Έπαιξε ρόλο η Τουρκία στην παραίτηση Τζον Μπόλτον; Θα είναι μήπως η σταγόνα που θα…

.

Μιχαήλ Βασιλείου

Σοκ προκαλεί η είδηση που κυκλοφόρησε πριν λίγη ώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τον Ντόναλντ Τραμπ να ανακοινώνει την παραίτηση ενός ακόμα Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας (National Security Advisor), του γνωστού ως εκ των κορυφαίων “γερακιών” της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, Τζον Μπόλτον. Θυμίζουμε, ότι ο Μπόλτον υπηρέτησε και την κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, από τη θέση του αντιπροσώπου των ΗΠΑ στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Η υπενθύμιση αυτή γίνεται με σκοπό να υπογραμμιστεί, ότι με βάση τη λογική, ο Τζον Μπόλτον, για τον οποίον ο Τραμπ λέει ότι είχε διαφωνήσει με πολλές εισηγήσεις του, δεν φεύγει από τον Λευκό Οίκο επειδή ο πρόεδρος διαφώνησε με κάποιες “εξτρεμιστικές” εισηγήσεις του. Ο Μπόλτον δεν ήταν ΜακΜάστερ, κάθε άλλο… Τι μπορεί να συμβαίνει λοιπόν;

Ένα σημείο διαφωνίας ανάμεσα στις δυο γνωστές προσωπικότητες, κάλλιστα θα μπορούσε να είναι η προτεραιότητα που δίνει ο Τραμπ στις οικονομικές σχέσεις, χωρίς να αντιλαμβάνεται ιδιαίτερα τη γεωστρατηγική διάσταση. Εξάλλου, ο ίδιος έχει ομολογήσει πως δεν διαβάσει μακροσκελείς εκθέσεις των αρμοδίων υπηρεσιών, αλλά θέλει να γνωρίζει τα βασικά, ει δυνατόν σε μια κόλα χαρτί.

Τελευταίο σημείο σύγκρουσης μέσα στο επιτελείο εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ, ήταν οι συνομιλίες και η επικείμενη συμφωνία με τους Ταλιμπάν. Ενώ ο Τραμπ αρχικά το διαφήμισε, στη συνέχεια, δήθεν λόγω μιας τρομοκρατικής επίθεσης, κι ενώ βούιζε ο κόσμος για τις διαφωνίες με τους συμβούλους του, ο Τραμπ είπε “τέλος οι διαπραγματεύσεις”.

Προσπάθησε άραγε να αποτρέψει την αποχώρηση του Τζον Μπόλτον; Θα μπορούσε να του έχει πει ο ΣΕΑ, υπό αυτές τις συνθήκες “δεν μπορώ να υπηρετήσω την πολιτική σου;”… όπως του είχε πει και ο Τζέιμς Μάτις για τη Συρία. Κι εκεί ο Τραμπ έλεγε πως αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα, αλλά αυτά τελικά μάλλον αυξήθηκαν. Έχουμε επανάληψη του φαινομένου; Δεν είναι άλλωστε και κανένας… διανοούμενος για να κάτσει να σκεφτεί “το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού”.

Έτσι, είναι προφανές για ποιον λόγο δεν μπορεί να αντιληφθεί τη γεωστρατηγική διάσταση. Αν δεν “πάρεις μυρωδιά” λίγο από το ιστορικό υπόβαθρο του θέματος, να κατανοήσεις τι διακυβεύεται για τις ΗΠΑ, που θα μπορούσε να είναι κάτι ευρύτερο του – άμεσα αντιληπτού – οικονομικού κέρδους, είναι λογικό να λειτουργείς είτε σαν επιχειρηματίας – αρπακτικό, είτε ακόμα και σαν απλός λογιστής…

Αυτή η διάσταση θα μπορούσε να εξηγεί τον υπαινιγμό του τίτλου της ανάρτησης. Η απώλεια της εξαγωγής άνω των 100 – υποτίθεται – μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 Lightning II της Lockheed Martin από την πλευρά της Τουρκίας, θα μπορούσε να έχει παίξει έναν κομβικό ρόλο στη ρήξη ανάμεσα στον Τραμπ και τον Μπόλτον.

Ο δεύτερος προφανώς θα επεσήμανε στον Τραμπ τη “μη φιλική” και με κολοσσιαίες γεωστρατηγικές επιπτώσεις διάσταση της αποσκίρτησης της Τουρκίας από το δυτικό “μαντρί” και το “έντονο φλερτ” με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Κάπου εκεί ίσως προέκυψε μια ακόμα διαφωνία… Η “θετική προδιάθεση” του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία είναι επίσης γνωστή.

Είτε για λόγους γεωστρατηγικής αντίληψης, είτε για λόγους που αφορούν τη δράση των μυστικών υπηρεσιών στην προσπάθεια να διαθέτουν στοιχεία με τα οποία να “ρυθμίζουν” τη συμπεριφορά των ηγετών σημαντικών τουλάχιστον χωρών στις διεθνείς σχέσεις, δεν αποτελεί μυστικό ότι ο Τραμπ θα προτιμούσε να συνεργάζεται με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και να τον υποδέχεται και να χαριεντίζεται μαζί του στα οικογενειακά του θέρετρα.

Κάπου εκεί, με τον Τραμπ να κάνει τα πάντα να αποφύγει να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία και να μην πείθεται ιδιαίτερα για τη “συμμαχική διάσταση” της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, ο Μπόλτον θα πρέπει να κατέληξε στο συμπέρασμα ότι του ήταν αδύνατο να συνυπάρξει με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Πλέον, το ενδιαφέρον στρέφεται στην επόμενη ημέρα. Ο Μπόλτον είναι μια ακόμα κορυφαία προσωπικότητα της κυβέρνησης Τραμπ που “πηδάει από το καράβι”. Οι Τίλερσον (ΥΠΕΞ) και Μάτις (ΥΠΑΜ), μεταξύ άλλων, έχουν συμπεριφερθεί με μεγάλη ευγένεια και δεν έχουν βγει δημόσια να κατηγορούν το πρώην αφεντικό τους.

Κι όλα αυτά, παρότι το αφεντικό πρόκειται για έναν εντελώς άξεστο τύπο που δε διστάζει να “στολίζει” μέσω των κοινωνικών δικτύων οποιονδήποτε έχει διαφωνήσει μαζί του. Τον στρατηγό Μάτις μόνο δεν τόλμησε… Τι θα κάνει λοιπόν ο Τζον Μπόλτον; Αλλά και πώς θα αντιμετωπίσει την απομάκρυνση π.χ. ο Μάικ Πομπέο που επίσης φαίνεται να έχει τελευταία τις δικές του ενστάσεις στις επιλογές Τραμπ;

Τούτων λεχθέντων και πέραν της διάστασης Τουρκία, αξίζει να επισημανθεί και κάτι ακόμα: Η απογοητευτική εικόνα του Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ σιγά σιγά οι ΗΠΑ βαδίζουν προς τις εκλογές, μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και να αυξήσει το κίνητρο ανάμεσα στους Ρεπουμπλικάνους να ξεφορτωθούν τον Τραμπ, ποντάροντας στο ότι το εκλογικό ρίσκο είναι ελεγχόμενο.

Κι αν ανοίξει θέμα απομάκρυνσης του προέδρου από τον Λευκό Οίκο, τα πράγματα ίσως αποδειχθούν πολύ πιο περίπλοκα για τον σημερινό ένοικο, συγκριτικά με την περιπέτεια που πέρασε π.χ. ο Μπιλ Κλίντον. Άσε που φαίνεται πως το σύνολο της “κοινότητας πληροφοριών (Intelligence Community) των ΗΠΑ τον έχει βάλει στο μάτι κανονικά, οπότε ουδείς γνωρίζει τι άσσο θα τραβήξει από το μανίκι την κρίσιμη στιγμή…

Πηγή: Defence-point

.