Ένα πολύ ενδιαφέρον «Λεύκωμα» για την Ελληνική Εμπορική ναυτιλία, με τίτλο: «Η εξέλιξη της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας στο πέρασμα των αιώνων»

του Π. Λ. Παπαγαρυφάλλου

.

Εκδότης: «Ινστιτούτο Ιστορίας Εμπορικής Ναυτιλίας» Πειραιάς, 2014.

Συγγραφέας: Ο ακαταπόνητος ιστορικός ερευνητής Δημήτρης Μιχαλόπουλος. Σκοπός αυτής της έκδοσης, όπως γράφει ο Πρόεδρος του εν λόγω Ινστιτούτου και Αντιναύαρχος του Λιμενικού Σώματος και αρχηγός του, Δημήτριος Μπαντίας στον πρόλογό του, είναι: «Η ανάγκη να ταξιδέψει η εξέλιξη της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας στο πέρασμα των αιώνων σε όλο τον κόσμο», η οποία «επισφραγίζει ένα έργο δεκαετιών» του Ινστιτούτου».

Πρόκειται θα έλεγα, για ένα πρωτότυπο και τεκμηριωμένο «Λεύκωμα», το οποίο εμπλουτίζεται όχι μόνο από το ιστορικό κείμενο του Δ. Μιχαλόπουλου αλλά και από μια σειρά θαλασσίων υδατογραφιών του καραβογράφου Αντώνη Μιλάνου, οι οποίες απεικονίζουν παραστατικά την εξέλιξη της Ελληνικής ναυτιλίας από τη Μινωϊκή Εποχή έως τις ημέρες μας. Ερχόμενος στο κείμενο των περιεχομένων διαπιστώνουμε ότι ο συγγραφέας ως βαθύς Γνώστης της Ιστορίας, παρουσιάζει το θέμα σε τέσσερις χρονολογικές ενότητες: Στην «Προϊστορία και την Αρχαιότητα», τον «Μεσαίωνα», την «Οθωμανική Κυριαρχία» και τη «Σύγχρονη Εποχή».

Τα εκτεταμένα αυτά χρονικά στάδια συνοδεύονται από την επιμέρους βιβλιογραφία τους, έτσι ώστε όχι μόνο να τεκμηριώνονται επιστημονικά και ιστορικά οι απόψεις του αλλά και να αποτελούν βοήθημα για τον ενδιαφερόμενο αναγνώστη ή ερευνητή. Την πρώτη χρονική ενότητα ο σ. την διαπραγματεύεται από την προϊστορική περίοδο που καταλήγει στο 395 μ.Χ., η οποία αρχίζει με τη διαπίστωση ότι ο Πλάτων ήταν εκείνος, ο οποίος διατύπωσε την άποψη ότι η γη είναι σφαιρική.

Σ’ αυτή την ενότητα ο σ. αναδεικνύει τις γνώσεις με τις οποίες «ήταν εφοδιασμένοι οι Αρχαίοι Έλληνες, που επιχειρούσαν ταξίδια, που μόνο σήμερα θεωρούνται δυνατά» (σελ. 19). Χαρακτηριστικά, αναδιπλώνοντας τα ιστορικά γεγονότα και τις βαθμιαίες εξελίξεις της ναυσιπλοΐας, γράφει για την «Αργοναυτική Εκστρατεία», ότι: «Αποτελεί ένα είδος ταξιδιωτικού οδηγού, χάρη στον οποίο μπορεί κανείς να «ανασυστήσει» το πλέγμα των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδος και μακρινών ευρωπαϊκών και ασιατικών χωρών» (25). Η ενότητα αυτή καταλήγει με την εποχή του Μ. Αλέξανδρου οπότε «άρχιζαν να κατασκευάζονται πλοία βαρύτατα, οι τετρήρεις και οι πεντήρεις» (σελ. 29).

Αθήνα 12/06/2015
Πολίτης Π. Λ. Παπαγαρυφάλλου

.

Εικόνα: «Θαλασσογραφία», έργο του Γιώργου Χατζάκη από το Ιστολόγιό του