Περὶ τῶν συμβολικῶν Θεῶν.
Posted by Πετροβούβαλος στο 5 Σεπτεμβρίου, 2012
άρθρο της Κόριννας
.
Περὶ τῆς Ἄτης, Ἀνάγκης, Ἀδδηφαγίας, Προφάσεως, Μεταμελείας καὶ Ἐκεχειρίας.
Ἡ Ἄτη ἦταν θυγατέρα τῆς Ἔριδος καὶ τοῦ Διὸς.
Θεὰ βλαβερά καὶ ζημιώδης
Πρῶτον ἔβλαψε τὸν πατέρα της συνεργήσασα νὰ γεννηθῆ πρῶτα ὁ Εὐρυσθέας καὶ μετὰ ὁ Ἡρακλῆς.
Τότε ἀγανακτήσας ὁ Ζεύς τὴν ἅρπαξε ἀπὸ τὰ μαλλιά καὶ τὴν ἔρριξε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ παίρνοντας βαρύ ὄρκο νὰ μὴ τὴν δεχθῆ ξανὰ στὸν Οὐρανὸ.
Ἔμεινε λοιπὸν στὴν γῆ καὶ ἔγινε ἀθεράπευτος μάστιγα τῶν ἀνθρώπων, τρέχουσα παντοῦ καὶ βλάπτουσα αὐτοὺς ἀκαταπαύστως.
Ἦτο δὲ τόσο ταχύπους ὥστε ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ περιήρχετο τὴν οἰκουμένη.
Κατόπιν αὐτῆς ἔρχονται βραδέως οἱ Λιτές οἱ ὁποῖες θεραπεύουν τὸ κακὸ ποὺ προξένησε ἡ Ἄτη.
Ἡ Ἀνάγκη ἐθεωρῆτο Θεὰ τόσο παντοδύναμος ὥστε καὶ αὐτοί οἱ Θεοὶ ἦταν ὑποκείμενοι στὴν ἀπόλυτο καὶ ἀκράτητο δύναμί της.
Εἶχε δὲ βωμό στὴν Ἀκροκόρινθο μαζί μὲ τὴν Βία ποὺ ἦταν ἄβατος. (Παυσανίας, Κορινθιακά Δ΄).
Ἐλάτρευαν δὲ καὶ αὐτήν (Βία) γιὰ νὰ μὴν ὑποχρεωθοῦν ποτὲ σέ ἀκούσιες πράξεις.
Ἡ Ἀδδηφαγία ἐλατρεύετο ὡς ἔφορος τῆς πολυφαγίας καὶ εἶχε ἱερὸ στὴν Σικελία.
Στό ἱερὸ αὐτὸ ὑπῆρχε καὶ ἄγαλμα τῆς Δήμητρας, Σιτοῦς ὀνομαζομένης.
Ἴσως ἐτίμησε αὐτὴν κάποιος ἀδδηφάγος,ἐπειδή τέτοιους ἀναφέρει πολλούς ὁ Αἰλιανὸς, ὅπως τὸν Μιθριδάτη τὸν Ποντικὸ, τὸν Τιμοκρέοντα τὸν Ρόδιο, καὶ κάποια Ἀγλαΐα θυγατέρα τοῦ Μεγακλέους, ἡ ὁποία ἔτρωγε δώδεκα μνῶν κρέας, καί ἄρτον τεσσάρων χοινίκων (μέτρο χωρητικότητος ξηρῶν προϊόντων), ἔπινε δὲ καὶ ἀνάλογο οἶνο.
Ζωγράφιζαν αὐτὴν μὲ μεγάλη γαστέρα, ἔχοντας μὲ τὸ ἕνα χέρι φαγητά στὸ στόμα, ἐκτείνοντας δέ τὸ ἄλλο γιά νά λάβη περισσότερα.
Πλησίον της σὰν σύμβολο στέκεται ἡ Σῦς (γουροῦνι) ἤ ἄλλο ἀδδηφάγο θηρίο καὶ σφίγγει τὴν κοιλιά του μεταξὺ δύο δένδρων (Αἰλιανοῦ, Ποικίλη ἱστορία).
Ἀδδηφάγος ἦταν καὶ ὁ Ηρακλῆς.
Ἡ Πρόφασις καὶ ἡ Μεταμέλεια ἦταν θυγατέρες τοῦ Ἐπιμηθέως καί ἀλληγοροῦν τούς βραδύνους καί μή ὀξέως προβλέποντας τὰ πράγματα καὶ τὰ ἀποτελέσματα πού προκύπτουν ἐξ αὐτῶν ἀλλά προφασιζόμενοι παρατείνουν τὸν καιρὸ,ἤ ἀποφασίζουν ἀπερισκέπτως καὶ ἔπειτα ἡ κακὴ ἔκβασις τῶν πραγμάτων φέρνει αὐτούς σὲ Μεταμέλεια.
Ἡ Ἐκεχειρία ἦταν προστάτις καὶ Θεὰ τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀνακωχῆς καὶ εἶχε ἄγαλμα μόνο (Παυσανίας,῾Ηλιακά Δ΄,4) στὴν Ὀλυμπία τὸ ὁποῖο ἄγαλμά της ἔστεφε τὸ ἄγαλμα τοῦ Ἰφίτου ὁ ὁποῖος ἀπεκατέστησε τοὺς Ὀλυμπιακοὺς Ἀγῶνες καὶ κατέπαυσε τοὺς ἐμφυλίους πολέμους.
Πηγή:
Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία
Ἀ.Σταγειρίτου.
.
Εικόνα: «Ανάγκη», έργο του Gilbert William Bayes από τη Wiki
ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ. said
Σεβασμία Θειτσώ, ευχαριστίες.
Εκ βαθέων.
Η συμβολή σου στην ενημέρωσή μας, ανεκτίμητη.
Σέβας.
antart22 said
Ζουν και βασιλεύουν οι θεοί… Μην μου πείτε πως δεν τους βλέπετε ολοζώντανους μπροστά σας? Και παρακαλώ, αν κάποιος δει την Νέμεση να της υπενθυμίσει το ραντεβού της, γιατί έχει αργήσει…
ΜΑΡΙΑ said
Μπά δέν νομίζω,στήν ὥρα της θἄρθη…ξέρει ἐκείνη!!
antart22 said
Λες? Μακάρι… Πάντως καλού κακού, αν την δεις, απλά υπενθύμισέ της το ραντεβού…
ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ. said
To καλό πράγμα , αργεί να γίνει.
Αγάλι-αγάλι , γίνεται η αγουρίδα μέλι.
Αβόζο-αβόζο , που λένε .
Σέβας.
antart22 said
Μη με παρεξηγείς σεβαστέ μου φίλε. Αισθάνομαι την υπομονή μου να εξαντλείται…
antart22 said
Σεβαστέ μου φίλε, έχεις δίκιο… Αλλά αισθάνομαι τ’ αποθέματα της υπομονής μου να χάνονται σιγά σιγά…
Πετροβούβαλος said
antart22 said
Αμήν!
Κάνει λίγο γαργάρες το wordpress σήμερα ή κάνω λάθος?
Κόριννα said
Antart 22,
ἡ Νέμεσις δὲν ξεχνᾶ.
Τὸ ἄλλο της ὄνομα εἶναι Ἀδράστεια πού βγαίνει ἀπὸ τὸ α(στεριτικὸ)+διδράσκω(φεύγω)πού τὸ γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν λέξι,ἀπόδρασι.
Δλδ δέν ξεφεύγεις τῆς Νεμέσεως.
«Ἀδράστειαν ἀναπόδραστος αἰτίαν οὖσαν κατὰ φύσιν»(Ἀριστοτέλης).
Τώρα θὰ μοῦ πῆς γιατὶ ἀργεῖ ἡ τιμωρία;
Διότι δέν πρέπει ὁ ἄνθρωπος νὰ κάνει καλές πράξεις κάτω ἀπὸ τὸν φόβο τῆς Νεμέσεως διότι τότε δὲν ἔχει ἀξία.
Πρέπει νὰ ἐνεργεῖ ἐναρέτως διότι τὸ πιστεύει.
antart22 said
Χαίρε μέγιστη Κόρρινα!
ΚΡΙΤΩΝ said
Kόριννα για άλλη μια φορά εξαιρετική.
Την «έψαχνα» αυτή την ερμηνεία για την Αδράστεια.
Πιό πάνω πολύ σωστά έγραψες για την σπουδαιότητα της Ανάγκης.
Πράγματι στην Ορφική Κοσμοθέαση η Αδράστεια και η Ανάγκη αποτελούν βασικούς πυλώνες.
Για άλλη μιά φορά ευχαριστίες και μιά προτροπή, Κορίννα συνέχισε αυτό σου το έργο, οι πληροφορίες που μας δίνεις είναι πολύτιμες
Φαίη said
Απεικόνηση της Έρις

Απεικόνηση της Ανάγκης
http://www.theoi.com/image/N2.1Ananke.jpg (βρίσκεται σε μουσείο στη Ρωσσία)
και εδώ
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Ananke_by_Platone.jpg/260px-Ananke_by_Platone.jpg (σε νεώτερη απεικόνηση)
Η Ανάγκη διάβασα είχε σχέση με την έννοια της αναγκαιότητας και της μοίρας. Στην Ορφική Κοσμογονία σηματοδοτεί την αρχή του κόσμου μαζί με τον Κρόνο.
Έχω την αίσθηση ότι δεν επέλεξες αυτές τις θεότητες τυχαία.
Κόριννα, ευχαριστούμε.
Φαίη said
Έβαλα τρία λινκ παιδιά (ξεχάστηκα) και περιμένω έγκριση 🙄
φωτεινη said
καλημερα σε ολους.
και στον Αριστοτελη αν θυμαμαι καλα,ο Δημιουργος απο Αναγκη φτιαχνει τον κοσμο.
κατι αναλογο με αυτο που λεει η Κοριννα, οτι οι θεοι ηταν υποκειμενοι στην απολυτη δυναμη της.
Μέλια said
Κόριννα να είσαι καλά.
Όταν διάβασα το άρθρο σου διαπίστωσα πόσα έχω ξεχάσει!!.
Χάρη σε σένα… τα ξαναθυμήθηκα.
«
Πετροβούβαλος said
Εγώ δεν έχω ξεχάσει, ούτε που τα ήξερα!
Καλησπέρα στην παρέα!
ΜΑΡΙΑ said
Ἐγώ νά δῆς,τί ἔχω ξεχάσει… 😳
Μέλια said
Θα τα θυμηθούμε όλα…. που θα πάει.
Το έχει αναλάβει η Κόριννα.
ΜΑΡΙΑ said
Εὐτυχῶς… 🙂
Κόριννα said
Ναί Φαίη,
δὲν τὶς ἐπέλεξα τυχαίως.
Βρίσκω πολύ διδακτική τὴν Μυθολογία καί προτιμῶ τὶς συμβολικὲς θεότητες ἀπὸ τοὺς 12 Θεοὺς ποὺ δὲν εἶναι παρὰ ἰδιότητες ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ Θείου Ὂντος.
Εἶχαν θεοποιήσει τὰ πάντα.
Π.χ θεοποιώντας τὰ ποτάμια τὰ σέβονταν καὶ δὲν τὰ βρώμιζαν.
Τὰ δάση μὲ τὶς Δρυάδες καὶ Ἀμαδρυάδες(δέν γνωρίζω ὅμως γιατί ἦταν μόνο ὀκτώ,αὐτὲς οἱ τελευταῖες),ποὺ δὲν τὰ ἔκαιγαν διότι κάθε φορὰ ποὺ καιγόταν ἕνα δένδρο,μιὰ νύμφη πέθαινε.
Σεβασμὸς στὴν φύσι δλδ.
Πόσο βάρβαροι εἴμαστε οἱ σημερινοὶ ποὺ μερικοὶ κοροϊδεύουμε αὐτὰ τὰ «παραμυθάκια» γιατὶ δὲν καταλαβαίνουμε!
Ἀλλὰ «Μύθου μεν σχῆμα ἔχων λέγεται,τό ἀληθὲς ἐστὶ»(Πλάτωνος Κριτίας).
Τήν Ἀνάγκη τὴ θυμήθηκα γιατί διαβάζοντας τόν Μῦθο τοῦ Ἠρὸς ,λέει γιὰ τὸ Ἀδράχτι ὅτι στηρίζεται στὰ γόνατα της, καὶ ἔχει κόρες τὴν Λάχεσι,τὴν Κλωθώ (αὐτὴ γυρίζει τὸ ἀδράχτι) καὶ τὴν,Ἀτροπὸ.
Ἄν δὲν ἔχης τὴν «Πολιτεία» ἀγόρασέ την στὶς ἐκδόσεις ΠΟΛΙΣ τοῦ Σκουτερόπουλου καὶ θὰ προβληματισθῆς πολύ.
Κάθε φορὰ ποὺ τὴν διαβάζω ὅλο καὶ κάτι περισσότερο καταλαβαίνω.
ΚΡΙΤΩΝ said
Κόριννα πολύ σωστά αναφέρεις «….. τοὺς 12 Θεοὺς ποὺ δὲν εἶναι παρὰ ἰδιότητες ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ Θείου Ὂντος.»
Η Ορφική Κοσμοθέαση άλλωστε ξεκινά από την Άρρητο Αρχή που ι σαφέστατα προσδιορίζει το Θείο Ον.
ΜΑΡΙΑ said
Κόριννα παρελήφθη ἡ συνταγή,εὐχαριστῶ… 🙂
Κόριννα said
ΜΑΡΙΑ
ὡραῖα.
Νά ξέρης ὅμως πώς τὸ λάδι τρούφας δὲν τὸ ἔβαλα,καθ᾿ὅτι πανάκριβο φαντάζομαι καὶ δυσεύρετο,ἀλλά αὐτὸ οὐδὸλως ἐπιρρέασε τὸ ἀποτέλεσμα.
ΜΑΡΙΑ said
Τήν ἴδια ἀποψη εἶχα καί ἐγώ,ἀλλά σέ μιά πρόχειρη ἔρευνα πού ἔκανα…δές τί ἀνακάλυψα:
http://ydnon.gr/index.php?page=shop.browse&category_id=2&option=com_virtuemart&Itemid=27&vmcchk=1&Itemid=27
Καί αὐτό… δικό μας!!!
http://greekcook.gr/syntages/troufa_to_arxaioelliniko_ydnon
Κόριννα said
Σ᾿εὐχαριστῶ πολύ Μαρία.
Κάπου εἶχα διαβάσει ὅτι αὐτὸ τὸ μανιτάρι στοιχίζει…..κρατὴσου…..900 εὐρώ τὸ κιλὸ!!
Μήπως καλλίτερα νὰ ντυθῶ σινιέ ,ποὺ μ᾿ἀρέσει κιόλας;
ΜΑΡΙΑ said
Ἀσυζητητί… 😉
Κόριννα said
Καλέ παιδιὰ
ὅταν ἔγραφα γιά τήν Ἀδηφαγία(ἔχει δύο γραφές καί ἕνα Δ καί δύο Δ),γιὰ τὸ θηρίο τὸ ἀδηφάγο ποὺ σφίγγει τὴν κοιλιὰ ἀνάμεσα σέ δύο δένδρα,κανένας σας δὲν σκέφθηκε τὸν Πάγκαλο;
Μόνο ἐγώ δλδ τὸν ζωγράφισα νοητικῶς;
antart22 said
Τον σκεφτήκαμε, τον σκεφτήκαμε…
dyspistos said
Σοφοί, πάνσοφοι οι αρχαίοι μας που ονομάτισαν θεά την Ανάγκη κι έβαλαν νά την προσκυνούν ακόμα κι οι μεγαλο-θεοί του Ολύμπου.
Ζωγράφισαν τα συναισθήματά μας μετά από κάποια κακή πράξη – την Πρόφαση και τη Μεταμέλεια- σαν κόρες του Επιμηθέα ο οποίος, επιπόλαιος και άφρων, δεν άκουσε τον Προμηθέα να μη δεχτεί δώρο από τον Δία. Θαμπώθηκε από την ομορφιά της Πανδώρας, την παντρεύτηκε κι εκείνη άνοιξε το Κουτί με όλα τα δεινά της ανθρωπότητας.
Είναι συναρπαστική όντως και εξόχως διδακτική η Ελληνική Μυθολογία.
Στέλνω την αγάπη μου και τον θαυμασμό μου στην…αντιγραφέα του Α. Σταγειρίτου, τη δική μας μοναδική Κόριννα.
Μιχαήλ said
Ἡ Πρόφαση…
Μονίμως…προφασίζουσα τήν μεταμελημένη…
Μαιτρέσσα καί ὑπηρέτρα ἔνα πρᾶμμα, ἐνοχές ἀξεχώριστες καί ἀλλήλως περιχωρούμενες…
Πανταχοῦ παρούσες μέ τήν Ἀδδηφαγία τήν…παμφάγα…
Πού ὅταν, σάν θρῆσκα καί καλή «χριστιανή», θά νηστέψει τό λάδι, «τρώει» ἀνθρώπους καί καταπίνει ψυχές…
Ὅλα στό ὄνομα τῆς…Ἀνάγκης, τῆς πρόθυμης καί περιποιητικῆς ἑταίρας…
Ἕωλα «θέλω» προικισμένα ἄρρωστες χαρές…
Τρυγάει χαιρέκακα ἡ Βία τούς καρπούς…μας…
Ἀχνίζουν ἀπ’ τά σπλάχνα της κλαγγιές καί βογγητά…
Καλοκρατάει ἡ Ἄτι τό βασίλειο τῆς ψυχῆς…
Ἐμεῖς τῆς ἀνοίξαμε, ΕΜΕΙΣ τή μπάσαμε…
Σχῶρνα με Ἐκεχειρία πού σ’ ἀποδιώχνω χωρίς νά σέ τρατάρω…
Ἀνακωχή μέ δαῦτες μή ζητᾶς.