Πολυαίνου Στρατηγήματα.

 άρθρο της Κόριννας

.

Ὁ Πολύαινος  ἦτανἝλληνας συγγραφέας καὶ δικανικὸς ρήτορας.

Ἦταν Μακεδόνας καὶ τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς του τὸ ἔζησε στὴν Ρώμη.

Ὑπῆρξε σὺγχρονος τοῦ αὐτοκράτορος Μάρκου Αὐρηλίου Ἀντωνίνου(161-180 μ.χ)καὶ τοῦ ἑτεροθαλούς ἀδελφοῦ του καὶ συνάρχοντά του,Λευκίου Οὐΐρου.

Σὲ αὐτοὺς ἀφιερώνει τὰ «Στρατηγήματὰ» του σὰν ἕνα εἶδος βοηθήματος ,τὴν χρονικὴ στιγμὴ(162 μ.χ) ποὺ ὁ Οὐΐρος ἐκστρατεύει κατὰ τῶν Πάρθων καὶ τῶν Περσῶν.

Ἀδυνατὼντας λόγῳ ἡλικίας νὰ συμμετὰσχη κατὰ τῶν πατροπαραδότων ἐχθρῶν τῆς πατρίδας του,καὶ νὰ συμβάλη καὶ αὐτὸς στὴν νίκη ποὺ ἐπιθυμεῖ,προσφέρει αὐτὸ τὸ ἔργο του σὰν ἐφόδιο στρατηγηκῆς ἐπιστήμης.

Ἡ συλλογή του αὐτὴ εἶναι ἀποτέλεσμα διαβασμάτων,διότι ὁ ἴδιος δὲν ὑπῆρξε στρατιωτικὸς.

Μολονότι τὸ ἔργο του δὲν εἶναι καθαρὰ ἱστορικὸ,ἐν τούτοις ἔχει ἱστορικὴ ἀξία διότι στὶς σελίδες του σώζονται ἀποσπάσματα ἔργων ποὺ ἔχουν χαθῆ καὶ ὀνόματα ἱστορικῶν ποὺ δὲν θὰ γνωρίζαμε, διότι τὰ ἔργα τους δὲν ἔχουν σωθῆ.

ΠΑΝ*

Ὁ Πάν ἦταν στρατηγὸς τοῦ Διονύσου.

Ἦταν ὁ πρῶτος ποὺ ὀργάνωσε τὸν στρατὸ στὶς ἀπ᾿αὐτὸν ὀνομασθεῖσες φάλαγγες,τὶς ὁποῖες χώρισε σὲ δεξιὸ καὶ ἀριστερὸ κέρας.

Ἐξ αἰτὶας αὐτοῦ τοῦ διαχωρισμοῦ ἀποκαλοῦν τὸν Πάνα κερασφόρο.

Ἦταν ὅμως καὶ ὁ πρῶτος ποὺ τρομοκράτησε τοὺς ἀντιπάλους μὲ εὐφυΐα καὶ τεχνάσματα.

Ἦταν μὲ τὸν Διόνυσο σὲ ἕνα κοῖλο δασῶδες φαράγγι.

Οἱ φρουροὶ τοῦ ἀνήγγειλαν ὅτι δίπλα ἔχουν στρατοπεδεύσει χιλιάδες ἐχθρικὰ στρατεύματα.

Ὁ Διόνυσος φοβήθηκε,ὄχι ὅμως καὶ ὁ Πάν,ὁ ὁποῖος διεμήνυσε στοὺς στρατιῶτες τοῦ Διονύσου,ὅταν πέσει τὸ βράδυ,

νὰ ἀλαλάξουν ὅσο πιό δυνατὰ μποροῦν.

Οἱ στρατιῶτες ἀλάλαξαν,τὰ τοιχώματα τοῦ φαραγγιοῦ ἀντήχησαν καὶ τὸ κοῖλο τῆς πεδιάδοςμετέδωσε στοὺς ἐχθροὺς 

τὴν ἀντήχησι μιάς πολλαπλῶς μεγαλυτέρας δυνὰμεως ἀπὸ τὴν πραγματικὴ.

Αὐτοί φοβήθηκαν καὶ ἔφυγαν.

Τιμώντας τὸ τέχνασμα αὐτὸ τοῦ Πανὸς,ὀνομάζουμε τὴν Ἠχώ φίλη τοῦ Πανὸς καὶ Πανικὰ τὶς ἀστὴρικτες καὶ βραδυνὲς φοβίες τῶν στρατιωτῶν.

*
Ὁ Πάν εἶναι θεότης καθαρῶς ἑλληνικῆς προελεύσεως.

Εἶχε πρώτη πατρίδα τὴν Ἀρκαδία,στὴν ὁποία λατρευόταν ἐξ ἴσου μέ τὸν Δία καὶ τὸν Ἑρμῆ.

Ὁ Πάν δίδαξε καὶ στὸν Ἀπόλλωνα τὴν μαντικὴ τέχνη.

.

Ψηφιοποίηση του των Στρατηγημάτων του Πολύαινου από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ΕΔΩ.

(το αρχείο είναι μεγάλο και το «κατέβασμα» αργεί)