Διονύσιος Λαυράγκας (17 Ὀκτ.1860 – 18 Ἰουλ.1941)

Ο ιδρυτής της Εθνικής Μουσικής Σχολής στην Ελλάδα.

Tα Εφτάνησα έχουν αναδείξει τις μεγαλύτερες μορφές εκπροσώπων των διαφόρων τεχνών. Οι πιό μεγάλοι μουσουργοί, ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες στο ελληνικό στερέωμα έχουν τις ρίζες τους στα Εφτάνησα. Ιδιαίτερα όμως κατέχουν τα πρωτεία στην τέχνη της μουσικής. Με πρώτο τον μουσουργό που εμελοποίησε τον εθνικό μας ύμνο, τον Νικόλαο Μάντζαρο επέπρωτο να ακολουθήσουν και άλλοι πολλοί και να προσδώσουν μια ξεχωριστή αίγλη στην τέχνη της μουσικής. Ένας από τους πολλούς, ένας ξεχωριστός, ένας από τους μεγάλους είναι και ο Διονύσης Λαυράγκας.
Αναμφισβήτητα η όπερας και μάλιστα στην ελληνική γλώσσα, ήταν τελείως άγνωστη στην Ελλάδα μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα. Κι’ ήταν γραφτό να την κάνει γνωστή και να την καθιερώσει στην ζωή των κατοίκων της χώρας ο Ληξουριώτης μουσουργός Διονύσης Λαυράγκας.

Ο Διονύσης Λαυράγκας είναι η προσωποποίηση της όπερας στην Ελλάδα το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Επί σαράντα χρόνια αφιερώθηκε στο λυρικό θέατρο, μεταφράζοντας και διδάσκοντας έργα, εκπαιδεύοντας και αναδεικνύοντας νέους καλιτέχνες και διευθύνοντας παραστάσεις.

Στις 17 του Οκτώβρη του 1860 γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς ο Διονύσης. Πατέρας του ο Σπύρος Λαυράγκας από το Ληξούρι και μητέρα του η Κασσάνδρα Ραζή από τα Ραζάτα.
Ο μικρός Διονύσης από τα παιδικά του χρόνια θα δείξει τη μεγάλη αγάπη του για την μουσική. Κι’ εκεί, στη γεννέτειρά του, θα πάρει τις πρώτες γνώσεις για να συνεχίσει αργότερα τις σπουδές του στην Ιταλία και τη Γαλλία με δασκάλους του τους συνθέτες Μασνέ και Ντελίμπ.
Στην Γαλλία και Ιταλία θα παραμείνει για αρκετά χρόνια και μάλιστα στην Γαλλία θα εκτιμηθεί πάρα πολύ το ταλέντο του, θα εντυπωσιάσουν οι γνώσεις του και θα του ανατεθεί και η διέυθυνση αρκετών παραστάσεων όπερας.
Το 1894 μια πρόσκληση από την Φιλαρμονική Εταιρεία Αθηνών θα τον φέρει στην Ελλάδα και θα του ανατεθεί η διεύθυνση της χορωδίας της.
Ο μεγάλος Ληξουριώτης μαέστρος θα εκμεταλευτεί τη θέση του αυτή για να προωθήσει την γνωριμία της όπερας με τον Ελληνικό λαό.
Με τον συμπατριώτη του Λουδοβίκο Σπινέλλη θα συγκεντρώσουν κανταδόρους από τις ταβέρνες των Εξαρχείων τους οποίους θα καταφέρει να οργανώσει σε χορωδία. Στο συγκρότημα αυτό θα συμπεριλάβουν τον μπάσο Μιχάλη Βλαχόπουλο, τον βαρύτονο Αλέκο Κυπαρίση και τον τενόρο Νίκο Μωραϊτη. Οι Ιταλίδες Άννα Μόντι και Μαρία Μαντολίνι είναι οι δυό σοπράνο που θα πλαισιώσουν την χορωδία του Λαυράγκα στην ολοκλήρωσή της.

Στο συγκρότημα αυτό θα δοθεί το όνομα «Ελληνικό Μελόδραμα» και θα κάνει την πρώτη του εμφάνηση στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών στις 14 Απριλίου του 1900, με την όπερα του Τζιάκομο Πουτσίνι, «Μποέμ» Η παράσταση αυτή πέρασε στην ιστορία σαν η πρώτη παράσταση μελοδράματος που παρουσιάστηκε εξ’ ολοκλήρου στα ελληνικά και μάλιστα σε γλώσσα δημοτική.
Με αυτόν τον λυρικό θίασο, το «Ελληνικό Μελόδραμα», ο Λαυράγκας θα επιχειρήσει μια περιοδία στις Ελληνικές παροικίες του εξωτερικού. Θα επισκευθεί με επιτυχία την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Οδησσό και κάποιες πόλεις της Αιγύπτου και της Ρουμανίας. Σε όλες τις παρουσιάσεις του, το «Ελληνκό Μελόδραμα» θα γίνει ενθουσιωδώς  δεκτό από τους ομογενείς που θα παρακολουθήσουν τις παραστάσεις του.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, το «Ελληνικό Μελόδραμα» θα συμπεριλάβει στον θίασό του δύο ομογενείς σοπράνο από την Ρωσσία, τις αδελφές Θεοδωρίδου.

Είναι σημαντική η καλλιτεχνική παρουσία του Διονύση Λαυράγκα στην προετοιμασία αλλά και την τέλεση των πρώτων Ολυμπιακών αγώνων, που έγιναν στην Αθήνα το 1896.Θα προετοιμάσει τις φιλαρμονικές ορχήστρες που θα λάβουν μέρος και θα συντονίσει την παρουσία τους στις τελετές έναρξης και λήξης των αγώνων. Μάλιστα κατά την διάρκεια των τελετών παρουσίασε και ένα δικό του έργο με τον τίτλο «Πένταθλον» σε ποίηση Ιωάννη Πολέμη.

Η φιλαρμονική της Κεφαλονιάς,στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896

Ένας μεγάλος θρίαμβος για τον συνθέτη Λαυράγκα, αλλά και ένας σημαντικός σταθμός για το λυρικό θέατρο της Ελλάδας ήταν η παρουσίαση της όπερας «Δαυϊδ» στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, στις 10 Απριλίου του 1909 σε λιμπρέτο του Πολύβιου Δημητρακόπουλου. Σε κείνη την παράσταση, το «Ελληνικό Μελόδραμα» του Λαυράγκα ήταν ένας καθαρά Ελληνικός θίασος και η παράσταση μια ανεπανάληπτη επιτυχία.

Η μουσική του παρουσία στον Ελληνικό χώρο θα επισφραγισθεί με την μουσική επένδυση της πρώτης Ελληνικής ομιλούσας κινηματογραφικής ταινίας «Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας» Ήταν η μεταφορά στην μεγάλη οθόνη του κωμειδυλίου του Δημήτρη Κορομηλά σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τσακίρη.

Φωτ. από τον Αγαπητικό της Βοσκοπούλας

Στα τελευταία χρόνια του θα αποτραβηχτεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Ληξούρι, όπου εκεί θα τον έυρει ο θάνατος, στις 18 Ιουλίου του 1941. Ιταλοκρατούμενα τότε τα Εφτάνησα θα εμπνεύσουν στον μεγάλο μουσουργό τα τελευταία του λόγια.
«Γεννήθηκα Άγγλος, έζησα Έλληνας και πεθαίνω Ιταλός.»

ΠΗΓΕΣ

kefalonitis.com
w.lyrichouse.wordpress.com
kefalonia.net
muzizou.com
europeana.eu

(Μία ἀνάρτησι τοῦ Dennis Kontarinis στό eftanhsa.blogspot.gr)