ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ,Ο ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ
Posted by ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΕΝΕΕΥΣ στο 28 Σεπτεμβρίου, 2012
205 χρόνια πέρασαν ἀπό τόν Αὔγουστο τοῦ 1807(;),τότε πού -γιά τελευταῖα φορά- ἀντιλάλησε τό καριοφίλι τοῦ Κατσαντώνη στά Ἀγραφιώτικα βουνά.
Μέ μπαμπεσιά τόν παγίδευσε ὁ Ἆγος Μουχουρντάρης στό Μοναστηράκι καί τόν ὁδήγησε θριαμβευτικά στά Γιάννενα,στήν αὐλή τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ.
Ὡς ἐλάχιστο φόρο τιμῆς στήν μνήμη τοῦ Σταυραετοῦ τῶν Ἀγράφων,παραθέτουμε μιά περιληπτική ἐξιστόρησι τῆς ζωῆς του,τῶν ἀγώνων του,ἀλλά καί τοῦ ἡρωϊκοῦ θανάτου του,μέσα ἀπό τίς σελῖδες τοῦ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ,γραμμένη ἀπό τόν Δ.Φωτιάδη.
Στό τέλος τῆς ἀναρτήσεως,θά βρῆτε τά ἐπεισόδια 11 καί 12 ἀπό τήν τηλεοπτική σειρά Χώματα μέ Ἱστορία,ὅπου περιγράφεται τό Μαρτυρικό τέλος τοῦ Ἥρωος.
ΧΩΜΑΤΑ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ
Γιά περισσότερες πληροφορίες: ΕΔΩ
ΑΒΕΡΩΦ 
juliet said
TOY KΑΤΣΑΝΤΩΝΗ
Αυτού που πας , μαύρο πουλί ,μαύρο σαν χελιδόνι,
να χαιρετάς την κλεφτουριά κι’αυτόν τον Κατσαντώνη
Πε του να κάνη γρόνιμα κι ‘όλο ταπεινωμένα,
δεν είν’ ο περσινός καιρός να κάνη όπως θέλει,
φέτος το πηρε ο γκέντσιαγας ,το πήρε ο Βελή Γκέκας,
ζητάει κεφάλια κλέφτικα ,κεφάλια ξακουσμένα .
Κι ‘ ο Κατσαντώνης τό μαθε ,και το σπαθί του ζώνει,
και παίρνει δίπλα τα βουνά ,δίπλα τα κορφοβούνια ,
χαμπέρι στέλνει στην Τουρκιά , δ’αυτόν το Βελή Γκέκα:
»Οπου θα τα βρη τα παιδιά ,ας τα βρη κι’ας τα πάρη!»
Κι’ ο Βελή Γκέκας έτρωγε σ ‘ενού παπά το σπίτι .
Τρία κοράσια τον κερνούν κ’ οι τρείς ξανθομαλλούσες ,
η μιά κερνάει με το γυαλί ,η άλλη με το κρουστάλλι,
η τρίτη νι καλύτερη με τ’ασημένιο τάσι.
Κ ‘ εκεί που τρώγαν κ’έπιναν κ’εκεί που λακριντίζαν ,
μαύρα μαντάτα τού ρθανε από τον Κατσαντώνη:
»Να βγης ,Βελή μου , στ’ Αγραφα ,να βγής ν’ανταμωθούμε ».
Κι ‘ ο Βελή Γκέκας τ’ άκουσε,πολύ του κακοφάνη,
στα γόνατα σηκώθηκε και το σπαθί του ζώνει.
»Που είσαι ,τσαούση ογλήγορε ,μάσε τα παλληκάρια,
να πάμε να βαρέσουμε το σκύλο Κατσαντώνη».
Κι’ ο Κατσαντώνης πρόφτασε ,κακό καρτέρι του είχε.
Κι’ο Βελή Γκέκας πάει μπροστά με εξ εφτά νομάτους .
»Που πας ,Βελή ντερβέναγα, ριτσάλη του βεζύρη;
-Σ’εσέν’, Αντώνη κερατά , σ’εσένα παλιοκλέφτη .
-Δεν είν’ εδώ τα Γιάννινα, δεν είν’εδώ ραγιάδες ,
για ναν τους ψένης σαν τραγιά ,σαν τα παχιά κριάρια ,
εδώ ναι λόγκοι και βουνά και κλέφτικα τουφέκια ,
βαριά βροντούν ,πικρά βαρούν ,φαρμακερά πληγώνουν».
Τρείς μπαταριές του ρίξανε , τη μιά μεριά στην άλλη
η μιά τον ξώδερμα η άλλη στο κεφάλι,
κ’η τρίτη η φαρμακερή τον πήρε στην καρδιά του.
Το στόμα του αίμα γιόμισε ,τ’αχείλι του φαρμάκι ,
κ’η γλώσσα τ’ αηδονολαλεί ,τα παλληκάρια κράζει:
»Που είσαι ,τσαούση ογλήγορε , έλα πάρ’τ’ άρματά μου ,
να μην τα πάρη η κλεφτουριά κι’ο σκύλος Κατσαντώνης».
Εχετε γειά , ψηλά βουνά και δροσερές βρυσούλες
κ’εσείς Τσουμέρκα κι’Αγραφα ,παλληκαριών λημέρια.
Αν δήτε τη γυναίκα μου ,αν δήτε και το γιό μου,
ειπέτε τους πως μ’έπιασαν με προδοσία κι’απάτη.
Αρρωστημένο μ ηύρανε ,ξαρμάτωτο στο στρώμα ,
ωσάν μωρό στην κούνια του , στα σπάργανα δεμένο .
Εκλογαί από τα δημοτικά τραγούδια του Ελληνικού λαού υπό Ν.Γ .ΠΟΛΙΤΗ
σελ.72-74
Μέλια said
«Απόψε είδα στον ύπνο μου, στον ύπνο που κοιμόμουν,
θολό ποτάμι απέρναγα, θολό κατεβασμένο,
και πέρα δεν απέρασα και δώθε δεν εβγήκα,
Μόν’ πήρα τον κατήφορο στη μέση του ποτάμι.
Ξηγάτε παλικάρια μου, ξηγάτέ μου τ’ όνειρό μου».
Στο ίδιο μοτίβο και το δημοτικό τραγούδι που διέσωσε ο Θ. Τσέτσος:
«Για σήκω Κατσαντώνη μου, για σήκω καπετάνιο,
γιατί Τουρκιά μας πλάκωσε, μας έχουν προδομένους.
– Παιδιά μου, μη παιδεύεστε, μη χάνετε τα βόλια.
Απόψ’ είδα στον ύπνο μου, είδα και στ’ όνειρό μου,
θολό ποτάμι διάβαινα, θολό, κατεβασμένο,
ουδέ και πέρα διάβηκα, ούτε και δώθε βγήκα
και μου ’πεσε το φέσι μου, κι η χούφτ’ απ’ το σπαθί μου.».
φωτεινη said
ερμα γροσια…
juliet said
Φωτεινή μου ,
το λαικό άσμα …για τα λεφτά τα κάνεις όλα ….το γνωρίζεις ;
φωτεινη said
το γνωριζω Ζουλιετ.
ομως αναγνωρισα και κατι αλλο.
την διαχρονικη πανθρωπια των βαρβαρων.
λες και δεν περασε ουτε μια μερα,απο το θανατο του Κατσαντωνη και τα δελτια των ειδησεων…
ΜΑΡΙΑ said
Πάντα μέ προδοσία,πάντα μέ μπαμπεσιά…..οὔτε ἕναν ἐχθρό τῆς προκοπῆς,δέν ἔχουμε.
Σουλιώτης said
Συγχαρητηρια για την αναρτηση…συνολικα
και αυτο αφιερωμενο για το μαρτυρικο του τελος
Σουλιώτης said
και αν μου κοψεις τα φτερα να μην ξαναπεταξω
απ της φωτιας μου τον καπνο παλι ψηλα θα φτασω
ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΕΝΕΕΥΣ said
Βαθύ τό νόημα…καλημέρα Σουλιώτη
Σουλιώτης said
Καλημερα Ανδρεα
ΜΑΡΙΑ said
Σωστότατος Σουλιώτη,γιά ἐμᾶς τό γράψανε αὐτό…τούς Ἕλληνες!!!