνταγματάρχης Παπαδόπουλος και ο ταγματάρχης Βελισσαρίου, προκειμένου ο Ελληνικός Στρατός να πετύχει την είσοδό του στη μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου.

Στις 20 Φεβρουαρίου 1913, μια ημέρα δηλαδή πριν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο Ελληνικός Στρατός θρήνησε τα τελευταία της θύματα: τον Αθανασόπουλο Ιωάννη από το Αλετούργι Μεσσηνίας, τον Κεφάλα Αντώνιο από τη Μεγαλόπολη Αρκαδίας, τον Κρατημένο Ρήγα από τα Λαγκάδια Αρκαδίας, τον Σχίζα Μιχαήλ από το Σέρβον Αρκαδίας, τον Τσακαλουδάκη Εμμανουήλ από την Κρήτη και τον επίσης Κρητικό Πασσιαδάκη Γεώργιο.

Στην Άρτα «οδεύει» το νέο Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων

.

Παρά τις αντιδράσεις του Δημάρχου Άρτας Χρήστου Τσιρογιάννη, όλα δείχνουν πως η Άρτα θα αποτελέσει την επόμενη περιοχή στην οποία θα δημιουργηθεί Δομή φιλοξενίας Προσφύγων στην Ήπειρο.

Πρόκειται για απόλυτα φυσιολογική εξέλιξη, καθώς η Άρτα είναι μια από τις Περιφερειακές Ενότητες που μέχρι σήμερα δεν φιλοξενεί πρόσφυγες.  

Επιπλέον βρίσκεται στην ενδοχώρα που μηδενίζει προβλήματα εθνικής σημασίας που θα μπορούσαν να προκληθούν αν αποφασιζόταν η δημιουργία μιας τέτοιας δομής σε κάποια από τις παραμεθόριες περιοχές Φιλιατών, Πωγωνίου και Κόνιτσας.

Μετά την απόρριψη των στρατοπέδων και περιοχής στον Αμμότοπο, η έκταση  που επιλέχθηκε βρίσκεται κοντά στο Χανόπουλο και ανήκει σε ιδιώτη, με τον οποίο το αρμόδιο Υπουργείο έχει έλθει σε συμφωνία για τη μίσθωσή του.

Πρόκειται για αγροτική έκταση περίπου 60 στρεμμάτων, στην οποία προφανώς θα τοποθετηθούν λυόμενες εγκαταστάσεις. Πριν την επιλογή αυτή, είχε προταθεί και μια άλλη έκταση προς την Κορωνησία, η οποία κρίθηκε ακατάλληλη.

Ενώ αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός προσφύγων και παράτυπων μεταναστών… Η Ηπειρος σβήνει δημογραφικά!

.

Μισές σχεδόν ήταν πέρυσι οι γεννήσεις έναντι των θανάτων και στους τέσσερις Νομούς της
– Αναγκαία η άμεση λήψη μέτρων για να μπει «φρένο» στην καθοδική πορεία των τελευταίων ετών
– Πάνω από 600 Σύριοι κλπ. σε διαμερίσματα και ξενοδοχεία της πόλης…

Αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις είναι στις μέρες μας η ακριτική Ήπειρος, όμως μία είναι η μεγαλύτερη απειλή γι’ αυτήν.

Απειλή που, αν δεν αντιμετωπιστεί όσο ακόμα είναι καιρός, μπορεί να οδηγήσει σε «σβήσιμο» της περιοχής μας από τον χάρτη!

Ο λόγος για το δημογραφικό πρόβλημα, δηλαδή τη συρρίκνωση του πληθυσμού λόγω της μείωσης των γεννήσεων. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Μειώνονται χρόνο με το χρόνο οι κάτοικοι αυτού εδώ του τόπου. Αν συνεχιστεί αυτό, τότε σε μερικές δεκαετίες θα έχουν απομείνει λιγότεροι απ’ τους μισούς Ηπειρώτες κι αυτοί, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, υπερήλικες!

Την ώρα δε που συμβαίνει αυτό, η περιοχή μας δέχεται όλο και περισσότερους πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες, οι οποίοι γεμίζουν καταυλισμούς, κέντρα φιλοξενίας, διαμερίσματα και ξενοδοχεία, «αναπληρώνοντας» κατά κάποιο τρόπο το πληθυσμιακό κενό. Μιλάμε για χιλιάδες ανθρώπους, η παρουσία των οποίων προκαλεί έντονη ανησυχία στην τοπική κοινωνία και φόβους για δημογραφική αλλοίωση της Ηπείρου τα επόμενα χρόνια.

Γεώργιος Αβέρωφ «ο πρύτανης της ευεργεσίας» (1818 – 15 Ιουλίου 1899)

.

Ο Γεώργιος Αβέρωφ γεννήθηκε στο Μέτσοβο το 1818. Η οικογένειά του ήταν    ευκατάστατη. Ήταν ο υστερότοκος γιος του πρωτοτσέλιγγα Μιχαήλ Αυγέρου-Αποστολάκη και της δεύτερης γυναίκας του Ευδοκίας. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο σχολείο της εκκλησίας, ενώ συγχρόνως βοηθούσε τον πατέρα του και το μεγαλύτερο αδερφό του Νικόλαο στην κτηνοτροφία. Το 1837 ο ετεροθαλής αδερφός του Αναστάσιος, που ζούσε στο Κάιρο, έγραψε στον πατέρα τους να του στείλει το μικρότερο αδερφό του. Οι σκηνές του αποχωρισμού ήταν οδυνηρές και η μητέρα του 17χρονου Γεωργίου με δάκρυα στα μάτια του ευχήθηκε «…χώμα να πιάνεις και μάλαμα να γίνεται ».

Αναχωρεί από το Μέτσοβο και με ενδιάμεσους σταθμούς τη Λαμία, τη Χαλκίδα και τη Σμύρνη, όπου ζούσαν συγγενείς του, φτάνει στο Κάιρο τον Ιούνιο του 1840, όπου τον περίμενε ο αδερφός του Αναστάσιος, ο οποίος είχε εμπορικό κατάστημα, όπου και δούλεψε τον πρώτο καιρό ο νεαρός μετανάστης. Γρήγορα εγκαταλείπει το Κάιρο και εγκαθίσταται στην Αλεξάνδρεια. Με έδρα την πόλη αυτή ο Αβέρωφ δημιουργεί μια πραγματική οικονομική αυτοκρατορία.

Όταν έπεσε στην Αίγυπτο επιδημία χολέρας, ο παράτολμος Ηπειρώτης δεν έφυγε από την Αλεξάνδρεια – ενώ πολλοί εγκατέλειψαν ακόμη και τις δουλειές τους – αλλά συνέχισε τις δραστηριότητές του. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διευρύνει ακόμη περισσότερο τον κύκλο των εργασιών του. Όταν το 1866 έφτασαν στην Ελληνική Κοινότητα της Αλεξάνδρειας οι πρώτες ειδήσεις για την κρητική εξέγερση εναντίον των Τούρκων, έγινε έρανος για την ενίσχυση του αγώνα. Ο Γεώργιος Αβέρωφ συγκινημένος από τα γεγονότα, πρόσφερε 20.000 χρυσές λίρες !

Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1880, ο αιγύπτιος αξιωματικός Αραμπί – Πασάς οργάνωσε επαναστατικό κίνημα, στο οποίο οι Άγγλοι απάντησαν με το βομβαρδισμό της Αλεξάνδρειας. Ο λαός οργισμένος ξεσηκώθηκε και έγιναν μεγάλες ταραχές εναντίον των ξένων, με καταστροφές και λεηλασίες των καταστημάτων που ανήκαν σε αυτούς. Πολλοί Ευρωπαίοι ξεπούλησαν τις περιουσίες τους και έφυγαν. Η ελληνική κυβέρνηση σύστησε στον Αβέρωφ να εγκαταλείψει την Αίγυπτο και να επιστρέψει στην Ελλάδα.

3 Mαρτίου 1913: «Η απελευθέρωση του Αργυροκάστρου και του Δελβίνου στους Βαλκανικούς Πολέμους»

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός και Υπουργός των Στρατιωτικών Ελευθέριος Βενιζέλος στις 22 Φεβρουαρίου 1913, αμέσως μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ενημέρωσε τον Αρχιστράτηγο Διάδοχο Κωνσταντίνο ότι υπέρτατο πολιτικό συμφέρον καθιστούσε αναγκαία τη συνέχιση της προελάσεως, με μέρος των δυνάμεων, για την απελευθέρωση και της υπόλοιπης Ηπείρου, μέχρι των οριστικών ορίων των εθνικών διεκδικήσεων, ενώ ο όγκος του Στρατού θα συγκεντρωνόταν στη Θεσσαλονίκη για την αντιμετώπιση της απειλής που είχε δημιουργηθεί από τις επεκτατικές βλέψεις των Βουλγάρων.

Τα όρια των εθνικών διεκδικήσεων στην Ήπειρο, σύμφωνα με την επίσημη διακήρυξη της Ελληνικής Κυβερνήσεως περιορίζονταν στην γραμμή: κόλπος του Αυλώνα, Κλεισούρα, λίμνη Αχρίδα.

Επιστολή αφοσίωσης των Τσάμηδων προς τον Μουσολίνι (26 Φεβρουαρίου 1943)

.

Μια κατάπτυστη επιστολή του ηγέτη των Τσάμηδων Νουρή Ντίνο Μπέη στον Μουσολίνι δείχνει τον προδοτικό ρόλο των Τσάμηδων εις βάρος της Ελλάδος και την αφοσίωση τους προς την Ιταλία.

Η επιστολή εστάλη τον Φεβρουάριο του 1943 , φυλάσσεται στα ιταλικά αρχεία και στην τελευταία της παράγραφο και άσχετα με τις μετέπειτα εξελίξεις ,ο Νορή Ντίνο Μπέης ζητά από τον Καβαλιέρε,όπως αποκαλεί τον Ντούτσε ,να περάσουν οι Τσάμηδες στην Αλβανία,προφανώς γιατί είχει αντιληφθεί τις ευθύνες τους για τα εγκλήματα που είχαν διαπράξει.

Ο Νουρή Ντίνο Μπέης γεννήθηκε στην Παραμυθιά και όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος κατά της Ελλάδος οργάνωσε ένοπλα τμήματα βοήθειας προς τους Ιταλούς και αργότερα προς τους Γερμανούς.

Η άλλη προσπάθεια των Ιταλών ήταν η υποδαύλιση αποσχιστικού κινήματος από τους μουσουλμάνους αλβανόφωνους τους λεγόμενους Τσάμηδες. Την πρωτοβουλία αυτήν την είδαν θετικά οι Γερμανοί όταν από το 1943 ανέλαβαν τον έλεγχο της ιταλοκρατούμενης ζώνης, γιατί οι Τσάμηδες διέκειντο φιλικά και προς τους Γερμανούς. Έτσι προσπαθώντας να ενδυναμώσουν τους Τσάμηδες δημιούργησαν την «Σκιπετάρικη Χωροφυλακή» η οποία καταδυνάστευε τον εγχώριο πληθυσμό στη Νότια Αλβανία, που ουσιαστικά ήταν Έλληνες Βορειοηπειρώτες, αλλά και στην Θεσπρωτία.

Το χρονικό της αλώσεως των Ιωαννίνων «Μια συγκινητική περιγραφή εκείνων που έζησαν τα γεγονότα» (21 Φεβρουαρίου 1913)

.

Πως επέρασαν οι τελευταίοι τέσσαρες μήνες του πολέμου διά τα Ιωάννινα; Όλη η ψυχή και όλος ο νους της πόλεως είχε συμμαζευθεί είς μίαν αγωνιώδη λαχτάραν, εις ένα υπέρτατον δοξολόγημα, εις ένα γονατισμένον αίνον και μίαν ικεσίαν και παράκλησιν. Κάθε σπίτι, κάθε γωνιά -κάθε ζωντανός άνθρωπος, ως και τα παιδάκια ακόμη με σταυρωμένα χέρια δεν είχον άλλην προσευχήν και άλλην δέησιν:

–Θεέ μου ευλόγησε τα Ελληνικά τα όπλα! Βοήθα τους γενναίους πολεμιστάς, που επάνω στα βουνά και στα χιόνια χάνουν αίμα και ζωήν να ελευθερώσουν την Ήπειρον.

-Βοήθα τον Ελληνικόν στρατόν!

Κάθε βράδυ που χιόνιζεν, ή έβρεχεν, ή έκαμε κρύον τα σπίτια ήσαν σκυθρωπότερα, οι άνθρωποι θλιβερότεροι και ο νους των χαμένος σε μίαν μόνον έγνοιαν και μίαν μόνον σκέψιν:

–Κρυώνουν τ΄αδέλφια μας, υποφέρουν οι λεοντόκαρδοι εκεί επάνω στα βουνά… Βοήθα τους Θεέ μου!!

Και τα μάτια των γυναικών εδάκρυζαν, τα κορίτσια έκλαιον, οι άνδρες ήσαν συλλογισμένοι και σιωπηλοί, σε τραπέζι δεν ειμποροΰσε να σιγουρευθή κανένας, ούτε ψωμί και φαγητόν να νοιώσει.

Επισκέπτες στο Ζάλογγο σχολιάζουν: «Ντροπή για όλους μας»

Επισκέπτες από Αθήνα δέχθηκε σήμερα το μνημείο του Ζαλόγγου στην Πρέβεζα.

Αυτό όμως που αντίκρισαν σίγουρα δεν τιμά κανέναν και πόσο μάλλον τους διοικούντες φορείς του Νομού. Δήμο αλλά και Περιφερειακή Ενότητα.

Για άλλη μια φορά γινόμαστε επιεικώς ρεζίλι… Οι φωτογραφίες που ακολουθούν στάλθηκαν στο PamePreveza.gr με το σχόλιο: «Ντροπή σε όλους μας».

Απροστάτευτοι από τις Αλβανικές συμμορίες οι κάτοικοι των ακριτικών χωριών της Ηπείρου… «Κοιμούνται με… προσκέφαλο το φόβο!

.

Δήμαρχος Πωγωνίου: Επιτέλους αυξήστε την αστυνόμευση στην περιοχή μας Εκτός κινδύνου νοσηλεύεται ο αστυνομικός που δέχθηκε πυρά σε περιοχή της Βήσσανης, όπου σκοτώθηκε ένας εκ των εμπόρων ναρκωτικών

Η προχθεσινή μάχη αστυνομικών και Αλβανών κακοποιών στη Βήσσανη Πωγωνίου, που κατέληξε στο θάνατο ενός εκ της σπείρας και στον τραυματισμό ενός αστυνομικού του Τμήματος Δίωξης Ναρκωτικών Ιωαννίνων, επαναφέρει στο προσκήνιο για μια ακόμη φορά και με δραματικό τρόπο την κατάσταση που επικρατεί στις παραμεθόριες περιοχές Πωγωνίου, Κόνιτσας και Φιλιατών.

Μια πραγματικότητα η οποία μόνο σε ένα μικρό μέρος της αποδίδεται από τα αστυνομικά δελτία, τα οποία άλλωστε δεν μπορούν να συμπεριλάβουν την ανησυχία και το καθημερινό άγχος των κατοίκων – υπερήλικων στην πλειονότητά τους- που έχουν παραμείνει στα ακριτικά χωριά. Κι όπως λένε όλοι τους, μηδενός εξαιρουμένου, κοιμούνται με το φόβο «προσκέφαλο» και με την αγωνία μην τους χτυπήσει κάποιος άγνωστος ημέρα ή νύχτα την πόρτα.

ΒΙΝΤΕΟ – Τα ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ Βουλγάρων, Τσάμηδων και Ρουμάνων κατά των Ελλήνων επί κατοχής (1941-1944)

.

Από την πρώτη ημέρα της σύστασης του νεοελληνικού κράτους, η Ελλάδα είχε προβλήματα σχεδόν με όλους τους γείτονές της.

Γενικά στα Βαλκάνια, ειδικά τον 19ο και τον 20ο αιώνα, όλα τα κράτη εποφθαλμιούσαν τα εδάφη των γειτόνων τους και όχι μόνο, με τους δύο Βαλκανικούς και δύο Παγκοσμίους πολέμους να το αποδεικνύουν περίτρανα.

Το παρακάτω βίντεο ασχολείται με τρία σημαντικά εθνικά ζητήματα που απασχόλησαν την Ελλάδα κατά την περίοδο της κατοχής:

-Την ανακίνηση του Κουτσοβλαχικού από πράκτορες της Ρουμανίας και την προσπάθεια αυτονόμησης της ευρύτερης περιοχής της Πίνδου.

-Την Βουλγαρική κατοχή και τα εγκλήματα σε Μακεδονία-Θράκη με στόχο την βουλγαροποίηση της Μακεδονίας μας.

-Τους Τσάμηδες, που προσπάθησαν να αυτονομήσουν τη Θεσπρωτία, με απώτερο στόχο την ένωσή της με το Αλβανικό κράτος.

Κοινό όλων αυτών των; Όλοι τους συνεργάστηκαν με τους φασίστες και τους ναζιστές των Μουσολίνι και Χίλτερ.

3 Οκτωβρίου 1943, Λιγκιάδες, το ολοκαύτωμα των Ναζί στην Ήπειρο

.

«Μας πήραν [οι Γερμανοί] ένα σωρό γυναίκες και παιδιά και μας σαλαγούσαν σαν κοπάδι κατά τον απάνω μαχαλά. Φτάκαμαν στο σπίτι του Χολέβα. Μας έμπασαν όλους μέσα στο κελάρι και βάρεσαν με το πολυβόλο μέσα στο σωρό. Εμένα μια σφαίρα τρύπησε τη σακούλα με τις παράδες και βρήκε το παιδί μου τον Αλέξη στο κεφάλι. Του τίναξε τα μυαλά που μου γέμισαν το πρόσωπο και τα στήθεια. Ήμουν πνιγμένη στα αίματα.

Οι Γερμανοί ψηλά αναποδογύριζαν το σπίτι. Είχαν βάλει φωτιά στη σκεπή. Τώρα οι φλόγες κατέβαιναν στο κελάρι. Μια μεγάλη γλώσσα κατέβαινε και έγλυφε το κεφάλι του παιδιού μου. Άκουσα που τσίριζαν οι σάρκες του που καίγονταν και έρχονταν στη μύτη μου η κνίσσα τους. Ο αέρας είχε γεμίσει από τη μυρουδιά της σάρκας του παιδιού μου, η ανάσα μου πιάστηκε, πετάχτηκα στην πόρτα. Η κνίσσα από τις σάρκες του μου γιόμισε τη μύτη, μου φάνηκε πως κατάπινα κομματάκια από το παιδί μου. Δε βάσταξα, πήρα τον ανήφορο. Η μυρουδιά με κυνηγούσε. Σταμάτησα εκεί που δεν μ’έφτανε ο καπνός. Δεν έβλεπα, δεν άκουγα σε λίγο τίποτα… Μονάχα μύριζα… Μύριζα και ήθελα να κρατήσω την ανάσα μου να μη μυρίζω. Μα δεν μπόρεγα».

Η ανωτέρω μαρτυρία ανήκει στην Ελένη Χολέβα, από τους λιγοστούς επιζώντες της σφαγής των Λιγκιάδων από τα γερμανικά ναζιστικά στρατεύματα στις 3 Οκτωβρίου 1943. Επρόκειτο για ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου των Γερμανών στην Ήπειρο και γενικότερα στην ελληνική επικράτεια.