Αναγνωρίζοντας το τέλος του Κινεζικού οικονομικού θαύματος.

άρθρο του George Friedman
από το Stratfor

.

Σημαντικές αλλαγές σε εξέλιξη στην κινεζική οικονομία, αλλαγές που το Stratfor προβλέπει και συζητά εδώ και χρόνια, συγκεντρώνουν πρόσφατα την προσοχή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Πολλοί έχουν ρωτήσει πότε η Κίνα θα βρεθεί σε οικονομική κρίση και σε αυτή την ερώτηση, έχουμε απαντήσει πως η Κίνα βρίσκεται ήδη εκεί εδώ και λίγο καιρο – κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό έξω από την Κίνα και ειδικότερα, δεν είναι γνωστό  στις ΗΠΑ. Μια κρίση μπορεί υπάρξει πριν αναγνωριστεί. Η στιγμή της αναγνώρισης μίας κρίσης, είναι κρίσιμη, γιατί τότε είναι που οι περισσότεροι αρχίζουν να αντιδρούν σε αυτή. Το ερώτημα που είχαμε θεσει, ήταν όταν το πότε η Κινεζική οικονομική κρίση θα γίνει τελικά αποδεκτό γεγονός, αλλάζοντας έτσι την παγκόσμια δυναμική.

Την περασμένη εβδομάδα, η κρίση ανακοινώθηκε δραμματικά: Κατ’ αρχήν, ο αρθρογράφος των The New York Times και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ  Paul Krugman έγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Χτυπώντας στο τείχος της Κίνας». Ο Krugman έγραψε, «Τα σημάδια είναι πλέον ολοφάνερα: Η Κίνα αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα. Δε μιλάμε για κάποια μικρή υποχώρηση, αλλά κάτι πιο θεμελιώδες: Ολόκληρη η πορεία της χώρας που αφορά στην επιχειρηματική δραστηριότητα, το οικονομικό σύστημα που έχει οδηγήσει σε τρεις δεκαετίες απίστευτης ανάπτυξης, έχει φτάσει στα όριά του. Θα μπορούσε να ειπωθεί, πως το κινεζικό μοντέλο είναι έτοιμο να συντριβεί στο Σινικό Τείχος του, και το μόνο ερώτημα πλέον, είναι το πόσο άσχημη θα είναι αυτή η συντριβή».

Αργότερα μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα, ο Ben Levisohn συνέγγραψε μια στήλη στην οικονομική εφημερίδα Barron’s, με τίτλο «Σήματα καπνού από την Κίνα.» Ο Levisohn έγραψε: «Στην κλασική ταινία καταστροφής «The Towering Inferno», οι συμμετέχοντες σε κάποιο πάρτυ, αγνόησαν μια πυρκαγιά σε μία αποθήκη υποθέτοντας πως βρισκόταν υπό έλεγχο. Κάνουν άραγε οι επενδυτές το ίδιο σφάλμα με την περίπτωση της Κίνας;» Ο Levisohn απαντά στην ερώτησή του λέγοντας: «Αντίθετα με ότι συνέβαινε πριν από τρεις μήνες, όταν οι επενδυτές στοιχημάτιζαν πολλά χρήματα στο ότι οι φορείς χάραξης πολιτικής της Κίνας θα τροφοδοτήσουν με χρήμα την οικονομία ώστε να προωθήσουν την ανάπτυξη, οι αγορές φαίνεται να έχουν αποδεχτεί το γεγονός ότι η υποτονική ανάπτυξη για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι η νέα πραγματικοτητα».

Εν τω μεταξύ, η Goldman Sachs – της οποίας ο τότε επικεφαλής των διεθνών οικονομικών ερευνών Jim O’Neil, το Νοέμβριο του 2001, επινόησε τον όρο BRICs και προέβλεψε πως η Κίνα θα μπορούσε να ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες οικονομικά μέχρι το 2028 – μείωσε την πρόβλεψή της Κινεζικής ανάπτυξης στο 7,4%.

Η New York Times, η Barron’s και η Goldman Sachs είναι όλες τους, τόσο καταμετρητές της συμβατικής «σοφίας», όσο και δημιουργοί της συμβατικής «σοφίας». Ως εκ τούτου, το να ανακοινώνουν και οι τρεις τους, μέσα σε λίγες εβδομάδες, ότι η οικονομική κατάσταση της Κίνας κυμαίνεται από απογοητευτική, εώς το σημείο να αγγίζει τα όρια μίας συντριβής, είναι κάτι που μετασχηματίζει τον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι για την Κίνα. Πλέον, η συζήτηση παύει να περιστρέφεται γύρω από τις προβλέψεις για το πόσο γρήγορα η Κίνα θα ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και επικεντρώνεται στις συνέπειες μιας Κινεζικής συντριβής.

Αμφισβητώντας την Κίνα

Το να θεωρείται ξαφνικά το Stratfor σαν μέρος της συμβατικής «σοφίας» σχετικά με την Κίνα, οφείλω να ομολογήσω πως με κάνει να αισθάνομαι περίεργα. Έχοντας πρώτοι, εδώ και χρόνια, εντοπίσει τις βασικές αντιφάσεις στους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας, όταν οι περισσότεροι έβλεπαν την Κίνα ως το θαύμα που δεν υπήρξε η Ιαπωνία και αφού περιφρονηθήκαμε ως ένας οργανισμος που δεν κατανοούσε την υπό εξέλιξη μετατόπιση της παγκόσμιας ισχύος, είναι ευχάριστο να έχουμε πλέον μία μεγάλη παρέα. Κατά τα τελευταία δύο χρόνια, οι τάξεις των αμφισβητιών της Κίνας είχε αυξηθεί. Όμως, τους τελευταίους μήνες έχει εμφανιστεί μια ριζική αλλαγή: Έχουμε περάσει από την «Παντοδύναμη Κίνα», την πεποίθηση δηλαδή ότι δεν υπήρχε τίποτα το οποίο να μη μπορούσαν να αντιμετωπίσουν οι Κινέζοι, στη συνειδητοποίηση ότι η Κίνα δεν λειτουργεί πλέον.

Δε λειτουργεί εδώ και αρκετό καιρό. Ένα από τα πράγματα που συγκάλυπταν την αποδυνάμωση της Κίνας, είναι τα Κινεζικά στατιστικά στοιχεία, στα οποία o Krugman αναφέρεται ως «περισσότερο φανταστικά απ’ ότι συνηθίζεται». Η Κίνα είναι μια τεράστια χώρα σε έκταση και πληθυσμό. Η συλλογή πληροφοριών σχετικά με την κατάστασή της, είναι ένα δύσκολο έργο, ακόμη κι αν επιχειρείται από την ίδια την Κίνα. Αντ’ αυτού, η Κίνα κατανοεί ότι στη Δύση, υπάρχει η εντύπωση ότι οι στατιστικές των κυβερνήσεων έχουν μια περιορισμένη (τουλάχιστον) σχέση με την αλήθεια. Αντίστοιχα, το Πεκίνο χρησιμοποιεί τους αριθμούς για να διαμορφώσει αντιλήψεις μέσα και έξω από την Κίνα για το την οικονομική δραστηριότητα της χώρας. Οι Κινέζοι, δημοσιεύουν τα στατιστικά στοιχεία του ετήσιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος στην 3η εβδομάδα του Ιανουαρίου (και τα αναθεωρεί μόνο το επόμενο έτος). Δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουν πως τα πήγαν σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Γνωρίζουν όμως αυτό που θέλουν να πιστεύει ο κόσμος για την ανάπτυξή τους, και ο κόσμος τους έχει πιστέψει, εξ ου και οι φανταστικές ιστορίες της οικονομικής ανάπτυξης.

Στην πραγματικότητα, η Κίνα είχε μια εξαιρετική περίοδο ανάπτυξης: Τα τελευταία 30 χρόνια ήταν αξιοσημείωτα και αμαυρώθηκαν μόνο από το γεγονός ότι οι Κινέζοι άρχισαν από πολύ χαμηλό σημείο, λόγω των πολιτικών της Μαοϊκής Περιόδου. Στην αρχή, η ανάπτυξη υπήρξε σχετικά εύκολη, ήταν πραγματικά δύσκολο για τους Κινέζους να κάνουν κάτι λιγότερο. Αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η Κίνα αναπτύχθηκε απότομα. Ωστόσο, βασίζοντας τις οικονομικές αποδόσεις στην κατανάλωση, ο Krugman σημειώνει ότι η Κίνα είναι λίγο μεγαλύτερη οικονομικά από την Ιαπωνία. Λαμβάνοντας υπόψη τις εικασίες για το ΑΕΠ της Κίνας, θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως παραμένει πίσω από την Ιαπωνία, αλλά αυτό είναι δύσκολο να ειπωθεί με ασφάλεια. Αυτό που μπορεί να ειπωθεί με ασφάλεια, είναι ότι η οικονομία της Κίνας έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία 30 χρόνια, αλλά ότι δεν αυξάνεται πλέον τόσο γρήγορα όσο κάποτε.

Η Κινεζική ανάπτυξη βασίστηκε σε μια πολύ δυσάρεστη πραγματικότητα: Οι Κινεζικοί μισθοί ήταν πολύ μικρότεροι από τους δυτικούς μισθούς και ως εκ τούτου οι Κινέζοι ήταν σε θέση να παράγουν μια ορισμένη κατηγορία προϊόντων με χαμηλότερο κόστος από ό, τι οι Δυτικοί. Οι Κινέζοι έχτισαν τις επιχειρήσεις τους με βάση αυτό το δεδομένο και οι δυτικές κατασκευαστικές εταιρείες, έχτισαν εργοστάσια στην Κίνα για να επωφεληθούν από τη διαφορά. Καθώς οι Κινέζοι εργάτες δεν ήταν σε θέση να αγοράσουν πολλά από τα προϊόντα που παρήγαγαν, λόγω των χαμηλών τους μισθών, η Κίνα βάσισε την ανάπτυξή της στις εξαγωγές.

Προκειμένου να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, η Κίνα θα έπρεπε να διατηρήσει τις μισθολογικές διαφορές με τη Δύση επ ‘αόριστον. Αλλά η Κίνα εφάρμοσε μια άλλη πολιτική που θεωρούσε περισσότερο απαραίτητη: Το Πεκίνο τρομοκρατήθηκε από την ανεργία και τις κοινωνικές συνέπειες που απορρέουν από αυτή. Λογικός φόβος, ερχόταν όμως σε αντίθεση με την βασική πηγή οικονομικής ισχύος της Κίνας, δηλαδή το πλεονέκτημα των μισθολογικών διαφορών. Καθώς οι Κινέζοι φοβήθηκαν την ανεργία, η πολιτική της Κίνας, εκδηλωμένη σε τραπεζικές δανειοδοτικές πολιτικές, εξήρε την πρόληψη της ανεργίας, κρατώντας στη ζωή επιχειρήσεις αναποτελεσματικές. Η Κίνα, χρησιμοποίησε επίσης τον τραπεζικό δανεισμό για την οικοδόμηση τεράστιων υποδομών και ακινήτων για εμπορική χρήση και κατοικία. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η πολιτική δημιούργησε τεράστια αναποτελεσματικότητα στην κινεζική οικονομία. Η αναποτελεσματικότητα μεγάλωσε χωρίς να ανακοπεί. Η ανάπτυξη της οικονομίας είναι δυνατή, αλλά η αύξηση της κερδοφορίας δεν είναι. Τελικά, η οικονομία θα καθηλώνεται όλο και περισσότερο από την αναποτελεσματικότητα της.

Πληθωρισμός εναντίον ανεργίας

Καθώς οι επιχειρήσεις γίνονται αναποτελεσματικές, αυξάνεται το κόστος παραγωγής. Και αυτό οδηγεί σε πληθωρισμό. Δεδομένου ότι ο δανεισμός για να κρατηθούν οι αναποτελεσματικές επιχειρήσεις εν ζωή συνεχίζεται, ο πληθωρισμός αυξάνεται ακόμη περισσότερο. Η αύξηση της αναποτελεσματικότητας επιδεινώνεται από την αύξηση της προσφοράς χρήματος που προκαλεί ο επιθετικός δανεισμός, προκειμένου να κρατηθεί ζωντανή η οικονομία. Καθώς αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε για πολλά χρόνια, η αναποτελεσματικότητες που ενσωματώνει η Κινεζική οικονομία έχουν γίνει συγκλονιστικές.

Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι η συντριπτική φτώχεια της Κίνας, όπου 900 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα περίπου στο ίδιο επίπεδο με τη Γουατεμάλα, τη Γεωργία, την Ινδονησία και τη Μογγολία ($ 3.000 – $ 3.500 το χρόνο), ενώ περίπου 500 εκατομμύρια από αυτούς έχουν ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα περίπου στο ίδιο επίπεδο με την Ινδία, τη Νικαράγουα, τη Γκάνα, τη Νιγηρία και το Ουζμπεκιστάν ($ 1.500 – $ 1,700). Συνολικά, το ανά κεφαλήν εισόδημα της Κίνας είναι περίπου στο ίδιο επίπεδο με τη Δομινικανή Δημοκρατία, τη Σερβία, την Ταϊλάνδη ή την Τζαμάικα. Η τόνωση μιας οικονομίας όπου πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε απόλυτη φτώχεια είναι αδύνατη. Ένα οικονομικό ερέθισμα, θα είχε νόημα, όταν είναι δυνατόν να πωλούνται προϊόντα στο ευρύ κοινό. Όμως, η συντριπτική πλειοψηφία των Κινέζων δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο κόστος των προϊόντων που παράγονται στην Κίνα, και ως εκ τούτου η τόνωση δεν θα αυξήσει την κατανάλωση των προϊόντων αυτών. Εξίσου σημαντικό, είναι το γεγονός πως η τόνωση της ζήτησης, ώστε τα μη αποδοτικά εργοστάστια να μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους, δεν είναι απλώς πράξη που θα επιφέρει πληθωρισμό, είναι πράξη αυτοκτονική. Ο στόχος είναι να αυξηθεί η κατανάλωση και όχι να επιδοτηθεί η αναποτελεσματικότητα.

Επομένως, οι Κινέζοι είναι παγιδευμένοι. Αν συνεχίσουν την πολιτική των επιθετικών δανείων σε προβληματικές επιχειρήσεις, θα έχουν σαν αποτέλεσμα πληθωρισμό. Αυτό αυξάνει το κόστος και τους καθιστά λιγότερο ανταγωνιστικούς στις εξαγωγές, οι οποίες επιπλέον, μειώνονται λόγω της ύφεσης στην Ευρώπη και της αδυναμίας στις ΗΠΑ. Επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αποτύχουν, θα έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας, ενός τεράστιου κοινωνικού και πολιτικού προβλήματος. Οι Κινέζοι έχουν πραγματοποιήσει μία ελικοειδή πορεία, από την διακοπή της δανειοδότησης (με τη ρύθμιση άτυπων δανεισμών και την αύξηση των επιτοκίων στη διατραπεζική αγορά) ως τη χαλάρωση των περιορισμών σχετικά με τον δανεισμό (αφαιρώντας το κατώτατο επίπεδο για το σημείο αναφοράς των επιτοκίων δανεισμού και με την αύξηση των χορηγήσεων προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις). Και οι δύο πολιτικές είναι προβληματικές.

Οι Κινέζοι έχουν διατηρήσει μια στρατηγική εξαρτήσεως από τις εξαγωγές, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τη λειτουργία των οικονομικών κύκλων στη Δύση, δηλαδή ότι οι περιοδικές και ουσιαστικές μειώσεις της ζήτησης είναι γεγονότα αναπόδραστα. Ο Βιομηχανική οργάνωση της Κίνας είναι προσανατολισμένη προς τη ζήτηση από τη Δύση. Όταν αυτή η ζήτηση συρρικνώθηκε, το αποτέλεσμα ήταν το χάος που βλέπετε τώρα.

Η κινεζική οικονομία θα μπορούσε ίσως να αυξάνεται κατά 7,4%, αλλά αμφιβάλλω αν ο πραγματικός αριθμός πλησιάζει κοντά σε αυτό το νούμερο. Ορισμένες εκτιμήσεις ανάπτυξης τον τοποθετούν πιό κοντά στο 5%. Ανεξάρτητα από την ανάπτυξη, η ικανότητα να διατηρηθούν τα περιθώρια κέρδους, σπάνια λαμβάνεται υπ’ όψιν. Παραγωγή και πώληση σε τιμές κόστους, ή και κάτω από αυτές, θα ενισχύσει τους αριθμούς του ΑΕΠ, αλλά θα υπονομεύσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτό συνέβη στην Ιαπωνία στις αρχές του 1990. Και αυτό συμβαίνει στην Κίνα τώρα.

Οι Κινέζοι μπορούν να αποτρέψουν το είδος της σύγκρουσης που έπληξε την Νοτιοανατολική Ασία το 1997. Το νόμισμά τους δεν είναι μετατρέψιμο, οπότε δεν μπορεί να υπάρξει μία επίθεση σε αυτό. Μπορούν να συνεχίσουν να έχουν μια οικονομία που διευθύνεται από μία κεντρική διοίκηση. Άλλωστε, εξακολουθούν να είναι κομμουνιστές. Αλλά δεν μπορούν να αποφύγουν τις συνέπειες της οικονομικής τους πραγματικότητας και όσο περισσότερο αναβάλλουν την αναμέτρηση μαζί της, τόσο δυσκολότερη θα είναι η ανάκαμψη από αυτή. Έχουν ήδη αναβάλει την αναγνώριση της καταστάσεως πολύ περισσότερο από ό, τι θα έπρεπε και θα την ανέβαλλαν περαιτέρω, αν ήταν σε θέση να συνεχίσουν την υποστήριξη αποτυχημένων επιχειρήσεων με δάνεια. Μπορούν να ακολουθούν αυτή την πρακτική για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα – με την προϋπόθεση ότι είναι προετοιμασμένοι να μιμηθούν τη διάλυση του Σοβιετικού οικονομικού μοντέλου. Δεν είναι αυτό που θέλουν οι Κινέζοι. Αυτό που θέλουν, είναι μια θαυματουργή επίλυση του προβλήματός τους. Δεν υπάρχουν λύσεις που δεν περιλαμβάνουν αγωνία, γι αυτό αναβάλλουν την ημέρα της αναμέτρησης με το πρόβλημα, με αποτέλεσμα οι πιθανές διαφορετικές λύσεις σε αυτό, σιγά-σιγά να μειώνονται.

Ο μετασχηματισμός της Κίνας

Οι Κινέζοι δεν πρόκειται να καταρρεύσουν οικονομικά εντελώς, όχι περισσότερο από τους Ιάπωνες ή τους Νοτιο – Κορεάτες. Αυτό που θα συμβεί, είναι ότι η Κίνα θα αρχίσει να συμπεριφέρεται διαφορετικά από ό, τι πριν. Χωρίς να έχουν επιλογές που να μην τους προκαλούν τρόμο, οι Κινέζοι θα επικεντρωθούν στη συγκράτηση των κοινωνικών και πολιτικών συνεπειών, τόσο με τις παροχές σε πολιτικά ευαίσθητες ομάδες, όσο και με τη χρήση του εξαιρετικού συστήματος ασφαλείας τους για την καταστολή και την αποτροπή ταραχών. Η Κινεζικές οικονομικές επιδόσεις θα υποβαθμιστούν, αλλά η κρίση θα αποφευχθεί και τα πολιτικά συμφέροντα θα συνεχίσουν να προστατεύονται. Επειδή ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Κίνας ποτέ δεν επωφελήθηκε από την ανάπτυξη, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων που αισθάνονται περιθωριοποιημένοι και θύματα των παράκτιων ελίτ. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, είναι μία καλή υποστηρικτική βάση για το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Το κλειδί είναι η κατανόηση ότι εάν η Κίνα δεν κατορθώσει να επιλύσει τα προβλήματά της χωρίς απαράδεκτες πολιτικές συνέπειες, θα επιχειρήσει να διασπείρει την παρακμή. Η Ιαπωνία είχε μια χαμένη δεκαετία μόνο στο μυαλό των δυτικών επενδυτών, που εκτιμούν τη συνολική αύξηση του ΑΕΠ σε σχέση με άλλα μέτρα επιτυχίας, όπως η αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ή η πλήρης απασχόληση. Η Κίνα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει πολύ αποτελεσματικά μια παρατεταμένη περίοδο έντονης ενδοσκόπησης και χαμηλών οικονομικών επιδόσεων. Τα περασμένα 30 χρόνια, η πορεία της Κίνας υπήρξε τόσο καλή, ώστε δύσκολα θα περίμενε κάποιος να συνεχιστεί απρόσκοπτα.

Όσον αφορά στον υπόλοιπο κόσμο, οι προφανείς οικονομικές επιπτώσεις θα είναι δυσάρεστες για τους παραγωγούς βιομηχανικών προϊόντων, όπως το σιδηρομετάλλευμα. Οι υπερβολικές προσδοκίες για την κινεζική ανάπτυξη δεν θα επιτευχθούν και ως εκ τούτου δεν θα επιτευχθούν οι προσδοκίες για τις τιμές των βασικών προϊόντων. Δεδομένου ότι η Κινεζική οικονομική αποτυχία βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, η υποβάθμιση των τιμών είναι ήδη γεγονός. Ιδιαίτερα η Αυστραλία έχει πληγεί σοβαρά από την κατάσταση στην Κίνα, ακριβώς όπως επλήγη από την κατάσταση στην Ιαπωνία πριν από μια γενιά.

Ασφαλώς οι Κινέζοι διατηρούν πολλά χρήματα σε κυβερνητικά ομόλογα των ΗΠΑ και σε άλλες αγορές. Αντίθετα με τους φόβους, αυτά τα χρήματα δεν πρόκειται να αποσυρθούν. Το Κινεζικό πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη κεφαλαίων, και ο επαναπατρισμός αυτών των χρημάτων θα αυξήσει απλώς τον πληθωρισμό. Αν οι Κινέζοι ήταν σε θέση να επενδύσουν σωστά αυτά τα χρήματα, δεν θα τα είχαν επενδύσει ποτέ στις ΗΠΑ. Η εκροή χρημάτων από την Κίνα ήταν ένα σύμπτωμα της νόσου: Καθώς δεν υπάρχει υποδομή για επενδύσεις στην Κίνα, η κυβέρνηση και ιδιωτικά κεφάλαια τα οδήγησαν στο εξωτερικό. Με τον τρόπο αυτό, το Πεκίνο επιχείρησε να περιορίσει την αποσταθεροποίηση στην Κίνα, ενώ τα ιδιωτικά Κινεζικά κεφάλαια αναζήτησαν ένα καταφύγιο ενάντια στην καταιγίδα που είχε ήδη αρχίσει να εκδηλώνεται.

Αντί για τον επίφοβο επαναπατρισμό κεφαλαίων, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να είναι ο στόχος των μεγάλων Κινεζικών ταμειακών εκροών. Σε έναν κόσμο όπου η Ευρώπη εξακολουθεί να παραπαίει, μόνο οι ΗΠΑ είναι τόσο ασφαλές και αρκετά μεγάλες ώστε να εκπληρούν τις Κινεζικές απαιτήσεις για ασφάλεια. Ακριβώς όπως οι Ιαπωνικές χρηματοοικονομικές συμπεριφορές στην δεκαετία του 1990 εκδηλώθηκαν με εκροές κεφαλαίων αντί για υγιείς επενδύσεις, έτσι και η συμπεριφορά που έχουμε δει από Κινέζους επενδυτές τα τελευταία χρόνια, πρωταγωνιστεί στη φυγή κεφαλαίων: τα χρήματά τους, ψάχνουν για ασφαλή καταφύγια, ανεξαρτήτως των κερδών. Τα χρήματα αυτά υποστηρίζουν τις Αμερικανικές αγορές. Δεν πρόκειται μία αποχώρηση από τις τοποθετήσεις στις ΗΠΑ και στην πραγματικότητα αυτές οι τοποθετήσεις θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Η σημαντικότερη αλλαγή στη διεθνή τάξη θα είναι η μείωση του ρόλου της Κίνας στην περιοχή. Η ικανότητα της Κίνας να προβάλει στρατιωτική ισχύ στην Ασία έχει στην πραγματικότητα υπερεκτιμηθεί. Η γεωγραφία της περιορίζει τη δυνατότητά της να προβάλει ισχύ στην Ευρασία, μια προσπάθεια που απαιτεί υποστηρικτικές δυνατότητες πολύ μεγαλύτερες από αυτές που διαθέτει η Κίνα. Η ναυτική της ικανότητα εξακολουθεί να είναι περιορισμένη σε σύγκριση με εκείνη των ΗΠΑ. Η ιδέα ότι θα αντιμετωπίσει τα εσωτερικά οικονομικά της προβλήματα, μεταφέροντας πόρους από την πραγματική (σε αντίθεση με τη ρητορική) στρατιωτική της δραστηριότητα, είναι επομένως κάτι πιθανό να συμβεί. Η Κίνα έχει πραγματικά εσωτερικά προβλήματα ασφαλείας που θα αποροφήσουν στρατιωτικό προσωπικό και πόρους. Ο Κινεζικός στρατός, παραμένει ένα μηχανισμός εσωτερικής ασφαλείας, σε μικρής κλίμακας δράσεις. Κατά την άποψή μας, η πιο σημαντική αλλαγή θα είναι η επανεμφάνιση της Ιαπωνίας ως η κυρίαρχη οικονομική και πολιτική δύναμη στην Ανατολική Ασία, σε μια αργή διαδικασία που κανείς από τους δύο δεν επιθυμεί στην πραγματικότητα.

Η Κίνα θα συνεχίσει να είναι μια μεγάλη δύναμη και θα συνεχίσει να έχει μεγάλη οικονομική σημασία. Το να έχει προβλήματα δεν είναι το ίδιο με το να πάψει να υφίσταται. Η Κίνα θα υπάρχει πάντα. Θα πάψει ωστόσο, να είναι πλέον το χαμηλού εργατικού κόστους/υψηλής ανάπτυξης κέντρο του κόσμου. Όπως Ιαπωνία πριν από αυτή, θα παίξει ένα διαφορετικό ρόλο.

Στο παγκόσμιο σύστημα, υπάρχουν πάντα χώρες με χαμηλούς μισθούς και υψηλή ανάπτυξη, διότι οι καταναλωτές στις προηγμένες βιομηχανικές δυνάμεις θέλουν να απορροφούν τα εμπορεύματα πληρώνοντας χαμηλό κόστος. Το να γίνει κάποιος προμηθευτής αυτών των αγαθών είναι μια μεγάλη ευκαιρία για αυτές τις χώρες, όπως είναι και παράγων αλλαγής των δομών τους. Καμία χώρα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την Κίνα, αλλά η Κίνα θα πρέπει να αντικατασταθεί. Το επόμενο βήμα σε αυτή τη διαδικασία είναι η αναγνώριση των διαδόχων της Κίνας.

.

Το άρθρο “Αναγνωρίζοντας το τέλος του Κινεζικού οικονομικού θαύματος” αναδημοσιεύεται με την άδεια του Stratfor.

Για τη μετάφραση: Πετροβούβαλος